03/015160
Van c-klein tot C-groot opnieuw getoonzet:
Van Delftse initiatieven en culturele coaching,
van idee tot uitvoering,
vernieuwing en professionalisering
van het lokale cultuurbeleid
(2004 – 2008)
en
een korte terugblik:
Van Visie (als beleid in de
periode 1998 – 2001)
naar Praktijk (als beleid in de
periode 2002 – 2003)
Samenvatting
Aan de hand van een korte (inhoudelijke en financiële) terugblik, de
vervulling van de overheidsrollen voor de periode 2004 – 2008 en een
aanbeveling om het structurele budget ad Є 62.000,-. op jaarbasis verder
te besteden, wordt Van c-klein tot C-groot (cC) opnieuw getoonzet ter
bevordering van culturele initiatieven en coaching van initiatiefnemers.
De nota cC 1998 – 2001 is een bewustwordingsproces geweest van het culturele
potentieel in Delft. Die intentie is nog steeds aanwezig om dit potentieel
beter te benutten en zichtbaar te maken.
Het is nu zaak deze inspanningen voort te zetten in
een meer externe georiënteerde werkwijze: van Visie naar Praktijk dus, maar met
behoud van de strategische en inhoudelijke werkwijze van cC.
Een praktijk waarbij culturele
initiatieven en bevordering van de deskundigheid van de initiatiefnemers wordt
gestimuleerd, kan dan een eigentijds instrument zijn, die aansluit bij een snel
veranderende (culturele) wereld. Dat betekent ook een verandering in rol van de
gemeente die meer hoort bij deze externe oriëntatie: van beleid naar
faciliterend.
Gewenst zijn blijvende, versterkende en intensiverende effecten voor de
culturele infrastructuur. Het doel van
dit vervolg op cC voor de periode 2004 –2008, is de verdieping van het
cultuurbereik en de culturele diversiteit door culturele coaching, door
bijzondere artistieke uitkomsten en de versterking van de samenwerking van de
cultuur – en poppodia op het gebied van de programmering en het (brede)
publieksbereik.
§ het
realiseren van culturele activiteiten en stimuleren van culturele initiatieven
(van idee tot uitvoering) op het gebied van de podiumkunsten, in het bijzonder
de popmuziek en allerlei mengvormen tussen de kunstdisciplines (juist het
opzoeken van de grenzen tussen ‘high and low culture’);
§
deskundigheidsbevordering door culturele coaching,
de inschakeling van relevante netwerken en cultureel ondernemerschap (o.m. op
het gebied van fonds- en sponsorwerving)
INHOUDSOPGAVE
(0) Samenvatting
(1) Terugblik/
1998 – 2001
(2) Huidige
stand van zaken/ 2002 - 2003
(3) Toekomst/
2004 - 2008
3.1. Hedendaagse culturele ontwikkelingen
3.2. Doelstelling en instrumenten
3.3. De gemeente in een
faciliterende rol
3.4. Het directe bereik van de beleidsontwikkeling
3.5. Subsidiewijze Van c-klein tot C-groot 2004 – 2008
3.6. Communicatie, informatie en presentaties
3.7. Richtinggevend kader
(4) Voorstel
Bijlage 1, Van c-klein tot C-groot: strategische en inhoudelijke stimulansen
in de periode 1998 - 2001
Bijlage2, Bestedingen en
budgetten in de periode 1998 – 2001/2002
Bijlage 3, Budgetten 2003/2004
(1) Terugblik / 1998 – 2001
Richtinggevend, samenhangend, signalerend,
stimulerend en conceptueel (uit de aard van de soort van nota, zowel
inhoudelijk als financieel) zijn enige kwalificaties, die gelden voor de
gemeentelijke cultuur – en kunstnota c-klein tot Cgroot (cC) wanneer we
terugkijken naar de periode 1998 – 2001. Met zijn leidend motto ‘high tech and
high touch’ gold c-klein tot C-groot als uitgangspunt voor cultuurparagrafen
van diverse Collegeprogramma’s.
De toonzetting van c-klein tot C-groot was een visie op het lokale
cultuurbeleid voor de periode 1998 – 2001.
De nota cC is een bewustwordingsproces geweest van
het culturele potentieel in Delft. Die intentie is nog steeds aanwezig om dit
potentieel beter te benutten en zichtbaar te maken.
Op strategisch en inhoudelijk niveau kunnen we
constateren dat er in de periode 1998 – 2001 met diverse partners binnen en
buiten de gemeente is samengewerkt en dat het cultuurbeleid in bijvoorbeeld het
integrale jongerenbeleid zich qua doelgroepbenadering uitstekend heeft
gepositioneerd (via het Actieplan Cultuurbereik).
In inhoudelijke zin zijn diverse beleidsnota’s op
de deelterreinen van cultuur geďnitieerd.
In budgettaire zin is de stedelijke uitstraling -de extrinsieke waarde van
cultuur- door de realisatie van een evenementenbeleid voldoende aan bod
gekomen. De pluriformiteit, kwaliteit en betaalbare toegankelijkheid -de
intrinsieke waarde van cultuur- werden door subsidiëring van een grote
diversiteit aan kleinere, eenmalige culturele activiteiten afgelopen jaren ook
voldoende gewaarborgd.
De nota cC 1998 – 2001 had vooral een (visionair)
vergezicht voor ogen.In dat opzicht was de nota ook per definitie niet afgebakend.
Het effect van de inspanningen om een vergezicht dichterbij te brengen is nu
eenmaal moeilijk te meten. Een dergelijke visie brengt ook een bepaalde ambitie
met zich mee, die zich niet direct liet meten in financiële zin. Er bestond dan
vanuit de aard van deze nota (vanzelfsprekend) een discrepantie tussen visie en
budgettaire vertaling.
Vanaf 2003 is het cC-budget vastgesteld op jaarlijks Є 62.000,-. als
onderdeel van de Reserve Culturele Activiteiten.
De visie op het vergezicht is nog onverminderd
geldig. Inspanningen op strategisch en inhoudelijk niveau hebben gewerkt. Het
is nu zaak deze inspanningen voort te zetten in een meer directe werkwijze
met de bevordering van Delftse
initiatieven, coaching en professionalisering op cultureel gebied.
Van Visie naar Praktijk dus, maar met behoud van de strategische en inhoudelijke
werkwijze van cC.
