Meerjarenraming Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 2003-2004

(MR-ISV 2003-2004)

 

Inhoud                                                                                                                             Pag.

 

Hoofdstuk 1.    Inleiding                                                                                            2

1.1       Samenvatting..................................................................................…….                                2

1.2       Provinciale bijdragen voor de stedelijke vernieuwing......................…….                           3

 

Hoofdstuk 2.    Besluitvormingsprocedure MR-ISV 2003-2004                                                3

 

Hoofdstuk 3.    Stedelijke vernieuwing in Delft                                                                     4

3.1       Themaprogramma wonen....................................................................…                                  4

3.2       Themaprogramma economie...............................................................…                                  4

3.3       Themaprogramma mobiliteit........………............................................…..                                  5

3.4       Themaprogramma duurzaamheid...........………..................................….                                   5

3.5       Themaprogramma leefbaarheid............................................................…                                  5

3.6       Resultaten ISV monitor 2002…...…………………………………………….              5

3.7       Beleid stedelijke vernieuwing samengevat......................................……..                       7         

Hoofdstuk 4.    Financieel overzicht MR-ISV 2003 - 2004                                                       8

 

Hoofdstuk 5.    Toelichting per post                                                                                      9

5.1       Uitgaven..........................................…................................................……                 9

            Wonen...............................…...................................................…...                9

            Economie........................….......................…..........................……                 10

            Mobiliteit......................…........................................................…….                12

            Duurzaamheid................................…......................................……                 12

            Leefbaarheid................................….........................................…..                  16

5.2       Inkomsten...............................................…..…....................................….                               19

            ISV bijdrage provincie ZH.............…......................................…….                    19

            Wbb-gelden provincie ZH.......................................................…….                   19

            Rente/ prijscompensatie............................................................….                  20

            PSB-gelden provincie ZH……….....………………………………….                        20

            BBIOS/IPSV bijdrage………………………………………………….            20

            Afroming BWS Spaarsaldi…………………………………………….                        20

            Gemeentelijke bijdrage………………………………………………..            20

5.3       BTW-compensatiefonds………………………………………………………               20

 

Hoofdstuk 6.    Inspraakprocedure                                                                                        21

 

Hoofdstuk 7.    Volumebesluit                                                                                   21

 

Hoofdstuk 8.    Toelichting bij de rekening MR-ISV 2002                                                       22

8.1       Uitgaven jaarschijf 2002………………………………………………………               23

8.2       Inkomsten jaarschijf 2002…………………………………………………….               25

 

Bijlagen                                                                                                                                                        26

                        1. ISV-monitor 2002: inhoudelijk……………………………………..            27

                        2. Overzicht ISV-doelstellingen per 1-1-2005……….……….……..             37

                        3. ISV-monitor 2002: procesformat ………………………………….                        38

 

 Reg. nr.  337747                                                                Vastgesteld gemeenteraad d.d. .. december 2003           
HOOFDSTUK 1.                                                                                                      INLEIDING

 

 

1.1       Samenvatting

 

De Meerjarenraming ISV (MR-ISV) geeft een overzicht van de besteding van ISV-gelden en is daarmee een noodzakelijke 'tussenstap' om te komen 'van DOP tot uitvoering'.

Voor de verdeling van de ISV-bijdrage wordt elk jaar een Meerjarenraming aan de Gemeenteraad voorgelegd, zodat de door de provincie Zuid Holland verleende en nog te verlenen ISV-voorschotten kunnen worden verdeeld en besteed. In de MR-ISV worden de resultaten van het afgelopen jaar (2002) beschreven en worden de investeringen in de jaren daarna (2003 en 2004) aangegeven.

 

De voor u liggende Meerjarenraming kan gezien worden als een technische actualisatie van de voorgaande MR-ISV 2002 – 2004. Er ligt in deze raming opnieuw de nadruk op de volgende prioriteiten: voortzetting en intensivering van het ingezette stadsvernieuwingsbeleid (met name subsidies en herstructurering en leefbaarheid) en bijdragen aan de overige prioriteiten uit het DOP, voor zover zij niet elders gedekt worden. Het gaat hierbij om achtereenvolgens bijdragen voor de revitalisering en verduurzaming van het gebied Schie-oevers, de ontwikkeling van het TU-gebied, Twinning, de Stadshal, de autoluwe Binnenstad, het programma Water en Ecologie, het programma Bodemsanering, de geluidssanering van woningen, fysieke maatregelen veiligheid, een service- en informatiepunt, enkele nieuwe sociale, cultureel-educatieve, medische en sportvoorzieningen en tenslotte de verplaatsing van een school resp. de invoering van het Brede School concept.

 

Het restant saldo van de ‘kasreserve stedelijke vernieuwing’ (ISV-fonds) is in vergelijking met vorig jaar iets afgenomen: per 31-12-02 bedraagt deze ca. € 2,9 miljoen en is daarmee ongeveer € 0,6 mln. lager dan het saldo van een jaar daarvoor. De ISV-uitgaven in 2002 komen weliswaar op gang, maar verlopen met ca 42% van de begroting nog niet volgens de raming. Daarom zijn in deze raming alleen nog die budgetten gehandhaafd die naar verwachting tot werkelijke uitgaven zullen leiden in ISV1. Een deel van de lagere uitgaven is als meevaller ingecalculeerd (dit zijn veelal alsnog elders gefinancierde projecten) en een deel van de in de vorige raming nog opgenomen budgetten is omdat zij in ISV1 naar verwachting niet meer tot uitgaven leiden, verschoven naar ISV2.

 

In totaal wordt in de MR-ISV 2003-2004 gemiddeld € 9,3 miljoen euro per jaar voor de verschillende themaprogramma’s uitgetrokken (dit is een kleine € 3 mln. hoger dan in de vorige raming het geval was). De raming komt per 31 december 2004 uiteindelijk op een negatief saldo van ca. € 0,7 mln. uit. Dit negatief saldo zal indien nodig ten laste worden gebracht van ISV2.

 

In de MR-ISV is verder dit jaar voor het eerst een volumebesluit toegevoegd omdat de SV-subsidies (die t/m 2003 vanuit de MRSV kwamen) in het jaar 2004 vanuit de MR-ISV zullen worden gefinancierd.  Indien de Gemeenteraad de geactualiseerde Meerjarenraming met volumebesluit voor het ISV eind 2003 vaststelt, kunnen de ISV-gelden in 2004 worden besteed en kunnen daarmee de hiermee verband houdende ISV-programma’s en projecten worden uitgevoerd.

 

Naast de uitvoering van de ISV programma’s en projecten is en wordt gewerkt aan de jaarlijkse actualisatie van het ISV monitorsysteem, dat de koppeling legt tussen de programma’s/ projecten enerzijds en de te bereiken ISV/DOP-doelstellingen anderzijds.

 

De koppeling van de MR-ISV met de jaarlijkse gemeentelijke begrotingscyclus wordt gelegd via de jaarrekening, Programmabegroting en jaarlijkse begrotingswijzigingen. Parallel aan het vaststellen van de MR-ISV wordt daarom door de raad een besluit tot wijziging van de gemeentebegroting genomen.

 

1.2       Provinciale bijdragen voor stedelijke vernieuwing in Delft

 

Delft ontvangt de ISV-voorschotten met ingang van 1 januari 2000 van de provincie Zuid Holland. In totaal (2000 t/m 2005) gaat het hierbij om ca. € 11,5 miljoen, die nu in gedeelten aan Delft is/wordt overgemaakt. Hiervan is t/m 2002 ca. € 4,1 miljoen uitgekeerd. Dit ISV-geld staat overigens los van de stadsvernieuwingsgelden, die Delft nog t/m 2001 rechtstreeks van het Rijk heeft ontvangen en waarvan de verdeling wordt bepaald via de parallel aan deze raming vast te stellen Meerjarenraming Stadsvernieuwing (MRSV 2004).

Door de provincie Zuid Holland is separaat aan de bovengenoemde ISV budgettoekenning budget toegekend voor ISV-bodemsaneringen in het kader van de Wet Bodembescherming (Wbb). De toekenning is vervat in een nieuw ‘verleningsbesluit’ voor ISV-gelden. De Gemeente Delft heeft hier medio 2003 bezwaar tegen gemaakt, omdat het additioneel bodemsaneringbudget veel lager is dan benodigd om de bestaande ISV-bodemsaneringsmodule uit te voeren. In deze MR-ISV wordt er daarom van uitgegaan dat de provincie positief reageert op het verzoek van Delft om naast de in 2000/2001 reeds uitgekeerde bodemgelden in totaal ca. € 5,9 mln. euro over te dragen uit het Wbb-budget in het ISV.

Eind 2000 zijn daarnaast op het verzoek van de Provincie Zuid Holland besprekingen gestart over het Provinciaal Grote Stedenbeleid (PSB), in het kader waarvan een drietal additionele projecten zijn ingediend, die in het kader van de MR-ISV uitgevoerd worden. In 2001 heeft de Provincie hiervoor een voorschot ad € 136.000,- verleend. De uitvoering van de drie projecten is middels in gang gezet. In het voorjaar van 2003 is door Delft de verantwoording over het jaar 2001 ingediend en is voor de uitvoering van de genoemde projecten bij de Provincie een aanvraag ad € 272.000,- ingediend voor de jaren 2003/2004. Op 8 september 2003 heeft de Provincie de verantwoording 2001 goedgekeurd en heeft zij voor de genoemde projecten € 181.400,- toegekend voor het jaar 2003. Het resterend bedrag ad € 90.600,- zal door Delft begin 2004 alsnog in het kader van een nieuwe subsidieaanvraag (Asv, hoofdstuk Sociale Infrastructuur) moeten worden aangevraagd. In de raming is van de aldus verwachte inkomsten en uitgaven uitgegaan.

 

 

HOOFDSTUK 2.                      BESLUITVORMINGSPROCEDURE MR-ISV 2002 - 2004

 

 

Het tijdpad van de besluitvorming is als volgt:

 

            Vaststelling concept MR-ISV in college                                                                   30-09-2003

            Concept MR-ISV ter visie [1])                                                               13-10-2003 tot 27-10-2003

            Vaststelling MR-ISV in college                                                                                18-11-2003

            Bespreking MR-ISV in de commissie Leefbaarheid                                                   11-12-2003

            Vaststelling MR-ISV in de gemeenteraad                                                                 18-12-2003

 

 

HOOFDSTUK 3.                                                STEDELIJKE VERNIEUWING IN DELFT

 

 

Het Delftse beleid rond stedelijke vernieuwing is verwoord in het DOP. Hierin worden een vijftal themaprogramma’s en een vijftal gebiedsgerichte programma’s beschreven. Per themaprogramma zijn er meetbare doelstellingen geformuleerd op basis waarvan jaarlijks worden gemonitord of deze behaald worden. In paragraaf 3.6 en in de bijlage 1 (resultaten ISV-monitor) wordt ingegaan op de vraag of en in hoeverre de ISV-doelstellingen ook echt zijn of worden bereikt.

De ISV-gelden worden jaarlijks verdeeld via de MR-ISV. De prioriteiten van de voor u liggende MR-ISV zijn op enkele uitzonderingen na (overheveling negatief budget MRSV, extra geld voor herstructurering/ leefbaarheid en extra geld voor veiligheid/ cameratoezicht binnenstad) hetzelfde als in de vorige Meerjarenraming. De opgenomen budgetten zijn opnieuw geactualiseerd. Per project zijn daarnaast in overleg met de projectleiders (interviewronde) de niet benutte (gedeelten van) budgetten uit 2002 en 2003 niet meer ‘doorgeschoven’ naar een volgende jaarschijf, maar ingezet ter dekking van het ISV in totaal.

 

3.1       Themaprogramma wonen.

 

In deze MR-ISV zijn – overeenkomstig de vorige raming - de volgende prioriteiten opgenomen:

1.         Continuering van het huidige stadsvernieuwingsbeleid, zoals beschreven in de Meerjarenraming Stadsvernieuwing (gevelaanpak, wonen boven winkels, monumenten, verhuis- en herinrichtingskosten, voorlichting en inspraak, herstructurering en leefbaarheid, opplussen en voorbereidingskosten). Dit houdt ook in dat het negatief saldo MRSV (oa. lopende verplichtingen) per 2004 als uitgave zal worden overgeheveld naar de MR-ISV;

2.         De post leefbaarheid en herstructurering is in verband met de vereiste intensivering van de herstructurering van woonwijken een extra bedrag ad € 1 mln. opgenomen in 2004. Dit bedrag zal benut worden voor diverse in voorbereiding en uitvoering zijnde herstructureringsprojecten.

