Geachte dames en heren,
Naar aanleiding van de motie toeristische economie,
aangenomen door uw raad op 12 november 2007, is deze notitie opgesteld. De
notitie geeft een overzicht van het toerisme en de toeristisch economie in
Delft vanuit een aantal belangrijke invalshoeken, vallend binnen de
beleidsterreinen van Stadsmarketing en Economische Zaken:
1. Aantal
arbeidsplaatsen en toegevoegde waarde van de toeristische economie in Delft
2. Hotels
in Delft
3. Toeristische
software: locale organisaties en contacten
4. Delftse
Toeristische Focus
5. Overige
ontwikkelingen
1. Aantal arbeidsplaatsen en
toegevoegde waarde van de toeristische economie in Delft
Onder toeristische economie wordt hier de toeristische
sector verstaan, bestaande uit de sector vrijetijdsactiviteiten zoals vermeld
in de Economische Monitor Delft 2007 (horeca, cultuur, sport en recreatie) en
de detailhandel in de binnenstad.
Omdat er over toeristische bestedingen in de
detailhandel in de binnenstad geen cijfers beschikbaar zijn – er wordt geen
onderscheid gemaakt tussen verkopen aan bezoekers en bewoners van Delft – wordt
dit hier buiten beschouwing gelaten.
In de Economische Monitor Delft wordt jaarlijks de
economische ontwikkeling van een aantal gebieden van de Delftse economie
bijgehouden. Hierdoor is in de tijd een aardig beeld te geven van de
ontwikkeling van de sector vrijetijdsactiviteiten in Delft. De toegevoegde
waarde van de sector is tussen 1997 en 2006 stabiel gebleven op een bedrag van
€84 miljoen. Het aantal arbeidsplaatsen is toegenomen van 2220 in 1997 tot 2674
in 2006, een stijging van ongeveer 20%.
Het aantal arbeidsplaatsen vallend in de sector
vrijetijdsactiviteiten bedraagt 5,7% van het totaal aantal arbeidsplaatsen in
Delft (46.544). De toegevoegde waarde van de sector bedraagt 3,5% van het
geheel (€2414 miljoen). De sector vrijetijdsactiviteiten vormt dus een
substantieel onderdeel van de Delftse economie. Echter, de omvang en groei van
de sector zijn niet dusdanig dat het kan worden aangemerkt als een economische
pieksector is in Delft. In lijn met de in 2008 vastgestelde economische
strategienota (reg.nr. 20371675) zet het economisch beleid in op technologie en
kennisintensieve sectoren. De Economische Monitors van 2006 en 2007 laten ook
zien dat het inzetten van middelen voor het creëren van kennisintensieve banen
meer prioriteit heeft dan het creëren van werkgelegenheid aan de onderkant van
de arbeidsmarkt.
2. Hotels in Delft
In 2001 waren er 120.000 overnachtingen in Delftse
hotels en pensions, in 2005 150.000 en in 2007 155.000. Aantallen
overnachtingen zijn berekend op basis van de toeristenbelasting. De groei van
het aantal overnachtingen in Delft is enigszins gestagneerd met als simpele
oorzaak dat er de laatste jaren weinig tot geen nieuwe hotels zijn geopend in
Delft.
Er is momenteel sprake van een aanzienlijke
afvloeiing van potentiële overnachtingen naar hotels elders. In de nieuwste
hotelbeleidsnota van de gemeente Den Haag wordt rekening gehouden met een
noodzakelijke uitbreiding. Het laat zich berekenen dat er in Delft een actuele
marktruimte is voor zeker 300 nieuwe hotelkamers. Van locaties aan de snelweg
en in de binnenstad gaat de grootste aantrekkingskracht uit naar investeerders.
Er is een warme belangstelling voor de regio bij
projectontwikkelaars en hotelketens die nog geen vertegenwoordiging hebben in
Haaglanden.
Delft had in 2007 20 hotels met ongeveer 500 kamers
en 900 bedden.
De hotelmarkt in Delft wordt gekenmerkt door een
oververtegenwoordiging van 3 sterren hotels. Delft heeft geen 5-sterrenhotel en
de lager geclassificeerde hotels zijn minder vertegenwoordigd (drie hotels).
