Vanaf
de zeventiger jaren bestaan er tussen het van oorsprong Haagse
kabelexploitatiebedrijf Casema, de gemeente Delft en het Centraal Overlegorgaan
Woningcorporaties (COW Delft) overeenkomsten omtrent de aanleg en exploitatie
van een kabel voor de doorgifte van radio- en televisiesignalen (CAI) in Delft.
Het
medialandschap is sindsdien zeer veranderd. Kabel is niet alleen meer om radio
en televisie door te geven. De analoge kabel is ook een digitale
breedbandvoorziening geworden. Koper werd grotendeels vervangen door glas.
Internet, telefonie en andere diensten zijn belangrijke nevendiensten geworden.
De kabelexploitanten hebben hiervoor flink geïnvesteerd en transformeerden zich
van kabelaar tot multimedia telecom provider.
Toch
hielden naast het rijk vooral gemeentelijke overheden gedurende deze
ontwikkelingen nog veel en vaak de vinger aan de pols van de exploitanten. Ook
de gemeente Delft. In 1996 bereikten gemeente en COW een belangrijke
overeenkomst waarin de CAI-machtigingen aan Casema werden overgegeven.
Transactiebedrag toen een ruime 20 miljoen guldens. Het COW verdween uit de
overeenkomsten. De gemeente en Casema sloten een nieuwe overeenkomst waarin
tarief en inspraak over de programmering van de kabel naar wederzijdse tevredenheid
werden geregeld. Inmiddels is de inspraak over de programmering zelfs wettelijk
geregeld middels de Mediawet. De implementatie van Europese regelgeving in de
Nederlandse wet (2004) verbiedt het maken van tariefsafspraken tussen een
gemeente en een exploitant.
Toezicht
op deze markt is aangewezen aan Nma, OPTA en het Commissariaat voor de Media.
Met de meeste gemeenten heeft Casema inmiddels overeenkomsten om de relatie te
beëindigen, afgesloten. Wanneer Commissariaat, Nma en OPTA de controle en het
toezicht uitoefenen, moet dat voor alle partijen, exploitanten, radio- en
televisiemakers, consumenten en overheden, voldoende vertrouwensbasis zijn om
ook Casema de volledige vrijheid op de telecommarkt te gunnen.
In
de laatste tussenovereenkomsten als aanvulling op de overeenkomst uit 1996 werd
met name het tarief van het basispakket nog afgesproken. De prijs van het
basispakket (17 televisiezenders en het volledige radiopakket) kost in Delft
€ 8,= per maand . De prijs van een volledig pakket was reeds geheel vrij
en is thans € 13,30 p.m. Hiervoor levert Casema een analoog pakket van
34 televisie- en 32 radioprogramma’s. De Programmaraad bepaalt
hiervan (zwaarwegend advies) de programmering van het wettelijk basispakket, 15
televisie- en 25 radioprogramma’s. In de overeenkomst van 1996 was een bijdrage
van Casema aan de gemeente overeengekomen. Ook vergoedde Casema een bedrag voor
het gebruik van een televisiekanaal voor de kabelkrant. Dit laatste bedrag werd
jaarlijks door de gemeente als aanvullende subsidie doorgegeven aan de
Stichting Omroep Delft. Casema gaf aan vanaf 2005 in het geheel geen
vergoedingen meer te willen betalen. In totaal gaat het om een bedrag van bijna
€ 51.000,=.
