Geacht college,

1. Inleiding

Naar aanleiding van de ontvangen jaarverslagen over 2005 van het Instituut Sociaal Raadslieden, de Commissie voor Bezwaar en Beroep, de Gemeentelijke Ombudscommissie en het Interkerkelijk Sociaal Fonds ontvangt u hierbij een reactie van de sector Werk, Inkomen en Zorg (WIZ). Deze reactie is in samenspraak met de medewerkers van de uitvoering van WIZ tot stand gekomen.

2. Jaarverslag van de Adviescommissie voor Bezwaarschriften, Kamer II.

In Kamer II van de Adviescommissie voor Bezwaarschriften (ACB) worden bezwaarschriften behandeld waarvan het primaire besluit namens het college is afgegeven door WIZ. De belangrijkste wetten en regelingen op basis waarvan bezwaarschriften bij Kamer II worden afgehandeld zijn onder andere:

- de Wet werk en bijstand (WWB)

- het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz)

- de Wet Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte en Werkloze Werknemers (IOAW)

- de Wet Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte Zelfstandigen (IOAZ)

- het Sportfonds

In totaal werden 779 bezwaarschriften verwerkt. Hiervan werden 184 bezwaarschriften ingetrokken, waarvan het grootste deel nadat het primaire besluit door WIZ werd herzien; 595 bezwaarschriften werden afgehandeld middels een advies. De uitkomst van deze adviezen is als volgt samen te vatten:

Afgehandeld	Wijze van afhandeling	Aantal 2004	Percentage 2004	Aantal 2005	Percentage 2005
Adviezen	Ongegrond	203	41,3	368	47,2
	Niet ontvankelijk	43	8,8	64	8,3
	(gedeeltelijk) Gegrond	91	18,5	163	20,9
Ingetrokken	Na herziening	108	22,0	145	18,6
	Overig	46	9,4	39	5,0
Totaal		491	100	779	100

In 2005 werden in totaal 604 bezwaarschriften ontvangen. Ten opzichte van 2004 betekende dit een stijging van 34 bezwaarschriften (6%). In 2005 werden in totaal dus meer bezwaarschriften afgehandeld dan werden ontvangen.

De betreffende bezwaarschriften hadden betrekking op:

- de WWB 85%

- de WVG 9%

- overig 6%

Opvallend is, dat net als het vorig jaar het percentage bezwaarschriften dat ongegrond wordt verklaard is toegenomen. Met andere woorden het primaire besluit van WIZ was correct. Daarnaast is het percentage bezwaarschriften dat (gedeeltelijk) gegrond is verklaard ook iets toegenomen. Hier moet worden opgemerkt dat niet in alle gevallen het primaire besluit onjuist is geweest. Vaak wordt een bezwaarschrift gegrond verklaard omdat nieuwe feiten en omstandigheden bekend worden, of dat de commissie bekende feiten anders weegt of interpreteert dan WIZ.

De adviescommissie doet een tweetal aanbevelingen. De eerste aanbeveling betreft de verdere verbetering van kwaliteit van de door WIZ te nemen besluiten.

Reactie WIZ: Er vinden periodiek gesprekken plaats tussen JZ en het management van WIZ om opvallende zaken door te spreken en daar waar nodig de uitvoering daarop te wijzen of aan te passen. Onderwerpen van gesprek waren onder andere de kwaliteit van de beschikkingen (motivering), de herberekening van teveel ontvangen uitkering en de brutering van openstaande vorderingen.

De tweede aanbeveling van de commissie is het vergroten van de transparantie van het beleid voor de burger door de handboeken WWB en WVG die bij WIZ in gebruik zijn als beleidsregels te laten vaststellen.

Reactie WIZ: Om de cliënten helderder en duidelijker te informeren over alles wat met de uitkering te maken heeft is een speciale informatiemap ontwikkeld. Deze map zal vanaf september verspreid worden onder alle klanten van WIZ, zowel nieuwe als bestaande cliënten. Naast informatie over alle regelingen, de rechten en plichten komt ook het gemeentelijk beleid hierin aan bod.