In de periode 1998 – 2001 is cC als stimulator
opgetreden op strategisch en inhoudelijk niveau met de nadruk op een meer
vraaggerichte werkwijze (zie verder Bijlage 1).
Om een paar voorbeelden te geven. Op strategisch niveau is een duidelijke
interactieve beleidsvorming ontstaan, d.w.z.beleidsinitiatieven worden altijd
met (mogelijke) partners of gebruikers besproken en uitgewerkt. Op
beleidsterrein vervult de gemeentelijke overheid veelal de rol van
ondersteuner/financier (zie ook Bijlage 2).
Binnen de overheidstaak van het scheppen van randvoorwaarden waarbinnen cultuur
tot stand kan komen, is deze taak bij het maken van beleid geďntensiveerd naar
de rollen van regisseur en initiator. Er is gestreefd naar
samenwerkingsverbanden waarbinnen cultuur ook op andere beleidsterreinen actief
is geworden ( jongeren- en integratiebeleid, citymarketing en erfgoed). Binnen
de gemeentelijke organisatie culmineerde dat in een vakteam Cultuur, Kennis en
Economie.
Op inhoudelijk niveau zijn er binnen de genoemde vier invalshoeken diverse
beleids-initiatieven genomen. De realisatie van een stedelijk
evenementenbeleid, beleidsnota’s op het gebied van Amateurkunst en Beeldende
Kunst en de ontwikkeling van culturele innovatie door het Actieplan
Cultuurbereik en de plannen voor de Stadshal, nu Bacinol. De culturele
instellingen hebben in de loop der jaren aan de hand van hun beleidsplannen
renovatie-kredieten en exploitatiebijdragen beschikbaar gekregen.
(2) Huidige
stand van zaken / 2002 - 2003
Na een tussentijdse interne (ambtelijke) evaluatie
in 2002 zijn de doelstellingen aan-gescherpt. Reden was een snellere, flexibele
en inventieve inzet van het budget op korte termijn, jaarlijks, voor
kleinschalige activiteiten in plaats van het budget meer als reserve te
gebruiken voor grootschaliger activiteiten.
Alvorens deze evaluatie aan de gemeenteraad te
presenteren is na bestuurlijk overleg gekozen reeds een toetsing van deze
nieuwe doelstellingen in de praktijk te brengen en de eerste resultaten in deze
nota aan de gemeenteraad medio 2003 mee te nemen.
Het budget van C-klein tot C-groot bedroeg vanaf
2001 ca. 69.000,--. Euro op jaarbasis. Daarvan is sinds 2002 Є7.500,--.
structureel beschikt voor het museum Paul Tetar van Elven, voor educatie en
citymarketing.
2.1 Activiteiten in 2002
Vanaf 2002 bedraagt het feitelijke budget ca.Є 62.000,--. In de praktijk
wordt het budget van c-klein tot C-groot samen met het Culturele
activiteitenfonds ad. Є 22. 000,--. op jaarbasis ingezet voor een
diversiteit aan culturele activiteiten. In dit jaar is bijvoorbeeld een
bijdrage van Є12.000 op jaarbasis voor 2002 (en 2003) gereserveerd voor
de programmering van activiteiten op het gebied van architectuur, design en
beeldende kunst in het Bacinolgebouw en zijn er bijdragen beschikbaar gesteld
voor de jeugdtheateractiviteiten van MAX., de profilering van de Uit-ladder,
specifiek voor een nieuw doelgroepbereik (leeftijd 15 tot 35 jaar) het
stimuleren van niet-Westerse kunst door World Art Centre, activiteiten van de
stichting Literaire Salon De Omslag tot de bevordering van ‘authentieke muziek
’ in Delft door de gelijknamige stichting.
2.2 Initiatieven in 2003
Eind 2002 en begin 2003 zijn er diverse
initiatieven genomen in samenwerking tussen gemeente en culturele sector.
2.2.1 Literatuurroute
Binnen het kader van een nog te verschijnen
literatuurnota (medio 2003) wordt er al gewerkt aan het uitstippelen en
zichtbaar maken van een literatuurroute. Delft vormt een ideaal decor om de
literatuurroute plaats te laten vinden. De route is een literair avontuur
waarin je je kunt laten meeslepen. De tekst van de route zal een mix zijn van
citaten van
oude en hedendaagse Delftse schrijvers, citaten van Nederlandse schrijven over
Delft, teksten op gevelstenen en verhalen in glas in lood. De literatuurroute
kan in het voorjaar van 2004 in gebruik genomen zijn. De route kan worden
toegevoegd aan de bestaande routes van de infostop zuilen, die op twee plaatsen
in de stad informatie leveren.
Delftse schrijvers die mogelijk participeren: Arjen
Duinker, Jan van der Mast, Theo Jansen, Trudy van der Wees. Andere schrijvers
die kunnen worden benaderd zijn: Gerrit Krol, Anna Enquist, Susan Vreeland en
Arthur Japin. Deze schrijvers zijn geen Delftenaren maar schrijven over Delft.
Om publiciteit te genereren en voor een zo groot mogelijke reikwijdte van deze
literatuurroute zal aansluiting worden gezocht bij de activiteiten van
stichting Jambe, de Omslag, Openbare Bibliotheek en Studium Generale. Het
initiatief ligt bij het vakteam CKE.
2.2.2. Landelijk publieksbereik Prinsenhof
Het Evenemententeam van het Prinsenhof is al twee
jaar bezig om verschillende disciplines (beeldende kunst, muziek, literatuur,
religie) te laten reageren/inspireren op een thema gekozen uit de kerkelijke
collectie van museum het prinsenhof. Voor het jaar 2004 wordt er gestreefd naar
een landelijke uitstraling.
Het thema voor 2004 is: Avé verum corpus (Gegroet waarlijk lichaam). Oude
werken worden in een nieuw daglicht gesteld en museum is decor voor een
bijeenkomst op ongebruikelijk tijdstip. In de week voor Pasen van 2004 zullen
lezingen worden gehouden door twee schrijvers (waaronder Desanne van
Brederode), een filosoof en een theoloog.
Het initiatief sluit aan bij de nog te verschijnen
nota ‘Literatuur in gebruik’.
