Stuk 31 I Delft,
7 februari 2006.
833741
Onderwerp: Steiger Zuid--Kolk en thema ‘water’.
Aan de
gemeenteraad.
Geachte dames en heren,
Op dit moment wordt door de provincie Zuid Holland
het remmingwerk aan de noordkant van de Zuid--Kolk vervangen. Dit remmingwerk
wordt uitgevoerd als aanlegsteiger voor recreatietoervaart, waardoor een
steiger ontstaat van 54,5 m. lengte waar 7 tot 10 plezierjachten kunnen
afmeren.
Op aanraden van de gemeente en de Stichting
Recreatie Toervaart (SRN) zal een aansluitend stuk kade van 38 meter op
dezelfde wijze van remmingwerk/aanlegsteiger worden voorzien, mits dit
financieel mogelijk is. Om deze
financiële mogelijkheid te realiseren is bij de SRN subsidie
aangevraagd. De SRN heeft de intentie om tot subsidiëring over te gaan reeds
uitgesproken. Formele besluitvorming moet echter nog plaatsvinden. Uitgaande
van een positief besluit zal deze 28 meter steiger in de loop van 2006
daadwerkelijk gerealiseerd worden.
De gemeente heeft de realisatie van de steiger te baat
genomen om een beperkte aanmeervoorziening voor de recreatietoervaart te
realiseren door 'in het werk'
drinkwatertappunten en walstroom voorzieningen met verlichting en
reddingmiddelen aan te laten brengen. De lopende begroting voorziet in dekking
van deze incidentele kosten. De provincie is op 14 december jl. met de
werkzaamheden gestart. De 54,5 meter steiger / remmingwerk zal naar verwachting
op 15 februari voltooid zijn.
Ratio
De huidige voorzieningen voor watertoerisme zijn
in Delft thans zeer onvoldoende. In vaarrouteboekjes wordt over Delft
vastgesteld dat het aantal officiële ligplaatsen laag is, dat aanmeren als
onprettig ervaren wordt, dat de voorzieningen zeer minimaal zijn en dat
informatie ontbreekt. Dit, terwijl zowel Nederlanders als buitenlanders in
toenemende mate hun vakanties op het water doorbrengen, de verhuur van boten
bij internationale verhuurorganisaties snel groeit en varen in Holland actief
gepromoot wordt.
Ervaring leert dat de pleziervaartschippers hun
meerplaatsen met name kiezen op basis van de bereikbaarheid van een
aanlegmogelijkheid, de aanwezigheid van voorzieningen en de aantrekkelijkheid
van de (directe) omgeving. Met het Rijn-Schiekanaal is de bereikbaarheid
(potentieel) goed en met de binnenstad beschikt Delft over een toeristisch
uitermate aantrekkelijke bestemming. Wat ontbreekt zijn ligplaatsen,
voorzieningen en informatie. Door actief in te haken op de door de provincie
gecreëerde kans zal bij de aanvang van het toeristenseizoen 2006 een beperkt
aantal ligplaatsen met basisvoorzieningen gerealiseerd zijn, waardoor een start
is gemaakt om Delft voor de toervaart recreant te ontsluiten.
Bevoegdheid
De Zuid--Kolk behoort tot het Rijn-Schiekanaal.
Dit kanaal is in (nautisch) beheer bij de provincie Zuid Holland. Dit beheer
betreft zowel het civieltechnisch beheer en het onderhoud als het nautisch
toezicht en handhaving. Adequaat gebruik van de steiger betekent dat de
gemeente een bevoegdheid moet hebben om het aanmeren van vaartuigen elders op
het Rijn-Schiekanaal tegen te gaan. De gemeente heeft deze bevoegdheid nu niet
en gaat hierover met de provincie in gesprek. Volgens de provinciale
regelgeving is het vaartuigen niet toegestaan om langs de oevers van het
Rijn-Schiekanaal, en dus niet in de Zuid--Kolk aan te meren. De provincie kan
op dit verbod ontheffing verlenen, en waar het de Zuid--Kolk betreft wordt deze
ontheffing doorgaans ook verleend. Om op korte termijn afmeren mogelijk te
maken en een wettelijk kader voor toezicht en het heffen van haven- of kadegeld
te hebben is de provincie verzocht om de gemeente ontheffing te verlenen voor
het meren van schepen. Met deze ontheffing kunnen pleziervaartuigen -met
toestemming van de gemeente- aldaar aanmeren en heeft de gemeente een basis
voor het houden van toezicht en innen van havengelden.