·
Er wordt met Casema een wederzijdse beëindigingsovereenkomst
afgesloten, waarin de nadere voorwaarden. Hiermee komt een eind aan de
overeenkomst(en) die de afgelopen decennia de relatie tussen Casema en de
gemeente hebben geregeld. De beëindiging staat sterk onder invloed van de
huidige trend naar volledige liberalisering van de telecommarkt, mede onder
invloed van daartoe dwingende Europese regelgeving. In de considerans van de
beëindigingsovereenkomst wordt de liberalisering van het medialandschap als
element genoemd, naast de belangrijke toezichthoudende rol overigens van OPTA
en Nma. Deze nieuwe overeenkomst voorkomt ook de mogelijke juridische
procedures tussen de gemeente en Casema over met name de bevoegdheid van de
gemeente t.a.v. tariefstelling, en daaraan gekoppeld ongetwijfeld hoge
advocaatkosten. In de overeenkomst is verder verankerd dat partijen over en
weer na effectuering van deze overeenkomst niets meer van elkaar te vorderen
hebben.
·
Er vindt afkoop plaats van de jaarlijkse vergoeding aan de
gemeente, ook voor het gebruik van een tv-kanaal door de exploitant van een
kabelkrant conform het contract uit 1996. Een gedeelte hiervan werd doorbetaald
aan de lokale omroep. Deze transactie vindt nog plaats in 2004. Vanaf 2005 zijn
er dan geen financiële verplichtingen meer. Overeengekomen bedrag bedraagt € 185.000,=.
Er is om strategische redenen gekozen voor afkoop, omdat de hoogte en het
structurele karakter van deze vergoedingen voor de komende jaren – ook onder
invloed van Europese regelgeving - onzeker was. Casema wilde in het geheel geen
jaarlijkse vergoedingen meer en ook geen afkoopbedrag overeenkomen. Het
afgesproken bedrag moet dan ook als het absoluut maximaal haalbare worden
beschouwd. In de door het college vast te stellen nota zal de nog in 2004 te
ontvangen afkoopsom als een voordeel worden ingeboekt. In de komende jaren
wordt een bijdrage van € 51.000,= gemist. Het verschil tussen deze
afkoopsom en de structurele bedragen moet worden ingeboekt als een nadeel.
·
Invoering van de VNG-regeling voor de telecommarkt. Casema doet
daarmee afstand van de privileges (uit het contract van 1996) de
straatwerkkosten en verleggingkosten (ook in opdracht van de gemeente) te
kunnen terugvragen. Casema zal voortaan betalen volgens de VNG-regeling. Casema
streeft ook hier naar uniforme regelingen met alle gemeenten.
·
Bevoegdheden Programmaraad. Bij beëindiging van de overeenkomst
heeft de Programmaraad Delft uitsluitend de wettelijke bevoegdheden.
De afkoop van de structurele vergoedingen betekent voor het jaar
2004 een voordeel, maar is vanaf 2005 een structureel nadeel voor de gemeente
Delft. Een en ander zal middels de 47-ste begrotingswijziging worden geregeld.
In deze begrotingswijziging zal het bedrag van € 185.000,=
voor 2004 als een voordeel worden ingeboekt. Voor het jaar 2005 wordt
€ 51.000,= ten laste van de post onvoorzien gebracht. De financiële
consequenties voor 2006 en verder jaren worden meegenomen in de afweging over
de programmabegroting 2006-2009.
De Programmaraad Kabeltelevisie is een door de wet verplicht door
de gemeente in te stellen adviesorgaan. Naar verwachting zal de adviestaak van
de Programmaraad in de komende jaren verminderen en misschien zelfs op termijn
–afhankelijk van de technologische ontwikkelingen- verdwijnen. De gemeente zal
de Programmaraad conform de verordening (vanuit het vakteam CKE) blijven
faciliteren.
De aanvullende subsidie voor de Stichting Omroep Delft kan tot en
met 2007 worden verstrekt. Na 2007 moet deze aanvulling worden heroverwogen. In
de betreffende beschikking zal een en ander al in 2005 worden gemeld.
1.
Instemmen
met deze nota en de bijlage: de beëindigingsovereenkomst met Casema.
2.
Deze
nota aan de raad sturen in verband met een procedure volgens art. 169 lid 4 van
de Gemeentewet.
3.
De
financiële consequenties regelen middels de 47-ste begrotingswijziging over het
dienstjaar 2004.
Hans Speetjens