9
Milieu en gezondheid
9.1 Hoofdpunten
|
9.2 Hinder
9.2.1 Indicatoren
In 2003 is geen meting verricht naar hinder en overlast via
het Delft Internet Panel. De onderstaande gegevens gaan dan ook over 2004, in
tegenstelling tot overige kwantitatieve gegevens in deze duurzaamheidsmonitor.
Wel worden relevante gegevens uit een milieubelevingsonderzoek van de provincie
Zuid-Holland[1] opgenomen.
Hierin zijn Delftse inwoners van het centrum en Oost gepeild. Alle overige
figuren en gegevens zijn afkomstig uit Statistische
en Panel Informatie Delft Interactief (SPIDI) gemeente Delft.
Stankoverlast
Doelstelling
Landelijke doelstelling is dat het percentage stankgehinderden door wegverkeer of industrie in 2000 gelijk is aan dat in 1985 (12%). De provincie Zuid-Holland acht dit voor het eigen beheersgebied niet haalbaar en heeft het maximale percentage stankgehinderden voor 2000 gesteld op 17%.
|
Totale stankoverlast in Delft In
2004 had 42% van de Delftse huishoudens last van stank veroorzaakt door
verkeer, industrie of oppervlaktewater. Dit is ongeveer gelijk gebleven ten
opzichte van 2002. |
|
||
|
|
IndustrieOok in 2004 heeft met name het noorden van Delft[2] last van industriële stank. Ten opzichte van 2002 is in Vrijenban en de binnenstad de hinder echter afgenomen van respectievelijk 37% naar 33% en van 48% naar 38%. In Voordijkshoorn/Hof van Delft is de hinder gestegen van 40% in 2002 naar 43% in 2004. Evenals in 2002, ondervond in
totaal 25% van de Delftse huishoudens hinder van stank veroorzaakt door de
industrie of bedrijven. Dit staat tegenover 19% in 2001 en 21% in 2000. De
verdeling van gehinderden is wel gewijzigd over de wijken: in Voorhof,
Buitenhof en Tanthof is het percentage gestegen[3]
en in Wippolder gedaald (van 26% in 2002 naar 14% in 2004). |
|
|
Verkeer
|
|
Opnieuw steeg het percentage
stankgehinderden als gevolg van wegverkeer en wel van 16% in 2002 naar 22% in
2004. Net als in 2002 was de stijging in Vrijenban met 15% het grootst: van
23% in 2002 naar 38% in 2004. Gevolgd door Wippolder met 13% : van 17% in
2002 naar 30% in 2004 en Voorhof met 12% : van 15% naar 27%. |
Conclusie
Het percentage gehinderden door stank neemt over heel Delft toe. De doelstelling van de provincie Zuid-Holland wordt niet gehaald. Het percentage gehinderden door stank van industrie, wegverkeer of oppervlaktewater is in Delft veel hoger, namelijk 42%.
Doelstelling
De landelijke doelstelling is om in 2010 ernstige geluidhinder volledig te hebben uitgebannen. Het gaat hierbij om gehinderden door een of meerdere geluidsbronnen.
Resultaat
Met behulp van een enquête wordt het percentage gehinderden door geluid van zeven verschillende bronnen bepaald. In onderstaande grafiek en tabel zijn de resultaten samengevat voor heel Delft. In 2003 is deze enquête niet uitgevoerd. Daarom zijn alleen de gegevens voor 2004 opgenomen.