Het handboek zoals bedoeld door de adviescommissie is een werkinstructie voor de medewerkers. Het handboek is ook beschikbaar voor de leden van de bezwaarschriftencommissies en de lokale politiek. Het huidig contract biedt niet de mogelijkheid het handboek beschikbaar te stellen aan cliënten. Indien een cliënt toegang wil tot het handboek zal deze een individueel contract moet afsluiten. Bezien zal worden of hiervoor een andere oplossing gevonden kan worden.

Juist vanwege het vergroten van deze transparantie heeft WIZ in 2005 verschillende beleidsregels formeel laten vaststellen. Daarnaast kent WIZ een aantal verordeningen, zoals de re-integratieverordening en de maatregelenverordening, waarin elke burger het beleid kan terugvinden. Ook de beleidsnota’s zijn openbaar en worden via persberichten onder de aandacht gebracht. De transparantie van het beleid kan vergroot worden door de beschikbaarheid van deze beleidsnota’s, beleidsregels en verordeningen te vergroten door deze nadrukkelijker bij de balies aan te bieden. Tevens kan ook via internet etc. de beschikbaarheid van deze stukken, en daarmee de transparantie van het beleid worden vergroot.

3. Het Jaarverslag van het Instituut Sociaal Raadslieden 2005: “Fietsen met een Blinddoek”.

Voor het eerst sinds jaren is het beroep op het Instituut Sociaal raadslieden (ISR) in 2005 afgenomen.

De afgelopen jaren hadden de meeste hulpvragen betrekking op:

1. uitkeringen en sociale zekerheid,
2. het vreemdelingen recht
3. schulden en andere budgettaire problemen.

Dat is in 2005 niet anders. Ook nu vormt dit weer de top 3 van de hulpvragen. Het aantal hulpvragen over de WWB is ten opzichte van 2004 licht gestegen. Het aantal hulpvragen over het vreemdelingenrecht en schulden is ten opzichte van 2004 licht gedaald.

Het ISR doet in haar jaarverslag een aantal aanbevelingen.

a. aanbevelingen met betrekking tot mensen met schulden.

De eerste aanbeveling op dit punt is een overleg met Eneco om in het geval van wanbetaling de betrokkenen te wijzen op de Budgetwinkel en STOED voor hulp en advies.

Reactie WIZ: Naar aanleiding van enkele raadsvragen bent u onlangs op de hoogte gesteld van gesprekken die gevoerd worden tussen de Nederlandse Verenging van Volkskrediet (NVVK) en Eneco om tot afspraken te komen over energieschulden. Inmiddels zijn al convenanten afgesloten met een vijftal energieleveranciers waaronder NUON en Essent. De verwachting is dat in de tweede helft van dit jaar ook met Eneco afspraken gemaakt worden.

Als bijlage is een artikel toegevoegd uit een tijdschrift van Eneco waarin zij haar huidige werkwijze met betrekking tot energieafsluitingen kenbaar maakt aan hun afnemers.

De tweede aanbeveling op dit vlak heeft betrekking op huurschulden. In het geval van een huurschuld moeten huurders door de corporaties eerder worden begeleid en verplicht worden hulp te zoeken bij de Budgetwinkel en STOED.

Reactie WIZ: De gemeente heeft in 2005 een convenant afgesloten met de corporaties om hulp te bieden bij huurschulden. Het college verwacht eind 2006, begin 2007 een integrale nota schuldhulpverlening aan de Raad aan te kunnen bieden.

Tevens doet het ISR de aanbeveling om jongeren een cursus budgetteren aan te bieden.

Reactie WIZ: De afgelopen jaren is dit reeds door DUIT opgepakt. DUIT geeft over het omgaan met geld cursussen op scholen voor het voortgezet onderwijs.