In september/oktober 2004
willen we ook een aantal kleurrijke projecten presenteren aan het Delftse
publiek (mogelijke locatie: Prinsenhof) in de vorm van een (bescheiden)
multicultureel festival. Bestaande projecten als: Delftse Kleden, Wat eten we
vandaag, X-change, Buurtacademie, wijktheater, Wereldverhalen uit Delft, Kunst
in de wijk-projecten (mobile extravaganza) en nieuwe projecten als “De jurk van
Delft”, Turks volksdansen en Brede school-activiteiten, krijgen tijdens die dag
ruimschoots aandacht. Het betreft een samenwerking vanuit diverse gemeentelijke
vakteams en externe partijen. Vanuit cC wordt specifiek een financiële bijdrage
gereserveerd voor de ‘culturele’ dimensie van dit project.
De gemeentelijke
programmamakelaar culturele diversiteit streeft ernaar in samenwerking met de
Iranese zelforganisaties (ISAN) Yalda toegankelijker te maken voor het Delftse
publiek.
Yalda is de langste nacht
van het jaar (21 december , eerste nacht van de winter). Op deze nacht wordt
het Yaldafeest gevierd. Het feest begint meestal laat op die avond. Families
komen bij elkaar, zij zitten de hele avond en nacht tot heel vroeg in de
ochtend bij elkaar om onder genot van lekkere thee uit Samavar, fruit (onder
andere granaatappels, watermeloen),
nootjes en rozijntjes naar de verhalen van de oudste familieleden te luisteren
(Oma, opa of een oude oom, oude tante). Er wordt ook uit beroemde oud-perzische
gedichtenbundels voorgelezen. Er wordt een koppeling met de hedendaagse
Perzische literatuur en muziek gemaakt.
De
stimuleringsprijs Peter Tetteroo Bokaal is voor Delfts/regionaal talent. Delftse
en regionale Bands/DJ's/singer-songwriters in alle populaire muziekstijlen,
kunnen zich inschrijven voor deze prijs. Stichting Westerpop stelt met deze
prijs als doel de winnende “amateurs” een jaar lang te ondersteunen, in het
kader van talentontwikkeling. .
Het traject van talentontwikkeling bestaat o.m. uit de coaching in het
CD-opnameproces, het maken van een videoclip voor de noodzakelijke ‘airplay’,
het ‘speciale’ concert in Speakers, bandcoaching en het gebruik van het
Westerpopnetwerk van sleutelfiguren in de Nederlandse popmuziekwereld, zoals de
popprogrammeurs uit het Clubcircuit en de nationale festivals, de
promotieactiviteiten en het optreden van de ‘winnaar’ tijdens het
jaarlijkse Westerpopfestival.
Het traject van talentontwikkeling draagt duidelijk bij aan de progressie,
motivatie en zelfvertrouwen van Delftse bands.
De afgelopen jaren heeft het succes van Delftse bands als Incense en Meringue
bewezen dat deze werkwijze resultaten oplevert.
De lokale popmuziek wordt door dit meerjaren traject van talentontwikkeling in
de periode 2003 tot en met 2006 gestimuleerd en geprofessionaliseerd. De Peter
Tetteroo Bokaal Westerpop en het bijbehorende traject zorgen op deze wijze voor
een breed draagvlak in de lokale popmuzieksector.
Deze activiteit past binnen de doelstelling van culturele
coaching en om popmuziek binnen deze regio te stimuleren en te
professionaliseren. De uitvoering is in handen van de stichting Westerpop.
2.2.6.
Workshops opnamefacilitering en bandcoaching
Studio 52° (R’damse weg) in Delft is een digitale
(particuliere) opnamestudio. Naast het produceren van CD-projecten van bands en
soloartiesten, het verrichten van audiomontage voor radioprogramma's voor o.a.
VPRO en het componeren van muziek, worden gitaarlessen gegeven aan cursisten
variërend in de leeftijd tussen 10 en 55 jaar.
Om opname faciliteiten čn coaching te combineren
worden workshops als project op
gezet voor lokale musici met als doelstelling een CD-productie en promotie
daarvan. Een leerproces in diverse stappen om zodoende talenten te filteren en
verder te coachen naar de uiteindelijke uitvoering op de podia.
Het vakteam CKE is nog overleg over de inrichting
van een ‘workshop’ en tot welke resultaten de culturele coaching zouden moeten
leiden. In grote lijnen zou de workshop en het vervolg erop uit de volgende
onderdelen kunnen bestaan:
1.
Audities om (zang)talenten te filteren.
2.
Coaching in het CD opname proces. (covers, eigen
composities)
3.
Formeren van begeleiding bands (bandcoaching)
4.
Radio interviews
Stads Radio Delft. (voor, tijdens en na opname proces)
(vervolgtraject na workshop)
5.
CD promotie 'Delfts talent' via op podia (grote
avond in Speakers, Theater de Veste)
6.
CD Verkoop in Delftse muziek shops (opbrengst naar
goed doel, of vervolg project)
Stads Radio Delft is zeer enthousiast om een
onderdeel te vormen in dit proces van professionalisering van talenten. Ook de
Disc-O-Take wordt gevraagd aan de promotie
van deze talentontwikkeling deel te nemen.
Hoe de
werving en audities plaatsvinden in samenwerking met Speakers, Westerpop
en SPOD, m.a.w. welke ‘bands’ in aanmerking komen voor een ‘workshop’, wordt
nog nader bekeken.
Wij denken dat dit initiatief niet alleen bijdraagt
aan de versterking kwaliteitsnormen maar ook, dat op deze wijze de popmuziek
(in de meest brede zin) in Delft bijzonder wordt gestimuleerd.
MAX. is bezig om met het opzetten van een
interactieve website samen met ontwerpbureau Onesize (netwerk Young Rebels).
Deze interactieve website (www.tqmax.nl)
maakt integraal deel uit van de voorstellingen uit hun speelplan 2003. In hun
speelplan zijn voorstellingen opgenomen die speciaal voor kinderen van scholen
uit Delft en in samenwerking met de VAK worden gespeeld. Het betreft in het
bijzonder een interactieve website met activiteiten rond de producties die MAX.
in 2003 uitbrengt. De website wordt daadwerkelijk interactief bij de
voorstellingen betrokken. Het is een
experiment waarin de interactie tussen spelers, techniek en publiek tot
bijzondere, artistieke uitkomsten kan leiden. MAX. kan op deze (interactieve) wijze zowel voor ‘theaterpubliek’ als
voor schoolklassen een groter (publieks) bereik realiseren.