 

3.2       Themaprogramma economie.

 

Voor dit themaprogramma gelden – overeenkomstig de vorige raming - de volgende prioriteiten:

1.    De ontwikkeling van het TU-gebied;

2.    Voortzetting van de bedrijvensubsidie Binnenstad, zoals beschreven in de Meerjarenraming Stadsvernieuwing (MRSV);

3.    Revitalisering en verduurzaming Schie-oevers;

4.    Bijdrage aan de realisering van een Stadshal;

5.    Bijdrage aan de realisering van een Twinning Centre, Radex en BTC.

6.    Als extra prioriteit is in verband met de herontwikkeling van het laatste deel van het HoZu gebied een bijdrage ten behoeve van de verplaatsing van een tweetal bedrijven aan dit programma toegevoegd.

De in de vorige raming opgenomen bijdrage aan de realisering van een Aardewerkcentrum is omdat dit niet in ISV1 tot uitgaven zal leiden, doorgeschoven naar ISV2.

 

3.3       Themaprogramma mobiliteit

 

Het gemeentebestuur wil ook in deze MR-ISV aan de realisatie van het programma autoluwe Binnenstad voorrang blijven geven. Omdat de gelden voor de monitoring elders gefinancierd worden, zijn deze in de voorliggende raming komen te vervallen (meevaller). Daarnaast zijn de gelden voor de herinrichting van de markt, voor zover in 2002 niet uitgegeven, ‘bijgeplust’ bij het budget voor 2003. De totale hoogte van dit laatste budget is verder ongewijzigd ten opzichte van de vorige raming.

 

3.4       Themaprogramma duurzaamheid

 

In deze MR-ISV zijn – overeenkomstig de vorige raming - de volgende prioriteiten opgenomen:

1.    Voortzetting van het programma drainagemaatregelen Binnenstad;

2.    Bijdrage aan het programma Water en Ecologie;

3.    Bodemsaneringen ISV;

4.    Geluidssaneringen ISV.

Na een inventarisatieronde is gebleken dat de programma’s Water en Ecologie, Bodemsaneringen ISV en geluidssaneringen ISV een aantal meevallers in het verschiet hadden. Mede gezien de intern gemaakte afspraken (werkconferentie najaar 2002 en interviewronde voorjaar 2003) zijn de budgetten daarom neerwaarts bijgesteld op basis van de werkelijk verwachte uitgaven.

 

3.5       Themaprogramma leefbaarheid

 

Voor de besteding van de ISV-middelen gelden bij dit themaprogramma – overeenkomstig de vorige raming – de volgende prioriteiten:

1.    De (voortzetting van) nieuwbouw van buurtaccommodaties

2.    Fysieke maatregelen veiligheid

3.    Bijdrage Sporthallen/ sportzalen

4.    Diverse sport- en spelvoorzieningen in wijken

5.    Verplaatsing van scholen/ vensterschool

6.    Service- en informatiepunten

7.    Drie projecten in het kader van het Provinciaal Stedenbeleid (PSB)

Gezien een besluit van het college in het kader van de Programmabegroting 2004•2007 en een onvoorziene tegenvaller is post 21 (fysieke maatregelen projecten veiligheidsplan) in het boekjaar 2004 opgehoogd met ca. € 440.000,-.

Post 24 kent een kleine meevaller. De rest van de in 2002 niet uitgegeven gelden van dit themaprogramma zijn vanwege de uitvoering van lopende projecten (zoals gebleken in de inventarisatieronde) bij de betreffende posten ‘bijgeplust’ in het budget 2003.

 

3.6       Resultaten ISV-monitor 2002.

 

Vanwege de verplichting daartoe in de wet Stedelijke Vernieuwing, is de in 2001 ontwikkelde ISV-monitor opnieuw ‘gevuld’ met gegevens, ditmaal over 2002. Doel van deze monitor is:

q       zicht houden op de voortgang van ISV projecten en programma’s

q       zicht houden op het bereiken van de destijds via het DOP afgesproken ISV doelstellingen

q       zonodig bijsturen van het stedelijk vernieuwingsbeleid

 

De Delftse ISV-monitor vergelijkt de ISV-brede doelstellingen uit het DOP met de daadwerkelijk bereikte resultaten. De monitor kent zowel een inhoudelijke als een procesmatig deel. De inhoudelijke monitor 2002 vergelijkt de diverse cijfers per 31-12-2002 met die van een jaar daarvoor; de procesmatige monitor brengt de (globale) voortgang van projecten in beeld.

 

Nadat uit de ISV-monitor 2001 bleek dat het beleid op een aantal onderdelen aandacht verdiende, is tussentijds overleg met de Provincie Zuid Holland gevoerd. Dit overleg is gevoerd over die punten waarop de doelstelling ondanks inspanningen van de gemeente redelijkerwijs niet haalbaar bleek. Dit heeft niet geleid tot een bijstelling van de doelstellingen, wel is de wijze van monitoring aangepast. De gemeente heeft de bijstelling van de monitoring separaat gerapporteerd aan de Provincie en heeft dit verwerkt in de monitor. Daarnaast heeft het de in de vorige MR-ISV aangekondigde nader intern overleg over en nader onderzoek naar gegevens voor de inhoudelijke monitor plaatsgevonden.

 

Conclusie van de inhoudelijke monitor 2002 (bijlage 1) is dat Delft ‘op koers’ en grotendeels ‘op schema’ ligt. Een aantal doelstellingen (zie bijlage 2) is zelfs al gehaald. Er zijn echter nog maar 2 jaren (2003 en 2004) te gaan om de resterende doelstellingen te behalen. Daarom zijn de volgende aandachtspunten van belang om de ISV-doelstellingen per 1-1-2005 te behalen:

 

1.       Economie: Het totaal aantal arbeidsplaatsen in Delft moet meer in de pas lopen met de landelijke ontwikkeling;

2.       Duurzaamheid: Resultaten afwachten met betrekking tot de meting van vermindering CO2 uitstoot;

3.       Mobiliteit: Monitor fietsverkeer en verhouding fiets/auto/openbaar vervoer in ontwikkeling;

4.       Leefbaarheid: Daling criminaliteit moet worden vastgehouden.

 

De procesmatige monitor 2002 (zie ‘procesformat’ in bijlage 3) geeft zoals bekend voor de lopende ISV en SV programma’s en projecten globaal weer wat de voortgang is. Daarnaast wordt bijgehouden wie verantwoordelijk is en aan welke ISV doelstellingen wordt bijgedragen. Ook deze monitor laat een positief beeld zien. Er zijn momenteel in totaal 71 (deel) projecten in gang gezet. Per 1-1-2003 zijn hiervan 13 (deel)projecten (18,3%) voltooid en er zijn er 28 (39,4%) in uitvoering. Dit betekent dat de stijgende tendens die ook al in de vorige monitor (2001) was gesignaleerd, is voortgezet. In tegenstelling tot de vorige monitor zijn de meeste (deel)projecten in het stadium van uitvoering/ voltooiing (bijna 58%). 

 

Naast vulling van de procesmatige monitor heeft in het voorjaar van 2003 een interviewronde plaatsgevonden met projectleiders op basis waarvan enerzijds een actueel beeld is verkregen van de voortgang van projecten/programma’s en anderzijds hernieuwd overleg heeft plaatsgevonden over te bereiken doelstellingen en de (her)verdeling van ISV-gelden (gezien de op de werkconferentie in het najaar van 2002 gemaakte afspraken).

 

 

3.7       Beleid Stedelijke Vernieuwing samengevat.

 

Voor de komende planperiode wordt in totaal ongeveer € 18,5 miljoen (bruto) gereserveerd voor stedelijke vernieuwing [2]). Deze ISV-gelden worden in deze MR-ISV gereserveerd voor de volgende prioriteiten:

 

q       Voortzetting van het ingezette stadsvernieuwingsbeleid

Zie ook de MRSV 2004: bevordering van herstructurering en leefbaarheid, het opplussen van de woningvoorraad, de gevelaanpak en monumentenregeling, de regeling wonen boven winkels, de verhuis- en bedrijvensubsidies, de voorbereidingskosten en de uitvoering van drainage-maatregelen in de binnenstad);

q       Bijdragen aan de overige prioriteiten uit het DOP, voor zover zij niet elders gedekt worden.

Het gaat hier om de revitalisering en verduurzaming van het gebied Schie-oevers, de ontwikkeling van het TU-gebied, de Stadshal, herinrichting van de markt, het programma water en ecologie en bodemsaneringen (zie voetnoot), het programma geluidssaneringen, fysieke maatregelen veiligheid, Twinning Centre, service- en informatiepunten en enkele nieuwe sociaal-culturele, educatieve en sportvoorzieningen, en het Brede School concept. Verder zal geοnvesteerd worden in drie projecten in het kader van het Provinciaal Grote Stedenbeleid (PSB).

 


HOOFDSTUK 4.                                              FINANCIEEL OVERZICHT MR-ISV 2003-2004


 




HOOFDSTUK 5.                                                                       TOELICHTING PER POST

 

 


5.1       Uitgaven

 

5.1.1     UITGAVEN THEMAPROGRAMMA WONEN

 

1/3.      GEVELAANPAK EN MONUMENTEN

 

            Overeenkomstig de vorige MR-ISV wordt voorgesteld om de huidige MRSV-budgetten voor gevelaanpak en monumenten in 2004 te handhaven. Het doel van de hiermee verband houdende subsidieregelingen is de verbetering van panden in het kernwinkelgebied, waarbij de nadruk ligt op de Markt e.o. (gevels, stoepen). De budgetten van beide regelingen (voorheen post 1 en 3) zijn in deze raming samengevoegd overeenkomstig de MRSV. Een en ander houdt verband met te bereiken effecten in de sfeer van bevordering van het toerisme (DOP/ISV doelstelling nr.4) [3]) en de verbetering van minimaal 100 gemeentelijke en 20 Rijksmonumenten per 1-1-2005 (9e DOP/ISV-doelstelling) 3).

 

2.                  SUBSIDIE WONEN BOVEN WINKELS BINNENSTAD

 

            Overeenkomstig de vorige MR-ISV wordt ook voor de post wonen boven winkels voorgesteld om de huidige MRSV-budgetten in 2004 te handhaven. Daarmee blijft de mogelijkheid in stand om jaarlijks 2 tot 3 ontsluitingen van boven winkels te realiseren woningen te subsidiλren. Een en ander houdt verband met te bereiken effecten in de sfeer van bevordering van het toerisme (Doelstelling nr.4) 3)

 

4.                  SUBSIDIE VERHUIS- EN HERINRICHTINGSKOSTEN

 

            Overeenkomstig de vorige MR-ISV wordt voorgesteld om de huidige regeling voor verhuis- en herinrichtingskosten in 2004 te handhaven. Voor de periode daarna (ISV2) zal een nadere prioriteitstelling plaatsvinden. Een en ander houdt verband met een grotere differentiatie in prijs en kwaliteit in de huur- en koopsector (ISV-doelstelling nr. 5) 3).

 

5.                  VOORLICHTING EN INSPRAAK

 

            Dit betreft eenmalige kosten, verband houdende met voorlichtings- en inspraakbijeenkomsten (voortzetting uit MRSV).

 

6.                  VOORBEREIDINGSKOSTEN ISV

 

            Het betreft hier kosten van de sector Wijkzaken en Projecten en de vakteams IB/PV, RO en Grond, verband houdende met in de MR-ISV opgenomen programma’s en projecten, veelal in de voorbereidingsfase. De budgethoogten zijn in 2004 opgehoogd ten opzichte van de vorige raming. Het is een voortzetting van de post voorbereidingskosten in de MRSV. Het onbenut budget van 2002 is vanwege verwachte projecten ‘bijgeplust’ in de jaarschijf 2003.

 

7.                  BEVORDERING HERSTRUCTURERING EN LEEFBAARHEID

 

            Deze post is een voortzetting van het in de vorige Meerjarenraming vermelde post voor de bevordering van de herstructurering en de leefbaarheid van wijken (zie ook de gelijkluidende post in de MRSV), zij het dat de budgethoogte met ca. € 1 mln. is opgehoogd vanwege de vereiste intensivering van de herstructurering (conform besluitvorming B+W in kader van Programmabegroting). In deze categorie zal naast een extra impuls voor de herstructurering van de Poptahof, een nader te bepalen bijdrage worden verleend voor de realisatie van het project Vermeertoren (Kuyperwijk). Daarnaast wordt een mogelijke bijdrage verleend om de verplaatsing van een of twee bedrijven uit het HoZu-gebied mogelijk te maken, zodat de herontwikkeling van het laatste stukje woongebied door een projectontwikkelaar mogelijk wordt. Via deze post kan zonodig ook een bijdrage aan de ontwikkeling van de Harnaschpolder worden verleend. De uitgaven in deze categorie houden alle verband met de ISV/DOP-doelstelling: een grotere differentiatie in prijs en kwaliteit in de huur- en koopsector (doelstelling nr. 5).