Percentage huishoudens dat overlast ervaart door geluidsbronnen
|
|
2001 |
2002 |
2004 |
|
sirenes hulpdiensten |
16 |
20 |
20 |
|
vliegverkeer |
11 |
14 |
17 |
|
wegverkeer |
32 |
37 |
44 |
|
horeca |
6 |
8 |
9 |
|
trein |
9 |
12 |
17 |
|
industrie |
3 |
6 |
8 |
|
buren |
26 |
28 |
31 |
Bron: Spidi
(Statistische en Panel Informatie Delft Interactief), gemeente Delft
De twee grootste bronnen van geluidsoverlast zijn over de jaren heen wegverkeer en buren. In totaal ondervindt 73% van de huishoudens geluidsoverlast ten opzichte van 70% in 2002 en 60% in 2001. Tussen de wijken onderling bestaan grote verschillen wat betreft de oorzaken van de geluidhinder. Dit geldt onder meer voor vliegverkeer, wegverkeer en treinverkeer.
Wegverkeer
In alle wijken is de gerapporteerde geluidhinder toegenomen. Daardoor is het percentage huishoudens met geluidshinder door wegverkeer met 7% gestegen naar 44% gemiddeld. In Vrijenban, Voorhof en Wippolder heeft de helft of meer van de huishoudens last van geluidhinder door verkeer, in de binnenstad iets minder dan de helft (49%). Met name in Voorhof en Wippolder was de stijging het grootst, respectievelijk 17% en 12% ten opzichte van 2002. Dit is opmerkelijk omdat deze wijken over 2001- 2002 een |
|
afname van de geluidhinder rapporteerden. Alleen in Tanthof en de binnenstad is de hinder niet toegenomen.
|
Vliegverkeer Het percentage geluidgehinderden vanwege vliegverkeer is het grootst in Tanthof, namelijk 38%. Ten opzichte van 2002 is dit gelijk gebleven. Daarmee zet de grote stijging ten opzichte van 2001 (26%) zich niet voort. In Voorhof is het percentage met 5% gedaald in tegenstelling tot alle overige wijken waar de hinder is toegenomen ten opzichte van 2002. De grootste toename is te zien in de Binnenstad en Voordijkshoorn/Hof van Delft: van 8 procent in 2002 naar 14% in 2004. |
|
|
|
Treinverkeer Ook in 2004 is de grootste geluidshinder door treinverkeer gerapporteerd in de Binnenstad, Voordijkshoorn/Hof van Delft en Voorhof. In heel Delft is het percentage geluidshinder door treinverkeer toegenomen met 5% ten opzichte van 2002. De toename was het grootst in Voorhof waar 24% van de huishoudens last had van treinverkeer ten opzichte van 10% in 2002. Ook in Tanthof en Vrijenban steeg de geluidhinder, met respectievelijk 6% en 5% ten opzichte van 2002. In Buitenhof, Wippolder en de Binnenstad is de geluidhinder gelijk gebleven. |
|
|
Conclusie
73% van alle Delftse huishoudens ondervindt hinder van één of meerdere van de genoemde geluidsbronnen. Deze huishoudens hebben in het onderzoek aangegeven van een of meerder bronnen ‘middelmatig’ of ‘veel last’ te hebben. 27% had ‘weinig’ of ‘geen last’.
Resultaten Zuid-Hollandse
milieupeiling
Bron: Onderzoek Milieubeleving Zuid-Holland 2003.
In de Zuid-Hollandse milieupeiling voor Delft blijkt dat in 1998, 2001 en 2003 eerst een daling in 2001 en vervolgens een stijging in 2003 te zien is wat betreft stankhinder door verkeer en industrie. Voor industrie is deze ontwikkeling extremer: van 54% in 1998 naar 35% in 2001 en 64% in 2003. Hetzelfde geldt voor hinder door industriestof en geluidhinder door verkeer en vliegtuigen. Daarentegen neemt de geluidhinder door industrielawaai steeds verder af. In de overige Zuid-Hollandse meetlocaties is stankhinder door industriële activiteiten sterk toegenomen ten opzichte van 2001 en ligt iets hoger dan in 1998. De meeste hinder wordt ervaren in Delft en de aandachtsgebieden Rijnmond-Noord en Zuid.
