30 augustus 2001

naar agenda

Samenvatting en vervolgtraject

1. Inleiding

2. Beschrijving Delftse Retourette

2.1 Achtergronden

2.2 Overeenkomst tussen winkelier en gemeente

2.3 Beschrijving Delftse Retourette: het retourneren

2.3.1 Inzameling afvalstromen

2.3.2 Andere activiteiten m.b.t. retourneren

2.4 Beschrijving Delftse Retourette: het informeren

2.4.1 Standaard informatie-elementen

2.4.2 Delftse informatie-elementen

2.4.3 Spreekuur

3. Evaluatie gebruik Retourette

3.1 Wijze van gegevensverzameling

3.2 Gebruik Retourette

3.3 Waardering Retourette

3.3.1 Waardering door bezoekers

3.3.2 Waardering door winkelier

3.3.3 Waardering door gemeente

4. Organisatie en financiën

4.1 Overlegstructuur (organisatie)

4.2 Financiën

5. Conclusies en vervolgtraject

5.1 Conclusies

5.2 Aanbevelingen

Bijlagen

Bijlage 1: overeenkomst

Bijlage 2: vragenlijst evaluatie

Bijlage 3: overzicht met verbeterpunten (uitkomsten evaluatie)

Bijlage 4: format "opschaling Retourettes in Delft" zoals die is opgenomen in het 3D plan

In november 1996 is de raadscommissie Milieu accoord gegaan met het uitvoeren van het pilotproject "Retourneren en informeren", een project in het kader van Delft Kennisstad. Doel is het realiseren van een retourshop in Delft, in combinatie met een informatiepunt. Voor wat betreft het retournerendeel is gekozen voor het concept van de Retourette B.V.. Voor het invullen van het informerendeel zal het bestaande Retourette-concept worden uitgebreid tot afvalinformatie-punt dat verder ontwikkeld wordt tot een milieu-informatiepunt. Kortom, er is gekozen voor een zgn. Retourette+, waardoor de Delftse Retourette een eigen karakter krijgt.

Na de goedkeuring door de raadscommissie is gestart met de voorbereidingen. Dit omvatte grofweg twee sporen:

1) (het voorbereiden van) de realisatie: op 20 november 1997 is een Retourette+ geopend bij Plusmarkt Tanthof aan de Bikolaan.

2) de ontwikkeling en het vormgeven van het informerendeel: enkele ontwerpen zijn direct in de Retourette opgenomen zoals een balie en een Delftse informatiezuil, de informatie-computer is op 29 juli 1998 in gebruik genomen.

Behalve de nadrukkelijke aandacht die het informeren krijgt in deze Retourette, is ook de nauwe samenwerking tussen winkelier en gemeente uniek. Beide partijen hebben de afspraken vastgelegd in een overeenkomst. Eén van die afspraken betreft een gezamenlijke evaluatie over het gebruik en de waardering van de Retourette en de samenwerking tussen beide partijen.

De Retourette is een ludiek aangeklede ruimte in de supermarkt waar bezoekers hun afval gescheiden aan kunnen bieden. In de Delftse Retourette kunnen de volgende stromen ingeleverd worden: statiegeldflessen, glas, kleding, schoenen, blik, papier/karton, batterijen, en twee nieuwe stromen: drankenkartons en plastic flacons. Al deze stromen worden hergebruikt. Naast de inzameling zijn er enkele incidentele inzamelacties gehouden via de Retourette (bijv. speelgoed).

Bij het Retourette-concept horen standaard enkele informatie-elementen. Voor Delft zijn daarnaast enkele extra elementen toegevoegd, zoals een informatiezuil en een balie. Meer tijd kostte de ontwikkeling van de informatiecomputer, waarin het voormalige vraag- en aanbod-"bord" en informatie over afvalinzameling en milieu is opgenomen. Als aanvulling op het informeren is gestart met een gemeentelijk spreekuur bij de Retourette, waarbij de reinigingsinspecteur en de wijkcoördinator bewoners uit de wijk te woord staan. Na een proefperiode van een half jaar, heeft het spreekuur inmiddels een structureel vervolg gekregen.

In het voorjaar van 1999 zijn bezoekers van de Retourette gevraagd naar hun mening over het functioneren van de Retourette. Van de respondenten die in de supermarkt komen, bezoekt 90 % de Retourette. Het inleveren van de statiegeldflessen blijkt een belangrijke reden voor het bezoek. Dat de Retourette een echte wijkfunctie heeft, blijkt uit het feit dat ruim 90 % van de respondenten uit Tanthof-West komen.

Jaarlijks worden de hoeveelheden die bij de Retourette worden ingezameld bijgehouden. Uit de cijfers over 1998 zijn nog nauwelijks conclusies te trekken. Deze inzamelgegevens zullen volgend jaar vergelijkingsmateriaal opleveren. Bezoekers geven wel aan dat ze meer afval zijn gaan scheiden. De Retourette wordt door de bezoekers hoog gewaardeerd. Voor de winkelier en de gemeente wordt de Retourette met name gewaardeerd vanwege de positieve uitstraling die het heeft en de extra service die het biedt aan burgers.

Van de informatievoorzieningen wordt minder gebruik gemaakt dan de afvalscheidings-voorzieningen. Enerzijds geven respondenten aan dat er geen aanleiding bestaat om er gebruik van te maken en anderzijds laat de gebruiksvriendelijkheid van bijvoorbeeld de informatiecomputer nog te wensen over. De aanwezigheid van de informatievoorzieningen wordt wel gewaardeerd door de gebruikers.

Er is een projectgroep die regelmatig de voortgang bespreekt, bestaande uit vertegenwoordigers van de gemeente en de winkelier. De samenwerking wordt door beide partijen zeer gewaardeerd.

Het budget dat was gereserveerd voor het pilotproject (ƒ250.000,-), bleek toereikend voor de opzet en ontwikkeling tot nu toe (uitgaven: ƒ173.600,-). Daarnaast is nu duidelijk wat de gemeentelijke kosten zijn bij de exploitatie van een Retourette volgens de Delftse aanpak.

Uit de evaluatie blijkt dat het informerendeel nog verdere aanpassing en ontwikkeling behoeft. Er wordt dan ook voorgesteld om het Retourette+-concept verder te ontwikkelen en de belangstelling bij andere Delftse ondernemers na te gaan, alvorens daadwerkelijk over te gaan tot opschaling van Retourettes in Delft.

Voor de nadere uitwerking van het Retourette+-concept zijn door de betrokkenen en respondenten tijdens de evaluatie verschillende voorstellen gedaan. Deze suggesties vormen uitgangspunt voor verbetering.

Daarnaast zou in het licht van de ontwikkelingen op gebied van wijk- en buurtbeheer bekeken kunnen worden welke stappen genomen kunnen worden om het afvalinformatiepunt verder te ontwikkelen tot milieuinformatiepunt of zelfs wijkmilieupunt.

Om het draagvlak van opschaling in Delft na te gaan, zullen eerst Delftse supermarkt-ondernemers worden benaderd om de belangstelling na te gaan, alvorens stappen te nemen voor daadwerkelijke opschaling in Delft.

Een voorstel voor opschaling van de Retourettes in Delft is opgenomen in het nieuwe Duurzaamheidsplan en zal via die weg aan de raadscommissie worden voorgelegd ter besluitvorming.

In november 1996 is de raadscommissie Milieu accoord gegaan met het uitvoeren van een pilotproject "Retourneren en Informeren". In deze notitie wordt van dit pilotproject verslag gedaan.