Voor de ontheffingconstructie is gekozen omdat
deze op korte termijn realiseerbaar bleek. De ontheffingconstructie is echter
wel een beperkte oplossing. Beperkt omdat immers de formele handhaving, ook in
de Zuid--Kolk bij de provincie blijft. Daarnaast heeft de gemeente geen
mogelijkheid om zelf illegaal afmeren elders in het kanaal tegen. In deze
afwezigheid schuilt een risico van illegaal meren om de kosten van havengeld te
ontlopen. In vervolg op de ontheffing wordt dan ook met de provincie gesproken
om tot een alomvattende en duurzame oplossing voor een adequate handhaving en
toezicht op het meren van schepen in het Rijn-Schiekanaal te komen. Vanwege de
complexiteit van deze materie en de respectievelijke belangen zal naar
verwachting met deze gesprekken wel de nodige tijd gemoeid zijn.
Beheer en toezicht
De steiger is direct bereikbaar vanuit en gelegen
in de nabijheid van open water met een doorvaartfunctie voor grote
(vracht)schepen. De steiger is gelegen aan en vrij toegankelijk vanaf de
openbare weg. Dit maakt dat de steiger tot het openbaar terrein behoort. De
steiger is geen (besloten) jachthaven en qualitate qua ook niet als zodanig
geschikt. Feitelijk is de steiger is een afmeervoorziening voor
(plezier)vaartuigen. De vrije bereikbaarheid en toegankelijkheid heeft
consequenties voor de aard en wijze van beheer en toezicht. Hoewel de
gemeentelijke ontheffing van het provinciaal meerverbod ter plaatse en de
aanwezigheid van basale voorzieningen, het beoogd gebruik door de
recreatietoervaart van de steiger mogelijk maakt, geschiedt het afmeren geheel
op eigen risico van de schipper, analoog het parkeren van een auto op de
openbare weg. Dit wil zeggen dat de gemeente niet aansprakelijk gesteld kan
worden in geval van braak in of beschadiging of vervreemding van het vaartuig.
De steiger zal voorzien worden van een duidelijk
bord met de voorschriften en aanbevelingen voor verantwoord en veilig gebruik
van de steiger. Tevens zal daarop melding worden gemaakt van de afwezigheid van
gemeentelijke aansprakelijkheid.
De mate waarin en de wijze waarop toezicht op de
steiger in de Zuid--Kolk noodzakelijk is hangt sterk af van de omvang en wijze
van gebruik. Gekozen is om hierin een groeimodel te hanteren en niet verder te
gaan dan uit de praktijk noodzakelijk blijkt. Dit betekent dat er vooralsnog
van uitgegaan wordt dat de feitelijke aanwezigheid van toezicht beperkt zal
zijn. Uiteraard doen de daartoe bevoegde toezichthouders datgene wat gezien hun
taak van hen verwacht mag worden dan wel gegeven de situatie noodzakelijk is.
Het kiezen voor een groeimodel betekent dat de
aard en intensiteit van de rol van de
gemeente wordt aangepast op basis van periodiek uit te voeren evaluaties
van het gebruik, de voortgang en uitkomst van de gesprekken met de provincie en
de ontwikkelingen in de regio of in andere velden van het beleidsthema 'water'.
De kosten van het toezicht zoals dat naar huidig inzicht als voldoende wordt
ingeschat, is voor het jaar 2006 gedekt. Inzicht in de kosten voor 2007 en
verder wordt verkregen door de ervaringen en evaluaties voor het jaar 2006. Dit
impliceert dat een en ander op termijn financiële en formatieve consequenties
kan hebben.