Algehele conclusie
hinderbronnen
Over de hele linie (stank en geluid) blijft het percentage gehinderden stijgen, alhoewel deze stijging minder groot is dan van 2001 naar 2002. De ervaren geluidhinder lijkt licht gestegen ten opzichte van 2002, terwijl de stijging in 2002 10% bedroeg. De ervaren stankhinder is ongeveer gelijk gebleven ten opzichte van 2002, tegenover een stijging van 14% van 2001 naar 2002. De stijgende trend uit 2002 wordt daardoor afgezwakt maar zet zich wel voort.
Een mogelijke verklaring voor deze afzwakking van de stijgende trend kan liggen in het meetmoment. In 2004 zijn de vragen wederom in mei gesteld in tegenstelling tot eind juni/begin juli in 2002. Over het algemeen zijn mensen in de zomer meer buiten dan in het voorjaar. De ervaren overlast zou hierdoor in vergelijking tot 2002 licht positief beïnvloed kunnen zijn.
Klachten
Doelstelling
Doel van de gemeente is de burgers zo weinig mogelijk aan hinderbronnen bloot te stellen. Een maat voor de ervaren hinder is het aantal klachten over stank, stof, lawaai of verontreiniging.
|
Resultaat In 2003 kwamen bij de verschillende klachtentelefoonnummers in totaal 533 klachten binnen over het Delftse milieu, 102 meer dan in 2002. De meeste klachten hebben betrekking op luchtverontreiniging ofwel stank: 347. Een groot deel betreft geuroverlast door DSM Gist[4] (104) alhoewel de klachten wel afnemen (152 in 2002 en 222 in 2001). Daarnaast werd er 172 keer geklaagd over geluidsoverlast. Het grootste deel hiervan betrof lawaai van vliegverkeer. |
Bron: Dienst Centraal Milieubeheer Rijnmond,
milieuklachtentelefoon Provincie Zuid-Holland,
milieuklachtentelefoon DSM Gist Gemeente Delft,
vakteam Milieutoezicht Jaarboek Bestuursinformatie 2003, gemeente Delft |
Conclusie
Het aantal klachten is in 2003 met bijna een kwart (24%) toegenomen. De stijging is voornamelijk te wijten aan lucht- en geluidsklachten, waarvan vliegverkeer een belangrijke bron is van klachten. Een eventuele verklaring hiervoor is de warme en droge zomer van 2003 (lange periode van hitte en hoge temperaturen). De warmte beïnvloedt de luchtkwaliteit en zorgt er tevens voor dat mensen vaker en langer buiten zijn. Daardoor ervaren zij wellicht meer stank- en geluidoverlast.
9.3 Milieurisico’s
9.3.1 Actuele
ontwikkelingen in 2003/2004
Vuurwerkbesluit
In 2003 is het Vuurwerkbesluit van kracht geworden.
In dit besluit worden de regels voor de opslag en de verkoop van vuurwerk
aangescherpt. Naar aanleiding daarvan hebben een aantal vuurwerkbedrijven in
Delft besloten te stoppen met hun bedrijfsvoering. Eén vuurwerkbedrijf breidt
echter uit.
Risico-inventarisatie gestart
In oktober 2003 is de risico-inventarisatie bij
inrichtingen gestart. De gemeente gaat voor alle bedrijven in Delft na of er
risico’s door de opslag van gevaarlijke stoffen voor de omgeving bestaan. De
resultaten worden gebruikt voor het actualiseren van de gemeentelijke
rampenplannen en het opstellen van de provinciale risicokaart in 2005.
Externe veiligheid vanuit VROM
In 2004 is het VROM project ‘Programmafinanciering
externe veiligheid’ gestart. Het stadsgewest en de hulpverleningsregio
Haaglanden hebben hiervoor acht projecten ingediend. Twee van deze acht
projecten ‘Regionale deskundigheidsbevordering EV’ en ‘Risico-inventarisatie’
zijn gehonoreerd. In het eerste project wordt bij het stadsgewest Haaglanden
een kenniscentrum opgezet, dat als doel heeft de deskundigheid op het gebied
van de externe veiligheid bij de gemeenten in Haaglanden te bevorderen. Bij het
project risico-inventarisatie gaat een externe veiligheidsdeskundige van het
stadsgewest Haaglanden de gemeenten ondersteunen bij de risico-inventarisatie.