 

8.                  OPPLUSSEN WONINGVOORRAAD

 

            Deze post betreft een voortzetting, vanaf 2004, van het in de Meerjarenraming Stadsvernieuwing opgenomen subsidies voor het opplusprogramma voor huurwoningen door corporaties. De budgethoogte van deze post is dan ook hetzelfde als in de MR-ISV 2002-2004 het geval was.  Gezien het tempo van uitvoering blijft subsidiering noodzakelijk om de ISV (werk)doelstelling nr. 7 (meer opgepluste woningen) te kunnen halen per 31 december 2004.

 

9.         OVERHEVELING NEGATIEF SALDO MRSV

 

            Afgesproken is dat het negatief saldo van de MRSV per 31 december 2004 ten laste komt van de MR-ISV. Daarom is in deze raming in de jaarschijf 2004 een uitgavenpost opgenomen overeenkomstig het negatief saldo van de MRSV 2004.

 

5.1.2     UITGAVEN THEMAPROGRAMMA ECONOMIE

 

9.         ONTWIKKELING TU-GEBIED

 

            Deze post is opgenomen om de herontwikkeling van het TU-terrein ter hand te kunnen nemen, samen met private investeerders en de TU Delft. Een en ander ter uitwerking van het in het DOP opgenomen gebiedsgerichte programma “TU-gebied”. Voor TU-Noord is een ontwikkelingsplan gereed, begint de sloop, renovatie en nieuwbouw naar verwachting in 2004, is een beeldkwaliteitsplan in de maak en zijn/worden ontwikkelaars geselecteerd. In TU-Midden gaat de TU de komende ca 10 jaar onderwijs- en onderzoeksfuncties concentreren, waarbij ook ruimte komt voor Hbo-instellingen. Daarnaast wordt in dit gebied een OV-verbinding voorzien. In het TU-Zuid gebied vindt de periode t/m 2023 een herontwikkeling tot een R&D-park plaats. In 2002 is hiervoor een masterplan opgesteld; in 2003 starten de procedures voor de MER en het bestemmingsplan, is een start gemaakt met het bouwrijp maken en is een samenwerkingscontract PPS getekend. De budgetten uit de vorige raming voor de met de plannen verband houdende voorbereidingskosten zijn in de jaren 2003 en 2004 gehandhaafd.

 

10.               BEDRIJVENSUBSIDIE BINNENSTAD

 

            Dit betreft een reeds in de vorige Meerjarenraming geraamde bedrag. Het is een voortzetting van een gelijkluidende MRSV-post. Een en ander houdt verband met te bereiken effecten in de sfeer van bevordering van het toerisme (E4, nr.4) en een gunstige ontwikkeling van het aantal arbeidsplaatsen (DOP/ISV-doelstelling nr. 1).

 

11.               REVITALISERING EN VERDUURZAMING SCHIE-OEVERS

           

            Een van de in het DOP opgenomen gebiedsgerichte programma’s is de revitalisering en de verduurzaming van het bedrijventerrein Schie-oevers. Het project wordt door de gemeente uitgevoerd in samenwerking met de Bedrijvenkring Schie-oevers. De planvorming is vertraagd door nieuwe bestuurlijke besluitvorming over de aanpak van dit gebied. Bureau Adecs heeft een inventarisatie uitgevoerd en op basis daarvan een programma en vlekkenplan opgesteld. Daarnaast is een project gestart om per straat parkeerplaatsen te herordenen en te handhaven en komen er nieuwe verwijsborden in het gebied. In de raming zijn een aantal meevallers verwerkt overeenkomstig de gehouden inventarisatieronde. De opgenomen kosten houden verband met bewegwijzering, externe adviezen en onderzoeken, voorbereidingskosten en kosten met betrekking tot handhaving. Het project houdt overigens verband met de ISV/DOP doelstelling nr. 1 en nr. 14 (zie bijlage 2).

 

12.               BIJDRAGE AARDEWERKCENTRUM

 

Gezien het feit dat deze voorziening in ISV1 helaas niet meer gerealiseerd kan worden, is in deze raming afgezien van het opnemen van een ISV-bijdrage voor een Aardewerkcentrum. Het budget wordt meegenomen in de prioriteitstelling voor ISV2. Een en ander is niet strijdig met het ISV-beleid omdat de betreffende DOP doelstelling (nr. 4) reeds is behaald (zie ISV monitor 2002).

 

13.               BIJDRAGE STADSHAL

 

            Het gaat hier om de realisatie van het Bacinol-gebouw waarin plaats is voor werkplaatsen en atelierruimtes voor architecten, ontwerpers en kunstenaars en tentoonstellingen, symposia, informatie enz. De uitvoering van dit project is vertraagd vanwege nadere eisen van de Brandweer. Het programma is hier inmiddels op aangepast en nadere besluitvorming in het college heeft inmiddels plaatsgevonden, zodat de uitvoering nog dit jaar van start kan gaan. Voor de periode na 2007 wordt gezocht naar een andere locatie, omdat het Bacinol gebouw dan moet wijken in verband met de plannen voor de Spoorzone. Vanuit het ISV wordt gezien de relatie met de te bereiken doelstellingen (ISV/DOP-doelstelling nr. 1) en het te verwachten financieringstekort van dit project, een financiλle bijdrage geleverd. Het niet benut budget 2002 is in verband met de uitvoering van huidige werkzaamheden overgeheveld naar de jaarschijf 2003.

 

14.               BIJDRAGE TWINNING CENTRE (RADEX/BTC)

 

            Met het project ICIT beoogt Delft, samen met Rotterdam, het aantal bedrijven in de IT-sector te vergroten. De begeleiding van startende bedrijven via het bureau K+V loopt volgens planning. De uitvoering van de geplande huisvesting van startende bedrijven is daarentegen wat verlaat, omdat onderhandelingen over de locatie ca. 1 jaar langer duurden dan verwacht en een ingewikkelde vergunning nodig bleek. Momenteel is een in 2004 te openen locatie voor netwerkactiviteiten in voorbereiding en is een voorstel in de maak voor een starterscentrum in Technopolis, uit te voeren vanaf 2004. Een en ander houdt verband met DOP doelstelling E1, nr. 1. In verband met de vertraagde uitvoering is het onbenut budget 2002 ‘bijgeplust’ in 2003.                            

 

5.1.3     UITGAVEN THEMAPROGRAMMA MOBILITEIT

 

15.               BIJDRAGE AUTOLUWE BINNENSTAD

 

            In het kader van het autoluw-plus maken van de Delftse binnenstad, wordt de komende jaren een reeks van activiteiten, maatregelen en projecten uitgevoerd. Een van de activiteiten betreft de herinrichting van de Markt en de overeengekomen monitoring in de binnenstad. Invoering van het programma autoluwe binnenstad is zoals politiek is overeengekomen, ca 1 jaar vertraagd. Conform het collegewerkprogramma start de uitvoering van de herinrichting van de Markt eind 2003. Na een uitgebreide inspraakronde is het ontwerp inmiddels uitgewerkt en bevindt het project zich in de besteksfase. Het in 2002 niet benut gedeelte van het budget voor de bijdrage aan de herinrichting van de markt is daarom ‘bijgeplust’ bij het budget 2003. Het project wordt overigens medegefinancierd vanuit het investeringsplan binnenstadsmanagement.

            Uit de inventarisatieronde blijkt verder dat de jaarlijks uitgevoerde en nog uit te voeren monitoring van (omzetten van) winkels in de binnenstad elders gefinancierd is en wordt, waardoor deze post in de voorliggende raming is komen te vervallen.

 

5.1.4     UITGAVEN THEMAPROGRAMMA DUURZAAMHEID

 

16.               DRAINAGEMAATREGELEN BINNENSTAD

 

            Deze post is een voorzetting van de in de MRSV opgenomen post voor drainagemaatregelen in de binnenstad. Het doel van deze maatregelen is de overlast ten gevolge van grondwater in het noordoostelijk deel van de binnenstad tegen te gaan. De drainage in de Paardenmarkt en Geerbogerd zijn uitgevoerd. De drainage in de Vlamingstraat/ Rietveld is/wordt inmiddels aanbesteed. De uitvoering, gekoppeld aan riolering en herbestratingwerkzaamheden, vindt plaats eind 2003. Dit is ongeveer een jaar later dan gepland, omdat bestuurlijk overleg meer tijd vergde dan verwacht. Het budget is overeenkomstig de vorige MR-ISV. Zie ook DOP doelstelling nr. 10 (bijlage 2).

 

17.               PROGRAMMA WATER EN ECOLOGIE

 

            In het kader van het Waterplan wordt een programma ‘water en ecologie’ uitgevoerd. Dit programma behelst een groot scala aan activiteiten, maatregelen en projecten. Evenals in de vorige meerjarenraming is een aantal daarvan, omdat zij passen binnen het DOP en de definitie van stedelijke vernieuwing θn omdat zij in de financiering met een tekort te kampen hebben, opgenomen in de MR-ISV. Hieronder volgt per project een beschrijving.

           

            Water in Ecodus

            Maatregelen zijn uitgevoerd om problemen met het waterpeil in de wijk op te lossen. Voor de uitvoering van dit project zijn andere budgetten benut, zodat dit project niet meer voorkomt in de raming (is dus in feite een meevaller voor de MR-ISV).

 

            Afkoppelen regenwater in Wippolder

De maatregelen aan de Kloosterkade en Kon. Emmalaan zijn uitgevoerd. Het gebied tussen de Nassaulaan, Schoemakerstraat en Kon. Emmalaan-noordzijde zit nog in de planning. De maatregelen zijn/worden echter elders gefinancierd zodat ook dit project niet meer voorkomt in de raming (ook dit is dus een meevaller).

 

            Verbetering ecologische hoofdstructuur

            Dit project is gericht op het realiseren van natuurvriendelijke oevers. De doelstelling 15% van het totaal wordt vermoedelijk net gehaald. De uitvoering van het project komt vanwege beperkte capaciteit langzamer op gang dan gepland. In 2002 is slechts ca 1,5 km gerealiseerd. In 2003 wordt naar verwachting ca 3 a 4 km gerealiseerd; in 2004 ca 4 a 5 km. Ook na 2004 (in ISV2) zal dit project worden voortgezet.

 

            Grondwateronderzoek binnenstad fase 3

            Er zijn twee onderzoeken afgerond, een onderzoek moet nog worden uitgevoerd. Het onderzoek naar de wateronttrekking DSM is vertraagd door onvoorzien technisch probleem. De drainagemaatregelen in de oostelijke Binnenstad zijn in voorbereiding; de uitvoering is gepland eind 2003/ begin 2004. De uitvoering is vertraagd vanwege nader onderzoek in panden van bewoners en vanwege nader overleg over een mogelijk precedentwerking van dit project. De afronding van dit project wordt voor beide onderdelen (grondwateroverlast en grondwateronttrekking) voorzien in 2004. De verwachte kosten zijn opgenomen in de raming; hierbij is sprake van een meevaller voor de raming.

 

            Opschalen proefproject Tanthof

            In verband met problemen met de verwijdering van baggerspecie (waterbodem is op plaatsen niet stabiel) is de uitvoering vertraagd. De planning is nu dat in het najaar van 2003 wordt gebaggerd en stuwen worden geplaatst en dat in het voorjaar van 2004 natuurvriendelijke oevers worden aangelegd zodat een flexibel waterpeil mogelijk is. Opgenomen zijn de in de vorige raming opgenomen kosten voor 2003 en 2004.

 

Ontwerp en inrichting watersysteem Poptahof

            Er ligt een gebiedsvisie voor een nieuw watersysteem in de Poptahof, die vertaald wordt in een stedenbouwkundig plan. De uitvoering van dit project wacht op de verdere uitwerking van de herstructureringsplannen voor de Poptahof. De in de vorige raming opgenomen resterende kosten schuiven daarom door naar ISV2.

