Verslag van de workshops Commissie Extern d.d. 25 januari 2005

 

Workshop 6 De WMO vanuit Klantperspectief

 

Verslag 1e workshop

 

Aanwezigen:

W. Bot (Groen Links), L. Vijverberg (KBO), H. van der Zon (SSBO), A. Vermeij (SSBO), A. Rijneveen (NVBS), C. Rijneveen (NVBS), M. de Jong (CDA), M. Laan (Humanitas), A. de Leeuw (Maatzorg), H. van Til (CU/SGP), J. Wiegman (Huurdersvereniging Delft), I. v.d. Berg (St. Ouderenwerk), A. van Leeuwen (VVD), H. Camps (gemeente), M. Verkerk (gemeente), H. Barendse (Maatzorg), R. Dundun (GGD), S. Sloos (Rode Kruis), J. de Borst (RPCP), D. Koster (RPCP)

 

Voorzitter: N. van Doeveren

Secretaris: P. Rouss

 

 

De eerste vraag, welke rollen hebben organisaties/individuen naar de gemeente toe? leverde de volgende reacties op:

 

-          Democratie in alle geledingen

-          Informeren/signaleren

-          Participeren cq samenwerken

-          Kritiseren/tegenwicht bieden

-          Individuele maatschappelijke zorg

-          Belangen verdedingen

-          Deskundigheid inbrengen

-          Concrete uitwerking in de gaten houden

-          Gemeente moet luisteren naar praktijkvoorbeelden van de doelgroep

-          Belangenvertegenwoordiging

-          Praktijk laten zien, hoe pakt het beleid uit

-          Signaleren knelpunten

-          Vragen over woningaanpassing

-          Doorgeven van hun know how

-          De klanten van organisaties moeten gehoord worden

-          Duidelijk aanbod van diensten

-          Transparante dienstverlening t.a.v. afnemers

-          Meedenken (beleid en inhoud)

-          Prestatieafspraken maken met gemeente + bewaken en monitoren

-          Financiële grenzen/gevolgen duidelijk maken

-          Gesprekspartner belangenbehartiger

-          Toetsen en bewaken van beleid

-          Advies en informatie functie

-          Ondersteunen van lokale overlegvormen

-          Signaleren van tekortkomingen binnen de uitvoering WMO

-          Bewaken van het proces

-          Voorlichting geven

-          Goedkeuren van het gemeentelijke WMO plan (na voldoende inspraak)

 

 

Nadat alle reacties waren verzameld is de volgende scoringslijst bepaald:

 

-          Verdediging belangen (7x)

-          Deskundigheid (4x)

-          Uitvoering monitoren (8x)

-          Democratie bevorderen (3x)

-          Bewaking processen (1x)

-          Voorlichting/informatie (6x)

-          Prestatieafspraken

 

De tweede vraag, welke (risico)factoren ziet u? werd toegespitst op de 3 hoogst scorende items (Voorlichting, Vertegenwoordiging en Uitvoering) en leverde de volgende reacties op:

 

-          Omvang zorgbehoefte van hulpvrager

-          Alle belangen moeten worden meegewogen

-          Erkenning/commitment, wie behartigt de belangen

-          Op tijd informatie en inspraak mogelijkheden

-          Voorlichting objectief en keuze ondersteunend (eigen verantwoordelijkheid)

-          Goede communicatiekanalen

-          Betrokkenheid bewoners

-          De inzet van zorgaanbieders t.o.v. wensen

-          Hoeveel geld heeft de gemeente

-          Wie kan er een beroep op doen (welke inkomensgroepen)

-          Belangenverdedigers moeten breed gezien worden, niet alleen georganiseerde patiëntenorganisaties maar ook klanten van instellingen + organisaties + burgers

-          Kosten

-          Concurrerende belangen van de vragers kan leiden tot conflicten

-          De gemeente moet bij het invullen van de WMO goed gebruik maken van de thuiszorgorganisatie om een goede samenwerking te bewerkstelligen

-          Eenheid van belangenbehartigers

-          Heldere afspraken (doel – resultaat)

-          Goed organiseren van informatie aan gemeente

-          Uitvoering, voorlichting en vertegenwoordiging: juist en duidelijk

-          Bij alle 3 items geldt: de doelgroepen en de prestatievelden zijn bijzonder divers, dus niet eenvoudig vorm te geven.