Het project Retourneren en Informeren wordt uitgevoerd in het kader van Delft Kennisstad. Doel daarvan is het realiseren van een retourshop in Delft, in combinatie met een informatiepunt. In de eerste fase is onderzocht welke mogelijkheden er zijn voor het realiseren van een retourshop in Delft. Aanvankelijk was het de bedoeling eerst de retourshop te realiseren en daarna het informatiedeel in te vullen. Een gescheiden uitvoering bleek echter niet mogelijk.

Op basis van de positieve ervaringen in Schiedam stelde de projectgroep voor het concept van de Retourette te gebruiken als invulling van het retournerendeel van het project.

Voor wat betreft het informeren bij retourneren zijn in de vorige notitie vijf modellen gepresenteerd. De raadscommissie koos ervoor om het bestaande Retourette-concept uit te bouwen met een afvalinformatiepunt en dat te ontwikkelen tot een milieuinformatie-punt.

Kortom, er is gekozen voor een zgn. Retourette+ (typisch Delfts).

Nadat de raadscommissie accoord is gegaan met het voorstel, is gestart met de voorbereiding van de uitvoering. Dit omvatte grofweg twee sporen:

het voorbereiden van de realisatie van de Retourette+ bij Plusmarkt Tanthof aan Bikolaan

Aanvankelijk waren er twee locaties in beeld. Met de winkeliers is van gedachten gewisseld over het mogelijk realiseren van een Retourette. Uiteindelijk bleek het project bij de Plusmarkt aan de Bikolaan het meest kansrijk, en is voor die locatie gewerkt aan de concrete uitwerking. Op 20 november 1997 is de Retourette daadwerkelijk geopend. Tijdens de opening hebben de winkelier en de wethouder Milieu een samenwerkingsovereenkomst getekend.

de ontwikkeling en het vormgeven van het informerendeel

Enkele elementen van het informeren zijn meteen meegenomen bij de vormgeving van de Retourette, zoals een balie en een Delftse informatiezuil. Deze elementen waren bij de opening op 20 november al gerealiseerd. Vervolgens is gewerkt aan het opzetten en ontwikkelen van een informatiecomputer. De informatiecomputer is op 29 juli 1998 onthuld.

Behalve de nadrukkelijke aandacht die het informeren krijgt in deze Retourette, is ook de nauwe samenwerking tussen winkelier en gemeente uniek. Beide partijen hebben de afspraken vastgelegd in een overeenkomst. Eén van die afspraken betreft een gezamenlijke evaluatie over het gebruik en de waardering van de Retourette en de samenwerking tussen winkelier en gemeente.

Aangezien het hier een pilotproject betreft is een evaluatie daarnaast op z'n plaats om te kunnen beoordelen of een opschaling haalbaar en nuttig is.

In het volgende hoofdstuk wordt de Delftse retourette beschreven. Er wordt een beeld geschetst van de achtergronden, de afvalstromen en de informatie-elementen in de Retourette. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op het gebruik en waardering van de Retourette door de gebruikers en de andere betrokkenen. In hoofdstuk 4 krijgt de organisatie rond het project aandacht, waarbij de samenwerking tussen de winkelier en de gemeente en de financiën centraal staan. Tot slot volgen in hoofdstuk 5 enkele conclusies en aanknopingspunten voor vervolg.

De Retourette is een ludiek aangeklede ruimte in de supermarkt waar bezoekers hun afval gescheiden aan kunnen bieden. De eerste Retourette is opgezet in Schiedam op initiatief van supermarkteigenaren, gebroeders de Block. Het concept sloeg aan en momenteel zijn er ruim 30 Retourettes in Nederland gerealiseerd. Ook in het buitenland zijn ondertussen enkele Retourettes opgezet. De Retourette BV is opgericht om het concept verder te verspreiden en te ondersteunen.

Het sterke punt van dit concept is de koppeling met een supermarkt. Het is een laagdrempelige locatie om voorzieningen aan te brengen, omdat mensen er regelmatig heen gaan om boodschappen te doen. Het inleveren van statiegeldflessen is al een gewoonte geworden, waarom dan niet meteen ook de oude kranten, wegwerpglas en kartonnen drankverpakkingen meenemen? Deze extra voorzieningen kunnen beschouwd worden als extra service aan de Delftse burgers, als aanvulling op de bestaande afvalverwijderings-structuur in Delft.

Een ander sterk punt is de ludieke vormgeving, met name op kinderen oefent het een zekere aantrekkingskracht uit. Het is een plek waar mensen even kunnen verblijven, en daarom mogelijk ook een interessante plek om milieu-informatie te verstrekken. Een ander voordeel is dat op deze manier de milieu-informatie verstrekt wordt op de plek waar de aankopen worden gedaan.

Retourneren en informeren is opgezet als Delft Kennisstad-project. Uitgangspunten die bij Delft Kennisstad centraal staan, zoals samenwerking met partners in de stad, zijn zelfs voorwaarden gebleken voor het welslagen van dit project. Voor de opzet die is gekozen, blijkt samenwerking tussen gemeente en een externe partij, in dit geval de winkelier, absoluut nodig voor het slagen van project. Ondanks het feit dat e.e.a. in een overeenkomst is vastgelegd, is vertrouwen van beide partijen in elkaar van belang om dit tot een echt gezamenlijk project te maken. In dit geval kan daaraan worden toegevoegd, dat door de winkelier en de gemeente niet alleen op winkelniveau wordt nagedacht over de verdere invulling en aanpak van dit project, maar juist met name op wijkniveau.

Een andere uitgangspunt van Delft Kennisstad betreft uitstraling c.q. zichtbaarheid in de stad. Door de realisatie in de supermarkt bezoeken of passeren wekelijks ruim 7000 burgers de Retourette.

De gemeente Delft slaat een nieuwe weg in voor het benaderen en betrekken van burgers bij beleid en de uitvoering daarvan. Wijk- en buurtbeheer staat daarbij centraal. Per wijk/gebied in Delft zijn coördinatoren benoemd die een netwerk opbouwen van actoren in de wijk, zodat zij kunnen fungeren als intermediair tussen bewoners(organisaties) en de gemeente. Een Retourette sluit aan bij de nieuwe werkwijze in de gemeente. De wijkcoördinator is dan ook nauw bij het project betrokken. Meerwaarde van dit project in dit opzicht is:

• er zijn niet alleen afvalscheidingsfaciliteiten, maar er vindt ook informatievoorziening naar de mensen toe plaats (ruim 7.000 bezoekers per week in de supermarkt)
• de winkelier hoort veel van de bezoekers en heeft om die reden een belangrijke signaalfunctie, en is om die reden dan ook een van de contacten in de wijk voor de wijkcoördinator
• het spreekuur met telkens een ander thema zorgt dat de gemeente een gezicht krijgt. De gemeente kan informatie geven aan bezoekers. Bezoekers weten waar ze terecht kunnen met hun vragen en opmerkingen.
• vanuit de Retourette kunnen (inzamel)acties worden georganiseerd, waarbij de opbrengst weer terug kan vloeien de wijk in, zodat mensen resultaat zien in de eigen omgeving.

Bij de opening van de Retourette is een overeenkomst getekend, waarin de afspraken tussen de winkelier en de gemeente zijn vastgelegd. De overeenkomst is opgenomen in bijlage 1.

Daarin zijn concrete afspraken opgenomen over het inzamelen en afvoeren van de afvalstromen, maar ook over de taakverdeling bij het informeren.

Er zijn ook meer procesmatige en financiële afspraken in opgenomen, die elders in dit verslag verder onder de loep worden genomen. Omdat tot nu toe de samenwerking naar tevredenheid verloopt, is het niet nodig geweest om op de overeenkomst terug te vallen.