2.2.8. Jongerenpodium ‘Delft presenteert..’
Het gezamenlijke initiatief van de Jongerenraad
Delft, de Brede Welzijnsorganisatie Delft en het evenementenbureau Delft is een
belangrijke stimulans om jongeren en cultuur in contact met elkaar te brengen en
zich te presenteren aan een breder publiek op 28 juni 2003 in het kader van de
manifestatie ‘Delft presenteert...’. Op deze wijze wordt de
jongerenparticipatie door middel van muzikale activiteiten voor en door
jongeren bevorderd.
2.2.9. Theater(net)werkplaats
Een theater(net)werkplaats staat voor het bundelen
van de kennis, expertise, contacten, diensten, presentaties en faciliteiten van
diverse instellingen binnen een bepaalde regio centraal, met als doel om het
amateurtheater in die regio een forse kwaliteitsimpuls te geven. Het opzetten
van vitale en inspirerende samenwerkingsverbanden met relevante instellingen is
dan ook een belangrijke taak van een theaterwerkplaats. En het levert op zo’n
manier een bijdrage aan de groei en ontwikkeling van het amateurtheater in
Delft.
Via het cC-budget kan dit initiatief artistiek
inhoudelijk worden ondersteund op het gebied van regie, spel, beweging en stem,
choreografie, repertoire, licht- en geluidstechniek, décor en kostuum e.d. Dat
zou zowel kunnen gebeuren in de vorm van advies en begeleiding tijdens het
repetitieproces als in de vorm van losse workshops. Ook moeten groepen advies
kunnen krijgen op het gebied van organisatie, productie, publiciteit,
fondsenwerving en/of bestuur.
Voor alle duidelijkheid: met een theater(net)werkplaats wordt geen specifieke
fysieke ruimte bedoeld.
Binnen Delft bestaat er een groot potentieel aan
mogelijke samenwerkingspartners. Enkele voorbeelden: Theater De Veste,
Floratheater, Falie Begijnhoftheater, MAX., Het Voorhuis, Cultureel Centrum
Mekelweg, De Vrije Akademie, De Jeugdtheaterschool, De Vrije Akademie, Kunst
Educatie, De Delftse Komedie, Kunstgebouw, Improve (lichtbedrijf), De Nieuwe
Amateur, Delfts Eenakterfestival, DUW, Theaterscholen, Theaterfabriek en
professionele theatergroepen als RO Theater en Onafhankelijk Toneel.
De regie is in handen van het vakteam CKE.
2.2.11. Deskundigheidsbevordering culturele
diversiteit en cultureel ondernemerschap
Binnen het lokale cultuurbeleid is culturele
diversiteit bezig zich langzamerhand te positioneren. Met een cultuurparagraaf
in de Integratienota, de aanstelling van een programmamakelaar culturele
diversiteit, activiteiten in het kader van het Actieplan Cultuurbereik worden
de contouren van de beleidsontwikkeling op dit gebied zichtbaar.
Een belangrijk aspect hierbij is dat ‘mensen’ ruimte krijgen ‘hun ding’ te
doen. Ook wanneer dat niet helemaal beantwoordt aan de verwachtingen die men
vanuit een westers cultuurperspectief heeft. Onervaren groepen en kunstenaars
kunnen worden ondersteund door ze coaching aan te bieden waar nodig. Als
klankbord functioneert de landelijke stichting Phenix Foundation. In oktober
van dit jaar wordt gestart met een eerste workshop van culturele coaching van
initiatiefnemers op het gebied van culturele diversiteit i.s.m. bureau Taheri.
Binnen het culturele coachingstraject zal het bureau 10 Delftse potentiële
deelnemers (van organisaties tot individuele kunstenaars) i.o.m. de gemeente
selecteren voor deze workshop ‘ondersteuning culturele initiatiefnemers’.
Het initiatief komt voort uit de beleidsontwikkeling van de culturele
diversiteit binnen het vakteam CKE.
Het ‘cultureel ondernemerschap’ is een belangrijke voorwaarde binnen het door
OCenW geďnitieerde beleid, bijvoorbeeld binnen de zogeheten ‘Geldstroom
Beeldende Kunst en Vormgeving’ (BKV). De bedoeling is om in het laatste
kwartaal van 2003 een start te maken met een workshop voor kunstenaars, in het
bijzonder beeldende kunstenaars. Daarbij kan gedacht worden aan de uitbreiding
van de afzetmogelijkheden (bijv.uitbreiding verkoop-mogelijkheden), informatie
en voorlichting over de professionele beroepspraktijk, netwerken, uitwisseling
van werkervaring over de (gemengde) beroepspraktijk, ontwikkeling van projecten
(projectmatig werken bij bijvoorbeeld kunsttoepassingen in de openbare ruimte),
etc. In overleg met hierin gespecialiseerde bureaus en landelijke stichtingen
als Kunstenaars & Co. zal worden bekeken welke de beste opzet is. Dit is
een co-financiering met het budget Geldstroom BKV. Wanneer een dergelijke pilot
succesvol is, dan kan deze een vervolg krijgen voor (scheppende en uitvoerende)
kunstenaars van alle disciplines, maar zich ook verbreden tot organisaties en
culturele initiatiefnemers in het algemeen. De regie is in handen van het
vakteam CKE.
(3) Toekomst / 2004 – 2008
3.1. Hedendaagse culturele ontwikkelingen
maar in verschillende subculturen tegelijk. Het in het kader van het Delftse Actieplan
Cultuurbereik ontwikkelde Delft City Beats (november 2002) is een mooi lokaal
voorbeeld
van deze ontwikkeling.
3.2.
Doelstellingen en instrumenten
Aan de basis van de kunsten staan vernieuwing en professionalisering om
artistieke prestaties tot optimale uitdrukking te brengen. Vooral in de
oriëntatiefase tussen idee en uitvoering ontbreekt het in Delft nog aan een
(voor) financierings- en beleidsinstrument om met name het ideeënpotentieel op
te tillen naar mogelijke haalbaarheid en realisatie. Deskundigheidsbevordering
op het gebied van ‘artistieke competenties’ als bijvoorbeeld bandcoaching en op
het gebied van cultureel ondernemerschap (sponsorwerving, financierings – en
marketingplannen, subsidie- en fondsaanvragen, gebruik van netwerken en nieuwe
media) behoort tegenwoordig tot de onmisbare bagage van de hedendaagse
culturele ontwikkelingen.