Delft staat aan de vooravond van de realisatie van
drie (grotendeels) doelgroepgerichte hotels. Met deze uitbreiding van ongeveer
300 kamers wordt een groot deel van het groeipotentieel van de stad benut. Door de oplevering van de nieuwe hotelkamers in 2008 en
begin 2009 zal het aantal overnachtingen in 2009 naar verwachting toenemen met
30.000 tot 50.000.
Overzicht (geplande) nieuwbouw:
·
Chinees zakenhotel: 70 kamers (4 sterren),
opgeleverd juli 2008
·
IKEA: 140 kamers (3 sterren), oplevering eind
2008/begin 2009. In ieder geval een kwart van de kamers wordt gebruikt voor
studenten van het IKEA concept center.
·
Koepoortplaats: 95 kamers (4 sterren), oplevering
2010.
·
TUD Noord: klein congreshotel, 84 kamers, Datum van
oplevering niet bekend.
·
Gasthuisplaats (hotel Leeuwenbrug): wordt mogelijk
actueel bij de verdere ontwikkeling van de Gasthuisplaats.
In de nabije toekomst zal
de gemeente bezien of er mogelijkheden bestaan om een groot, volwaardig
congreshotel in Delft te realiseren. Met een dergelijk hotel wordt het
makkelijker grote (wetenschappelijke) congressen naar de stad te halen. Ook zal
worden getracht meer diversiteit aan te brengen in het aanbod van hotels in
Delft. Hotels met 2 en 5 sterren zouden een welkome aanvulling zijn op het
aanbod van verblijfsaccommodaties in Delft.
3. Toeristische software: locale organisaties en
contacten
De Stichting Delft Marketing is de spil van de
toeristische stadspromotie van Delft. Zij beheert het Toeristen Informatie Punt
(TIP), geeft brochures uit, heeft zitting in verschillende overlegorganen met
de markt en ontwikkelt product – markt – combinaties voor hotelarrangementen,
dagtochten, etc.
Op regionaal niveau wordt samengewerkt met diverse
marketingorganisaties, zoals die van Rotterdam en Den Haag en met het
Zuid-Hollands Bureau voor Toerisme (ZHBT) en het Nederlands Bureau voor
Toerisme & Congressen (NBTC). Een voorbeeld van een succesvolle
samenwerking is de Delftse deelname aan het evenement ‘Prins voor een Dag’ dat
al jaren door het Den Haag Marketing- en Conventiebureau wordt georganiseerd.
Hierbij presenteren Delftse locaties zich aan organisatoren van evenementen,
meetings, congressen, etc.
De Gemeente Delft maakt elk jaar subsidieafspraken
met de Stichting Delft Marketing, die een jaarlijkse subsidie van circa
€400.000,- ontvangt. Daarnaast neemt de stichting zitting in de stuurgroep
stadsmarketing, waar ook gemeente, TU Delft en Stichting Delft Kennisstad aan
deelnemen. In de stuurgroep overleggen de grootste ‘promoters’ van Delft hoe
door middel van concrete projecten gewerkt kan worden aan het gewenste Delftse
imago, zoals dat verwoord wordt in de nota Stadsmarketing van 2007 (reg.nr.
20324379). Uitgangspunt van de nota is ‘het verhaal van Delft’, zoals
geformuleerd door bureau Berenschot. Hierin wordt het imago van Delft aangeduid
met vier kernwaarden, te weten: Technologie, Historie, Creativiteit en
Innovatie.
4. Delftse Toeristische Focus
Met het uitbrengen van de integrale nota
stadsmarketing in 2007, is er in Delft voor het eerst een overkoepelende
strategie die beoogt het imago van Delft op een onderscheidende manier neer te
zetten. Hieronder vallen ook de activiteiten van de Stichting Delft Marketing,
die Delft onder de doelgroep (toeristische) bezoekers promoot.