 

Nadat alle reacties waren verzameld is de volgende scoringslijst bepaald, waarbij als hoofdthema’s uit de vorige vraag de indeling heeft plaatsgevonden in “vertegenwoordigers”, “uitvoerders” en  “voorlichting”.

 

 

vertegenwoordigers

uitvoerders

Voorlichting

Doelgroepen

    5x

  3x

  3x

Heldere afspraken

    1x

  1x

  1x

Goed organiseren

    1x

  1x

  1x

Communicatie (achterban)

    1x

  1x

  1x

Geld/kosten

    2x

  2x

  2x

Eenduidige voorlichting

 

 

  2x

Thuiszorgaanbieders

    2x

 

 

Inspraak

    1x

 

 

 

Mondeling werd verwoord dat als risicofactor gezien wordt, dat organisaties elkaar in de haren vliegen; de angst werd gedeeld dat de WMO ruimte geeft voor “verdeel en heers”.

Ook onder zorgverleners speelt dit; de thuiszorg weet bijvoorbeeld niet of ze als organisatie blijft bestaan en komt in een concurrentieslag met schoonmaakbedrijven.

 

Ook werd de vraag genoemd hoe de gemeente zich zal vastleggen zonder aan de zorgvragers te vragen of de zorgaanbieders wel kunnen voldoen aan de vraag.

Dit werd benoemd als “kwaliteitsaandachtspunt” en het in de gaten houden van de uitvoering.

 

Hierbij werd opgemerkt dat de doelgroep waar het om gaat meestal niet gevraagd wordt of er terechte zorg wordt aangeboden.

 

Op de derde vraag, welke onderwerpen/thema’s moeten wat u betreft echt aan de orde komen? werd als volgt gescoord:

 

-          Voorlichting

-          Vertegenwoordiging/belangenbehartiging (uitgangspunt WMO: eigen verantwoordelijkheid)

-          Aanpassingen basisvoorzieningen

-          Goede cliëntenparticipatie op lokaal niveau, vastgelegd in verordening

-          Voorlichting en vertegenwoordiging

-          Informatie en voorlichting (ook kennis van doelgroepen + aanbieders)

-          De kwaliteit die de huidige zorgleveranciers al bieden en garanderen te behouden

-          Wat is de inspraaklijn (politieke partijen landelijk, plaatselijk of belangenorganisaties, waar moet je aankloppen om gehoord te worden)

-          Basisvoorzieningen

-          Voorlichting afnemers van zorg

-          Horen van de gebruikers in de beleidsvoorbereidende fase gedurende 2005

-          Inkomensafhankelijkheid van zorg

-          Wie zijn de vertegenwoordigers van de groepen?

-          Goede cyclus van planning, uitvoering en monitoring etc.

-          Transparante regelgeving

-          Indiceren door CIZ betekent budgettair een open einde regeling

-          Belangenbehartiging van zorgvragers

-          Nieuwsbrief WMO naar burgers.

 

Highlights: inspraak in de voorfase, ook naar de afnemers toe.

 

De rangschikking zag er als volgt uit:

 

 

Vertegenwoordiging

uitvoering

Voorlichting

Voorlichting naar afnemers

 

 

3x

Voorlichting naar aanbieders

   2x

 

 

Vertegenwoordiging

   2x

 1x

 

Kwaliteit

 

 2x

 

Transparante regelgeving

   1x

 2x

 

Inspraak

   4x

 

 

Inkomen

 

 1x

 

Basisvoorziening

 

 1x

 

Uitvoering

 

 1x

 

Indicatiestelling

 

 1x

 

PGB

 

 1x

 

 

 

 

Conclusie workshop 6 deel 1:

 

Toppers vraag 1

  1. Belangenbehartiging
  2. Uitvoering monitoren
  3. Voorlichting/deskundigheidsinbreng

 

Toppers vraag 2

  1. Goede vertegenwoordiging van de doelgroepen
  2. Prestatievelden en doelgroepen zijn zo divers

 

Toppers vraag 3

  1. Goed organiseren van de inspraak, tijdig in het proces
  2. zorgen voor een goede vertegenwoordiging en zorgen voor goede informatie naar gebruikers.