Gewenst zijn blijvende, versterkende en intensiverende effecten voor de
culturele infrastructuur. Het doel van
dit vervolg op cC voor de periode 2004 –2008
is de versterking van de samenwerking van de cultuur – en
poppodia op het gebied van de programmering en
het (brede) publieksbereik, de verdieping van het cultuurbereik en de
culturele diversiteit door culturele coaching en bijzondere artistieke
prestaties.
3.3. De gemeente in een faciliterende rol
De stad Delft is een complexe, autonoom
veranderende organisatie van actoren, die individueel en gezamenlijk
activiteiten ontplooien. Deze activiteiten leiden tot producten en diensten met
een bepaalde toegevoegde waarde voor gebruikers van de stad.
Het structureel bevorderen van een hogere
toegevoegde waarde van deze producten voor gebruikers begint met het versterken
van de organisatie die deze producten voortbrengt.
De gemeente kan deze versterking realiseren door
voor deze organisatie, die geen centrale sturing kent, een faciliterende rol te
vervullen. De organisatie krijgt hierdoor een betere en sterkere structuur en
wordt van de benodigde kennis en kunde voorzien.
In het kort gezegd komt deze werkwijze om beleid te ontwikkelen erop neer, dat
er wordt samengewerkt aan (deel-)producten van ‘actoren’ in de stad om zo tot
een toegevoegde waarde te komen voor diezelfde stad. De gemeente faciliteert en
ondersteunt hierbij de ideeën en behoeften die leven bij de burgers. De
gemeente treedt tevens op als initiator,
regisseur en inspirator[4].
Het uiteindelijk gewenste effect is dat er een organisatorische versterking
optreedt van de culturele infrastructuur.
Wij willen cultuur – en poppodia, individuele theatermakers, fotograven,
musici, schrijvers en componisten, beeldende kunstenaars die zich manifesteren
op de grensvlakken van binnen – en buitenruimtes in Delft, ook afkomstig uit
culturele minderheden, ICT-ers, Fondsen en marketeers, stimuleren actief te
zoeken naar nieuwe mogelijkheden om aanbod en publiek te koppelen.
Onze rol hierbij is:
Wat doen we niet? Wij informeren, adviseren, (deel)
financieren, initiëren en regisseren, maar de uitvoering van programmerings- en
acquisitietaken, nieuwe projecten en aanvragen
Podiumkunsten
Verkennende gesprekken over een podiumkunsteninfrastructuur benadrukken de
behoefte aan een theaternetwerk, zowel
voor professionele als amateurkunstbeoefenaren van de podiumkunsten. Vanuit
deze infrastructuur kunnen nieuwe projecten worden ontwikkeld. Eventuele
actoren hierbij zijn: MAX., Theater de Veste, Delftse Komedie, Van der Mast en
Keijzer, individuele theatermakers, het Kunstgebouw (opzet theaterfabriek
vanuit het provinciale beleid) en het Bureau Theaterconsulenten (A’dam).
Popmuziek
Voor een samenhangend en stimulerend gemeentelijk beleid op
het gebied van popcultuur/-muziek zal de gemeente binnen de brede culturele infrastructuur
omstandigheden kunnen scheppen waardoor popcultuur/-muziek kan gedijen, in
stand wordt gehouden en gestimuleerd wordt. De Koornbeurs, Speakers,
SPOD, Westerpop, in het bijzonder gebruik makend van het (nationale) netwerk
van Speakers, Westerpop en Studio 52 zijn hierbij belangrijke actoren en met
hen vinden verkennende gesprekken plaats over juist nieuwe vormen van ‘high and
low culture’, over de impact van de samenwerking bij Delft City Beats voor nieuwe mogelijkheden om een jong en
breed publiek te bereiken.
Ook het gebruik van internet, sms etc bij de programmering en marketing worden
hierbij betrokken. Ook de verschillende vormen van artistieke coaching en
talentontwikkeling zijn hierbij belangrijke stimulansen.
De specifieke ‘poppodiumpost op de begroting (21547) van ca. Є
5.000,-- (structureel) kan dan aan het budget cC worden toegevoegd.
Culturele Diversiteit
Via de programmamakelaar culturele diversiteit wordt gewerkt aan het opbouwen
van een netwerk van organisaties, onderwijs - en (multi)culturele instellingen
en nieuwkomers. Ook het bereiken van nieuwe publieksgroepen, m.n. culturele
minderheden en jongeren, de professionalisering
van culturele minderheden bij de ontwikkeling en organisatie van nieuw
cultureel aanbod behoren tot zijn taken, evenals specifiek cultuuraanbod
ontwikkelen t.b.v. het brede school programma-aanbod.
Het uiteindelijke doel hiervan is meer kansen
scheppen voor de culturele diversiteit in de stad.
Culturele coaching is in het bijzonder op de (allochtone) initiatiefnemer(s)
van toepassing.
Het gebruik van de nieuwe media
Een van de belangrijkste innovaties binnen het Delftse Actieplan
Cultuurbereik is het gebruik van de nieuwe media om interactief te programmeren[5]
en op deze wijze de betrokkenheid van de Delftenaren en speciale doelgroepen
als jongeren en allochtonen bij cultuur te vergroten. Bijvoorbeeld MAX.
gebruikt internet als interactief onderdeel van hun voorstellingen.
Het doel blijft ook hier
een cC-doelstellig: activeren en
deelnemen om het cultuurbereik te verdiepen. Uiteraard wordt hier voornamelijk
de ideeën in de ontwerpfase ondersteund, gezien het feit dat het gebruik van de
nieuwe media en met name het uitwerken van interactieve websites een kostbare
zaak is. Eventuele actoren: Young Rebels, ICT-kring Delft, Triumph
Studios, e.a.
Cultuur in het kwadraat(deskundigheidsbevordering)
Deskundigheidsbevordering op het gebied culturele coaching, van fonds- en
sponsorwerving en cultureel ondernemerschap en de inschakeling van relevante
netwerken versterken een professionele aanpak van culturele initiatieven (en kunnen
op termijn extra budgetten voor de initiatiefnemers opleveren).