De Stichting Delft Marketing maakte tot nu toe in
haar toeristische promotie gebruik van een drietal toeristische kernwaarden,
namelijk: Delfts Blauw, Oranje, en Vermeer. Hiermee wordt de rijke Delftse
historie vermarkt, die een grote aantrekkingskracht
heeft op toeristen. In samenhang met het Delftse stadsmarketingbeleid wordt
gezocht naar verbindingen met de andere sterke kant van Delft, namelijk die van
technologie, creativiteit en innovatie. De combinatie van deze drie waarden,
samen met historie, geven Delft haar unieke gezicht. Hierdoor wordt het
onderscheidend vermogen van Delft als stad met een rijke historie én
technologische kennis versterkt.
Het overkoepelende stadsmarketingbeleid richt zich
op drie doelgroepen: bedrijven, bewoners, en bezoekers. Dit najaar wordt gewerkt
aan een monitoring programma dat als doel heeft een verdere segmentatie aan te
brengen in deze doelgroepen en een nulmeting te verrichten. De nulmeting is
nodig om op termijn de effecten van het stadsmarketingbeleid te meten. Meer
informatie omtrent de genoemde doelgroepen is nodig om te bepalen waar de
grootste kansen liggen voor (toeristisch) Delft.
De inmiddels jarenlange ervaring van de Stichting
Delft Marketing, de deelname van Delft aan een aantal monitoren zoals het
Continu Vakantieonderzoek (CVO), en het cijfermateriaal dat verzameld wordt
door de Gemeente Delft hebben inzicht gegeven in gegevens als
bezoekersaantallen, bestedingen, bezoekersprofielen, en de redenen waarom
bezoekers naar Delft komen. Echter, deze gegevens laten niet zien waarom bepaalde
groepen juist uit Delft wegblijven en waar dus de kansen liggen om meer mensen
naar Delft te trekken.
Door het instellen van een (toeristische)
stadsmarketingmonitor zal achterhaald worden waar kansen liggen voor
productverbeteringen (Hoe kunnen we het Delftse toeristisch product
verbeteren?) en promotie (Hoe worden de groepen die nu wegblijven beter
bereikt?).
5. Overige ontwikkelingen
Onder invloed van de vooruitgang van een aantal
grote Aziatische economieën neemt het mondiale toerisme steeds meer toe. Dat
dit ook effect heeft op het toeristisch bezoek aan Nederland, blijkt uit
cijfers van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC). Zo is
het aantal inkomende toeristen gestegen van 9,2 miljoen in 2003 naar 11 miljoen
in 2007.
In zijn toerisme brief aan de tweede kamer
verwoordt staatssecretaris Heemskerk de ambitie om het aandeel van het inkomend
toerisme in de totale economie te doen toenemen. Voor de komende jaren richt
het beleid zicht op een betere combinatie van aantallen toeristen en
bestedingen, aldus Heemskerk. Het is de bedoeling meer campagnes te richten op
de goedbestedende toeristensegmenten, zoals bij korte stedentrips. Ook wordt er
zwaarder ingezet op het naar Nederland halen van internationale congressen en
beurzen.
Delft sluit hierop aan met haar toeristische en
zakelijke marketing. Delft is opgenomen in de buitenlandpromotie van het NBTC,
waar de Stichting Delft Marketing een grote rol in heeft. Daarnaast
participeert Delft in het regionale initiatief Mills & Minds en vindt
daarmee aansluiting op de doelstelling de regio te promoten als
congresbestemming. In Mills & Minds participeren Rotterdam, Delft, Den
Haag, Leiden, Noordwijk en de Provincie Zuid-Holland.
De Gemeente Delft heeft in het huidige beleid voldoende
aansluiting op de hiervoor genoemde ontwikkelingen en zal door het reeds
bestaande beleid meeprofiteren van de groeiende stroom toeristen.
Bijlagen:
1. Figuur
2.6, Economische Monitor van Delft
2. Uitvoeringsplan
2008 Stichting Delft Marketing
3. Toerismebrief,
Holland meesterwerk aan het water
4. Strategisch
Marketing Plan destinatie Holland 2008-2010 [NBTC, samenvatting]
Bijlage 1: Figuur 2.6,
Economische Monitor van Delft