 

 

Verslag workshop 6 deel 2

 

Aanwezigen:

Zie presentielijst workshop thema 1, 1e deel.

 

Voorzitter: N. van Doeveren

Secretaris: M. Verkerk

 

 

De eerste vraag, welke rollen hebben organisaties/individuen naar de gemeente toe? leverde de volgende reacties op:

 

-          Geef de klant inspraak over de zorg

-          Bewaak de kwaliteit van de zorg

-          Signaleren, informeren

-          Bundelt u zodat u sterk staat naar de gemeente

-          De moed hebben een open discussie aan te gaan en wederzijds bereid zijn te luisteren

-          Kritisch (welwillende) begeleiding, zonder prive casuïstiek

-          Emergentie van ideeën, ervaringen uit de praktijk door het bestuurlijke middenveld heen loodsen

-          Knelpunten inventariseren, mogelijke oplossingen, advies naar gemeente

-          Instanties moeten gemeente scherp houden; hulpvraag exact formuleren

-          Adviseren, kwaliteit bewaken en ondersteunen

-          Zorgen voor communicatie kanalen

-          Aankaarten van praktische problemen maar ook waar het goed gaat

-          Nieuwe ideeën i.v.m. aanpassen beleid

-          Duidelijkheid van zorgaanbod: wat zijn de kosten, welke kwaliteit, welke keuzes heb ik en wat is de procedure.


 

Nadat alle reacties waren verzameld is de volgende scoringslijst bepaald op onderstaande kernwoorden:

 

Onderwerp

Scoring

Nieuw beleid / ideeën

1x

Signaleren knelpunten

2x

Voorlichting / advies

3x

Communicatie (ook richting achterban)

2x

Beleid monitoren

2x

Kwaliteit

2x

Kosten / geld

1x

Procedure

1x

Inspraak

1x

Bundelen krachten

1x

 

De conclusie luidde dat de opmerkingen te divers waren om tot een bepaling van “topscores”te komen.

 

Binnen de gespreksgroep bestaat argwaan richting de gemeente + politiek.

De doelgroepen willen graag informatie geven aan gemeente over hun behoeften. Ze zijn bang dat de gemeente daar geen zicht op heeft.

 

De tweede vraag, welke (risico)factoren ziet u? is toegespitst op de gebieden Beleid monitoren, Voorlichting/advies en Communicatie en leverde de volgende reacties op:

 

-          Wie bepaalt de kwaliteit?

-          Er wordt teveel gepraat tussen gemeente – organisaties waardoor het belang van de klant vergeten wordt

-          T.a.v. Voorlichting, advies: onvolledigheid

-          T.a.v. communicatie: op tijd en volledig informeren

-          Mate waarin aansluiting wordt gemaakt van zorgnetwerken die hun nut al bewezen hebben

-          Goede voorlichting naar ieder en goede samenwerking cq uitvoering en korte, duidelijke lijnen

-          Valkuilen: geen kennis van zaken vanuit de gemeente

-          Communicatie teveel gericht op eigen belangen

-          Wordt de stem van de individuele hulpvrager niet ondergesneeuwd bij alle belangenbehartigingsorganisaties?

-          Voorstellen van de gemeente gaan naar een adviesgroep, dit advies naar de raad en dan? Voor kennisgeving?

-          Grote praters hebben grotere invloed

-          Goed georganiseerde belangengroep moet tot stand komen met ondersteuning van de gemeente en professionele partij

-          Goede regelgeving i.v.m. houding t.o.v. inbreng van het veld en belangengroepen

-          Lokaal versus landelijke belangenbehartiging, lokaal moeten belangenbehartigers zich sterk organiseren

-          Bestuurlijke complexiteit

-          “idealisme” (vak) of (gebieds)kennis of “belang”.