Om de kosten gemoeid met
de instandhouding van de voorzieningen en de toezichtrol is -ten dele- te
dekken door voor gebruik van de steiger kade- of havengeld te heffen. Een
voorstel hiertoe is in voorbereiding.
Evaluatie
Hoewel op basis van ervaringen elders de nodige
verwachtingen bestaan over het gebruik van een passanten meerplaats nabij de
binnenstad zal de praktijk uitwijzen of en in welke mate deze verwachtingen ook
waargemaakt worden. Daarnaast zijn er thans geen Delftse ervaringgegevens over
hoe de voorziening feitelijk gebruikt zal worden en welk type vraagstukken zich
daadwerkelijk zullen aandienen. Om deze reden zal de haven na eerste maand van
toeristisch gebruik en na het eerste seizoen geëvalueerd worden. Op basis van
deze eerste ervaringen zal, zoals eerder gesteld, de beheersconstructie nader vormgegeven worden. Zoals eerder
gesteld voorzien, naar het zich nu laat aanzien, de thans beschikbare middelen
in dekking van eventuele beheer- en aanloopverliezen. Op basis van de evaluatie
is in te schatten of en in welke mate in de navolgende jaren een bijpassing
noodzakelijk zal blijken.
Integrale aanpak en regionale
samenwerking
Om Delft als 'waterstad' stevig op de kaart te
zetten is een integrale en een regionale aanpak noodzakelijk. Integraal, omdat
het thema vele beleidsterreinen bestrijkt en regionaal omdat een effectief
waterrecreatiebeleid alleen in goede samenwerking in de regio gerealiseerd kan
worden. Integrale aanpak wordt geborgd door zowel politiek-bestuurlijk als
ambtelijk goede regie op het item 'water' te voeren. Deze regie noodzaak stelt
eisen aan de portefeuilleverdeling en noopt tot het instellen van een
ambtelijke projectleider en stuurgroep.
De regionale samenwerking is nodig omdat het
Rijn-Schiekanaal de gehele regio 'aandoet' en recreatietoervaart
'zwerftoerisme' is. Het succes wordt groter naarmate meer mogelijke
bestemmingen aantrekkelijk en interessant zijn. Dit vereist afstemming en
creëren van win-win situaties. Alleen in samenwerking kan in het zuidwestelijk
deel van Zuid Holland de recreatietoervaart effectief bevorderd worden.
Om deze regionale samenwerking van de grond te
krijgen zijn de betreffende portefeuillehouders van de potentiële
partnergemeenten uitgenodigd voor een startbijeenkomst waarin afgetast wordt op
welke wijze adequate samenwerking realiseerbaar is. Deze bijeenkomst wordt op
27 januari a.s. gehouden.
De noodzaak van het adequaat betrekken van de
lokale samenleving bij een adequaat waterrecreatiebeleid is evident. De eerste
stap hierop is gezet door over de huidige stappen met belanghebbenden, zoals de
roeiverenigingen te spreken en hen hierbij te betrekken.
Toekomst
De realisatie van de
passantenvoorziening in de Zuid--Kolk kan de start zijn van een actief
waterrecreatiebeleid in Delft. Actief door het water een prominente positie te
geven in gebiedsstudies voor bijvoorbeeld de Zuid-kolk. Actief door komende
jaren meer vaarpassanten voorzieningen te treffen, zoals in de Nieuwe Haven,
waarmee dit gebied opgewaardeerd wordt, wat bijvoorbeeld een bedrijf als de
Porceleyne Fles ten goede kan komen. Actief door een veilig en efficiënt
gebruik van kades te realiseren door met de provincie een adequaat, afgestemd
en helder systeem van handhaving en toezicht overeen te komen. Actief door
goede op en aan water gerelateerde evenementen te realiseren. Actief door te
onderzoeken of bijvoorbeeld de hydrologische kringloop symbolisch zichtbaar is
te maken in een watermonument. Actief door aanmeerplaatsen voor een watertaxi
te realiseren. Actief door een geïntegreerd wateractieplan op te stellen,
waardoor het thema 'water' in zijn recreatieve, culturele, historische en
kennis dimensies verder wordt benut en de identiteit van Delft met water wordt
versterkt.