Al eerder is vermeld dat de Retourette een ludieke plek is in de supermarkt, in dit geval aan de Bikolaan bij Plusmarkt Tanthof, waar bezoekers hun afval gescheiden aan kunnen bieden. In de Retourette aan de Bikolaan kunnen de volgende afvalstromen gescheiden worden ingeleverd:

• statiegeldflessen
• glas
• kleding/schoenen
• blik
• papier/karton
• batterijen
• drankenkartons
• plastic flacons

De innameplek van statiegeldflessen zorgt er in feite voor dat de bezoekers van de Plusmarkt ook daadwerkelijk de Retourette bezoeken. Het winkelend publiek is immers wel gewend om de lege flessen weer bij de supermarkt in te leveren. Het feit dat deze afvalstroom deel uitmaakt van de Retourette is dan ook het sterke punt van dit concept ten opzichte van andere retourshops. De ingezamelde statiegeldflessen worden door de winkeliers geretourneerd naar de betreffende leverancier. Bij de leverancier of producent worden de flessen gereinigd en opnieuw gebruikt.

In de Retourette is een inzamelwand met twee inwerpopeningen voor wegwerpglas. Glas wordt in Delft niet op kleur gescheiden ingezameld, omdat dit naar behoefte bij de verwerker plaatsvindt. Het glas bij de Retourette wordt verzameld in rolcontainers. Het wordt door de gemeente 2 keer per week opgehaald en dat komt terecht bij het overige glas dat in Delft wordt ingezameld. Al het Delftse glas wordt afgevoerd naar de scherven sorteer-inrichting, waar het weer tot nieuwe glasprodukten verwerkt wordt.

Kleding en schoenen

Naast de glaswand, is er een ludieke inzamelwand voor kleding, schoenen, oud papier, blik, plastic flacons en drankenkartons. Achter deze wand worden de verschillende stromen opgevangen in rolcontainers die voorzien zijn van zakken. Afhankelijk van de stroom worden de volle zakken opgehaald en naar de verwerker gebracht.

De zakken met kleding worden opgehaald door de Stichting Kringloopbedrijf Delft (SKD). De kleding wordt gesorteerd. De bruikbaarheid bepaalt vervolgens wat ermee gebeurt:

• bruikbare kleding wordt verkocht via de winkeltjes van het SKD;
• kleding die wel draagbaar, maar niet hier verkoopbaar is, wordt geëxporteerd naar met name Oost-Europa en India;
• kleding die niet meer als zodanig herkenbaar of bruikbaar is, wordt als grondstof naar India geëxporteerd. Kleding wordt daar weer gesorteerd naar soort materiaal, tot grondstoffen gemaakt en verwerkt in bijvoorbeeld vloerbedekking.

De schoenen worden door het SKD opgehaald en komen vervolgens bij groothandel terecht. Wat er vervolgens mee gebeurd hangt af van de markt. De schoenen worden in ieder geval hergebruikt als schoenen.

Ook papier en karton wordt opgehaald door het SKD en wordt dan bij het Delftse papierafval van de burgers gevoegd. Dat komt terecht bij papierverwerkingbedrijf V.d. Born in Delft.

Daar wordt het papier ontdaan van plastic touwtjes en ander niet-papier. Papier en karton worden van elkaar gescheiden en vervolgens tot balen geperst. Dit wordt vervolgens geleverd aan de papierindustrie. Daar worden dan bijvoorbeeld tissues, schoenendozen en dergelijke van gemaakt.

Het blik wordt door het SKD afgevoerd naar een shedderinstallatie in de Binckhorst in Den Haag of in Vlaardingen. Daar wordt het na een bewerking geperst tot balen. Zeker 99% van dit materiaal wordt als grondstof geleverd aan Hoogovens.

In de Retourette kunnen ook drankenkartons en plastic flacons ingeleverd worden Deze stromen kunnen elders in Delft niet gescheiden worden aangeboden. De gemeente ziet de inzameling van drankenkartons en plastic flacons dan ook als experiment.

De melk- en sappakken worden opgehaald door het SKD. Dit wordt vervolgens bij de

fa. Akkerman in Vlaardingen afgeleverd, alwaar het materiaal tot balen wordt geperst. Als er voldoende balen zijn, dan wordt de Stichting Hedra benaderd. Een vervoerder uit Vlissingen haalt het dan, waarna het vanaf Vlissingen met de boot naar Scandinavië (Finland) wordt verscheept. Daar vormt het een grondstof voor bijvoorbeeld meubelplaten. In de Retourette zijn de balie en de bankjes van dit materiaal gemaakt.

De zakken met plastic flessen worden door het SKD opgehaald en afgeleverd bij B&R-recycling in Middelharnis. De plastic flessen die daar worden aangeleverd, worden gesorteerd. Petflessen en andere goed te verwerken flacons worden verwerkt tot nieuwe flessen en bijvoorbeeld folieachtige produkten. Flacons waar bijvoorbeeld zeep in heeft gezeten en die dus meer vervuild zijn, worden ingezet als energiedrager. Ze worden getransporteerd naar bedrijven die ze benutten als vervangende brandstof.

In de Retourette staat een inzamelbak in de vorm van een grote batterij voor de inzameling van batterijen. De batterijen worden opgehaald door de gemeente en worden op het chemo-depot toegevoegd aan de batterijen die bij burgers en bedrijven worden ingezameld. De batterijen worden door een verwerkingsbedrijf in Dordrecht opgehaald en met behulp van een ingewikkeld procédé worden de metalen eruit gehaald. De capaciteit van batterij-verwerkende bedrijven is momenteel niet voldoende om de grote stroom batterijen te verwerken. De batterijen worden daarom tijdelijk opgeslagen om later verwerkt te worden.

Naast inzameling van bovengenoemde afvalstromen, is er in het voortraject nagedacht over activiteiten om de inzameling te intensiveren of incidenteel andere stromen in te zamelen.

In december 1998 is een inzamelactie voor speelgoed gehouden. De Retourette BV leverde hiervoor wat promotiemateriaal aan. De posters zijn in de Plusmarkt opgehangen en er is een persbericht verzonden naar alle kranten in Delft. Bezoekers konden speelgoed bij de balie afgeven in ruil voor een door de winkelier ter beschikking gesteld presentje. Het speelgoed werd verzameld in zakken en door de afdeling Reiniging opgehaald. Uiteindelijk resulteerde dit in twee veegwagens vol speelgoed. Het speelgoed is samen met andere materialen (kleding) in een vrachtwagen naar Tuzla vervoerd. Met de ingezamelde hoeveelheid werden zeker vier peuterspeelzalen voorzien van speelgoed.

In juni 1998 konden bezoekers van de Plusmarkt lege sappakken inleveren. Voor ieder ingeleverd sappak heeft de winkelier ƒ0,05 in een fonds gestopt. Uiteindelijk heeft dit een bedrag opgeleverd van ƒ456,- . Een cheque voor de wijk is hiervoor tijdens de onthulling van de informatiecomputer overhandigd aan de wijkcoördinator. Dit geld is ten goede gekomen aan de skatebaan in de wijk, die ondertussen is gerealiseerd.

Op eigen initiatief heeft de winkelier i.s.m. een school uit de buurt een inzamelactie georganiseerd. De leerlingen van de school konden lege statiegeldflessen verzamelen op school en inleveren bij de Plusmarkt. Voor iedere fles kreeg de school ƒ0,05. Dat leverde de school ƒ900,- op.

