T.O.S. (Thuis op straat) is een programma dat zich richt op de jeugd op straat tot plm. 12 jaar gedurende 365 dagen per jaar. T.O.S. organiseert activiteiten voor kinderen op straat en werkt aan een netwerk van bewoners rond straten en pleinen. T.O.S. signaleert waar kinderen in problemen raken, bewaakt de kwaliteit van de buitenruimte en streeft ernaar de kwaliteit op straat te verbeteren.
In 1996 werd T.O.S. voor het eerst met succes neergezet en uitgevoerd in de wijk Hillesluis (Feyenoord) Rotterdam.Mede naar aanleiding van het succes kon T.O.S uitwaaieren over de stad Rotterdam. Ook is het de Provincie Zuid Holland niet ontgaan dat er met het werken op straat in Rotterdam opmerkelijke resultaten werden geboekt. Inmiddels functioneert T.O.S. ook in Gouda, Dordrecht en Leiden.
De filosofie van T.O.S.
De straat is van…
De grootste uitdaging van T.O.S. is de straat teruggeven aan iedereen die daar recht op heeft. Oud en jong moeten weer met een plezierig gevoel gebruik kunnen maken van de buitenruimte.
Het plezier op straat kan alleen terugkomen als de wet van de sterkste wordt doorbroken.Als de normen op straat niet worden gesteld door de enkeling of groep die met dreiging en soms geweld “zijn” territorium opeist. Als volwassenen , deskundigen, maar ook ouders, omwonenden en vrijwilligers de handen ineenslaan en zorgen voor een positief klimaat en zo zorgen voor een nieuw evenwicht is dat een begin.
· T.O.S. begint bij de jeugd en bevordert de sociale contacten tussen bewoners;
· T.O.S. is gericht op veiligheid, participatie en leefbaarheid in wijken en buurten;
· T.O.S. werkt samen met bewoners van jong tot oud aan vrolijke pleinen en straten.
De doelen van T.O.S.
T.O.S. streeft naar een duidelijker, gemoedelijker en fatsoenlijker klimaat op straten en pleinen. Dat betekent meer jongere spelende jongens en meisjes op straat en minder overlast en vandalisme. Situaties die uit de hand dreigen te lopen worden door T.O.S. eerder gesignaleerd. Raken (groepen) kinderen of jongeren in de knel, dan zorgt T.O.S. voor een effectief netwerk dat hen opvangt. T.O.S. zorgt voor een efficiëntere bestrijding van overlast. Bovendien vergroot het de participatie en onderlinge samenwerking van organisaties, ouders en wijkbewoners.
De werkwijze van
T.O.S.
De middelen
Allereerst organiseert T.O.S. voortdurend activiteiten in de buitenruimte. Een vast team van medewerkers organiseert op vaste tijden en plaatsen sport- en spel- en culturele activiteiten. Belangrijk is dat de T.O.S.-medewerkers iedere dag een logboek bijhouden, waarin bevindingen en gebeurtenissen worden vastgelegd. Iedere T.O.S.plek heeft zijn eigen logboek. Intensieve samenwerking met allerhande instanties en individuen zorgt voor veel ogen op straat en levert een compleet beeld op. T.O.S. zorgt ervoor dat de signalen op de juiste plek aankomen en dat zoveel mogelijk neuzen de goede kant op wijzen.
De organisatie
Het project heeft een bedrijfsmatige aanpak met een duidelijke directievoering, effectmeting en kwaliteitsbewaking. De organisatie bestaat uit enkele enkele niveaus.
De T.O.S.club bestaat uit de uitvoerders van alle organisaties die een convenant hebben ondertekend. Te denken valt aan: gemeente, het sociaal-cultureelwerk, de bewonersorganisatie, woningcorporaties, het jongerenwerk, het onderwijs, politie en buurt- en wijkwerk.
De T.O.S.-baas zorgt voor afstemming en geeft leiding aan de T.O.S.-medewerkers (veelal i.d.-ers en w.i.w.-ers en vrijwilligers).