Ook zouden mensen met “een gat in de hand’ tegen zichzelf in bescherming moeten kunnen worden genomen.

Reactie WIZ: In dit soort gevallen kan men een beroep doen op STOED, die op dit punt een laagdrempelige hulp biedt. Indien de hulp als noodzakelijk wordt aangemerkt kan voor de kosten van de hulp bijstand worden verleend.

b. aanbeveling over de afhandelingstermijnen

Over het aanvragen van een uitkering doet het ISR de aanbeveling een helder beleid te formuleren over de afhandelingstermijnen.

Reactie WIZ: Voor wat betreft de aanvragen voor een WWB uitkering geldt een wettelijke termijn van 8 weken. Een wetswijziging is in voorbereiding die alle uitkeringsinstanties verplicht binnen 4 weken een besluit te nemen op een aanvraag.

Op de afhandelingstermijnen van aanvragen om een andere uitkering, die ook via het CWI worden ingediend, zoals WW en WIA heeft de gemeente geen invloed. Overigens zijn er wel vanuit het Ministerie richtlijnen afgegeven om het UWV te dwingen een beter voorschottenbeleid te voeren.

c. aanbeveling met betrekking tot de sollicitatieplicht

Verder signaleert het ISR dat er onduidelijkheid zou bestaan bij klanten over de sollicitatieplicht. Te vaak zouden cliënten worden geconfronteerd met een maatregel omdat zij onvoldoende bekend zijn met de sollicitatieplicht.

Reactie WIZ: WIZ zal haar rol hierin kritisch bezien en daar waar mogelijk haar informatie naar de individuele klant verbeteren. De sollicitatieplicht vormt een onderdeel van de informatie die via de eerdergenoemde informatiemap aan de klant wordt verspreid.

4. Het jaarverslag 2005 van de Gemeentelijke Ombudscommissie

De klachten die bij de Gemeentelijke Ombudscommissie worden ingediend hebben voor het merendeel betrekking op Publiekszaken en Wijk- en Stadszaken. Dit zijn immers de gemeentediensten die het grootste aantal contacten hebben met de burgers.

Hoeveel van de klachten betrekking hebben op WIZ is op basis van het jaarverslag niet af te leiden. In haar jaarverslag geeft de commissie aan dat een van de klachten betrekking had op onbehoorlijk gedrag. Deze klacht heeft in ieder geval geen betrekking op WIZ.

Veel van de klachten die bij de Gemeentelijke Ombudscommissie worden ingediend worden door de commissie niet in behandeling genomen omdat zij niet voldoen aan de vereisten.

De Gemeentelijke Ombudscommissie doet in haar jaarverslag geen aanbevelingen.

5. Jaarverslag van het Interkerkelijk Sociaal Fonds (ISF)

Het Interkerkelijk Sociaal Fonds (ISF) is een fonds van de gezamenlijke Delftse kerken, waarbij men hulp biedt aan hen die in ernstige (financiële) problemen zijn geraakt. Daarnaast is het fonds voor de gemeente een belangrijke partner omdat zij namens de gemeente in het kader van de ‘Uitstroomregeling” uitkeringen verstrekt aan een groep uitgeprocedeerde asielzoekers die om verschillende redenen niet kunnen wordt uitgezet. In dit kader vindt regelmatig overleg plaats met de gemeente.

Het ISF doet weliswaar geen concrete aanbevelingen, maar vraagt in een begeleidende brief wel aandacht voor aantal knelpunten.

Het eerste aandachtspunt betreft de handelswijze van de energie-leveranciers, waaronder ook Eneco, in het geval van energieschulden. Deze bedrijven weigeren meestal, gebruik makend van hun sterke positie, in te gaan op voorstellen rond schuldsaneringen (minnelijke regelingen). Veelal gaan zij zonder meer over tot het afsluiten van de energietoevoer, om dit pas weer aan te sluiten als alle kosten zijn voldaan. Het ISF bepleit een constructie met Eneco gelijk aan die van het BAW-convenant. Daarnaast pleit het ISF voor een experiment met ‘pinpasmeters’, zoals dit al in enkele andere gemeenten wordt uitgevoerd.