In de nabijheid van de Plusmarkt bevindt zich een proefvoorziening voor ondergronds inzamelen. Deze voorziening was er al voordat de Retourette was gerealiseerd. Tot die tijd waren de containers zo vol, dat de flessen naast de ondergrondse container stonden. Bijkomend voordeel van de realisatie van de Retourette in de nabijheid van deze proefopstelling, is dat de frequentie van het aantal ledigingen niet hoefde te worden verhoogd. Na de realisatie van de Retourette, bleek de capaciteit van de inzamelcontainer voldoende. Ondertussen zijn de voorzieningen voor het ondergronds inzamelen overigens structureel geworden.

In het concept van de Retourette zoals de winkelier dat kan kopen bij de Retourette BV zijn al enkele "informatie"-elementen opgenomen. De winkelier bleek bereid om samen met de gemeente na te denken over verdere uitbreiding van het bestaande concept, onder meer op het gebied van het informeren. Naast de informatievoorziening die is gerealiseerd, wordt er ook regelmatig een spreekuur gehouden in de supermarkt.

In de standaardopstelling van de Retourette is een computerspel aanwezig voor kinderen met vragen over natuur en milieu. Dit spel is opgezet door Kids for Animals, een onderdeel van de Dierenbescherming.

Er is ruimte gereserveerd voor een prikbord waar de lokale natuur- en milieuorganisaties zich kunnen presenteren en een overzicht van activiteiten kunnen weergeven.

Een televisiescherm met daarop een diashow behoort ook tot de vaste onderdelen van een Retourette. Met behulp van foto’s wordt het doel en de werkwijze van de Retourette toegelicht. Afhankelijk van de gemeente waar de Retourette zich bevind, worden aansluitend foto’s vertoond met info over de afvalinzameling van de betreffende gemeente. Zo is te zien wat er met het Delftse glas gebeurt, wie de kleding en schoenen ophaalt en hoe men grofvuil door de gemeente kan laten ophalen. Jaarlijks wordt de diashow bijgewerkt door de medewerkers van de Retourette BV.

Daarnaast zijn er een aantal elementen specifiek voor de Delftse Retourette ontworpen en toegevoegd:

Op verzoek van de gemeente Delft is door de ontwerpers van de Retourette een Delftse informatiezuil gemaakt. Het hiervoor genoemde tv-scherm met diashow heeft hierin een plaatsje gekregen. Verder is er op de informatiezuil ruimte voor foldermateriaal over milieu in het algemeen en afval in het bijzonder in de verschillende formaten folderbakjes. Daarnaast is er ruimte voor posters en andere "prikbordinformatie". Het up-to-date houden van het foldermateriaal wordt verzorgd door het personeel van de Plusmarkt dat in de Retourette staat in samenwerking met de Reinigingsinspecteur.

Om de informatiefunctie van de Retourette uit te breiden heeft de gemeente een computerprogramma laten ontwikkelen. Deze informatiecomputer is in juli 1998 feestelijk onthuld door de winkelier. Het is een computer met touchscreen. Het programma bestaat uit twee delen:

het vraag- en aanboddeel

informatiedeel met informatie over afvalinzameling en milieu

De vormgeving van het programma is geïnspireerd door de ludieke aankleding van de Retourette. Uniek aan dit programma is dat het gebruik maakt van internettechnologie. Er zijn dus ook mogelijkheden om meerdere computers aan elkaar te koppelen, die door één centrale computer aangestuurd en up-to-date gehouden kunnen worden.

1.Vraag- en aanbodbank (prikbord)

2. Milieuwijzer (informatie)

• afvalinzameling in Delft
• kringloop/hergebruik met de adressen van de Delftse kringloopwinkels
• milieubelasting verpakkingen
• milieuvriendelijke producten
• milieukeurmerken
• verwijslijst naar alle milieurelevante instanties

Om de medewerkers van de Retourette een plaats te bieden en een duidelijke vraagplek te creëren voor bezoekers, is bij de Retourette een balie gemaakt. Twee medewerkers van Combiwerk regelen de afvalinzameling en zijn aanspreekpunt voor bezoekers.

Om die vraagbaakfunctie van de Retourette verder vorm te geven, is per maart 1998 gestart met een gemeentelijk spreekuur in de Retourette.

Doel van het spreekuur is drieledig:

• bewoners informeren over afvalzaken en andere gemeentelijke aangelegenheden
• directer contact tussen bewoners Delft (Tanthof) en gemeente
• actiever vragen genereren

Voor ieder spreekuur wordt de pers ingelicht. Op het spreekuur zijn de reinigingsinspecteur en de wijkcoördinator aanwezig voor het geven van informatie en het beantwoorden van vragen. Zoveel mogelijk worden de vragen direct beantwoord. Als dat niet mogelijk is, worden de vragen schriftelijk vastgelegd. Na interne raadpleging bij collega’s, wordt de vragensteller gebeld voor het antwoord. Van maart tot en met juni 1998 heeft er een proef plaatsgevonden met het twee-wekelijks organiseren van een spreekuur op woensdagmiddag van 14.30 tot 15.30 uur. Deze proef heeft ondertussen een meer structureel vervolg gekregen (zie ook 3.2).

Er zijn verschillende gegevens benut als input voor de evaluatie van de Retourette. Belangrijke gegevensbron is de ervaring van de betrokkenen (de partners in de samenwerking), die na de opening van de Retourette geregeld om tafel hebben gezeten.

Daarnaast is bekend hoeveel afval, verdeeld over de verschillende afvalstromen, er in een jaar via de Retourette is ingezameld. Van belang is uiteraard ook de mening van het winkelend publiek en de gebruiker van de Retourette. 75 bezoekers vulden een enquête in, waarvan de uitkomsten in deze evaluatie zijn terug te vinden.

Het overgrote deel van de respondenten (90%) geeft aan meerdere keren per week boodschappen te doen bij de Retourette. Van de respondenten bezoekt ruim 90 % de Retourette. Inderdaad blijkt het inleveren van statiegeldflessen een belangrijke reden voor het bezoek, 69 % levert altijd z'n statiegeldflessen in bij de Retourette, 15 % doet dat soms. Opvallend is wel dat wegwerpglas hier hoger scoort. 75 % gooit altijd het wegwerpglas bij de Retourette weg, 13 % doet dat soms.

Uit de evaluatie komen volop suggesties voort om de Retourette te verbeteren, hoewel de Retourette over 't algemeen hoog gewaardeerd wordt. Mensen voelen zich erbij betrokken en laten dat blijken door enthousiast mee te denken. De suggesties van de respondenten zijn opgenomen in bijlage 3.

Dat de Retourette een echte wijkfunctie heeft, blijkt uit het feit dat ruim 90 % van de respondenten uit Tanthof-West komen.

In de volgende tabel staat aangeven hoeveel kg per afvalstroom over 1998 via de Retourette is ingezameld:

Tabel 1: Schematisch overzicht van het gebruik van de afvalscheidingsmogelijkheden van de Retourette aan de Bikolaan

Van het gebruik van de informatievoorzieningen zijn geen harde cijfers voorhanden. In de evaluatie is wel gevraagd naar het gebruik van de voorzieningen en dan met name de extra voorzieningen, die speciaal voor de Delftse Retourette zijn ontwikkeld.

Van het prikbord wordt door de natuur- en milieuorganisatie onvoldoende gebruik gemaakt. Het prikbord wordt door de winkelier veelal voor aankondigingen gebruikt. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt doordat deze mogelijkheid niet bekend is bij de natuur- en milieuorganisaties.