 


 


            Tabel: ISV bijdragen programma Water en Ecologie

 

18.       BODEMSANERINGEN ISV

 

Het ISV-programma bodemsaneringen (herijkingmodule ISV-bodemsanering) bestaat uit negen bodemsaneringsprojecten, die alle worden (voor)gefinancierd via de MR-ISV. Het niet voldoende overdragen van Wbb-gelden door de Provincie is in deze Meerjarenraming meegenomen als risico. Zolang er geen zekerheid is over de provinciale financiering, zullen er per project besluiten worden genomen zodat zo min mogelijk nieuwe verplichtingen worden aangegaan. Hieronder volgt per deelproject nadere informatie en een overzicht van de opgenomen budgetten overeenkomstig de laatste herijking van de ISV bodemsaneringmodule (bedragen zijn nu inclusief BTW).

           

Oostsingel 151-152

De sanering van het zgn. pluimgebied start in oktober 2003. De voorbereiding voor de sanering van het ‘brongebied’ is daarentegen vertraagd vanwege de complexiteit ervan. Op dit moment zijn onderhandelingen gaande met de ontwikkelaar over de (financiering van de) aanpak. Tevens is onderzoek gaande naar goedkopere saneringsmethoden. De uitvoering van dit project is in hoge mate afhankelijk van deze onderhandelingen en dit nader onderzoek.

 

Delfgauwseweg 64-80

Deze locatie wordt overgedragen aan een projectontwikkelaar, die ook de sanering zal uitvoeren. De uitvoering vindt plaats zonder een bijdrage vanuit het ISV. Voor de raming is dit een meevaller.

 

Scheepmakerij 5-12

De eerste fase van nader bodemonderzoek is uitgevoerd. Er heeft overleg plaatsgevonden met de projectontwikkelaar van deze locatie. Afgesproken is dat de laatste de uitvoering ter hand zal nemen. Voor de raming worden gezien de gemaakte afspraken geen verdere uitgaven verwacht.

 

Uitweg

Omdat de uitvoering van bodemsanering incl. de evaluatie hiervan heeft plaatsgevonden, worden voor dit project verder geen uitgaven verwacht.

 

Gasfabrieksterrein Zuidwal

Deze sanering wordt (voor)gefinancierd uit het ISV. De uitvoering vindt niet volgens de planning van oktober 2002 plaats, omdat de omleiding op de Zuidwal bij nader inzien eenvoudiger uitgevoerd kon worden, waardoor meer voorbereidingstijd nodig bleek. Momenteel wordt ondanks enkele technische complicaties verwacht dat de sanering eind 2003, doch in ieder geval uiterlijk in maart 2004 kan worden afgerond zodat de afbouw Zuidwal (parkeergarage) geen vertraging zal oplopen. Omdat de uitvoering niet in 2002 gestart is, maar in 2003, is het niet uitgegeven budget deels doorgeschoven naar 2003. Opgenomen is derhalve het in de laatste herijking van de bodemsaneringmodule aangegeven budget incl. BTW.

 

Raamsaneringsplan.

Project is nog niet gestart in verband met onduidelijkheid over het bodemgeld. Gezien landelijke ontwikkelingen zal het uitvoeren van dit project overbodig worden, zodat het project in deze vorm niet wordt gestart. Voor de raming is dit een meevaller.

 

Onderzoekslocaties Spoorzone

Ook dit project is nog niet gestart in verband met onduidelijkheid over het bodemgeld. Het wordt later uitgevoerd in het kader van het project Spoorzone. Vooralsnog wordt uitgegaan van een meevaller voor de raming.

 

Rotterdamseweg 366-372

De onderzoeksopzet voor de bodemsanering is in voorbereiding. Dit is later dan gepland in verband met de onzekerheid over de bodemgelden. De verwachte onderzoekskosten (incl. BTW) teneinde aard en omvang van de verontreiniging vast te stellen zijn daarom doorgeschoven naar 2003.

 

Rotterdamseweg thv 390

De opgenomen kosten houden verband met een in 2003 uit te voeren onderzoek naar de omvang van de verontreiniging.

 

Zuidpoort veld 9 en 10

De kosten voor het in uitvoering zijnde (iets vertraagde) nader onderzoek worden gefinancierd vanuit de grondexploitatie Zuidpoort, gezien het verwacht tekort voor de bodemsanering. Voor de raming is dit een (kleine) meevaller.

 


Tabel: Overzicht ISV-bijdragen bodemsaneringen

 



19.       GELUIDSSANERINGEN ISV (A-LIJST)

 

            In de uitvoering van dit programma is door capaciteitsgebrek ca 1 jaar vertraging ontstaan. Een onderzoek naar maatregelen met betrekking tot de sanering van 40 woningen aan de Delfgauwseweg vindt plaats. Na overleg met bewoners vindt de aanbesteding plaats.  Daarnaast wordt binnenkort een project voor sanering van 40 extra woningen opgestart. Vooraf is moeilijk in te schatten hoeveel eigenaren meedoen. In 2002 is het Vrom-budget voldoende gebleken om het project te financieren. Voor de raming is dit een kleine meevaller. In 2003 en 2004 zijn de budgetten uit de vorige raming gehandhaafd.

 

5.1.5     UITGAVEN THEMAPROGRAMMA LEEFBAARHEID

 

20.       UITVOERING BOUWTRAJECTEN BUURTACCOMMODATIES

 

            Het uitgangspunt van het accommodatiebeleid is, dat er per wijk een goed gebruikte accommodatie moeten komen/zijn in Delft. Per 1-1-2005 dienen daarom minimaal 4 nieuwe buurtaccommodaties te zijn gebouwd (zie ook DOP-doelstelling nr. 23). Naast de gelden vrijgemaakt in de MRSV en in de gemeentebegroting is daarom voor dit doel overeenkomstig de vorige MR-ISV ook in deze ISV raming geld opgenomen. De jongerenvoorziening Wippolder, de accommodatie Sranti en de nieuwe buurtaccommodatie in het Westerkwartier zijn inmiddels opgeleverd, de bouw van de nieuwe accommodatie in de Poptahof is gaande en de buurtaccommodatie Tanthof is in voorbereiding. Het budget in 2004 is (conform de vorige raming) gereserveerd voor de bouw van het nu lopende bouwprogramma voor nieuwe buurtaccommodaties. Daarnaast is in 2004 een extra bedrag opgenomen in verband met verwachte meerkosten rond jongerencentrum de Border.

 

21.       FYSIEKE MAATREGELEN PROJECTEN VEILIGHEIDSPLAN

 

            In het kader van het integraal veiligheidsbeleid worden plannen gemaakt om tot een veilig(er) woon-, leef- en uitgaansklimaat te komen in Delft. In dat kader is onder andere een urilift aangebracht op de Beestenmarkt en is het laantje van Mater medio 2002 afgesloten met een hekwerk. De aanpak van enge plekken in alle 7 wijken is daarnaast in uitvoering en zal in de periode t/m 2006 worden afgerond. De financiering hiervan loopt niet via ISV, maar loopt met name via EZH investeren in de wijken, en –in mindere mate - via wijkbudgetten. Ook is inmiddels een aanhangwagenproject (handhaving) in gang gezet, waarvan de uitvoering is gepland in 2003 en 2004. Na 2004 vindt hiervan een evaluatie plaats. Het veilig maken van speelplaatsen is inmiddels ook in gang gezet. Daarnaast zijn afspraken gemaakt over het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW). De in 2002 niet uitgegeven gelden zijn gezien de uitvoering van plannen doorgeschoven naar 2003. In de raming is in 2004 een tegenvaller verwerkt ad € 40.000,- in verband met deze programma’s. Daarnaast is in 2004 een extra budget ad € 400.000,- opgenomen voor de camerabeveiliging in de Binnenstad.

 


 


Tabel: Verdeling van het ISV budget voor veiligheid

 

22.       BIJDRAGE SPORTHALLEN/ SPORTZALEN

 

            Opgenomen zijn voorbereidingskosten ten behoeve van een onderzoek naar de mogelijkheden voor herontwikkeling van het gebied rond Sporthal Buitenhof. Dit project bevindt zich in de ontwerpfase. Het behelst de sloop van de sporthal, de bouw van een nieuwe sporthal, de bouw van appartementen, de sloop van een school en de bouw van eengezinswoningen. Er wordt momenteel gewerkt aan een voorstel voor (gefaseerde) uitvoering in 2004-2007. Na een B+W/Raadsbesluit in 2003/2004 zal de herontwikkeling van dit gebied ter hand worden genomen. Het in 2002 niet uitgegeven budget is ‘bijgeplust’ in 2003. In 2004 is het budget uit de vorige raming overgenomen. Voor de raming geldt verder als risico dat als het gebied onverhoopt niet wordt ontwikkeld, een inmiddels in gang gezette noodzakelijke aankoop alsnog ten laste wordt gebracht van de MR-ISV.

 

23.       DIVERSE SPORT- EN SPELVOORZIENINGEN

 

            Evenals in de voorgaande raming kent dit programma twee deelprojecten:

q       aanpassing gebouw BOVG Geerweg: het bestaand gebouw wordt geschikt gemaakt voor gebruik door meerdere functies;

q       multifunctionele bocciabanen: het realiseren van overdekte bocciabanen.

De planning voor de aanpassing van het gebouw van de BOVG wordt niet gehaald, omdat de doelstelling (speeltuingebouw+) niet paste binnen het beschikbare budget. Er wordt nu gezocht naar een haalbare oplossing en een andere vorm van financiering. Het ISV-budget uit de vorige raming is voor dit project gehandhaafd.

De overdekte bocciabanen zijn inmiddels volgens planning voltooid. Ook de Stichting Ouderenwerk gaat naar verwachting gebruik maken van deze voorziening. Opgenomen is een kleine overschrijding van de opgenomen subsidie.


 

 


Tabel: ISV bijdragen diverse sport- en spelvoorzieningen.

           

24.       VERPLAATSING SCHOLEN/ BREDE SCHOOL CONCEPT

 

            De verplaatsing van de locatie Jac. P. Thijsse van de Freinetschool Delft van de Frederik van Eedenlaan naar elders in deze straat heeft inmiddels plaatsgevonden. In augustus 2003 is het nieuwe gebouw in gebruik genomen; de geraamde bijdrage uit de MR-ISV aan dit project en aan enkele andere projecten met onderwijsfuncties (buurtaccommodaties Tanthof en Poptahof) is in 2002 verleend. In 2003 en 2004 behelst dit programma overeenkomstig de vorige raming een bijdrage aan de realisatie van resterende projecten in het kader van het brede schoolconcept, waarvoor elders ook gelden zijn en worden vrijgemaakt.

 


 


Tabel: ISV-bijdrage verplaatsing scholen/  brede school

           

25.       SERVICE- EN INFORMATIEPUNTEN

 

            Dit ISV-programma behelst het ontwikkelen van informatiepunten in wijken, zo mogelijk in combinatie met het brede school programma. In 2002 is niets uitgegeven, omdat vanwege nadere besluitvorming niet is gewerkt aan de realisatie van nieuwe servicepunten. Momenteel wordt gewerkt aan een voorstel voor drie in wijkcentra onder te brengen wijkinformatiepunten, te weten: aanpassing van het op 4 april 2001 gestarte wijkinformatiepunt in de Wippolder (Wippolder.nl), een nieuw punt in Delft-Noord (Brasserskade) en een in Buitenhof/Voorhof (nieuwe buurtaccommodatie Poptahof). Realisatie van deze wijkinformatiepunten is in 2003 met een doorloop naar 2004 gepland. Na deze wijkinformatiepunten zijn de wijken Hof van Delft/Kuyperwijk en Tanthof aan de beurt. De realisatie van de laatstgenoemde wijkinformatiepunten is afhankelijk van de nieuwbouw waar ze in moeten worden gerealiseerd en wordt daarom pas voorzien na 2004. Dit betekent dat de hiermee gemoeide gelden in de voorliggende raming zijn komen te vervallen en doorschuiven naar ISV2. De raming is verder overeenkomstig het verwachte uitgavenpatroon; het onbenutte budget uit 2002 is ‘bijgeplust’ in 2003.

 

26.       PROVINCIAAL STEDENBELEID (PSB)

 

De uitgaven voor de drie opgenomen projecten (zie vorige raming) zijn vanwege onzekerheid over toekenning van gelden door de Provincie en benodigde nadere besluitvorming en overleg nog niet op gang gekomen. Het overleg met partijen om het gezamenlijk beheer en exploitatie op te zetten in de nieuwe buurtaccommodatie in de Poptahof is vanwege capaciteitsgebrek enigszins vertraagd. Verwachting is dat dit eind 2003/ begin 2004 alsnog zijn beslag krijgt. Voor wat betreft het brede school cultuurproject is een keuze gemaakt uit scholen waarin wordt geοnvesteerd. De uitvoering van de JP Thijsse school loopt wat voor op de Horizon. De podiumruimte is/wordt gebouwd. Bij de JP Thijsse wordt in overleg met betrokken partijen voor de inrichting ervan een programma opgesteld. De ontwikkeling van leskisten kan nu starten.