Mogelijke actoren: Fenix Foundation, Fonds 1818, Fonds
Podiumkunstenprogrammering en Marketing, st. Kunst & Meerwaarde, Joop van
den Ende Foundation, st. Kunstenaars &Co.
3.5. Subsidiewijze van c-klein tot C-groot
Wil deze aanpak succesvol zijn op de middellange termijn, dan dienen enige
rand-voorwaarden in acht te worden genomen. Het cC-budget is niet bedoeld om,
zoals gebruikelijk bij de reguliere subsidietrajecten, een tekort te subsidiëren.
Om initiatieven te kunnen ondersteunen moet het budget flexibel ingezet kunnen
worden. Het initiatief kan van twee kanten komen, de gemeente kan zélf
initiatieven nemen of initiatieven uit het veld honoreren. Initiatiefnemers
kunnen gedurende het gehele jaar hun ideeën met de gemeente (vakteam CKE)
bespreken en plannen indienen.
Wanneer het vakteam CKE een positief advies
afgeeft, wordt de reguliere procedure gevolgd, zoals die binnen de
subsidieverordening Maatschappelijke Activiteiten is vastgelegd. Besluitvorming
vindt plaats door B&W en er wordt een kopie van deze besluitvorming ter
kennisgeving aan de gemeenteraad gezonden.
Deze aanpak wordt voor de periode 2004 – 2008 vastgelegd. Er vindt na twee jaar
een evaluatie plaats, welke evaluatie aan de gemeenteraad wordt voorgelegd.
Het budget cC (21551) blijft een te onderscheiden
begrotingspost binnen het Culturele Activiteitenfonds
(21544). Immers, ideeontwikkeling kost tijd en het budget dient
gereserveerd te blijven voor de uitvoering, die in wellicht pas in een later
stadium gerealiseerd wordt. Echter, er mag nooit langer dan maximaal 1 jaar
tussen idee en uitvoering zitten.
Het beschikbaar stellen van cC-budget vindt plaats onder de volgende
afwegingen:
§
Het bevordert de samenwerking cultuur – en poppodia
ten behoeve van
de versterking van de programmering en het cultuurbereik;
§
Het bevordert de culturele coaching en
talentontwikkeling;
§
De gemeentelijke financiële bijdrage bevordert
binnen het activiteiten- of projectbudget naast de eigen opbrengsten van
deelnemende organisaties
(potentiële) derde geldstromen als fondsen of sponsors;
§
Voor de activiteit is er voldoende (potentieel)
publiek binnen de gemeente op de middellange termijn;
§
Ingespeeld wordt op kansrijke ontwikkelingen;
§
Deskundigheidsbevordering op het gebied van
cultureel ondernemerschap en netwerkvorming gestimuleerd wordt;
§
Het gebruik van nieuwe media wordt ter bevordering
van cultuurbereik ingezet;
§
Het betreft de ontwikkeling van culturele
initiatieven, van idee tot uitvoering;
§
Ideeontwikkeling valt binnen de vier genoemde
culturele invalshoeken van cC.
§
De activiteiten een mengvorm kunnen opleveren van
‘high and low culture’.
§
De activiteiten of projecten registreren de
artistieke uitkomst en/of het cultuurbereik
en gaan vergezeld van monitoring en evaluatie.
De culturele sector wordt door een reeks van
communicatieve acties en door informatie – verstrekking via de lokale pers op
de hoogte gesteld, daarbij moet gedacht worden aan interviews met de
cultuurwethouder, publicaties in de Stadskrant en via plenaire (start)
bijeenkomsten of presentaties van de deelsectoren die binnen cC een extra
accent krijgen, zoals de letteren, de culturele diversiteit, de podiumkunsten
in het algemeen en de popmuziek in het bijzonder, etc.
3.7.
Richtinggevend kader 2004 - 2008
Met méér nadruk op
‘culturele innovatie’ voor de periode 2004 – 2008 krijgen ideeën en
experimenten een plek, ‘evenementen’ blijven de uitstraling van de stad
versterken, ze zijn laagdrempelig en toegankelijk voor een breed publiek, de
‘culturele infrastructuur’ zorgt ervoor dat het aanbod wordt geconsolideerd en
dat er tevens meer vraaggericht gewerkt kan worden. Tenslotte is de invalshoek
beeldende kunst (in de openbare ruimte), vormgeving en design van belang voor
de culturele, stedelijke kwaliteit.
Nieuwe mogelijkheden - van idee tot uitvoering, van
vernieuwing en professionalisering -
om aanbod en publiek te koppelen staan voorop.
Het effect van de hier gebezigde werkwijze voor de
periode 2004 – 2008 zou de bevordering zijn van een zichzelf versterkende
culturele organisatiestructuur, niet in geďnstitutionaliseerde
vorm, maar als netwerk.
Om de gewenste resultaten te realiseren, zijn
enkele beleidsaccenten nodig. Deze worden in de vorm van voorstellen geformuleerd
in hoofdstuk 4.