De twee medewerkers van Combiwerk vervullen bij de balie meer een doorverwijsfunctie dan een vraagbaakfunctie. De winkelier vervult in veel gevallen die vraagbaakfunctie. Twee tot zes keer per week krijgt de winkelier telefonische vragen over welke spullen bij de Retourette ingeleverd kunnen worden. Bij de gemeente komen daarover nauwelijks vragen binnen.

Als gevolg van de ruime winkeltijden zijn deze medewerkers niet altijd aanwezig, maar dan staan -na een druk op de bel door bezoekers- collega's uit de Plusmarkt klaar om te assisteren bij de afvalinzameling. Het blijkt overigens niet eenvoudig om via Combiwerk geschikt personeel te vinden voor deze functie. Eén van de medewerkers is bij de Retourette werkzaam sinds de opening, de tweede functie is vervult door verschillende medewerkers.

Uit de evaluatie onder de bezoekers blijkt dat 25 % van de respondenten 1 of meer keren de informatiecomputer heeft geraadpleegd. Slechts een enkeling gebruikt de computer met enige regelmaat. In de meeste gevallen wordt de vraag- en aanbodcomputer geraadpleegd.

De gebruiksvriendelijkheid van de informatiecomputer laat met name voor de klant nog wel wat te wensen over. Om die reden wordt van de informatiecomputer dan ook minder gebruik gemaakt dan van het 'ouderwetse' systeem met de kaartjes.

De invoer van de gegevens doet de winkelier en dat gaat goed. Het opschonen is een stuk lastiger, omdat niet automatisch oude gegevens na bijvoorbeeld 2 maanden gewist worden, maar handmatig moeten worden bekeken en verwijderd. Doordat bij de opstart van het programma niet duidelijk is dat het om een touchscreen gaat en wat er wel of niet aangeraakt kan worden, wordt het niet door alle potentiële gebruikers gebruikt.

70 % van de respondenten is bekend met het spreekuur. Slecht 5 % van de geënquêteerden bezoekt het spreekuur. De meeste respondenten geven aan geen aanleiding te hebben om het spreekuur te bezoeken. Maar er zijn ook andere factoren die dit beïnvloeden:

• Zo speelt de herkenbaarheid een rol. Ondertussen zijn maatregelen genomen om die herkenbaarheid te verbeteren: er is een straatnaambord gemaakt met "Spreekuur Retourette, gemeente Delft". Door de Retourette BV is een poster ontworpen waarop in de winkel telkens het eerstvolgende spreekuur staat vermeld. De ambtenaren dragen een badge met hun naam en logo van de gemeente.
• Dag en tijd zijn de afgelopen periode altijd dezelfde geweest, namelijk maandelijks op woensdagmiddag tussen 14.30 en 15.30 uur. Mensen die dan niet kunnen, kunnen waarschijnlijk nooit op die dag. Er zal meer gevarieerd worden met dagen en tijdstippen.
• De ruimte in de Retourette zelf is nogal gehorig en niet zo'n gunstige plek om mensen te woord te staan. De locatie voor het spreekuur is nu verplaatst naar de doorloop naar de Retourette, tegenover de kassa's.
• De tafel en bankjes die werden gebruikt waren niet echt uitnodigend voor bezoekers. Er is een klaptafel aangeschaft en er staan ook stoelen voor bezoekers.

De reinigingsinspecteur en de wijkcoördinator geven aan dat er van het spreekuur wisselend gebruik gemaakt wordt. Over het algemeen zijn ze tevreden over aantal bezoekers. Aardig is dat er een aantal vaste bezoekers zijn, die op deze manier een signaalfunctie krijgen voor zaken in de wijk. Tijdens de proefperiode heeft tijdens ieder spreekuur een ander (milieu)thema centraal gestaan. Dit bleek een prettige werkwijze en is dan ook gehandhaafd.

Er is aan de respondenten gevraagd welk rapportcijfer ze zouden geven voor de afvalinzameling in de Retourette. Dat de Retourette zeer gewaardeerd wordt blijkt niet alleen uit de opmerkingen die de winkelier vaak te horen krijgt, maar ook uit de evaluatie. Het gemiddelde rapportcijfer is een 8,5.

De respondenten konden ook voor het informerendeel van de Retourette een rapportcijfer geven. Ten opzichte van de afvalinzameling wordt dit minder gewaardeerd, met een gemiddeld cijfer van 7. De folders en de beschikbaarheid daarvan scoort bij de informatievoorzieningen het hoogst met een ruime 7. De informatiecomputer wordt door de gebruikers gewaardeerd met een 7-. Het personeel wordt door de respondenten gewaardeerd met een 7.

De betrokkenheid van de bezoekers blijkt ook uit het feit dat er allerlei nuttige tips zijn gegeven om het functioneren van de Retourette te verbeteren. Een overzicht van die tips en suggesties is opgenomen in bijlage 3.

De aanleiding voor de winkelier om een Retourette te beginnen was bedoeld als aanvulling en versterking van de winkelformule om daardoor een versterkte en betere klantentrouw te creëren. De winkelier geeft aan tevreden te zijn met de Retourette als de geplande aanpassingen zijn verricht (waaronder ook suggesties uit bijlage 3). Op de vraag of de winkelier het nog een keer zou doen, antwoord hij op basis van de huidige resultaten een volmondig "ja", ondanks het feit dat de verwachte meeropbrengst is uitgebleven.

Het betrekken van medewerkers van Combiwerk is een bewuste keus geweest, o.a. vanuit financieel oogpunt. Het blijkt echter moeilijk om dit vanuit Combiwerk met geschikte medewerkers te vervullen. Over het algemeen zijn de medewerkers erg betrokken bij "hun" Retourette, maar vergt het veel aansturing door de winkelier.

Het informatiedeel wordt door de winkelier op dit moment als te statisch ervaren. En zoals ook door de gebruikers zelf is geconstateerd, vindt ook de winkelier de vraag- en aanbodcomputer niet gebruiksvriendelijk. Hij krijgt daarover veel vragen van bezoekers. De winkelier zou dan ook graag zien dat het programma gebruiksvriendelijk wordt gemaakt, en bijvoorbeeld meer wordt voorzien van actuele informatie (nieuw overslagstation, inzameling klein wit- en bruingoed, etcetera). Door de winkelier wordt de samenwerking met de betrokkenen vanuit de gemeente zeer gewaardeerd.

De retourneren Retourette wordt door de gemeente vooral gezien als aanvulling op de huidige inzamelvoorzieningen: naast de haalsystemen ook een brengsysteem zodat mensen gedurende de openingstijden van de supermarkt hun afval gescheiden kwijt kunnen. De Retourette is vooral een extra service aan de klant, die bij kan dragen aan een positieve beeldvorming over afvalinzameling en milieugedrag. Ook het informeren is daarvoor bedoeld, maar heeft op dit moment nog niet die functie. Aan het informerendeel moet dus nog zeker geknutseld worden, wil het het gewenste resultaat opleveren. De supermarkt en de Retourette worden wel als goede plek beschouwd om op een laagdrempelige manier milieuinformatie te verstrekken. Na het aflopen van de pilot is er te weinig tijd beschikbaar geweest om dit verder te ontwikkelen. De evaluatie heeft wel duidelijke verbeterpunten naar voren gebracht, die houvast geven voor verdere ontwikkeling van het informeren.

Bijzonder gewaardeerd wordt de samenwerking met de winkelier en de verschillende betrokkenen binnen de gemeente. Er is duidelijk sprake van een samenwerkingsproject zoals Delft Kennisstad dat voorstaat.