Medio 2003 tenslotte, heeft nadere besluitvorming plaatsgevonden voor het brede school zorgproject en is de uitvoering gestart voor pilots op twee locaties: Nassaulaan en Handellaan. In dit project worden inmiddels uitgaven gedaan. De in de vorige raming in 2002 opgenomen budgetten zijn gezien de verwachting van het uitgavenpatroon in de Meerjarenraming verschoven naar de jaren 2003 en 2004.

 


Tabel: ISV bijdragen PSB

 


5.2        Inkomsten

 

1.         ISV-BIJDRAGE PROVINCIE ZUID HOLLAND

 

Het indicatief budget van de provincie Zuid Holland voor de stedelijke vernieuwing in Delft is in februari 2000 met de vaststelling van de nota ‘Provinciale taken Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing’ vastgesteld op afgerond € 11,5 mln. voor de periode 2000 t/m 2004. Daarnaast heeft de provincie in 2000, 2001 en 2003 bodem- en geluidsgelden bij het ISV-voorschot uitgekeerd. In 2002 is het bedrag volgens de raming binnengekomen. Voor 2003 en 2004 zijn de in de vorige raming opgenomen ISV-voorschotten opgenomen.

 

2.          WBB-GELDEN PROVINCIE ZUID HOLLAND

 

            De gemeente Delft heeft bij de indiening van haar Ontwikkelingsprogramma bij de provincie Zuid Holland ook de zgn. Wbb-gelden geclaimd. De bedoeling is dat deze gelden na ontvangst door de gemeente Delft in de gemeentelijke kasreserve ‘stedelijke vernieuwing’ (ISV-fonds) worden gestort. Het overleg hierover verloopt echter moeizamer dan verwacht. Weliswaar heeft de Provincie in 2002 (slechts) € 3,2 mln. toegezegd, de gemeente Delft heeft hiertegen bezwaar ingediend. De gemeentelijke inzet is hierbij op grond van de laatste herijking (na een doorschuif naar ISV2) ca. € 5,9 mln. In de huidige raming is dit bedrag opgenomen als inkomsten, waaruit lopende projecten volgens de raming (zie post 18 ‘bodemsaneringen ISV’) worden voorgefinancierd. Worden de Wbb-inkomsten alsnog minder, dan zal Delft –afgezien van reeds genomen besluiten en lopende projecten- niet meer voorfinancieren. De inkomsten en uitgaven van de Delftse ISV-bodemmodule zullen in de volgende raming worden aangepast aan de stand van zaken rond de honorering van de Delftse claim.

 

3.         RENTE/ PRIJSCOMPENSATIE.

 

            Tot 1997 is het systeem gehanteerd van de bijschrijving van de omslagrente. Op grond van de nota reserves was besloten dit vanaf 1-1-1998 te wijzigen in toevoeging van een rentepercentage dat overeenkomt met de prijscompensatie. In 2001 was dit 2,25%, in 2002 en 2003 3% en 2004 wordt dit teruggebracht tot 2%.

 

4.         PSB-GELDEN PROVINCIE ZUID HOLLAND

 

Separaat aan de ISV-gelden heeft de gemeente Delft met de provincie Zuid Holland afspraken gemaakt over de gelden voor Provinciale Stedenbeleid (PSB), die in de Delftse kasreserve ISV zullen worden gestort. Deze gelden zijn bedoeld ter dekking van het ISV programma Provinciaal Grote Stedenbeleid (post 26).  Nadat de eerste tranche van deze gelden in 2001 ontvangen was, zijn door Delft medio 2002 de resterende tranches aangevraagd en inmiddels door de provincie beschikt. In 2003 is op basis van deze beschikking inmiddels een voorschot betaald. In 2004 moet voor het resterende bedrag opnieuw een subsidieaanvraag worden ingediend, alsook een separate verantwoording over 2003. Opgenomen zijn de aldus verwachte inkomsten.

 

5.                  BBIOS/IPSV BIJDRAGE

 

            Dit zijn de gelden die de Gemeente Delft heeft (en zal) ontvangen van het ministerie VROM in het kader van het IPSV budget (ingevolge het Besluit Bevordering Innovatieve Ontwikkeling Stedelijke Vernieuwing). Eind 2001 is dit budget door VROM aan Delft verleend voor het experiment wijkaandelen Minervaplein. Dit project wordt gefinancierd via de MRSV (post herstructurering en leefbaarheid).

 

6.                  AFROMING BWS SPAARSALDI

 

In het kader van de Programmabegroting 2004-2007 is besloten in 2004 het fonds BWS spaarsaldi af te romen en te storten in de kasreserve ISV, waardoor deze gelden gebruikt kunnen worden ter financiering van (het negatief saldo van) de ISV programmering. Daarom is in deze MR-ISV in afwijking van de vorige raming voor 2004 een nieuwe inkomstenpost geοntroduceerd. 

 

7.                  GEMEENTELIJKE BIJDRAGE

 

            De jaarlijkse bijdrage ad € 341.000,- zou overeenkomstig de vorige raming alleen in het jaar 2003 komen te vervallen. In tegenstelling tot besluitvorming hierover in het college is door een administratieve omissie echter ook in 2002 geen bijdrage verleend aan de MR-ISV (zie toelichting op de jaarrekening ISV 2002). Afgesproken is da deze omissie in 2003 via een technische correctie in de beheersbegroting zal worden gecorrigeerd. Opgenomen is derhalve voor 2004 een dubbele bijdrage vanuit de gemeentebegroting ten gunste van de MR-ISV ter dekking van het destijds in het DOP geraamde financieringstekort.

 

5.3       BTW Compensatiefonds

 

Per 1-1-2003 is het BTW Compensatiefonds ingevoerd. Dit houdt in dat de BTW die betaald wordt in het kader van overheidsactiviteiten vanaf 1 januari 2003 terugvorderbaar wordt via het BTW Compensatiefonds en daarmee feitelijk geen kostenpost meer is. De doeluitkeringen (zoals het ISV) zijn tot en met 1 januari 2004 echter (op een enkele uitzondering na) bruto en moeten derhalve ook bruto, dus inclusief BTW, verantwoord worden. Doeluitkeringen die na deze datum worden ingesteld (ISV2 dus) zullen daarentegen netto zijn. Doorlopende doeluitkeringen daterend van voor deze datum blijven echter, ook in 2004, bruto. In dat geval mag de bestede BTW worden beschouwd als kostenpost in de verantwoording. Omdat voor deze BTW een uitname heeft plaatsgevonden op de algemene middelen (Gemeentefonds) wordt dit bedrag uit het budget gehaald. Gezien de specifieke situatie van het ISV, zijn alle in de voorliggende raming opgenomen bedragen (rekening 2002 en budgetten 2003, 2004) bruto, dat wil zeggen incl. BTW. Een en ander houdt in dat in de eind 2004 vast te stellen (toelichting op de) rekening ISV voor het boekjaar 2003 de post ‘BTW compensatiefonds’ als uitgavencategorie zichtbaar wordt gemaakt, zodat aansluiting kan worden gehouden bij de in de voorliggende MR-ISV opgenomen bruto bedragen.

 

 

HOOFDSTUK 6.                                                                               INSPRAAKPROCEDURE

 

 

Het concept voor de Meerjarenraming Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 2003-2004 is van 13 oktober tot en met 24 oktober 2003 ter inzage gelegd. Dit is voordien via de plaatselijke pers bekend gemaakt (Stadskrant 11 oktober en in week 41 is tevens een persbericht verzonden aan Delftsche Courant en Delftse Post). Belanghebbenden zijn met deze procedure in de gelegenheid gesteld schriftelijk te reageren dan wel om nadere informatie te vragen. Er zijn in dit kader echter geen vragen of zienswijzen ingediend. Het concept van de Meerjarenraming is als gevolg van de inspraakronde dan ook niet gewijzigd.

 

 

HOOFDSTUK 7                                                                  VOLUMEBESLUIT MR-ISV

 

 

Overeenkomstig de vorige ramingen worden de huidige SV-subsidies in 2004 vanuit de MR-ISV gefinancierd en niet meer vanuit de MRSV. Daarom zijn in 2004 voor subsidies aan derden de volgende (bruto) bedragen beschikbaar:

 

·       voor steun aan bedrijven in aangewezen gebieden                  €   204.000,-

·       voor gevelaanpak en monumenten                                         €   522.000,-

·       voor wonen boven winkels                                                    €     15.000,-

·       voor verhuis- en herinrichtingskosten                         €   113.000,-

·       voor het opplussen van de woningvoorraad                 €   364.000,-

                                                                                                          -----------------

Totaal volumebesluit                                                                 € 1.218.000,-


HOOFDSTUK 8                                TOELICHTING OP DE REKENING MR-ISV 2002

 

 



8.1       Uitgaven MR-ISV jaarschijf 2002                                            N = nadeel

                                                                                                          V = voordeel

            (bedragen afgerond op € 1.000,-)

 

Themaprogramma Wonen

 

6.         Voorbereidingskosten ISV: € 45.312,- V

De kosten blijven achter bij de raming. Een en ander heeft deels te maken met het feit dat ISV-projecten en programma’s zich langzamer voltrekken dan gepland, deels omdat minder op deze post is geboekt dan voorzien. Voor de raming is dit geen meevaller omdat de kosten doorschuiven.

 

Themaprogramma Economie

 

9.         Ontwikkeling TU-gebied: € 62.523,- V

            De kosten voor de herontwikkeling van het TU-gebied zijn niet op deze post geboekt. Voor de raming is dit een meevaller.

 

11.       Revitalisering en verduurzaming Schie-oevers: € 102.000,- V

            In 2002 zijn nog geen plannen uitgevoerd. De uitgaven zijn hierdoor lager dan geraamd. De plannen worden in overleg met de betrokkenen verder uitgewerkt en de hiermee verband houdende kosten konden in 2002 op een ander krediet worden geboekt. Voor de raming is de onderschrijding dus een meevaller.

 

13.       Bijdrage Stadshal: € 221.137,- V

            Omdat de afspraken over de uitvoering van de plannen voor de verbouwing van het Bacinol A gebouw tot Stadshal pas in 2002 konden worden gemaakt, blijven de kosten achter ten opzichte van de begroting. Voor de raming is dit echter geen meevaller, omdat de resterende kosten doorschuiven naar 2003.

 

14.       Bijdrage Twinning Centre/ Radex/ BTC: € 129.000,- V

            De bijdrage voor dit project is in 2002 nog niet verleend, omdat de kosten in verband met startersbegeleiding door het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam pas in 2003 zijn gerealiseerd. Omdat de niet gerealiseerde kosten in 2002 doorschuiven, is er geen sprake van een meevaller.

 

Themaprogramma Mobiliteit

 

15.       Bijdrage autoluwe binnenstad: € 226.215,- V

            De uitgaven voor dit programma blijven achter bij de raming. Dit hangt vooral samen met nadere besluitvorming in het college waardoor de uitvoering van de herinrichting van de Markt is verschoven van 2002 naar 2003. De geraamde uitgaven voor de herinrichting van de markt verschuiven daarom naar 2003/2004. Voor de raming  resteert een meevaller ad € 45.378,-, omdat de kosten voor de monitoring van de binnenstad elders gefinancierd zijn.

 

Themaprogramma Duurzaamheid

 

17.       Bijdrage water en ecologie: € 256.814,- V

De lagere uitgaven worden vooral verklaard door het feit dat geraamde kosten voor de aanpak van het watersysteem in Ecodus, de kosten in verband met het uitbreiden van de proef van het watersysteem Tanthof, en die in verband met het afkoppelen van regenwater in de Wippolder en de kosten met betrekking op de verbetering van de ecologische hoofdstructuur elders konden worden gefinancierd (meevallers). Daarnaast waren in 2002 de gerealiseerde kosten met betrekking tot het onderzoek naar effecten vermindering onttrekkingen grondwater binnenstad en de kosten in verband met de verbetering van het watersysteem in de Poptahof lager dan de raming. Voor de raming is op deze ISV-post alles bij elkaar sprake van een grote meevaller van € 256.814,-.