(4) Voorstel
Akkoord te gaan,
- voor de periode van 2004 – 2008 het budget ad
Є 62.000,--. beschikbaar te stellen ter
bevordering van culturele initiatieven en coaching van
initiatiefnemers op het gebied van
de podiumkunsten en allerlei
mengvormen tussen de kunstdisciplines;
- de specifieke ‘poppodiumpost op de begroting (21547) van ca. Є 5.000,--
(structureel) toe
te voegen aan het budget cC;
- de inhoudelijke en financiële terugblik op de periode 1998 – 2001 voor
kennisgeving aan te
nemen;
- met een evaluatie in het jaar 2006 over de behaalde resultaten;
|
c-klein tot C-groot |
Inhoud |
Effecten 1998 – 2001 |
Actuele situatie 2002/03 |
|
Hfdst 1. |
Strategische keuze |
Het motto is een gangbaar begrip geworden |
Het motto kan nog steeds als onderscheidend
worden gezien en gebruikt |
|
Culturele principes overheid |
Pluriform cultuuraanbod Betaalbare toegankelijkheid |
Waarborg voor culturele continuďteit |
Vrijheid van expressie is blijvend tegenwicht
voor amusement |
|
Rol van de (lokale) overheid |
Interactief beleid |
Continue afweging tussen verantwoordelijkheid
gemeente en markt; |
Op vele beleidsterreinen zoals op het gebied van
beeldende kunst, amateurkunst, cultuur en jongeren is interactief beleid een
leidend principe |
|
Rol van de (lokale) overheid |
Op het beleidsterrein van cultuur
vervult de overheid veelal de rol van ondersteuner/financier |
Binnen de randvoorwaarden die de
overheid schept zijn andere rollen
toegevoegd, zoals regisseur, kader- |
Naar de gelang de situatie zijn de
rollen uitgebreid, naast ondersteuner/financier en regelgever, naar
regisseur/ onderhandelaar |
|
De stedelijke functie van cultuur |
Cultuur
levert werk op bepaalt
mede de concurrentiepositie
van de stad, En de stedelijke uitstraling hangt
nauw samen met de culturele kwaliteit van de bebouwde omgeving |
Cultuur is als facet meegewogen op
beleidsterreinen als ruimtelijke ordening, toerisme en city-marketing |
Voorbeelden zijn het Cultuurplein
Zuidpoort, |
|
c-klein tot C-groot |
Inhoud |
Effecten 1998 – 2001 |
Actuele situatie 2002 |
|
Hfdst 2. Cultuur in samenhang |
Er is beleidsmatig een link gelegd met economie,
toerisme en Delft kennisstad |
Verbetering van de marketing van kunst en
cultuur, het versterken van de (bovenlokale) uitstraling van Delft, een
zakelijker benadering van cultuur, meer op output en vraaggericht; |
Binnen de organisatie-ontwikkeling van het
gemeentelijk apparaat is een vakteam Cultuur,Kennis en Economie tot stand
gekomen. Output via doelen, resultaten en afweging
middelen versus tegenprestaties worden via contracten/beschikkingen met
culturele instellingen, orga-nisaties en particulieren vastgelegd. |
|
Hfdst.3 De actuele situatie |
Zwakte/sterkteanalyse waaruit enkele
verbeterpunten voortkwamen op het gebied van jongeren, voor een succesvol
evenementbeleid is een verhoging van budget nodig en er ontbreekt flexibel
cultuurbudget |
Er heeft een integrale aanpak op het gebied van
jongeren- |
In het jongerenbeleid is een flink deel door
cultuur ingevuld |
|
Hfdst4 Richtinggevend kader[6]:
Vier invalshoeken: |
Delft is stad met een innovatief klimaat. Er is
ruimte voor experiment.Met name gericht op jongeren, die buiten de gebaande
paden durven te betreden.Aanmoedigingsprijzen,
talentenjachten,cultuureducatie via instaptrajecten zijn praktische
uitwerkingen hiervan. |
Voor de beeldende kunst is er een
waarderingsprijs in het leven geroepen. Via de EZH-gelden worden de cultuur-
en poppodia gestimuleerd om lokaal talent te laten optreden. |
Culturele innovatie verdient een extra stimulans.
Deskundigheidsbevordering kan daaraan een bijdrage leveren, evenals
educatieve |
|
2.evenementen |
Delft als evenementenstad. Ook als extra dimensie
voor citymarketing. |
Er is een evenementenbeleid met een daarbij
horend fonds ontwikkeld. |
Samenwerking met externe fondsen en toeristische sector voor vergroting van
het financiële volume en voor de stadspromotie is gewenst. |
|
3. culturele infrastructuur |
Delft als kunstenstad. Consolidatie van het
voor-zieningenniveau. In het bijzonder de amateurkunst een nieuwe impuls
geven, zowel inhoudelijk als op accommo-datiegebied. |
In de afgelopen periode hebben gemeentelijke
instellingen als VAK, Gemeentemusea enArchief beleidsinitiatieven genomen die
hun voorzieningen versterken. Dat geldt ook voor Theater de Veste, de
bibliotheek en het Kunstcentrum. Verbouwings-kredieten en extra
exploitatiebijdragen bevorderen daarmee ook de meer vraaggerichte aanpak. |
De gemeentelijke instellingen als VAK,
Gemeentemusea, Archief vormen een bedrijvencluster, ter ondersteuning van hun
exploitatie-expertise. Accommodatieproblematiek; |
|
§
c-klein tot C-groot |
§
Inhoud |
§
Effecten 1998 – 2001 |
§
Actuele situatie 2002 |
|
Hfdst4. architectuur, beeldende kunst en |
Het potentieel aan architecten en ontwerpers
stimuleren. High tech and high touch komen samen in de architectuur.
Vormgeving en beeldende kunst in de openbare ruimte zijn dan in deze de
natuurlijke partners van architectuur en design |
Plannen
voor een Stadshal vinden hun realisatie in Bacinol (bedrijfsverzamel-gebouw
voor kunstenaars, architecten en vormgevers met een gezamenlijke
programmering). |
De Plek en Buiten de Muren zijn manifestaties
voor Delftse kunstenaars. Beide projecten lopen voor een periode van 4 jaar
(2001 – 2004). |
Bijlage
2, Bestedingen Van c-klein tot C-groot in de periode 1998 - 2001
Het budget cC was voor de jaren 1998 tot en met
2000 een incidenteel budget. Vanaf 2001 is het een structureel budget geworden,
zoals uit onderstaande tabel blijkt:
|
Budget c-klein Cgroot |
Budget |
Uitgaven |
|
1998 |
68.000 (incidenteel) |
62.000 [7] |
|
1999 |
45.000 (idem) |
45.000 |
|
2000 |
45.000
(idem) |
45.000 |
|
2001 |
69.000 structureel |
69.000 |
|
2002 |
69.000 structureel |
69.000 |
|
2003 |
62.000 structureel[8] |
62.000 |
Doordat het budget in eerste instantie als een
incidenteel budget[9] beschouwd
werd, zijn de diverse subsidies in het kader van cC als subsidies ten laste van
meerdere budgetten en reserves gebracht, zoals de jaarlijkse budgetten
Culturele Organisaties, Delftse Evenementen, de Reserve Beeldende Kunst en de
Reserve Evenementen.
Met andere woorden een cultuursubsidie werd vaak gehonoreerd door uit
verschillende dekkingsmogelijkheden een bijdrage te leveren. De flexibiliteit
van het cC-budget bleek hierbij een voordeel.
