De stad Delft heeft nu al meer dan 10 jaar contacten met Zuid-Afrika,
aanvankelijk met de zwarte township Mamelodi gelegen bij de stad
Pretoria,
en vervolgens via een stedenband met Pretoria zelf. Na een gemeentelijke
herindeling werd Pretoria onderdeel van de nieuwe stad Tschwane en werd deze de
stedenbandpartner van Delft.
Bij
de Delftse stedenband met Tshwane neemt woningbouw en alles wat daarmee
samenhangt een belangrijke plaats in. Aan de Delftse kant zijn daarbij de
gemeente maar ook woningbouwcorporaties, de Technische Universiteit en
particulieren betrokken. De keus voor die prioriteit is nadrukkelijk gemaakt
door de Zuid-Afrikanen. Met hen is een meerjarig project geformuleerd, dat
volledig wordt gefinancierd met behulp van een subsidie van de VNG, en
waarbinnen 3 hoofdgebieden van samenwerking worden onderscheiden. Naast het
opzetten van een woningbouwcorporatie voor sociale woningbouw (inclusief het
realiseren van projecten), het opzetten van een organisatie voor zelfbouw (en het
realiseren van projecten) richt de samenwerking zich op het
ontwikkelen/realiseren van bestemmingsplannen. Het bezoek aan Tshwane van juni
jl vond plaats in het kader van bovengenoemd project. Het had specifiek
betrekking op het 3e hoofdgebied van de samenwerking: het ontwikkelen en
realiseren van bestemmingsplannen.
In
een eerdere fase van het project waren ook al Delftse gemeentelijke
deskundigen
behulpzaam geweest, om via een meerdaags-seminar gehouden in Zuid-Afrika, aan
de professionals en politiek verantwoordelijken van Tshwane, de Delftse
werkwijze ten aanzien van het ontwikkelen van bestemmingsplannen duidelijk te
maken. Dat seminar had toen ook een concreet voorstel opgeleverd, namelijk het
aanwijzen van het gebied rond het spoorwegstation Eerste Fabrieke in Mamelodi
als locatie om een nieuw stadscentrum voor de township Mamelodi te ontwikkelen.
De gemeenteraad van Tshwane heeft dit voorstel later ook overgenomen.
Begin
dit jaar heeft Tshwane - opnieuw in het kader van het
samenwerkingsproject-
aan Delft hulp gevraagd om de plannen voor het gebied van Eerste Fabrieke
verder te ontwikkelen en te concretiseren.
Daarbij
werd met name hulp gevraagd bij het vinden van een goede integrale
projectmatige aanpak en bij de vormgeving van de economische kant van de
planontwikkeling. Gebaseerd op de eerdere goede ervaringen met een seminar, had
Tshwane daar ook nu een duidelijke voorkeur voor. Delft heeft hiermee ingestemd
en ter voorbereiding van dit seminar kwam begin april van dit jaar een
ambtelijke delegatie uit Tshwane naar Delft om het seminar voor te bereiden. Op
basis van de specifieke behoefte van Tshwane aan kennis en ervaring en gelet op
de deskundigheden die Delft kon bieden, werden de meest effectieve inhoud van
het seminar, de soort deskundigheidsinput en aard en omvang van het
deelnemersveld vastgesteld.
In
antwoord op uw vragen:
1.
Wat was de bedoeling van dit tripje naar onze zusterstad Mamelodi?
In
het kader van het bovengenoemd project en zoals meegenomen in de subsidie
afspraken met de VNG, werd een seminar gehouden waarin aan de deskundigen en
politiek direct verantwoordelijken in Tshwane specifieke kennis, deskundigheid
en ervaring werd overgedragen over het opzetten, ontwikkelen en gefaseerd
realiseren van een nieuw stadscentrum voor de township Mamelodi, via een
integrale aanpak. In Zuid Afrika is op het gebied van de ruimtelijke ordening
vrijwel geen ervaring met zo’n aanpak, zeker niet in de voormalige townships.