 

18.       Bodemsaneringen ISV: € 700.257,- V

De uitgaven voor dit programma blijven achter bij de raming. Dit komt vooral door het ontbreken van duidelijkheid van de provincie over de overdracht van gelden uit de Wbb-regeling die in de MR-ISV als inkomsten waren voorzien. Voor de raming zijn dit echter geen meevallers, omdat de ermee gemoeide kosten doorschuiven. Wat wel een kleine meevaller is, is het feit dat het project Raamsaneringsplan naar verwachting gezien landelijke ontwikkelingen overbodig zal worden waardoor het niet behoeft te worden gestart. De kosten in verband met de sanering Scheepmakerij kunnen door de ontwikkelaar worden gefinancierd. Daarnaast vervalt mogelijk de claim in verband met de onderzoekslocaties Spoorzone indien de kosten in het Spoorzone-project kunnen worden ondergebracht. Daar staat tegenover dat op deze post onvoorziene voorbereidingskosten ad € 19.226,- moesten worden geboekt (tegenvaller). Per saldo resteert een meevaller ad afgerond € 68.470,-.

 

19.       Geluidssaneringen ISV: € 13.000,- V

            Ook in 2002 blijken lopende saneringsprojecten geheel te kunnen worden gefinancierd uit een hiervoor bedoeld VROM-budget. Dit betekende, dat het ISV-budget 2002 hiervoor niet behoefde te worden benut. Voor de raming is de onderschrijding 2002 een meevaller.

 

Themaprogramma Leefbaarheid

 

21.       Bijdrage fysieke maatregelen veiligheid: € 48.219,- V

            Omdat de planvorming van dit programma trager loopt dan voorzien, blijven ook de kosten achter. Voor de raming is dit echter geen meevaller, omdat de kosten doorschuiven.

 

22.       Bijdrage sporthallen/ sportzalen: € 38.751,- V

            De planvorming voor het gebied rond sporthal Buitenhof is in 2002 gestart. In 2002 kon worden volstaan met een lagere bijdrage. Voor de raming is dit geen meevaller omdat de kosten doorschuiven met name in verband met de realisatie van een nieuwe sporthal.

 

23.       Bijdrage div. sport- en spelvoorzieningen: € 14.650,- V

            In 2002 is een subsidiebeschikking ad (afgerond) € 58.000,- afgegeven voor een overkapping van de bocciabaan aan de Bieslandsekade. Het budget is echter slechts gedeeltelijk benut omdat de eindafrekening in dat jaar nog niet had plaatsgevonden. Inmiddels is dat wel gebeurd, zodat vaststaat dat de kosten in 2003 zullen worden gerealiseerd. Voor de raming is de onderschrijding dus geen meevaller, omdat de kosten doorschuiven.

 

24.       Bijdrage verplaatsing scholen/ Vensterschool: € 20.082,- V

            Voor de geplande verplaatsing van de JPT-school is in 2002 een bijdrage verleend (de bouw van de nieuwe school is gestart). Daarnaast zijn uit deze post bijdragen verleend voor de bouw van de (onderwijsgedeelten van) buurtaccommodaties Poptahof en Tanthof. Voor de raming resteert per saldo een meevaller ad (afgerond) € 20.082,-.

 

25.       Bijdrage service- en informatiepunten: € 90.756,- V

            Er hebben in 2002 geen uitgaven plaatsgevonden op deze post omdat na de realisatie van Wippolder.nl niet is gewerkt aan de realisatie van een nieuw servicepunt. Daarnaast zijn er 3 andere financieringsbronnen. Voor de raming is de genoemde ‘onderschrijding’ echter formeel gezien geen meevaller, omdat de kosten naar verwachting doorschuiven naar 2003 en/of 2004. De planning is echter afhankelijk van realisatie van diverse wijkcentra, waardoor in de toekomst wel meevallers mogelijk zijn.

 

26.       Provinciaal Stedenbeleid: € 136.134,- V

            De projecten zijn wel in gang gezet, echter de kosten zijn nog niet geboekt. Voor de raming is dit geen meevaller, omdat de kosten doorschuiven.

 

8.2       Inkomsten MR-ISV jaarschijf 2002

 

1.         ISV-voorschotten provincie Zuid- Holland: € 379,- V

Door de provincie zijn de geraamde voorschotten betaald. Er resteert een zeer kleine meevaller.

 

2.         Wbb-gelden provincie Zuid Holland: € 690.000,- N

            De voorziene inkomsten zijn nog niet gerealiseerd. Dit houdt verband met de nog lopende discussie met de provincie en het Rijk over de over te hevelen budgetten in het kader van de wet Bodembescherming (Wbb). De gemeente heeft inmiddels beroep aangetekend bij de Provincie. Dit is vooralsnog echter geen tegenvaller voor de raming omdat ervan wordt uitgegaan dat de inkomsten wel binnenkomen.

 

3.         Rente/ prijscompensatie: € 53.506,- N

            Omdat het rentepercentage geen 4,5% maar slechts 3% bleek te zijn, is er minder rente/ prijscompensatie gerealiseerd dan verwacht. Voor de raming is dit een tegenvaller.

 

4.         PSB-gelden provincie ZH: € 136.000,- N

            In 2002 is dit geld niet binnengekomen. Dit is echter geen tegenvaller voor de raming omdat de Gemeente Delft in 2003 bij de Provincie een aanvraag zal doen om de resterende gelden alsnog te ontvangen.

 

5.         BBIOS-gelden ministerie VROM: € 134,- V

            Deze inkomsten houden verband met de in 2001 toegekende IPSV-bijdrage voor het uit te voeren project ‘aanpak Minervaplein’.  De gelden zijn gezien de overeenkomstige regelingen (IPSV, ISV) in het ISV-fonds gestort. Voor de raming is dit een kleine meevaller.

           

6.         Gemeentelijke bijdrage: € 341.000,- N

Door een misverstand zijn deze inkomsten niet gerealiseerd in 2002. Voor de raming is dit echter geen tegenvaller omdat er in de raming gezien gemaakte afspraken van uit kan worden gegaan dat deze omissie via een technische correctie in het kader van de beheersbegroting wordt gecorrigeerd.

BIJLAGEN

 

MR-ISV 2003-2004
Bijlage 1:                                

           

ISV-MONITOR 2002: Inhoudelijk.                               

           

 

Themaprogramma Economie

 

 

In overleg met de provincie hebben B&W  d.d. 6 mei 2003 8 DOP-doelstellingen  omgezet naar beter meetbare en beter haalbare Werkdoelstellingen. Deze werkdoelstellingen vindt u terug in onderstaande ISV-monitor 2002.

 

1.   Arbeidsplaatsen:

 

DOP-doelstelling: bij stijging landelijk aantal arbeidsplaatsen stijgt Delft 1,1 maal. Aantal arbeidsplaatsen Delft in toeristensector stijgt 10%. Bij daling is die van Delft 2/3 van landelijke daling.

DOP-nulmeting: de CBS-cijfers van de nulmeting zoals in 1997 zijn niet meer beschikbaar. Als gevolg van een gewijzigde berekeningsmethode door het CBS luiden de cijfers thans:

 Jaar                            Delft                                                    Nederland

1997                            44.770 (45.280)                         6.067.200 (7.037.000)

1999                            49.210                                                 6.694.100

2000                            50.090 (herzien)                                    6.870.700 (herzien)

2001                            50.830                                                 7.011.900

(getal tussen haakjes zijn cijfers van de nulmeting)

In de toeristische sector:

                                   oud                  nieuw

1998                                                         1.164               1.076

1999                                                         1.231               niet (meer) bekend

2000                                                         1.315               1.139

2001                                                         ------                 1.233

2002                                                         ------                 1.378

De landelijke stijging van het aantal banen van werkzame personen is 15,6%.

De stijging in Delft is 13,5%. Bij de ISV-monitor 2002 blijft Delft achter op de landelijke stijging. De stijging in de toeristensector bedraagt 28%. De doelstelling daarvan is 10%.

Conclusie: Aantal arbeidsplaatsen niet voldoende gestegen. Doelstelling arbeidsplaatsen toeristensector ruimschoots gehaald.

Aandachtspunt: stijging arbeidsplaatsen blijft  3,5% achter op DOP-doelstelling.

 

  1. Woon- werkbalans:

 

DOP-doelstelling: verhouding beroepsbevolking : arbeidsplaatsen 1:1.

            beroepsbevolking           arbeidsplaatsen verhouding

DOP-nulmeting 1997:              43.500              45.280  1 : 1,04

Ontwikkeling:    2000                53.000             49.210  1 : 0,93

      2001          54.000              50.090  1 : 0.93

                  2002           48.000              50.830  1 : 1.06

Conclusie: op koers.

 

 

 

3.   Uitkeringsgerechtigden en werklozen:

 

DOP-doelstelling: terugdringen aantal uitkeringsgerechtigden fase 4 t.o.v. het totaal met 20%.

Werkdoelstelling: per 01-01-2005 moet de combinatie van uitstroom uit fase 4 en het in traject zijn van fase 4 klanten voldoende zijn om per april 2006 ιιn            derde deel van de fase 4 bestand van april 2002 te kunnen laten uitstromen naar       werk en ιιn derde deel naar vrijwilligerswerk.

DOP-nulmeting 1999: 70,6%.

Nulmeting werkdoelstelling: aantal fase 4 cliёnten per 1 april 2002 is 2.239.

In 2002: 173 (= 7,7%) uitgestroomd naar betaald werk en 221 (= 9,9%) uitgestroomd naar vrijwilligerswerk.

Conclusie: op koers.

 

4.   Toerisme:

 

DOP-doelstelling:15% meer bezoekers en 10% meer overnachtingen.

DOP-nulmeting 1998: 711.100 bezoekers en 96.687 overnachtingen. Blijkens nadere informatie moeten deze cijfers van de nulmeting worden bijgesteld in resp. 731.017 bezoekers en 120.113 overnachtingen. 

In 2001: 790.003 bezoekers en 148.971 (herzien) overnachtingen.

In 2002: 826.104 en 179.867 overnachtingen.

Conclusie: een stijging van het aantal bezoekers met 13%. Met het aantal bezoekers ligt Delft op koers. Het aantal overnachtingen is met 50% toegenomen; de doelstelling + 10% is hiermee ruimschoots gehaald. 

 

Themaprogramma Wonen.

 

 

5.   Huur- en koopwoningen:

 

DOP-doelstelling: stijging koop+dure huur tot 40%.

DOP-nulmeting 1999: 35%.

In 2002: op basis van berekening a.d.h.v. Woningmarkt-onderzoek 2002 is aandeel koop+dure huur berekend op 44,5%.

In ontwikkeling: diverse dure huur+dure koop plannen, zoals o.a. Doelen, Schie-oevers, Zuidpoort-gebied, Wippolder en Indische Buurt.

Conclusie: doelstelling gehaald.

 

6.   Seniorenwoningen:

 

DOP-doelstelling: 150 extra won. met zorg, waarvan 2/3 (=100)goedkoop.

DOP-nulmeting 1999: niets gerealiseerd.

In 2000: 53 won. (Atrium) gerealiseerd. Betreffen goedkope woningen.

In 2002: 0 seniorenwoningen gerealiseerd.

In ontwikkeling: 90 seniorenwoningen Zuidpoort waarvan ca. 30 goedkoop, de

Vermeertoren met 66 woningen waarvan circa 12 goedkoop en de realisatie van 30 zorgwoningen in de Sterflats. Tenslotte wordt het bestaande flatgebouw met 63  woningen  aan de
             Prof.  Burgershof een woonzorgcomplex voor ouderen.

Totaal 249 seniorenwoningen in ontwikkeling.

Conclusie: op koers.

 

7.   Opplussen woningen:

 

DOP-doelstelling: 2000 woningen volgens seniorenscore.

Werkdoelstelling: per 01-01-2005 zijn minimaal 750 woningen opgeplust. In de

prestatieafspraken met de corporaties voor 2004 en daarna worden nieuwe streefgetallen opgenomen voor opplussen en aanpasbaar bouwen gebaseerd op de regionale woonzorgmonitor en de lokale beleidsvisie rond wonen, zorg en welzijn. Daarnaast zijn per 01-01-2005 minimaal 2.450 woningen aangepast voor senioren, mindervaliden of gehandicapten.

DOP-nulmeting 1999: 0 woningen opgeplust.

Nulmeting werkdoelstelling: per 01-01-2003 zijn 217 woningen opgeplust. Voorts zijn vanaf 1999 t/m 2002 circa 1.900 woningen aangepast voor senioren, minder validen of gehandicapten.

In 2001: 57 woningen Bieslandsekade opgeplust.

In 2002: 160 woningen in Sterflat (81) en Stefanna (79) opgeplust.