Hierdoor kreeg het cC-budget in de praktijk wel eerder een ondersteunend en een
stimulerend karakter dan een specifiek eigen beleidskader met onderscheidende
criteria. Het ging dan om ondersteuning (op onderdelen) van meer grootschalige
culturele activiteiten met een evenementachtig karakter (eenmalig of jaarlijks
terugkerend) en stimulering van kleinschalige (eenmalige) culturele
activiteiten. Naast de inhoudelijke activiteiten werden ook vaak de
marketingactiviteiten, de extra inspanningen om een breed publiek te bereiken,
in de subsidieaanvraag gehonoreerd.
In de budgetbestedingen van cC waren de
vier invalshoeken (‘evenementen-innovatie- culturele infrastructuur-beeldende
kunst, architectuur en vormgeving’) uitgangspunt en dat zien we ook grosso modo
terug in de bestedingen.
In de periode 1998 – 2001 zien we dat vooral de ontwikkeling en realisatie van
een Delftse evenementenbeleid een grote vlucht heeft genomen. Extra
ondersteuning van (onderdelen) van bestaande evenementen zoals Mooi Weer
Spelen, African Music Festival, Westerpop, Jazzfestival, etc. maar ook
eenmalige, kortlopende (tweejaarlijks) of nieuwe evenementen als Django
Reinhardtfestival, Dark Side of the Moon (Pink Floyd uitvoering), pop(muziek)
rondes, Camerettenfestival, concerten Authentieke Muziek, Camerata Vermeer,etc.
Ook culturele innovatie werd mogelijk gemaakt. Al in 1999 werd er budget
gereserveerd om het Delftse erfgoed toegankelijker te maken en dat wordt nu in
het jaar 2002 gerealiseerd in het project Verhalen van steden, buurten en
industrie van het Gemeente-archief. Literaire en educatieve activiteiten zijn
vaak ondersteund, waaronder de Atelierdagen van de Sigarenfabriek en de Delftse
Boekenbende. Culturele netwerkavonden, theater-, muziek- en beeldende
kunstprojecten rond vluchtelingen, allochtonen, senioren en jongeren zijn
gesubsidieerd. De bevordering van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de
Amateurkunst, zoals de Nieuwe Amateur en van niet-Westerse kunst door World Art
Delft zijn ook voorbeelden van nieuwe initiatieven.
Bijzondere aandacht heeft het museum Paul Tetar van
Elven gekregen gedurende deze periode. Naast incidentele subsidies voor o.a.
klimaatbeheersing, is in september van dit jaar 2002 besloten de subsidie voor
Paul Tetar van Elven als aanvulling op de reguliere exploitatiesubsidie (2002:
ruim € 1.750,-[10].)
structureel te verhogen met een bedrag van € 15.000,-.vanaf jaarschijf
2003, waarvan Є 7.500,-. gedekt wordt vanuit het cC-budget.
|
Initiatieven |
Incidenteel/ |
Verplichting/ |
2003 |
2004 |
realisatie |
|
Literatuurroute |
Incidenteel |
Reservering |
5.500 |
|
2004 |
|
Rondom Pasen |
Incidenteel |
Reservering |
5.000 |
|
2004 |
|
Multicultureel |
Incidenteel |
Reservering |
|
12.500 |
2004 |
|
Yalda |
Incidenteel |
Reservering |
3.000 |
|
2003 |
|
Bureau Taheri |
Meerjarig |
Reservering |
4.000 |
4.000 |
2003 - 2004 |
|
Peter Tetteroo |
Meerjarig |
Verplichting |
24.000 |
- |
2003 - 2006 |
|
Studio 52 |
Meerjarig |
Reservering |
3.000 |
9.000 |
2003 -2006 |
|
MAX. |
Incidenteel |
Verplichting |
14.500 |
|
2003 |
|
Jongerenpodium |
Incidenteel |
Verplichting |
5.000 |
|
2003 |
|
Theaterwerkplaats |
|
|
|
5.000 |
|
|
Workshop |
Meerjarig |
Reservering |
4000 |
12.000 |
2003 – 2006 |
|
Workshop |
Meerjarig |
Reservering * |
5.000 |
5.000 |
2003 – 2004 |
|
Zomer/herfst |
Incidenteel |
Reservering |
5.000 |
20.000 |
2004 |
|
Bacinol |
Meerjarig |
Reservering |
12.000** |
12.000 |
2003-2004 |
|
Paul Tetar van Elven |
Structureel |
Verplichting |
7.500 |
7.500 |
2003 e.v. |
|
|
|
|
|
|
|
|
Subtotaal |
|
|
97.500*** |
87.000 |
|
|
|
|
|
|
|
|
* excl.
Budget Geldstroom BKV
** reservering Bacinol van 2002 naar 2003 doorgeschoven
*** de bijdrage van 69.598 is aangevuld met
ca. 12.000 euro uit Cultureel
Activiteitenfonds en de poppodium
post op de begroting (21547) van ca. Є 5.000,--
is (structureel) toegevoegd aan het
budget cC
[1] Muziek in de stad, Nyfer,
Forum for Economic Research, Breukelen 2002
[2] Glaeser,Kolko, 2000, 2000: Consumer
city, National bureau voor economic research working paper,
Hall, Creative cities and economic
development, in Urban Studies,jrg 37, 2000, nr.4.
[3] Onderzoek heeft uitgewezen
dat juist culturele mengvormen, van traditioneel en vernieuwend, high en low
culture, commercieel en gesubsidieerd, veel publieke aandacht trekken.
[4] Cultuurprofielen,Bureau Berenschot 2002,Utrecht, over o.a. overheidsrollen
[5] Delft City Beats en Verhalen van Steden
[6] deze vier invalshoeken zijn
tot stand gekomen uit de Discussiedag ‘Onderweg naar morgen’ op 14 februari
1997,waaraan politici, burgers, ambtenaren en sleutelfiguren uit de culturele
en maatschappelijke wereld deelnamen.
[7] Wanneer het begrote bedrag
verschilt van het werkelijk uitgegeven bedrag dan is het verschil opgenomen in
het Culturele Activiteitenfonds.
[8] Minus Є 7.500,-. voor een structurele subsidie voor museum Paul Tetar van Elven.
[9] Het cC-budget is
begrotingstechnisch ondergebracht bij het Culturele Activiteitenfonds
[10] In de jaren 2001 en 2002 werd
deze subsidie reeds, zij het op incidentele basis, aangevuld met een jaarlijks
bedrag van ruim
€ 6.800,-.