De aansturing van het project vindt plaats vanuit de geďntegreerde projectgroep Brede school/T.O.S.
Voor integratie is gekozen om de inventarisatie van wensen en de presentatie van programma’s in elkaar te kunnen schuiven.
Het integratiemoment ligt na de zomer omdat de voorbereiding
van het Brede School Programma 2001/2002 eerst afgerond moet worden en de
organisatie van T.O.S. gestalte krijgt als de projectcapaciteit beschikbaar is.
De T.O.S.-stuurgroep- met vertegenwoordigers op bestuurlijk niveau- formuleert op basis van een wijkanalyse de gezamenlijke beleidsdoelen.
De uitvoerende kant van de T.O.S. organisatie in Delft zal het concept van de bedenkers, de stichting “Werken aan de stad” op de voet volgen.
In het door deze stichting uitgegeven boekje over het project wordt dit concept uitvoerig beschreven .*
Proces- en
effectmeting
T.O.S. is een vraaggerichte methode en biedt daarom geen standaard producten aan, maar kijkt ter plekke wat nodig is. De participatie van de kinderen staat centraal. Wat de behoefte van de buurt is wordt terdege onderzocht. T.O.S. hecht veel waarde aan het meetbaar maken van vragen, effect en resultaten. Een nulmeting maakt het mogelijk dat er duidelijk kan worden getoetst op - in elk geval - realiseren van de doelstellingen en op maatschappelijke effecten.
Onderzoek start T.O.S.
Door de Gemeente Delft is aan PJ -Partners en de Stichting Werken aan de Stad opdracht gegeven te onderzoeken waar en hoe T.O.S. in Delft het best zou kunnen starten. In januari 2001 is door bovenvermelde onderzoekers een rapport uitgebracht, dat op grond van een uitgebreid onderzoek in de te onderscheiden Delftse wijken aanbeveelt om het T.O.S.-project te starten in de wijken Voorhof en Buitenhof. In 2002 zal met de opgedane ervaring het project in twee andere wijken opgestart worden, waarna in 2003 T.O.S. in alle wijken operationeel moet zijn.**
De brede school
Medio 2001 wordt gestart met de uitvoering van het Brede School programma. De doelstelling van hiervan is het vergroten van de ontwikkelingskansen van de kinderen. Daartoe wordt binnen de brede school naast onderwijs, ook een aantal activiteiten op het gebied van zorg, cultuur, i.c.t. en vrije tijdsbesteding aangeboden.
Het streven is T.O.S.-project en het brede school programma op elkaar te laten aansluiten vanuit een integrale benadering van de wijk.
Ten eerste wordt door het T.O.S.-project een aantal sport-, spel – en cultuuractiviteiten ontwikkeld. De uitvoering van deze activiteiten zal als dat mogelijk is plaatsvinden in de buitenruimte, en is dus ook op speelplaatsen en schoolpleinen mogelijk, deze laatste ruimten kunnen openbaar zijn, mits er een structureel aanbod is van activiteiten, toezicht en beheer. Deze zaken zijn binnen de T.O.S.-structuur gewaarborgd.
Tevens zou als dat nodig is uitgeweken moeten kunnen worden naar overdekte locaties, bijvoorbeeld gymzalen, ruimten in scholen e.d..
De makelaars van het brede schoolprogramma zullen vraag en aanbod, zowel inhoudelijk als fysiek, op elkaar afstemmen. Structureel overleg tussen de uitvoerder (B.W.D.) en de brede school werkgroep is op beleidsniveau al geruime tijd gaande.
De activiteiten begeleiders van het T.O.S.-project hebben bovendien een belangrijke signalerende functie, doordat zij dagelijks op vaste plaatsen met de jeugd omgaan zijn zij in de positie om te signaleren of er problemen zijn of vermoed kunnen worden met de kinderen. Als de wijkzorgteams operationeel zijn kunnen de T.O.S.-medewerkers direct contact opnemen met professionals van de eerste lijn.
