Nota - Beheersing wateroverlast binnenstad

De water problematiek in met name het oostelijk, lager gelegen, deel van de binnenstad van Delft heeft volop de aandacht. In het in april 2000 vastgestelde Waterplan is de oplossing van deze problematiek opgenomen als concreet project. gesplitst in voorlopige voorzieningen aan het Rietveld en de Vlamingstraat en een langere termijn oplossing voor de waterhuishouding in de gehele binnenstad. De recente wateroverlast heeft nogmaals de aandacht op de urgentie van de problemen gevestigd. Om hieraan het hoofd te bieden zijn reeds een aantal acties in gang gezet.

Korte termijn: afsluiting grachten

In eerste instantie werd gedacht aan een tijdelijke afsluiting van het Rietveld en de Vlamingstraat in geval van hoge waterstanden. Hiertoe zijn ontwerpen gemaakt voor een viertal deurconstructies die in principe open zouden blijven staan tenzij de waterstand boven een bepaald peil komt.

Uit onderzoek naar het slibtransport is gebleken dat het meeste slib in de grachten afkomstig is vanuit de Schie en wordt veroorzaakt door de scheepvaart (rapport Batig). Uit dit oogpunt is het gewenst de grachten aan de Schiezijde te voorzien van afsluitingen of slibschermen.

Inmiddels zijn er gesprekken gevoerd met de Provincie en het Hoogheemraadschap waaruit blijkt dat het inpolderen van de binnenstad op termijn geen onwaarschijnlijke variant is voor een structurele oplossing van de wateroverlast. Hiertoe is echter verder onderzoek noodzakelijk. Tevens bleek dat het afsluiten op acht plaatsen het probleem van de oostelijke binnenstad in zijn geheel zou kunnen oplossen. Dat zou echter nadelig kunnen zijn voor de recreatie en de ecologie.

Gezien de urgentie van het probleem, de verwachtte lange termijn oplossing en de noodzaak om het slib in de grachten te beperken, is de conclusie dat het Rietveld en de Vlamingstraat definitief worden afgesloten aan de Schiezijde (voorziening voor ca. 10 jaar). In de afsluiting zal voor de doorstroming een schuif en/of overloop worden geplaatst.

De afsluiting van de Kantoorgracht wordt bij de reconstructie van de brug (omstreeks april 2001) gerealiseerd. Daar zal tevens een oversteekplaats voor kano’s worden gerealiseerd.

Afsluiting van de Vlamingstraat en Rietveld aan de westkant werd eerst overwogen door het leggen van big-bags gevuld met zand. Het is twijfelachtig of deze maatregel goed toepasbaar is en voldoende zekerheid biedt. Sluisdeuren zijn relatief duur en vergen aanpassingen van de wal en zijn tevens duur in het onderhoud. Daarom is nu gekozen voor een afsluiting middels schotbalken, die alleen bij hoog water zullen worden geplaatst.

Voor de overige lage delen van de binnenstad is afsluiting iets minder urgent, omdat de huizen hoger liggen. Het is ook nog niet bekend welke pompcapaciteit benodigd is om het peil in zo’n groot deel van de binnenstad te beheersen. Evenmin is duidelijk of er nog onbekende verbindingen met de Schie zijn. Dit wordt op korte termijn uitgezocht. Omstreeks oktober 2001 zullen de overige grachten in de oostelijke binnenstad afgesloten worden van het Rijn-Schiekanaal.

Hiermee is de gehele oostelijke binnenstad middels totaal acht afsluitingen af te sluiten bij hoge waterstanden. Er zal dan ook nog getest worden of er geen onbekende verbindingen (lekken) zijn.

De kosten voor deze voorzieningen bedragen ongeveer ƒ 1.000.000,--. In een separaat voorstel wordt voorgesteld deze te financieren uit de toegezegde EZH gelden voor Beheersing van de wateroverlast (project 18). Tevens is een ondergronds gemaal noodzakelijk. De kosten hiervoor worden geraamd op ƒ 300.000,--. Voorgesteld wordt dit ten laste van algemeen te brengen.