Regelmatig komen betrokkenen bijeen om de voortgang met betrekking tot de Retourette-activiteiten te bespreken. Hierbij zijn de volgende mensen aanwezig:

• winkelier Plusmarkt
• reinigingsinspecteur
• chef Reiniging
• wijkcoördinator
• projectleider afdeling Milieu

Tijdens de bijeenkomst worden enerzijds de praktische lopende zaken besproken, daarnaast wordt nagedacht over nevenactiviteiten. De betrokkenen komen ca. 4 keer per jaar bijeen. Tijdens de uitgebreide evaluatiebijeenkomst in januari 1999 werd benadrukt dat de huidige werkwijze naar tevredenheid verloopt. De sfeer tijdens de bijeenkomsten ademt enthousiasme en getuigt van betrokkenheid van de deelnemers.

In onderstaande tabel staat een overzicht van de kosten die tijdens de start en ontwikkeling van de pilot zijn gemaakt. Daarnaast zijn ook de kosten terug te vinden die vanuit de gemeente nodig zijn in de beheersfase van de Retourette.

Tabel 2 Overzicht financiën project retourneren en informeren

De capaciteit en inzet van het gemeentepersoneel is hierin niet opgenomen. Omdat dit niet apart is geregistreerd, kan niet meer dan een schatting worden gegeven:

Is het project geslaagd te noemen? Dat zal aan de hand van de volgende criteria worden getoetst:

• nut voor winkelier
• nut voor bezoeker
• nut voor gemeente
• milieurendement
• financiën
• samenwerking

Er is in dit geval niet direct financiële meerwaarde. Dit hangt vermoedelijk samen met de realisatie van de tramlijn naar Tanthof, waardoor de verbinding met het grotere winkelcentrum In de Hoven is verbeterd. Door de realisatie van de Retourette heeft de winkelier een deel van de klanten weer terug.

Nut voor bezoeker

De Retourette en dan met name de inzamelvoorzieningen worden door de klanten hoog gewaardeerd. Op een logische plek kunnen mensen tijdens de ruime winkeltijden hun afval kwijt. De aanwezigheid van de informatiecomputer geeft voor de meeste bezoekers nog geen meerwaarde. De aanwezigheid van de informatie wordt overigens wel gewaardeerd.

De Retourette is voor het grootste deel op afvalgebied vooral aanvullend bedoeld op het bestaande haalsysteem. Omdat het als extra service door de bezoekers hoog gewaardeerd wordt heeft het op de mening en gedrag van mensen een goede invloed. Dat blijkt ook uit het feit dat 66% van de bezoekers meer afval(stromen) zijn gaan scheiden.

Voor wat betreft de inzameling van het afval vindt er deels een verschuiving plaats. Mensen brengen het glasafval bijvoorbeeld niet meer naar de glasbak maar naar de Retourette. Volgens ervaringscijfers van de Retourette B.V. is er daarnaast echter ook sprake van een toename van 5 %. Dat geldt natuurlijk niet voor de nieuwe stromen drankenkartons en plastic flacons, daar gaat het puur om extra afval dat wordt ingezameld. Het hergebruik wordt met die inzameling duidelijk gestimuleerd. Daarnaast blijkt uit de evaluatie dat 66% van de bezoekers meer afval is gaan scheiden, dus ook dat heeft positieve consequenties voor het milieurendement.

In hoeverre er een preventieve werking van de Retourette uitgaat is niet meetbaar. Omdat dit vooral met gedrag te maken heeft, is van belang op te merken dat de Retourette als geheel wel bijdraagt aan een positieve meningsvorming over milieu (afval in het bijzonder).

Bij de realisatie van de Retourette heeft de winkelier wel het assortiment ecoprodukten drastisch uitgebreid.

De samenwerking tussen winkelier en gemeente verloopt goed. De winkelier fungeert op deze manier ook duidelijk als een van de sleutelfiguren in de wijk. De Retourette past daardoor en doordat de gebruikers vooral uit de wijk komen prima in de wijkaanpak die de gemeente voorstaat.

De realisatie van de Retourette is ruim binnen het budget gebleven. Uit dit budget is ook de eerste opzet en ontwikkeling van het informatie-punt gefinancierd. Op voorhand is geen inschatting gemaakt van de structurele kosten die met de exploitatie van een Retourette gemoeid gaan, maar dat is nu wel inzichtelijk geworden.

Door het uitvoeren van deze pilot is het ook mogelijk een overzicht te geven van de kosten als dit opgeschaald gaat worden. Een dekkend systeem van Retourettes betekent maximaal 5 Retourettes in de stad. Een voorwaarde hiervoor is deelname van de winkelier. Op basis van de huidige samenwerkingsovereenkomst met de winkelier is eenmalig ƒ100.000,- gesubsidieerd. Voor het ontwikkelen van het onderdeel informeren en het beschikbaar stellen van apparatuur is voor 4 extra Retourettes ca. 150.000,- nodig (ƒ50.000,- voor verdere ontwikkelkosten en ƒ25.000,- per computer). Daarnaast gaan er structurele kosten gemoeid met het functioneren van de Retourette, waaronder ƒ 20.000,- voor personele kosten.

Uit de evaluatie blijkt dat het informerendeel nog zeker aangepast en verder ontwikkeld moet worden. Er wordt dan ook voorgesteld om het Retourette+-concept verder te ontwikkelen en de belangstelling bij andere ondernemers in Delft na te gaan, alvorens daadwerkelijk over te gaan tot opschaling van de Retourettes in Delft:

Voor het verbeteren van het huidige Retourette+-concept zijn de volgende aanknopingspunten tijdens de evaluatie naar voren gekomen (zie ook bijlage 3):

Naast verbeteringen van het concept, zullen ook de mogelijkheden voor verdere ontwikkeling en uitbreiding van het concept worden bekeken. De Retourette B.V. werkt aan continue ontwikkeling van het concept, uiteraard kan ook Delft daarvan profiteren. In het eerste verslag over de Retourette is reeds vermeld dat met name het informerendeel een groeimodel betreft. Het is dan ook interessant na te gaan op welke wijze het functioneren van de Retourette beter zou kunnen passen in een belangrijke Delftse ontwikkeling als het wijkgericht werken. Er wordt gedacht aan de ontwikkeling van afvalinformatiepunt naar milieuinformatiepunt en mogelijk zelfs wijkmilieupunt. De huidige opzet biedt hiervoor een goede aanzet.

Gedurende het pilotproject zijn reeds ideeën ontwikkeld over een eventuele opschaling van dit project in Delft. Tijdens het traject om te komen tot het nieuwe Duurzaamheidsplan zijn deze ideeën verder uitgewerkt. In bijlage 4 is hiervan een projectopzet bijgevoegd.

Om het draagvlak voor opschaling in Delft na te gaan, zullen in eerste instantie Delftse winkeliers worden benaderd om de belangstelling te polsen. De ervaring gedurende het pilotproject heeft geleerd dat de samenwerking met de winkelier essentieel is voor het slagen van het project. Op basis daarvan zal het vervolgtraject worden uitgewerkt.

Dit voorstel is opgenomen in het Duurzaamheidsplan en zal via dat plan aan de raadscommissie worden voorgelegd ter besluitvorming.

De Retourette bij de Plusmarkt aan de Bikolaan bestaat ruim een jaar. De Retourette is vooral bedoeld voor de klanten van de supermarkt. Daarom willen wij graag uw mening over de Retourette. Door het invullen van de vragenlijst kunt u die geven.

Invulinstructie: Tenzij anders vermeld kunt u per vraag één antwoord aankruisen en kunt u telkens door naar de volgende vraag. Soms is meer ruimte beschikbaar voor opmerkingen en/of suggesties.