Aanbeveling
Aanbevolen wordt
a. met instemming kennis te
nemen van de provinciale activiteiten in de Zuid--Kolk en de wijze waarop en
redenen waarom hierop ingehaakt is om een passanten afmeer voorziening ten
behoeve van de recreatietoervaart te realiseren
b. deze realisatie te
beschouwen als start om de beleidsvelden economie, toerisme en cultuurhistorie
aan het integraal thema 'water' toe te
voegen, hierop een actief waterrecreatiebeleid te voeren en dit op de politiek
bestuurlijke agenda te plaatsen
c. in te stemmen met het
aangaan van regionale samenwerking op het gebied van het waterrecreatiebeleid,
in bijzonderheid het bevorderen van de recreatietoervaart en het treffen van
handelingen ter voorbereiding hiervan
d. in te stemmen met
voornemen om met de provincie Zuid Holland tot (nieuwe) afspraken inzake het
toezicht op het Rijn-Schiekanaal te komen
e. in te stemmen met een
groeimodel als beheerconstructie voor de steiger in de Zuid--Kolk, wat onder
meer inhoudt de wijze van beheer en toezicht af te stemmen op de intensiteit en
wijze van gebruik van de voorziening en deze periodiek te evalueren en op basis
hiervan en te verwachten ontwikkelingen de wijze van beheer en toezicht zonodig
aan te passen.
f. op basis van de onder e
verkregen ervaringen het financieel beheer voor 2007 en verder nader uit te
werken
g. in te stemmen met het
opstellen van een geïntegreerd wateractieplan, wat ondermeer omvat:
gebiedsstudies voor Zuid--Kolk en Nieuwe Haven, studie naar realisatie van een
passantenhaven in de Nieuwe Haven, een op en aan water gerelateerde
evenementenkalender, haalbaarheid van een watermonument en realisatie van
voorzieningen voor een watertaxi
h. in te stemmen met het instellen van een
haven - of kade geld voor de Zuid-Kolk
Hoogachtend,
Het college van
burgemeester en wethouders van Delft,
mr. drs. G.A.A.
Verkerk
,burgemeester.
mr.
drs. H.G.L.M. Camps
,secretaris.
Stuk 31
II
833741
De raad van de gemeente Delft,
gelezen het voorstel van het college van 7 februari
2006;
b e s l u i t
a. met instemming kennis te nemen van de
provinciale activiteiten in de Zuid-Kolk en de wijze waarop en redenen waarom
hierop ingehaakt is om een passanten afmeer voorziening ten behoeve van de
recreatietoervaart te realiseren
b. deze realisatie te beschouwen als start om de
beleidsvelden economie, toerisme en cultuurhistorie aan het integraal thema
'water' toe te voegen en dit op de
politiek bestuurlijke agenda te plaatsen en hierop een actief
waterrecreatiebeleid te voeren
c. in te stemmen met het aangaan van regionale
samenwerking op het gebied van het thema water, in bijzonderheid het bevorderen
van de recreatietoervaart en het treffen van handelingen ter voorbereiding
hiervan
d. in te stemmen met voornemen om met de provincie
zuid Holland tot (nieuwe) afspraken inzake het toezicht op het Rijn-Schiekanaal
te komen
e. in te stemmen met een groeimodel als
beheerconstructie voor de steiger in de Zuid--Kolk, wat onder meer inhoudt de
wijze van beheer en toezicht af te stemmen op de intensiteit en wijze van
gebruik van de voorziening en deze periodiek te evalueren en op basis hiervan
en te verwachten ontwikkelingen de wijze van beheer en toezicht zonodig aan te
passen
f. in te stemmen met het opstellen van een
geïntegreerd wateractieplan, wat onder meer omvat: gebiedsstudies voor
Zuid-kolk en Nieuwe Haven, studie naar realisatie van een passantenhaven in de
Nieuwe Haven, een op en aan water gerelateerde evenementenkalender,
haalbaarheid van een watermonument en realisatie van voorzieningen voor een
watertaxi
g. in te stemmen met het instellen van een haven -
of kade geld voor de Zuid--Kolk
,burgemeester.
,griffier.