Reactie WIZ: Dit probleem bestaat niet uitsluitend in Delft (zie de eerder genoemde bijlage betreffende de handelswijze van Eneco). Zoals reeds aangegeven worden gesprekken gevoerd met Eneco door de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK). Zoals ook in deze nota reeds aangegeven zal eind 2006, begin 2007 een integrale nota schuldhulp-verlening worden aangeboden aan de Raad. Doel van de nota is te komen tot een verbetering van de schuldhulp, zowel in curatieve als preventieve sfeer.

Het tweede aandachtspunt is de verdere informatie-uitwisseling tussen het ISF en de gemeentelijke diensten. Betere informatie zal altijd leiden tot een betere dienstverlening aan de klant.

Reactie WIZ: WIZ is altijd bereid de noodzakelijke informatie te verstrekken. WIZ zal bij beleidswijzigingen het ISF hiervan op de hoogte te stellen.

Het derde punt betreft de inschrijving van daklozen. Als een burger eenmaal uit het GBA van een willekeurige gemeente is verwijderd als zijnde ‘vertrokken met onbekende bestemming’, dan kan men alleen via het GBA in Den Haag weer worden opgenomen. Hiervoor is echter een postadres vereist. Als men geen postadres kan overleggen, wat bij daklozen voorkomt, dan kan een inschrijving in het GBA niet plaatsvinden. Er kan dan ook geen uitkering worden verstrekt.

Het ISF vraagt de gemeente dit aan te kaarten bij de VNG en het Ministerie van Binnenlandse Zaken.

Reactie WIZ: Het probleem komt gelukkig niet heel veel voor binnen onze gemeente. WIZ zal over dit onderwerp een brief sturen aan het betreffende ministerie om aandacht te vragen voor dit probleem.

6. Tot slot

Uit de jaarverslagen blijkt weer een veelheid aan signalen, hulpvragen en suggesties voor verbetering. Deze jaarverslagen leveren door hun opmerkingen elk jaar een belangrijke input voor een verdere verbetering van de dienstverlening door WIZ.

De jaarverslagen worden verspreid onder medewerkers en waar nodig worden zij besproken in overlegsituaties.

De gemeente is de verschillende organisaties erkentelijk voor de heldere en inzichtelijke jaarverslagen.

Het Panel Werk en Inkomen heeft ingestemd met de reactie van WIZ. Naar aanleiding van de jaarverslagen heeft het Panel een paar aanvullende aanbevelingen gedaan. WIZ zal deze aanbevelingen beoordelen en zal op korte termijn in het panel een reactie geven.

7. Voorstel

Voorgesteld wordt:

1. de jaarverslagen en de reactie van WIZ voor kennisgeving aan te nemen en deze reactie naar de betreffende organisatie door sturen;
2. de verschillende organisaties te bedanken voor hun jaarverslag;
3. namens het college een brief te sturen aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken over de positie van daklozen zonder postadres.

R. Diemers

Bijlage

Afsluiting

ENECO NetBeheer sluit klanten om een aantal redenen af. De belangrijkste redenen zijn wanbetaling en contractbeëindiging door uw leverancier van gas en/of elektriciteit. Hieronder gaan we kort op de gevolgen in, wat u kunt doen om afsluiten te voorkomen en hoe u ervoor kunt zorgen weer snel aangesloten te worden.