1. Hoe vaak doet u boodschappen bij de Plusmarkt aan de Bikolaan?

q meer keren per week

q één keer in de week

q één tot drie keer per maand

q heel af en toe

q alleen vandaag

2. Maakt u wel eens gebruik van de Retourette?

q ja

nee, omdat……………………(door naar vraag 12)

Welke van onderstaande spullen, die u weggooit, levert u wel eens in bij de Retourette? Kunt u per afvalsoort met een kruisje in het betreffende vakje aangeven of dat nooit, soms of altijd is?

Kunt u voor onderstaande punten die betrekking hebben op de afvalinzameling in de Retourette een oordeel geven door middel van een rapportcijfer van 1 tot 10?

Heeft u suggesties voor verbetering van de afvalinzameling in de Retourette?

De informatiecomputer staat sinds juli 1998 in de Retourette. Hoe vaak heeft u sindsdien de informatiecomputer (ongeveer) geraadpleegd?

q ……… keer

q nooit, omdat…………………….(door naar vraag 9)

De informatiecomputer bestaat uit twee delen:

- een vraag- en aanbodbank

- een deel met informatie over afval en milieu

Wist u dat?

ja

nee

 

Op welke manier heeft u kennisgemaakt met vraag- en aanbodrubriek in de computer?

q zelf advertentie plaatsen

q zoeken in wat wordt aangeboden en gevraagd

q beide, zelf advertentie plaatsen en zoeken

ben niet bekend met de vraag- en aanbodrubriek

anders, namelijk:………………………

Kunt u voor onderstaande aspecten, die te maken hebben met de informatie in de Retourette, een oordeel geven door middel van een rapportcijfer (1 tot 10)?

Heeft u suggesties voor verbetering van de informatievoorziening in de Retourette?

Welke informatie mist u nog?

Elke maand wordt er een gemeentelijk spreekuur gehouden in de Retourette. Bent u bekend met het spreekuur?

q ja

q nee (door naar vraag 16)

13. Hoe weet u wanneer er spreekuur is?

q bericht in de krant

q aankondiging in de winkel

q toevallig als ik tijdens spreekuur boodschappen doe

q weet niet wanneer het spreekuur is

q anders, namelijk:…………………………………

14. Heeft u het spreekuur wel eens bezocht?

q ja, omdat……………

q nee, omdat…………………….(door naar vraag 16)

De volgende aspecten hebben betrekking op het spreekuur als u die heeft bezocht. Kunt u per aspect een oordeel geven door middel van een rapportcijfer?

De volgende aspecten hebben betrekking op het spreekuur ongeacht of u het spreekuur heeft bezocht. Kunt u per aspect een oordeel geven door middel van een rapportcijfer?

Heeft u suggesties voor verbetering van het spreekuur?

Bent u door de komst van de Retourette meer afval gaan scheiden?

q ja

q nee

Bent u door de komst van de informatie in de Retourette bij het boodschappen doen meer gaan letten op hoeveelheid verpakking en/of milieuvriendelijkheid van het produkt?

q ja

q nee

Heeft u naar aanleiding van de Retourette in het algemeen en de vragenlijst nog vragen/suggesties?

Tot slot nog enkel vragen over u zelf.

17. Wat zijn uw postcodecijfers? Postcode: . . . .

Wat is u geslacht? Geslacht: q man q vrouw

19. Wat is uw geboortejaar? Geboortejaar: ………

Uit hoeveel personen bestaat uw huishouden? Uit …… personen

Reactie respondenten, maart 1999

Maak geen gebruik van Retourette, omdat

eigenlijk geen reden (70)

andere winkels en inzamelingen dichterbij zijn (71)

Suggesties voor verbetering afvalinzameling:

• opening voor lege drinkpakken te klein, te hoog, en te smerig. Vaker reinigen svp. (1)
• lege plastic zakken inzameling naast de lege flessen weghalen; sommige mensen menen dat het een algemeen afvalpunt is. Er staken laatste glasscherven uit een zak! (1)
• bord plaatsen waarop staat dat al het ingeleverde afval gegarandeerd wordt hergebruikt (2)
• met name papier en karton kan ik soms niet door de opening van de "dolfijn" krijgen, de kikker zou daar geschikter voor zijn (6)
• nee, het is al perfect (7)
• Het is allemaal heel aantrekkelijk voor kleine kinderen, maar die kunnen nergens bij zonder opgetild te worden. Dat is jammer want bewustworden van afvalscheiden kan niet vroeg genoeg geleerd worden (8)
• gaarne een afvalbak voor deksels van het glas dat in de glasbak gaat (9)
• niet echt duidelijk waar plastic verpakkingen moeten. Moet in de "plusmarkttas" naast de flesseninname. Maar daar gaat ook gewoon afval in, naar mijn idee (10)
• soms wat smal rondom die boom (10)
• de opening om de melkpakken/sappakken in te gooien is veel te klein. Liever een groot gat (eventueel bovenop) om meer pakken tegelijkertijd in te werpen (ik heb nml 12 pakken per week) (15)
• niks op aan te merken (17)
• Fred staat te ver van de rest af en het is niet geheel duidelijk voor iedereen wat daar nou in mag (18)
• Kan blik niet goedkoper via gewoon afval, kan toch goedkoop hieruit gehaald worden?! (22)
• Chemisch afval depot bij Plusmarkt erbij (22, 40)
• hoe de pakken karton van drank (bv melk) ingeleverd dienen te worden. Schoongemaakt? Plat? (23)
• geef met fofo’s en tekst aan wat in welke gleuf moet (27)
• eventueel mogelijkheid om blik in te zamelen (28)
• af en toe wat over schrijven in de verspreidfolders (30)
• meer Retourettes. Ik moet nu van tanthof-Oost naar West met m’n afval. Gaarne dus ook zo’n inzamelpunt in de Dasstraat bv.
• De gleuf voor drankverpakking is te klein. Hij moet niet te groot worden, want dan drukt men ze niet meer plat, maar mag iets groter. Het kost nu te veel tijd om drankpakken weg te gooien (37)
• geen, ‘t is goed zo als ‘t nu is (38, 45)
• duidelijker aangeven wat ingezameld wordt! Bij ‘t lezen van de voorste pagina gaat een wereld voor me open! (54)
• klein chemisch afval ook (56)
• chemisch afval zou ook wel kunnen, zoals verf enzovoort (64)

Opmerkingen informeren

• ligt aan de persoon, de een weet veel, de ander weinig, kennis van Retourette is niet van iedereen even hoog

Informatiecomputer niet gebruikt omdat:

• geen meerwaarde blijkbaar, nog niet gekeken (1)
• we hebben zelf internet (4)
• niet nodig geweest (5)
• ik er geen behoefte aan heb gehad tot nu toe (8, 33)
• niet nodig (9)
• ik niet wist dat hij er was. Dacht dat het alleen een vraag en aanbodbank was (12)
• ik niet wist dat hij daar stond en ik daar ook geen tijd voor heb (17)
• ik niet eens zou weten waar die staat (18)
• ik daar nog geen aandacht aan besteed heb (19)
• onbekend (20)
• hij op tilt sloeg (21)
• niet nodig gehad, weet niet precies wat ik daarmee moet (22)
• ik er nooit tijd voor heb (25)
• ik het moeilijk vind om met de computer te werken (maar ik heb er ook noiit naar gekeken of dat ook werkelijk zo is) (26)
• ik heb de computer nog niet zien staan en al zou ik het zien ik kan er niet mee omgaan (32)
• ik altijd even snel boodschappen wil doen (37)
• wist bestaan niet (49)
• ik niet wist dat ‘ie er stond (51, 54)
• niet nodig (58)