In ontwikkeling: Er zijn 401 woningen in uitvoering. In planning zijn nog 132 woningen.  Vervolgens zijn 252 won. nog in onderzoek. Totaal worden 750 woningen opgeplust, waarvan 252 won. nog in onderzoek zijn.

Conclusie: op koers.

 

8.   Grondgebondenwoningen:

 

DOP-doelstelling: plus 200.

DOP-nulmeting 1999: oorspronkelijk vermeld dat niets is gerealiseerd. Achteraf blijkt dat 134 woningen zijn gerealiseerd.

In 2000: 82 woningen gerealiseerd.

In 2001: 43 woningen gerealiseerd.

In 2002: 77 woningen gerealiseerd

Conclusie: de doelstelling is met de realisatie van +336 grondgebondenwoningen gehaald.

    

9.   Monumenten:

 

DOP-doelstelling: 100 gemeentelijke monumenten en 20 rijksmonumenten        verbeteren.

DOP-nulmeting 1999: niets gerealiseerd. Achteraf blijkt dat in 1999 18 gemeentelijke monumenten en 18 rijksmonumenten zijn verbeterd.

In 2000: 21 gemeentelijke- en 14 rijksmonumenten.

In 2001: 30 gemeentelijke- en 39 rijksmonumenten.

In 2002: 28 gemeentelijke- en 17 rijksmonumenten.

Conclusie:. t.a.v. gemeentelijke monumenten ligt Delft met +97 op koers.

            De doelstelling voor rijksmonumenten is met +88 ruimschoots gehaald.

 


Themaprogramma Duurzaamheid.

 

 

10. Riolen en oppervlakte water:

 

DOP-doelstelling: min. 55% afgekoppeld, 25% minder overstort, herstuctureren min. 2 deelsystemen, waterkwaliteit gemiddeld ca. 3 en 15% natuurvriendelijke oevers.

Werkdoelstelling t.a.v. riooloverstorten: per 01-01-2005 moet een emissiereductie van de vuillast als gevolg van riooloverstort zijn bereikt van 25% ten opzichte van 1999; te bepalen via theoretische berekeningen.

DOP-nulmeting: 1999: 50% afgekoppeld, waterkwaliteit ca 2 en 0% natuurvriendelijke oevers.

Nulmeting werkdoelstelling riooloverstorten: theoretische berekening moet worden opgesteld.

In 2002: 70% afgekoppeld. Emissiereductie 2%. Totaal 16 ha deelsystemen geherstructureerd. Waterkwaliteit 2,2 (STOWA-methodiek) 11% natuurvriendelijke oevers ingericht.

In ontwikkeling: De emissiereductie loopt in 2003 op naar circa 13%.

Conclusie: op koers v.w.b. emissiereductie,  waterkwaliteit, deelsystemen en natuurvriendelijke oevers. Afgekoppeld verhard oppervlak gehaald.

 

11. Bodemsanering:

 

DOP-doelstelling: minimaal 3 ernstig+urgente bodemsaneringen, onderzoeksprogramma en raamsaneringsplan.

DOP-nulmeting: 1999 niets gerealiseerd.

In 2002: 1 sanering t.p.v. kabels+leidingen-trace Zuidwal.

In ontwikkeling: Onderzoeksprogramma in 3e kwartaal 2003 gereed. Raamsaneringsplan wordt niet opgestart. Ingehaald door beleidsontwikkeling.

Conclusie: op koers.

 

12.   Geluidsbelasting woningen:

 

DOP-doelstelling: minimaal 90 won. geluidssaneren.

DOP-nulmeting: In 1999 2141 won. geluidbelast.

In 2002: 29 won. gesaneerd.

In ontwikkeling: 80 woningen gelegen aan Delfgauwseweg,  Stalp v.d. Wieleweg en enkele verspreid gelegen woningen worden deels in 2003 en deels in 2004 gesaneerd.
Conclusie: op koers.

 

13.   Afvalbeleid:

 

DOP-doelstelling: 90% zuiver GFT-afval, 5 retourettes, stabilisatie hoeveelheid te verbranden afval, min. 500 ondergrondse afvalcontainers.

Werkdoelstelling retourettes: per 01-01-2005 moeten er minimaal 5 afvalbrengpunten zijn verbeterd en/of gerealiseerd.

DOP-nulmeting: ca. 90% zuiver GFT-afval, 1 retourette, 26.000 ton te verbranden afval, 32 ondergrondse containers. Volgens opgave Duurzaamheid bedroeg hoeveelheid te verbranden afval in 1999; 27.259 ton en waren er 92 ondergrondse containers.

In 2002: 100% zuiver GFT-afval ingezameld; 3 afvalbrengpunten gereed; 24.364 ton afval verbrand (- 6,3%); aantal ondergrondse containers met 93 uitgebreid tot 498 totaal

Ontwikkeling: afvalbrengpunten worden geϊnventariseerd. Gestreefd wordt naar 1 afvalbrengpunt per wijk.

Conclusie: op koers.

                                  

14.   Energiebesparing:

 

DOP-doelstelling: minimaal 30% in tenminste 2000 bestaande won. en ca. 3% energie via lokale opwekkingsprojecten.

Werkdoelstelling: per 01-01-2005 minimaal 1.000 ton minder CO2 uitstoot t.o.v. de landelijke trend. Monitoring via de Delftse Klimaatmonitor respectievelijk de Delftse Duurzaamheidsmonitor.

DOP-nulmeting: 1998 was verbruik 6.543.149 GJ per jaar.

In 2002: vermindering CO2 uitstoot kan nog niet worden gemeten.

Conclusie: resultaten Delftse Klimaatmonitor/Delftse Duurzaamheidsmonitor afwachten.

 

Themaprogramma Mobiliteit.

 

 

15.   Gebruik Ov, fiets en auto:

DOP-doelstelling: bij landelijke stijging; Delft x 0,75. Bij daling;Delft x 1,25.

Werkdoelstelling: op basis van jaarlijkse telrapporten van Haaglanden wordt een            nieuwe meetmethode ontwikkeld om de doelstelling te monitoren.

DOP-nulmeting 1997: landelijk: 36% autobestuurders en 13% autopassagiers. In Delft waren deze percentages resp. 30% en 17%.

In 2002: Monitor Autoverkeer: Het vakteam Mobiliteit kan sinds kort bij een groot aantal verkeerslichteninstallaties automatisch autoverkeer tellen. In november 2002 zijn van ruim 30 verkeerslichten-installaties de telgegevens verzameld. Op basis van deze gegevens is een gemiddelde werkdag-etmaalintensiteit uitgerekend. Vervolgens zijn in de stad een binnenkordon en een buitenkordon van telpunten samengesteld. Het buitenkordon bestaat uit de A13, de Kruithuisweg, de Provinciale weg en de noordelijke gemeentegrens. Op het buitenkordon is geteld hoeveel autoverkeer de kordonlijnen passeert. Het binnenkordon ligt rondom de historische binnenstad. Er is geteld hoeveel verkeer de telpunten op de centrumring passeert. Hierbij is onderscheidt gemaakt tussen verkeer wat linksom en rechtsom de binnenstad rijdt.

Op locaties waar geen telpunt aanwezig is, is gebruik gemaakt van een telpunt in de nabije omgeving. Als dat telpunt niet bestaat is een berekende intensiteit uit het verkeersmodel ingevuld. De resultaten voor 2002 zijn weergegeven in de onderstaande tabel.

werkdag-gemiddelde verkeersintensiteiten kordontellingen november 2002

Buitenkordon

297.000

- noord (gemeente grens)

50.000

- west (provinciale weg)

83.000

- zuid (Kruishuisweg)

61.000

- oost (A13)

103.000

 

 

Binnenkordon

128.000

- linksom

64.000

- rechtsom

64.000

Over de jaren heen kan worden vastgesteld of het autoverkeer in Delft toeneemt of afneemt.

Monitor fietsverkeer:

In 2002 is op 37 punten in de stad fietsverkeer visueel geteld. Op basis van deze gegevens moet nog een monitor ontwikkeld worden. Gezien de hoge kosten van de tellingen ligt en het de bedoeling om jaarlijks op een beperkt aantal (4) punten te tellen en eens in de 5 jaar uitgebreid.

Verhouding fiets/auto/OV:

Ook deze monitor is nog in ontwikkeling.

Conclusie: op koers.

                               

16     autoverkeer op hoofdroutes:

 

      DOP-doelstelling: 50% van lokaal wegennet als verblijfsgebied aangewezen en ingericht als 30 km gebied/woonerf. Voor 4 wegvakken wordt de doorgaande functie beperkt.

DOP-nulmeting 1999: 25% verblijfsgebied. Geen doorgaande functie beperkt.

In 2002:

Verblijfsgebieden:

Inmiddels is naar schatting 70%van het Delftse wegennet aangewezen als verblijfsgebied. Er is 1177 km wegvaklengte ingericht als 30 km-zone. In 2002 zijn de volgende gebieden aangepast:

- Hof van Delft: 114 km wegvaklengte

- Voorhoornsepolder: 124 km wegvaklengte

- Voorhof: ongeveer 80 km

Beperking doorgaand verkeer op 4 wegen:

De Hugo de Grootstraat is in 1999 ingericht.

In 2002 is de Rijksstraatweg (de parallele route van de A13) ter hoogte van Delfgauw voorzien van snelheidsremmende maatregelen. Een blocker met pasjessysteem ter hoogte van de manege Prinsenstad is nog in voorbereiding. De blocker heeft tot doel sluipverkeer van de A13 fysiek onmogelijk te maken. De blocker is in 2004 gepland.

Ook het sluipverkeer in Midden-Delfland zal worden geweerd. Er wordt voorgesteld om alle routes (o.a. Schieweg, Abtswoude, Zoutveenseweg) te voorzien van pollers met een pasjessysteem. Er wordt nu gewacht op instemming van de gemeente Vlaardingen.

Conclusie: op koers.

 

17. Bereikbaarheid economische activiteiten:

 

DOP-doelstelling: 2 parkeervoorzieningen, autoluwe binnenstad, fietsenstallingen bij belangrijke bestemmingen, hoogwaardige OV naar TU, herinrichting Schoemakerstr.

DOP-nulmeting 1999: Nog niets gerealiseerd.

In 2002:

Parkeervoorzieningen:

            - Phoenixgarage is gereed (2001)

            - bewonersparkeren op Overlaadstation (naast station NS) is in aanleg.

            - parkeergarage Zuidpoort is in aanbouw (800 bezoekersvakken). Openstelling is gepland  in november 2004.

Autoluwe binnenstad:

- de autoluwe binnenstad is gereed. De inrichting is voltooid en de pollers zijn in bedrijf. De structurele storingen zijn verholpen.

Fietsparkeren:

- in 2002 zijn ongeveer 300 extra fietsenklemmen geplaatst.

Openbaar vervoer:

- er is nog geen hoogwaardig openbaar vervoer naar de TU-wijk. De vervoersvraag is aanwezig maar de  financiering blijkt een groot probleem (lijn 19).

Herinrichting Schoemakerstraat:

- februari 2002 opdracht versterkt tot reconstructie kruising Schoemakerstraat / Delftechpark. Werkzaamheden in 2002 afgerond.

Conclusie: op koers.

 

18. Verkeersslachtoffers:

 

DOP-doelstelling: <200.

DOP-nulmeting 1996: 272.

In 2002: Het aantal slachtoffers is gemiddeld over 3 jaren om de effecten van een bijvoorbeeld een zachte winter te dempen. Het 3 jarig-gemiddelde geeft een beter beeld van de trend in verkeersveiligheid dan de jaarcijfers. Uit de cijfers blijkt dan eind jaren ’90 een flinke reductie van het aantal slachtoffers is bereikt  maar dat sindsdien de situatie stabiel is.

Gemiddeld aantal verkeersslachtoffers en schade-ongevallen per 3 jaar

periode

dodelijk

letsel

schade

totaal

1993 tot 1995

4

264

1233

1502

1994 tot 1996

3

275

1256

1535

1995 tot 1997

2

253

1257

1512

1996 tot 1998

1

218

1271

1490

1997 tot 1999

2

198

1077

1277

1998 tot 2000

3

199

1108

1309

1999 tot 2001

4

195

1042

1242

2000 tot 2002

5

193

1130

1329

Bron: Verkeersongevallenregistratie; Veras-gegevens Delft (2002 aantal slachtoffers is geschat op basis van het wel bekende aantal ongevallen met letsel en dodelijke afloop)

Conclusie: op koers.

 

Themaprogramma Leefbaarheid

 

 

19. Tevredenheid Voorhof/Wippolder:

 

DOP-doelstelling: verschil Voorhof+Wippolder t.o.v. rest van de stad halveren.