Afsluiting na wanbetaling
ENECO NetBeheer gaat over tot afsluiting als u onze nota voor het transport van energie niet op tijd betaalt. Eerst ontvangt u van ons een betalingsherinnering, gevolgd door een aanmaning. Er zijn kosten verbonden aan het toesturen van een aanmaning. Deze kosten worden u in rekening gebracht.
Blijft u ook na de aanmaning in gebreke, dan gaan wij tot afsluiting over. U kunt dit op de volgende manieren voorkomen:
- Betaal uw rekening op tijd.
- Neem tijdig contact met ons op, wij onderzoeken graag of er een betalingsregeling kan worden getroffen. Bel hiervoor het telefoonnummer dat op de nota staat.
- Neem contact op met een instantie voor schuldbemiddeling. Zij kunnen u helpen om uw financiële situatie op orde te brengen. Als u een uitkering krijgt van de Sociale Dienst dan kunt u voor schuldbemiddeling terecht bij uw Gemeentelijke Sociale Dienst. Wacht niet te lang met het aanvragen van schuldhulp. Als uw schuld ouder is dan 3 maanden en u dient dan pas een aanvraag voor schuldhulpverlening in, dan zijn wij toch genoodzaakt af te sluiten.

Let op: u wordt ook door ons afgesloten als u de getroffen betalingsregeling of de verplichtingen in het kader van een schuldsaneringsregeling niet nakomt.

Bent u het niet eens met de hoogte van de nota? Dan kunt u dit geschil voorleggen aan de Geschillencommissie Energie en Water. De regels hiervoor kunt u vinden op www.sgc.nl.

Afsluiten na contractbeëindiging door uw leverancier
De energiemarkt is vrij. Dit betekent dat u zelf uw leverancier kunt kiezen. Als u geen contract met een leverancier heeft, dan mag u geen energie afnemen, en zullen wij uw aansluiting buiten gebruik stellen. Indien uw leverancier tot beëindiging van het contract over gaat, zullen wij u hier schriftelijk van op de hoogte stellen en verzoeken om tijdig een nieuw leveringscontract te sluiten. U vindt een overzicht van alle leveranciers op www.dte.nl.
Houdt u er rekening mee dat een leverancier meerdere dagen nodig kan hebben om uw aanmelding te verwerken en dit formeel bij ons te bevestigen. Wacht dus niet te lang met het zoeken van een nieuwe leverancier. Controleer eventueel bij een nieuwe leverancier of deze uw aanmelding tijdig bij ons tijdig kan verzorgen.

Bovenstaande regels gelden ook als u bent verhuisd zonder een contract af te sluiten met een energieleverancier voor uw nieuwe woning.

Let op: u kunt het afsluiten voorkomen als u ons uiterlijk één dag voor de geplande afsluiting naar een leverancier kunt verwijzen met wie u een geldig leveringscontract heeft. Neem hiervoor contact op met onze Klantenservice.

Heraansluiten
Indien er sprake is van wanbetaling, dan hervatten wij in principe binnen één werkdag nadat de schuld voldaan is, of bij de start van de schuldhulpverlening, de energietoevoer. Bent u afgesloten in verband met het ontbreken van een leveringscontract, dan moet u rekening houden met een termijn van vijf werkdagen voor het verwerken van het formele switchbericht dat de leverancier bij ons in dient.
Bent u van mening dat u onterecht door ons bent afgesloten? Neem dan direct contact op met onze Klantenservice, wij staan u graag te woord.

Tijdelijk niet afsluiten
In een aantal gevallen zal ENECO NetBeheer tijdelijk niet afsluiten. Dit is het geval bij:
- strenge vorst.
Wij zullen u tijdelijk niet afsluiten als de gemiddelde etmaaltemperatuur gemeten in De Bilt langer dan drie dagen onder nul graden Celsius ligt.
- een levensbedreigende situatie door ernstige of chronische ziekte.
U dient ons uiterlijk één dag voor de geplande afsluiting schriftelijk te informeren door het overleggen van een - te controleren - doktersverklaring. U krijgt dan van ons twee weken (tien werkdagen) de tijd om een regeling te treffen.

(bron: www.e-netbeheer.nl) 2-8-2006