Het doel hiervan is om de risico-inventarisatie te versnellen doordat extra
capaciteit en kennis beschikbaar is. Vijf projecten zijn op de reservelijst
geplaatst en een project voldeed niet aan de randvoorwaarden.
Incidenten
Brand in historisch pand in de binnenstad
|
In de nacht van 27 op 28 oktober 2003
woedde een hevige brand in twee historische panden in de binnenstad van
Delft. Het pand was onbewoond. Daardoor raakten geen inwoners of winkelend
publiek gewond. De milieuaspecten van deze brand betroffen
luchtverontreiniging door de rook en lozing van bluswater op het
oppervlaktewater. De effecten van de luchtverontreiniging zijn niet of
nauwelijks terug te vinden in meetgegevens. |
|
Dit geldt ook voor de oppervlaktewaterkwaliteit.
De gracht waar het bluswater grotendeels naar toe is afgevoerd, staat in
open verbinding met het boezemwater van het Rijn-Schiekanaal waardoor er al
snel verdunning kon plaatsvinden. De lokale effecten op de slibkwaliteit zullen
waarschijnlijk eveneens beperkt zijn gezien de huidige kwaliteit van de bagger
in de binnenstad. Na bemonstering (naar verwachting in 2005-2006) zal
geëvalueerd worden in hoeverre de kwaliteit verslechterd is door middel van een analyse van het gebaggerd
materiaal.
Lekkage opslagtank zoutzuur DSM Gist
In juni 2003 rukte de gemeentebrandweer uit om een lekkage van een opslagtank voor 30% zoutzuur bij DSM Gist te voorkomen. Dit gebeurde door middel van een waterscherm waardoor de zoutzuuroplossing is neergeslagen. Zodoende is de oplossing sterk verdund en via het interne rioolstelsel naar de afvalwaterzuiveringsinstallatie afgevoerd. Er hebben zich geen persoonlijke ongevallen voorgedaan en ook is er geen gevaar geweest voor de omgeving of het milieu. Dit incident viel binnen de zogenaamde V4 categorie. Dit betreft incidenten waarbij het bedrijfsnoodplan van DSM Gist is opgestart, een ambulance of brandweer op het bedrijfsterrein komt en wanneer energiestoringen optreden. De opslagtank is conform de veiligheidsregels buiten werking gesteld en gesaneerd. Actuele informatie over incidenten bij DSM Gist is te vinden op: http://www.dsm.com/nl_NL/html/dgs/homepage.htm onder ‘ongewone voorvallen’.
9.3.2 Indicatoren
Externe Veiligheid
Het externe veiligheidsbeleid richt zich op de
bescherming van individuen tegen de kans op overlijden als gevolg van een
ongeluk met gevaarlijke stoffen en de bescherming van de samenleving tegen het
ontwrichtende effect van een ramp met een groter aantal slachtoffers. Het gaat
hierbij om activiteiten die plaats vinden op het spoor, op de weg of bij
bedrijven. Het beleid is geformuleerd aan de hand van de begrippen
plaatsgebonden risico en groepsrisico.
Het plaatsgebonden risico van een activiteit is de
kans dat er per jaar op een bepaalde plaats een continu aanwezig gedachte
persoon die onbeschermd is, komt te overlijden. Het groepsrisico is de kans dat
er per jaar in één keer een groep mensen komt te overlijden bij een ongeval met
gevaarlijke stoffen.
Doelstelling
De landelijke doelstelling is dat kwetsbare
bestemmingen[5] niet
voorkomen op plaatsen waar het plaatsgebonden risico groter is dan 1:1.000.000.