 

De scoring van deze vraag is als volgt bepaald:

 

onderwerp

Score

Stem individu

1x

Korte communicatielijnen

1x

Idealisme

1x

Professionalisme in ondersteuning

1x

Raad kan advies negeren, niet leren

1x

Bestuurlijke compexiteit

1x

Lokaal versus landelijk

1x

Diverse belangen

1x

Ondeskundigheid gemeentes

1x

Eigen belang

1x

Hardste stem telt

1x

Wie toetst

1x

Volledigheid en tijdigheid

1x

 

Ook hierbij waren de antwoorden, en met name de reactie op de wijze waarop de input van de deelnemers gescoord werd, zodanig divers dat niet tot een ranglijst gekomen kon worden.

 

De groep stelt vast dat het belangrijk is dat de stem van het individu gehoord moet worden. Het gaat daarbij o.m. om de behoeftes en kwaliteitsbewaking van geleverde diensten. Men vreest dat de gemeente ver op afstand zit.

Tegengestelde belangen bij belangenbehartigers moeten voorkomen worden. Belangenbehartigers moeten gezamenlijk optrekken.

 

Op de derde vraag, welke onderwerpen/thema’s moeten wat u betreft echt aan de orde komen? werd als volgt gereageerd:

 

-          Voorlichting naar de bevolking

-          Betrekken van de organisaties bij de regelgeving bij het begin van de voorbereiding

-          Doelmatigheid & kwaliteit

-          Zorg dat het beleid transparant en eenvoudig is zodat het gemakkelijk uit te leggen is (communiceren) aan de inwoners van Delft!

-          Beleid maken, de stad in, praten met het individu

-          Luisteren, de boer op gaan, kennis van zaken hebben

-          Naast het algemeen belang het individuele belang behartigen

-          Cliëntenplatform dat de uitwerking van het beleid toetst

-          Het Delftse zorgnetwerk organiseren

-          Voorlichting, duidelijkheid

-          Communicatie met het doel van de WMO in de gaten houden

-          Bereid tot compromis

-          Beleid: wie is verantwoordelijk voor wat

-          Excellente voorlichting richting klant (patiënt) en in beide richtingen: advies

-          Communicatie afstemmen op de doelgroep

-          Korte duidelijke communicatie

-          Kwaliteit meten bij de individuele burger

 

Deze vraag is wel gescoord naar de thema’s Voorlichting/advies, Communicatie en Beleid/kwaliteit bewaken en leverde dan het volgende beeld op:

 

Onderwerp

Voorlichting/advies

Communicatie

Beleid, kwaliteit bewaken

Voorlichting

          1x

 

 

Luisteren

 

        1x

 

Deskundigheid

          1x

        1x

        1x

Individu (naar toe)

 

 

        2x

Transparantie

          2x

        1x

 

Toetsen

 

 

        1x

Doelmatigheid

 

 

        1x

Organisatie van aanbieders en vragers

         1x

        1x

 

Heldere communicatie

         2x

        2x

 

Verantwoordelijkheden

 

 

       1x

Inspraak

 

 

       1x

 

 

 

Conclusie workshop 6 deel 2:

 

Toppers vraag 1

  1. Voorlichting en Advies geven aan de gemeente vanwege beleidsontwikkeling
  2. Communicatie (zorgdragen voor een goede communicatie tussen achterban <> gemeente)
  3. Beleid monitoren (kwaliteitsbewaking)

 

 

Toppers vraag 2

  1. Stem van het individu moet gehoord worden
  2. Ondeskundigheid bij gemeenten
  3. Besluitvorming van Raad monitoren en effect van gebruikersadvies daarin.

 

Toppers vraag 3

  1. Algemeen belang <> individueel belang, moet goed in balans zijn
  2. transparantie van beleid en regels > goede communicatie
  3. Heldere communicatie