Suggesties verbetering informatievoorziening:

• De vraag en aanbodbank dient regelmatig vernieuwd of herzien te worden. Veel oude aanbiedingen zijn er al niet meer. De oude manier voldeed beter. (3)
• toetsenbord
• vraag/aanbod computer werkt niet. Je kan niet even vlug kijken. Kaartjes loop je veel makkelijker na. Je hangt ook makkelijker een kaartje op. Er staat ook weinig in de computer (10)
• af en toe tekst over opnemen in verspreidfolders (30)
• Hoe de vraag- en aanbodcomputer gebruikt kan worden, toen het nog mogelijk was om advertenties op te hangen, kreeg je eerder reacties, ik vermoed dat veel mensen niet weten hoe de computer te gebruiken (het kost meer moeite even vlug doorlezen of er iets interessants te koop is duurt nu te lang) (31)
• video laten draaien met wat aansprekende beelden. Nu te statisch (33)
• advertenties (voor vraag en aanbodcomputer) wordt niet geplaatst. Ik heb meerdere keren iets ingeleverd, maar het wordt niet geplaatst! Het advertentiebord voldeed beter, nu maak ik er geen gebruik meer van (36) Ofwel: weer een advertentiebord ophangen of advertenties daadwerkelijk invoeren in de computer (de computer is geen verbetering) (36)
• moet veel beter (49)

Welke informatie wordt gemist:

• Oude vraag en aanbodbord in de hal (3)
• waar je terecht kunt voor een nieuwe afvalbak e.d. (53)
• wat kan ik er precies kwijt (55)
• vraag- en aanbodbord, makkelijker ipv computer (72)

Spreekuur bezocht omdat

• brief van 22 april aan te bieden aan dhr. Van der Ster en vertegenwoordiger van de gemeente (2)
• ik een nieuwe kringloopbak wilde (19)

Spreekuur niet bezocht omdat:

• ik daar geen behoefte aan heb (1, 16, 23, 38)
• ik hier nog maar pas woon (6)
• ik niet kon (7)
• ik niets te vragen heb (8, 25)
• ik het niet nodig vond er heen te gaan (10)
• het altijd op woensdagmiddag is, is lastig met 4 kinderen (12)
• ik woensdagmiddag nooit boodschappen doe (15)
• ik niet weet wat ik er zou moeten (18)
• geen behoefte (20)
• niet nodig geweest, alles is duidelijk (21)
• lokatie niet prettig, in de loop (22)
• ik daar geen interesse in heb, alles wat ik wil weten vraag ik op het moment dat dat nodig is (31)
• we ons veel verdiepen in het milieu, als we iets willen weten halen we boek uit bieb of lezen krant (37)
• ik de milieuinspectrice niet mag (45)
• geen noodzaak (49, 67)
• het altijd op woensdagmiddag is en ik dan niet aanwezig kan zijn (53)
• geen tijd voor vrij gemaakt (55, 73)
• geen zin + tijd (56)
• niet aan gedacht (75)

Suggesties verbetering spreekuur:

• graag eens in ‘t weekend ivm werken op weekdagen (4)
• de tijden zouden aan moeten sluiten op schooltijden. Ik ga niet voor mijn lol met 3 kinderen daarvoor de deur uit (8)
• ander tijdstip onder schooltijden (16)
• voor werkenden zou ‘s avonds ook handig zijn (22)
• waarom niet verschillende dagen, in het weekend soms handiger (23)
• een maandelijks spreekuur is hetzelfde als geen spreekuur. Geef maar telefoonnummer of e-mailadres (27)
• op woensdagmiddag zijn de scholen dicht, dus kunnen veel mensen niet komen ivm kleine kinderen (31, 46)
• laat het weten en laat weten waarover het gaat zodat ik kan beoordelen of het voor ons interessant zou kunnen zijn (51)
• heel nuttig! Laat het bereikbaar zijn! (59)
• in orde (61)

Vragen/suggesties m.b.t. Retourette en/of vragenlijst:

• letten op onderhoud; werken de "geluiden", de computer van de kids is alweer enige weken kapot (1)
• wij hebben gehoord dat bij de afvalverwerking toch alles weer bij elkaar komt, heeft het dan nog nut dat je afval scheidt (bv. groenafval en gewoon afval) (3)
• mijn complimenten!
• waarom een vragenlijst (7)
• Misschien zou mensen duidelijk gemaakt kunnen worden dat afvalscheiden niet alleen goed is voor het milieu, maar ook voor de inhoud van de grijze bak. Je hoeft nu niet maar zo te schipperen als je iets extra’s wil weggooien (8)
• Ik vind die "fontein" maar een vies ding. Stilstaand water, kinderen gooien er spullen in en graaien erin. Broedplaats voor bacterien! Weg ermee. Begint ook al aardig te roesten (10)
• Ik weet niet hoe lang deze lijst er al ligt, maar er zou wat meer "reclame" gemaakt mogen worden, zodat mensen hem invullen. Ik zag hem bij toeval (10)
• ga door met de Retourette! (15)
• waarom werkt het fonteintje niet meer? Dat is nou net zo gezellig (17)
• ik kom toch bijna dagelijks bij de Retourette maar de informatiezuil komt niet in mijn blikveld. Misschien een andere plek of opvallender of aantrekkelijker!
• waar blijven de inzameling voor klein huishoudelijke spullen voor hergebruik. Speelgoed voor hergebruik, etc (22)
• voordat de retourette er was hing er een vitrine met kaartjes van personen die iets wilden kopen/verkopen, oppas zochten, etc. Daar werd denk ik, meer gebruik van gemaakt dan van de computer. Ik zou die kaartjes graag terugzien in de Plusmarkt. Het gebruiken van de computer heb ik ook nog nooit iemand zien doen (26)
• gerichte attendering op deze enquete levert warschijnlijk meer ingezamelde formulieren op. Nu valt het nauwelijks op (30)
• Retourette is zeer goed initiatief (30)
• een prima initiatief wat veel navolging waard is (31)
• moet eens zelf kijken wat de Plusmarkt zelf weggooit in de containers aan groente en andere levensmiddelen (ongesorteerd!). Waarom het groenteafval niet naar de kinderboerderij?
• Meer reclame maken voor de Retourette in Stadskrant, huis-aan-huisbladen (33)
• Het is goed dat de Retourette bestaat, ook omdat ‘t voor jonge kinderen belangrijk is dat ze met afvalscheiding bekend raken! (38)
• heeft het nut? Kan dat aangetoond worden met cijfers (plaatselijk, regionaal, landelijk) (51)
• nog meer PR, bijvoorbeeld: in de reclamefolders, in de winkel zelf met name wat betreft attendering op mogelijkheden Retourette (54)
• Bijzonder jammer dat de spullen slecht onderhouden zijn (fontein kapot, kindercomputer kapot, verhalenboom kapot). Dat geeft het idee dat de Retourette een aflopende zaak is (55)
• Ben erg blij met mogelijkheid afval gescheiden in te leveren. Ik weet echter te weinig over het verdere traject van de afvalverwerking (57)

Algemeen:

projectleider: Agnes van der Linden (Milieu)

afdeling Wijkbeheer, afdeling Reiniging, afdeling Economische Zaken, communicatie-adviseur

Algemeen: De ambtelijke voorbereiding wordt bekostigd uit de reguliere budgetten van de betrokken afdelingen. De uitvoering van de proef wordt gefinancierd uit budget dat is vrijgemaakt in de Zomernota. Over vervolg komt tezijndertijd een voorstel.