Zoals vooraf beschreven in de doelstellingen van het bezoek, diende het seminar
uit te monden in een duidelijk stappenplan voor de ontwikkelingsstrategie van
het gebied Eerste Fabrieke in de township Mamelodi. In het programma voor het
seminar was de beoogde uitkomst van het seminar omschreven als volgt:
*
de toekomstvisie: een duidelijk beeld van het uiteindelijk resultaat
van
de ontwikkeling;
*
een opgave van de strategische elementen die van wezenlijk belang zijn
om
die toekomstvisie te realiseren: duidelijke criteria/uitgangspunten die
tijdens
het proces in stand moeten blijven en dus niet kunnen wijzigen
*
de criteria om te beoordelen of ontwikkelingen passend en juist zijn
*
een globale aanduiding van de verschillende fases van de ontwikkeling
van
het totale plan
*
de volgorde waarin de ontwikkelingen moeten plaats vinden
*
een beschrijving van de eerste ontwikkelingsfase
*
een lijst van activiteiten, actoren en belanghebbenden die van belang
zijn
voor de eerste fase: dus wat, wie en wanneer
*
een plan om zowel bij de start als gedurende het gehele ontwikkelings- proces,
het politieke commitment voor de ontwikkelingsstrategie veilig te stellen.
2.
Uit hoeveel personen bestond de Delftse delegatie?
De
delegatie bestond totaal uit 13 personen.
3.
Wat waren de afzonderlijke taken en verantwoordelijkheden van de personen uit
de delegatie tijdens de trip naar onze zusterstad Mamelodi?
Integraal
werken, dus werken waarbij alle relevante disciplines zijn
betrokken,
stond centraal bij het seminar. Om die reden waren in de Delftse delegatie
(ambtelijke) deskundigen opgenomen op de voor het project relevante gebieden,
waaronder stedelijke/regionale ruimtelijke ontwikkeling, stedenbouwkunde, milieu duurzaamheid en
energie, verkeer en vervoer, interactief beleid en communicatie, economische
ontwikkeling op regionaal en stedelijk niveau, programma- en
projectontwikkeling en project management. Bovendien werd de delegatie begeleid
door de ambtenaar internationaal beleid en door de twee wethouders op het
gebied van ruimtelijke ordening en woningbouw.
De
taak van de Delftse deelnemers was daarbij om vanuit de eigen
deskundigheid
een actieve en kritisch opbouwende inbreng te leveren en op die wijze bij te
dragen aan het resultaat zoals dat vooraf was gedefinieerd (zie vraag 1).
4.Wat
is de toegevoegde waarde van het sturen van twee wethouders naar
Mamelodi?
Tshwane
vindt de integrale ontwikkeling van Eerste Fabrieke van groot
belang.
Het Eerste Fabrieke project wordt beschouwd als een model-project voor de
aanpak van andere townships. Daarom namen er 3 leden van de Mayoral Committee
(de Zuid Afrikaanse variant van het college van Burgemeester en wethouders) aan
het seminar deel. Daaruit blijkt de aandacht die het project op het hoogste
politieke en bestuurlijke niveau heeft. Tshwane gaf ook aan grote waarde te
hechten aan een deelname van vergelijkbaar niveau vanuit Delft. Een belangrijke
voorwaarde om integraal te kunnen werken is dat naast de ambtelijke organisatie
ook het politieke bestuur daarvoor de bereidheid en de kennis heeft. De beide
Delftse vakwethouders zijn bij uitstek degenen die dit aan hun collega's konden
overdragen en daarmee het bestuurlijk draagvlak voor het project verder konden
vergroten.
5
Wat zijn de totale kosten van de gehele trip naar Mamelodi en waar
bestonden
deze kosten uit?
De
totale kosten die met het seminar zijn gemoeid bedragen 47.000 euro. Onder deze
kosten vallen de vliegtickets, het vervoer van en naar het vliegveld, en het
verblijf van de Delftse delegatie.
Daarnaast
vallen daaronder de seminarkosten: huur van locatie en faciliteiten, vervoer
van de ca. 35 deelnemers, maaltijden en overnachtingen van de deelnemers,
kosten externe sprekers en externe gespreksleider.
6
Uit welk budget worden deze kosten betaald?
De
kosten zijn gemaakt in het kader van het meerjarige project waarvoor de
gemeente
via de VNG subsidie heeft verkregen. Het seminar is opgenomen in de subsidie
afspraken met de VNG en de kosten voor worden gedekt uit het verkregen
subsidievoorschot. Ze zullen bij de afrekening van het project aan de VNG
worden meegenomen.
7
Wilt u de raad een rapportage/presentatie geven van de resultaten van
deze
reis?
Wij
zijn graag bereid de resultaten van het seminar aan de raad te
presenteren.
Zodra het eindrapport gereed is zal dat ter kennisname
toegezonden worden aan de raad.
Hoogachtend,
Het college van burgemeester en wethouders van
Delft.
,
burgemeester
,
secretaris