DOP-nulmeting 1999: 12%.

In 2000: 6%.

In 2001: 6%.

In 2002: 5%.

Conclusie: doelstelling gehaald.  

 

20. Sociaal isolement:

 

DOP-doelstelling: netwerk in elk van 7 wijken.

DOP-nulmeting 1999: beleid in ontwikkeling.

In 2001: wijksteunpunten sociaal isolement (project D’ruit) in Buitenhof, Voorhof en Tanthof gerealiseerd.

In 2002: voorbereidingen gestart uitbreiden wijksteunpunten sociaal isolement in Hof van Delft en Wippolder.

Ontwikkeling: resterende 2 wijksteunpunten sociaal isolement.

Conclusie: op koers.

 

21.   Zelfredzaamheid burgers (dak-/thuislozen):  

 

DOP-doelstelling: 90% in beeld, 80% daarvan opgevangen in instellingen, 75% hiervan woont daarna zelfstandig.

DOP-nulmeting 1999: 90% dak-/thuislozen in beeld via opvanginstellingen. Circa            60% van hen vindt een zelfstandige woonvorm.

In 2002: 70% in beeld, 60% opgevangen, 75% heeft (naar schatting) ιιn of andere woonvorm gevonden.

Ontwikkeling: in samenwerking met opvanginstellingen wordt gestart met een uniform registratieformulier om beter inzicht te verkrijgen in de (steeds wisselende groep) personen die zich melden voor opvang.

Conclusie: op koers.

 

22.   Minderheden:

 

DOP-doelstelling: min. 90% voelt zich thuis, min. 95% van VVTV’ers wordt begeleid, min. 95% AMA’s volgt onderwijs.

DOP-nulmeting 1999: 90% wordt begeleid, 75% AMA’s volgt onderwijs.

In 2002: 80% voelt zich thuis (volgens meting in 2000); 100% nieuwkomers wordt maatschappelijk begeleid en volgt onderwijs; 100% AMA’s volgt onderwijs.

Ontwikkeling: volgende meting naar thuis voelen nieuwkomers is in 2004.

Conclusie: op koers.

 

23.   Buurtaccomodaties:

 

DOP-doelstelling: 4 buurtaccomodaties en min. 2 jongerenvoorz.

DOP-nulmeting 1999: Nog niets gerealiseerd.

In 2002: buurtaccomodaties Westerkwartier gereed. Jongerenvoorziening Wippolder gereed.

In ontwikkeling: opening Sranti, bouw buurtaccommodatie Poptahof en planvorming Tanthof en jongerenaccommodatie Kuyperwijk (Vermeertoren).

Conclusie: op koers.

 

24.   Vensterschool/ brede school:

 

DOP-doelstelling: in elk van 7 wijken gerealiseerd programma.

DOP-nulmeting 1999: beleid in ontwikkeling.

In 2001: programma in Voorhof en Buitenhof gerealiseerd.

In 2002: meerder functies in ιιn gebouw gerealiseerd in Wippolder(C.Musius) en Hof van Delft(Omnibus), Voorhof(Egelantier).

In ontwikkeling: In voorbereiding/uitvoering in Vrijenban(Vrijenban), Binnenstad(J.Vermeersch.+Delftse schoolver.), Voorhof(JPThijssesch.+Buurtcentr. Poptahof), Buitenhof(Horizon).

M.i.v. schooljaar 2003-2004 Brede schoolprogramma in Vrijenban en Tanthof.

Conclusie: op koers.

 

25.   Sport- en spelmogelijkheden:

 

DOP-doelstelling: min. 1,5 speelplek per 100 0-9 jarigen, min. 78 voorzieningen voor 10-19 jarigen, inspraak belanghebbenden, voldoen Europese veiligheidsnorm.

DOP-Nulmeting 1999: gemiddeld 2 speelplekken op 100 0-9 jarigen, 72 voor 10- 19 jarigen. Bij latere besluitvorming is terugbrengen speelplekken 0-9 jarigen geschrapt.

In 2001: voor 10-19 jarigen skatebaan Mozartln (halfpipe) gerealiseerd.

In 2002: speelplekken voor 100 0-9 jarigen 1,73; voor 10-19 jarigen skatepark Prov.weg met 7 skatetoestellen aangelegd. Totaal 79 voorzieningen voor 10-19 jarigen.

In ontwikkeling: realisatie trapveld Wippolder; gereed najaar 2003. In 4e kwartaal 2003 voldoen alle speelplekken aan Europese Veiligheidsnorm.

Conclusie: op koers. Doelstelling 0-9 jarigen, 10-19 jarigen en inspraak gehaald.

 

26.   Criminaliteit:

 

DOP-doelstelling: op ranglijst misdrijven >nr. 40 en ranglijst geweldsdelicten >nr. 33.

Werkdoelstelling: per 01-01-2005 is het aantal misdrijven in Delft gelijk aan of minder dan de nulmeting 1996 (7.533 misdrijven)

DOP-nulmeting 1999: resp. nr. 40 en nr. 33.

Ontwikkeling:

1997                                  7.963

1998                                  7.789

1999                                  8.409

2000                                  8.922

2001                                  10.242

2002                                  9.136

Conclusie: op koers onder voorbehoud dat de ingezette daling kan worden vastgehouden.

 

 

27.   Kinderopvang:

 

DOP-doelstelling: 40% hele dagopvang, 15% buitenschoolse opvang en min 400 extra plaatsen buitensch.opvang.

DOP-nulmeting 1999: 36% hele dagopv., 13% buitenschoolse opv., 288 buitenschoolse opv.

In 2001: 45% hele dagopvang, 10% buitensch.opv., 310 plaatsen buitensch.opv.

In 2002: 72,8% hele dagopvang; 13,4% buitenschoolse opvang; 406 extra kindsplaatsen buitenschoolse opvang gerealiseerd

Conclusie: op koers.


Bijlage 2: Overzicht ISV-doelstellingen

 

Nr.

Programma

Onderwerp

Gewenst effect

Meetbare doelstelling

 

1

Economie

Aantal arbeidsplaatsen

Stijging

10% meer stijging of 1/3 minder daling dan landelijk

 

2

Economie

Woon- werk balans

Evenwicht

Schommelen rond 1:1

 

3

Economie

Uitkeringsger. en werklozen

Zo laag mogelijk %

Terugdringen % DMZ-uitk.ger. in fase 4 met 20%

 

4

Economie

Toerisme

Stijging

15% stijging bezoeken en 10% stijging overnachtingen

 

5

Wonen

Woningen huur- en koopsector

Betere differentiatie

Stijging aandeel koop+ dure huur tot 40% door stadswon.

 

6

Wonen

Woningen voor senioren

Stijging

150 extra won. met zorgaanbod waarvan 2/3 goedkoop

 

7

Wonen

Opplussen van woningen

Stijging

Min. 2000 opgepluste woningen obv seniorenscore

 

8

Wonen

Grondgebonden woningen

Stijging

Min. 200 extra grondgebonden woningen

 

9

Wonen

Monumenten

Instandhouding

Verbetering min. 100 gem. en min. 20 Rijksmonumenten

 

10

Duurzaamheid

Riolen en oppervlaktewater

Optimalisering

Min. 55% afgekoppeld, 25% minder overstorten, herstr.

 

 

 

 

 

min. 2 deelsyst., waterkwal. gem. ca 3, min. 15% natuurvr. oevers

 

11

Duurzaamheid

Bodemsanering

Zo min mogelijk stagnatie

Ernstig + urgent: Min. 3 bodemsaneringen; onderzoeksprogramma;

 

 

 

 

 

Raamsaneringsplan

 

12

Duurzaamheid

Geluidsbelasting woningen

Vermindering

Min. 90 woningen geluidssaneren

 

13

Duurzaamheid

Afvalbeleid

Optimalisering

GFT 90% zuiver; min. 5 retourettes; stabilisatie hoeveelh. te verbr.

 

 

 

 

 

afval; min. 500 ondergrondse afvalcontainers

 

14

Duurzaamheid

Energiebesparing

Optimalisering

Min. 30% in min. 2000 best. won.; min. 3% lokale energieopwekk.

 

15

Mobiliteit

Gebruik OV, fiets en auto

Stijging resp. daling

Gebruik auto t.o.v. landelijk: Max. 75% of min. 25% extra daling

 

16

Mobiliteit

Autoverkeer op hoofdroutes

Concentratie

Min. 50% als verblijfsgebied aangew.+ingericht; bep. doorg. fie in min. 4 wegvakken

 

17

Mobiliteit

Bereikbaarheid econ. activit.

Waarborging

Min. 2 geconc. parkeervoorz. en 50% autoluwe binnenstad; voldoende stallingsvoorz.

 

 

 

 

 

voor fietsers bij bel. best.; hoogw. OV naar TU; herinr. Schoemakerstr./ Delftech.

 

18

Mobiliteit

Aantal verkeersslachtoffers

Afname

max. 200 verkeersslachtoffers

 

19

Leefbaarheid

Tevredenheid over de wijk

Zo hoog mogelijk

Voorhof en Wippolder samen: halvering verschil tov. rest van Delft

 

20

Leefbaarheid

Sociaal isolement in wijken

Zo laag mogelijk 

In elk van de 7 wijken een netwerk ingericht tbv signalering + passend aanbod

 

21

Leefbaarheid

Zelfredzaamheid burgers

Zo hoog mogelijk

Dak/thuislozen: 90% in beeld; min. 80% opgevangen; min. 75% gehuisvest

 

22

 

 

 

Minderheden: min. 90% voelt zich thuis, min. 95% begeleid, min. 95% volgt onderw.

 

23

Leefbaarheid

(Gebruik van) buurtaccommodaties

Zo hoog mogelijk

Min. 4 buurtaccommodaties en min. 2 permanente jongerenvoorzieningen

 

24

Leefbaarheid

Venstersch./ brede school concept

Invoering

In elk van de 7 wijken een gerealiseerd programma

 

25

Leefbaarheid

Sport- en spelmogelijkh. in wijken

Optimalisering

Min. 1,5 speelplek per 100 0-9 jarigen; min. 78 voor 10-19 jarigen; wijkoverleg;

 

 

 

 

 

min. Europese veiligheidsnorm

 

26

Leefbaarheid

Criminaliteit

Zo laag mogelijk

Ranglijst gem.: nr. 40 of lager voor misdrijven en nr. 33 of lager voor geweldsdelicten

 

27

Leefbaarheid

Aanbod kinderopvangvoorz.

Differentiatie/afstemming

40% kan gebruik m. v. hele dagopv. + 15% v. b.s.o.; min. 400 extra plaatsen b.s.o.



Bijlage 3: ISV monitor 2002: procesformat


                        Totaaloverzicht procesformat ISV monitor 2002

Overzicht voortgang per project

   Blad 1 van 3


                        Overzicht voortgang per project

                        Blad 2 van 3




                        Overzicht voortgang per project

                        Blad 3 van 3


 

Colofon

 

Uitgave                         Gemeente Delft,

                                   Cluster Wijk- en Stadszaken

                                   Sector Wijkzaken en Projecten

                                   Vakteam Projecten

                                   september- december 2003

 

Realisatie                     Gemeente Delft (binnenwerk), Klats Publiciteit, Delft (kaft)

 

Druk                            Combiwerk, Delft

                                   Oplage 100 stuks

 

Informatie                     Wijkzaken en Projecten,

                                   P.A.M. (Peter) de Jong

                                   tel.                 (015) 2602508, 2602774

                                   bezoekadres: Barbarasteeg 2, Delft

                                   postadres:      Postbus 340, 2600 AH Delft

                                   emailadres:    pdjong@delft.nl

                                   site:              www.gemeentedelft.info

 

                                   Copyright Gemeente Delft

                       

 



[1]              Belanghebbenden worden in de gelegenheid gesteld tijdens de ter visie-legging     schriftelijk te reageren, dan wel te verzoeken om een nadere mondelinge toelichting.

[2]              Aanname hierbij is wel dat de zgn. Wbb-gelden (ca € 5,9 mln. voor de periode t/m 2004) worden overgedragen door de provincie en alsnog in het ISV-fonds gestort kunnen worden. De Provincie heeft tot nu toe slechts ca € 3,2 mln. toegezegd, maar Delft heeft bezwaar gemaakt. Om geen rem te zetten op de lopende projecten is in deze raming is opnieuw uitgegaan van de laatste herijking (medio 2002). Dit wordt als risico voor de raming erkend.

[3] Voor een opsomming van de DOP/ISV doelstellingen zie bijlage 2.