Integraal onderzoek (grond)water

Bovenvermelde (nood)maatregelen lopen vooruit op een nieuw integraal onderzoek naar de grond- en oppervlaktewater problematiek van de gehele binnenstad (begrensd door de Schie, Phoenixstraat en Westvest) zoals ook opgenomen in het Waterplan Delft. Het doel van dit onderzoek is inzicht te krijgen in de waterkringloop in de Delftse Binnenstad en de onderlinge beïnvloeding en consequenties bij veranderingen. Uiteindelijk resultaat is een pakket van maatregelen om de Binnenstad van Delft leefbaar en droog te houden op een duurzame wijze, rekening houdend met alle mogelijke ontwikkelingen en met de belangen van betrokkenen.

Toekomstscenario’s (verdere bodemdaling, toename neerslag etc.) worden daarin meegenomen alsmede ontwikkelingen als de aanleg van een spoortunnel, het al dan niet verminderen van de grondwateronttrekking door DSM etc..

Varianten als het inpolderen van de binnenstad, het splitsen van Delflands boezem of peilvariatie zullen worden meegenomen in dit onderzoek. Dit onderzoek zal worden uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van Provincie, Hoogheemraadschap en gemeente. De financiering zoals aangegeven in het Waterplan, zal plaatsvinden door Hoogheemraadschap (ƒ50.000,--) en gemeente (ƒ 100.000,--). Nagegaan zal worden welke bijdrage de Provincie en DSM-Gist hierin kunnen/moeten leveren en of er gebruik gemaakt kan worden van Rijkssubsidies. Ook zal mogelijk een bijdrage uit het project Spoorzone volgen in verband met de daarvoor benodigde onderzoeken naar de invloed op de grondwaterhuishouding.

Voorgesteld wordt om de in het waterplan geraamde ƒ 100.000,-- beschikbaar te stellen om op korte termijn het onderzoek in gang te kunnen zetten. Dit ten laste laten brengen van het ISV Themaprogramma duurzaamheid, post 17 Bijdrage water en ecologie.

Onderzoek grondwateroverlast aan woningen

Daarnaast wordt het onderzoek naar de grondwateroverlast in de Binnenstad voortgezet. Dit onderzoek wordt begeleid door een werkgroep van Gemeente, Provincie, Hoogheemraadschap en bewoners. Het doel van dit onderzoek -dat voortvloeit uit het peilbesluit- is het opstellen van duurzame oplossingen voor de grondwateroverlast ter plaatse van woningen in het gebied grofweg begrensd door Vlamingstraat noordzijde, Vrouw Jutteland, Pluijmpot, Raam, Fortuinstraat en de Schie. Inmiddels is de probleemanalyse en het inventariseren van mogelijke maatregelen afgerond. In de komende fase zal in beeld worden gebracht welke bouwkundige maatregelen voor woningen getroffen kunnen worden, de aanleg van drainage in zowel particulier als openbaar terrein en wat de daarmee gepaard gaande kosten zijn. Dit onderzoek zal leiden tot een standaard pakket aan maatregelen, inclusief kosten en verdeelsleutel, die bruikbaar zijn in soortgelijke steden in Nederland (andere delen van Delft, Dordrecht, Gouda, Leiden). Financiering vindt plaats volgens de verdeelsleutel Provincie ƒ 50.000,--, Hoogheemraadschap ƒ 25.000,-- en gemeente ƒ 100.000,--. (bedragen excl. BTW). Voor de eerdere fasen is reeds ƒ170.000,-- van de ƒ250.000,-- door ons bijgedragen.

Voorgesteld wordt om de benodigde ƒ 100.000,-- (excl. BTW) ten laste te brengen van het ISV Themaprogramma duurzaamheid, post 17 Bijdrage water en ecologie.

Voorstel:

Samenvattend stellen wij u voor:

Þ uit het ISV Themaprogramma Duurzaamheid, post 17, de volgende bedragen beschikbaar te stellen:

· ƒ 100.000,-- voor een integraal onderzoek naar de waterproblematiek in de binnenstad

· ƒ 100.000,-- voor een onderzoek naar mogelijke maatregelen tegen grondwateroverlast in woningen in een deel van de binnenstad.

Þ dit voorstel ter advisering voor te leggen aan de commissie duurzaamheid en ter goedkeuring aan de Raad.