Zo heeft het T.O.S.-project naast een preventieve rol ook een heldere signalerende rol.
Wijkgericht werken en integraal jeugdbeleid
De T.O.S.-filosofie sluit prima aan bij de Delftse opvattingen over wijkgericht werken, de methodiek van het jongerenopbouwwerk en kan bovendien een belangrijke preventieve werking hebben op jongeren die in moeilijkheden dreigen te raken.
In het actieprogramma 2000-2001 voor Integraal jongerenbeleid is in het kader van het tweede actieplan Vrije Tijd en cultuur voor het eerst melding gemaakt van het voornemen om het T.O.S. -project in Delft uit te voeren. Naast de hierboven genoemde resultaten wordt het door het T.O.S. -project mogelijk om naast activiteiten voor tieners en jongeren ook voor kinderen tot ongeveer 12 jaar activiteiten te ontplooien.
Hiernaast hebben bewoners van Delft in het kader van de verdeling van de EZH gelden aangegeven dat zij veel belang hechten aan het verbeteren van speelmogelijkheden voor kinderen en tieners.
Hierdoor is zowel in de nota “Ruimte voor jongeren” als in de nota “Investeren in de wijken” sprake van het T.O.S.-project.
Het is de bedoeling om het project in alle wijken van de stad uit te voeren, maar gezien de intensieve werkwijze is dat niet direct mogelijk, om een snelle, maar vooral goede start te maken is in het najaar van 2000 een uitgebreid onderzoek verricht naar de wijze waarop T.O.S. in Delft het best geďmplementeerd kan worden en in welke wijk(en) gestart kan worden.
In het najaar van 2002 wordt op basis van een tussentijdse evaluatie bepaald hoe de structurele voortzetting na de projectperiode zal plaatsvinden.
Partners
De Gemeente Delft is opdrachtgever, de Stichting Breed Welzijn Delft zal voor de uitvoering verantwoordelijk zijn.
De Stichting Werken aan de Stad (uitvinder, ontwikkelaar en patenthouder van de T.O.S. aanpak) is een samenwerkingsrelatie aangegaan met PJ Partners om het gedachten goed van T.O.S. te exploiteren. PJ Partners is verantwoordelijk voor de begeleiding en ondersteuning van de T.O.S. aanpak.
Begroting
De onderstaande begroting van T.O.S. is gebaseerd op de kwaliteitseisen die de Stichting Werken aan de Stad aan de uitvoering van het project stelt. Omdat het T.O.S.-experiment ten minste vier zal duren is t/m 2004 begroot.
KOSTENPOST:
|
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
personeel |
4000 |
110000 |
110000 |
110000 |
110000 |
|
werkbudget |
36000 |
86500 |
96500 |
106500 |
106500 |
|
totaal |
40000 |
196500 |
206500 |
216500 |
240500 |
De provincie Zuid Holland subsidieert een deel van de kosten. In 2000 gaat het om een bedrag van f 40.000.--, in 2001 is een bedrag van f 100.000,-- toegezegd, in 2002 kan worden gerekend op een bedrag van ¦ 70.000,--.
Hierdoor zien de bedragen die uit de E.Z.H.-middelen voor rekening van de gemeente Delft zullen komen er als volgt uit:
|
|
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
Exploitatiekosten |
40.000,-- |
196.500,-- |
206.500,-- |
206.500,-- |
206500,-- |
|
Bijdrage provincie |
40.000,-- |
100.000,-- |
70.000,-- |
|
|
|
Bijdrage gemeente |
|
96.500,-- |
136.500,-- |
206.500,-- |
206.500,-- |
Hoogachtend, voor
akkoord
Rien Griep, R.v.d.Berg
beleidsmedewerker Hoofd
Vakteam Welzijn
)* via
R.I.S. ter inzage
)** idem