Deze waarde geldt voor nieuwe situaties als grenswaarde en voor bestaande
situaties als streefwaarde.
Voor het groepsrisico geldt dat de kans op een ongeval met 10 doden slechts 1:10.000 mag zijn, de kans op een ongeval met 100 doden 1:1.000.000, etc. Deze waarden zijn oriënterend en gelden tot op een afstand van 200 meter van de activiteit met gevaarlijke stoffen. De oriënterende waarde is nul. Als het groepsrisico van een locatie hoger is dan nul dan is het een aandachtspunt. In kader van de herziening van bestemmingsplannen tot en met 2006 wordt voor die bestemmingsplannen waar de groepsrisiconorm (bijna) wordt overschreden, dit meegenomen in de planvorming[6].
Resultaat
Er zijn in Delft circa 50 woningen die niet aan de
streefwaarde voor het plaatsgebonden risico voor bestaande situaties voldoen.
Deze woningen liggen in de nabijheid van een LPG-station. De situatie bestaat
reeds een geruim aantal jaren. Het bedrijf voldoet aan de wetgeving.
Langs de A13 en het grootste gedeelte van het spoor
wordt de oriënterende, niet-bindende waarde voor het groepsrisico overschreden
vanwege de dichte bebouwing. Daarom wordt in het kader van de herziening van bestemmingsplannen
onderzocht hoe het risico op deze locaties verlaagd kan worden tot onder de
oriënterende waarde.
Conclusie
De norm voor het
plaatsgebonden risico wordt nergens in Delft overschreden.
Vervoer gevaarlijke stoffen
Doelstelling
Er dient te worden voldaan aan de normen uit de nota risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen. In 2004 is de circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen uitgekomen waarbij zoveel mogelijk aansluiting wordt gezocht bij het besluit kwaliteitseisen externe veiligheid inrichtingen. Voor de normen, zie het stukje over externe veiligheid.
Resultaat
In Delft zijn de A13 en de Kruithuisweg aangewezen als route voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. De plaatsgebonden risicocontouren voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor en de weg liggen in Delft allen geheel binnen de tracés van het spoor en de weg. De oriënterende waarde voor het groepsrisico wordt langs de A13 en het spoor op een aantal plaatsen (bijna) overschreden. Bij nieuwe ontwikkelingen op die locaties is dit een aandachtspunt[7]. Voor het opstellen van het voorontwerpbestemmingsplan Delftse Poort Zuid is daarom een veiligheids-effectrapportage uitgevoerd.
Rampenbestrijdingsplannen
Doelstelling
|
De landelijke doelstelling[8]
houdt in dat gemeenten verplicht zijn een rampenbestrijdingsplan op te
stellen voor elke ramp waarvan plaats, aard en gevolgen voorzienbaar zijn.
Het Besluit rampenbestrijdingsplannen inrichtingen[9]
wijst veiligheidsrapport -plichtige (VR) bedrijven[10]
aan als inrichtingen waarvoor in ieder geval een adequaat
rampenbestrijdingsplan moet worden vastgesteld. Adequaat houdt hierbij in dat
de gemeente in het gemeentelijk |
|
rampenbestrijdingsplan of in een ander document ingaat op de risico’s van de betreffende bedrijven en de maatregelen die getroffen moeten worden bij eventuele calamiteiten.
Resultaat
Er was in 2003 in Delft één VR-plichtig bedrijf. Voor dit bedrijf heeft de gemeente in 2000 een adequaat rampenbestrijdingsplan vastgesteld. In februari 2004 heeft het bedrijf aangegeven geen gevaarlijke stoffen meer op te slaan en is de vergunning ingetrokken.
Conclusie
De gemeente Delft voldoet aan de geldende wetgeving, deze situatie is ongewijzigd ten opzichte van 2002.