Inleiding
De
ergernis van de burger over zwerfafval is groot. De gemeente speelt daarom een
belangrijke rol bij het voorkomen en bestrijden van zwerfafval en daarmee het
verbeteren van de directe leefomgeving van de burger. De burger zelf heeft ook
een belangrijke verantwoordelijkheid
bij het voorkomen van zwerfvuil.
Het werken aan een aangename leef- en woonomgeving
is één van de vier speerpunten van het collegeprogramma 2002-2006. Een schone
leefomgeving is hier onderdeel van. De gemeente geeft hoge prioriteit aan het
bereiken van een schone, hele en veilige stad en wil de overlast door
zwerfafval structureel verminderen. Voorbeelden hier van zijn de maatregelen
die getroffen worden in het kader van de wijkprogramma’s, het handhavingprogramma,
de nota grofvuil en de nota aanpak zwerfvuil door papierinzameling.
Echter, een vastgesteld zwerfvuilbeleid ontbreekt.
Om de door zwerfvuil veroorzaakte overlast structureel te verminderen heeft de
gemeente bij SenterNovem subsidie aangevraagd en gekregen voor een basisproject
Zwerfafval.
Dit project bestaat uit enerzijds een nulmeting om
de actuele situatie op gebied van zwerfvuil in kaart te brengen en anderzijds
uit het opstellen van een plan van aanpak met daarin een analyse van de zwerfafvalproblematiek,
de visie en strategie en een uitvoeringsplan met concrete maatregelen voor het
voorkomen en verminderen van zwerfafval. Dit plan kan straks naadloos ingepast
worden in het wijkgericht werken van de sector Stadsbeheer dat vanaf dit najaar
gefaseerd wordt ingevoerd. Deze oplegnotitie geeft een samenvatting weer van
het rapport “Samen voor een Schoon Delft. Plan van aanpak
zwerfafvalverwijdering”. Het rapport is als bijlage toegevoegd.
Met een bestuurlijk vastgesteld plan van aanpak kan
de gemeente in aanmerking komen voor subsidie in het kader van de plusprojecten
“Afvalbakken” en “Handhaving op Zwerfafval” die verstrekt worden door
SenterNovem. Thans wordt u dit plan van aanpak ter vaststelling aangeboden.
In de nulmeting is gekeken
naar het huidige gemeentelijk beleid op gebied van zwerfafvalverwijdering, te
weten; de relevante beleidsdocumenten, de organisatie en werkwijze van de
veegdienst en inzameldienst, de kosten van zwerfafvalverwijdering, de afhandeling
van klachten en meldingen, communicatie en handhaving op gebied van zwerfvuil
en de samenwerking met partners in de wijken. Adviesbureau CREM
concludeert uit de verkregen informatie dat de gemeente Delft hoge prioriteit geeft
aan de realisatie van een schone stad
in samenwerking met bewoners en instellingen.
Vervolgens is gekeken naar
de huidige voorzieningen (plaatsing, staat van onderhoud en het aantal
prullenbakken). Inventarisatie
van het prullenbakkenbestand laat zien dat dit, met name in de
Binnenstad en in de Hoven, onder
de maat is. Ook
heeft adviesbureau CREM “schoonheidsgradenmetingen” in de verschillende wijken van Delft gehouden
waarbij wordt gemeten hoe snel een bepaalde locatie vervuild. Daaruit blijkt
dat Delft anno 2005 gemiddeld een 6,9 ofwel matig schoon – schoon scoort.
Hierna is op basis van
gegevens van het Delft Internet Panel (over de afgelopen tien jaar),
straatgesprekken en enquêtes de waardering van burgers en ondernemers gepeild.
Hieruit blijkt dat meer
bewoners van Delft overlast door zwerfafval ervaren dan voorgaande jaren
en dat ook de ontevredenheid over het
schoonhouden van de openbare ruimte is toegenomen. Ook de ontevredenheid over
het aantal en lediging van de prullenbakken is toegenomen. Het overgrote deel
van de geïnterviewde ondernemers vindt de omgeving van hun winkel, kraam of
restaurant schoon tot zeer schoon. Alleen in de Hoven zijn ondernemers
ontevreden over de netheid van de omgeving en beoordelen deze van vuil tot zeer
vuil.
Het plan van aanpak
Het plan van aanpak begint met een analyse van de
huidige aanpak van zwerfafvalverwijdering. In hoofdstuk 5 van het rapport treft
u een gedetailleerde uitwerking van deze analyse aan. Op hoofdlijnen hebben de
geconstateerde knelpunten in de huidige zwerfvuilaanpak betrekking op:
1.
Het
beleid. Het beleid is versnipperd over verschillende afdelingen van de
gemeente, een vast aanspreekpunt voor het thema schoon ontbreekt. Er is geen
specifiek communicatieplan op gebied van zwerfvuil en handhaving op gebied van
zwerfvuil vindt tot nog toe niet plaats;
2.
De
werkprocessen en de organisatie. Een monitoringsysteem op gebied van schoon en
het prullenbakkenbestand ontbreekt, er zijn nog geen veegplannen voor de
machinale veegdienst opgesteld, de netheid van werken van de inzameldienst laat
soms te wensen over;
3.
De
prullenbakken. Op bepaalde locaties zijn
geen of onvoldoende prullenbakken geplaatst;
4.
Het
gedrag van bewoners. Het verkeerd aanbieden van afval of argeloosheid van
bewoners is eveneens een bron van zwerfvuil;
5.
De
afstemming met derden. De afstemming tussen verschillende
beheerders in het openbaar gebied kan beter (NS, Rijkswaterstaat,
woningcorporaties)
“Delft
blijft werken aan een schone stad waarbij
burgers en ondernemers zich medeverantwoordelijk voelen voor het schoonhouden
van hun omgeving.”
Een schoon Delft is belangrijk, voor de eigen
bewoners maar ook vanuit een toeristisch oogpunt. Een schoon Delft is immers
het visitekaartje naar buiten toe. Delft wil een stad zijn waar het aangenaam
is om te wonen, een schone leefomgeving hoort hierbij. Een schone stad hoeft
niet brandschoon te zijn, dat is immers onmogelijk maar dient zo schoon te zijn
dat dit bijdraagt aan een aangenaam gevoel tijdens het verblijf in de openbare
ruimte. Vervuiling geeft immers een gevoel van verloedering en onveiligheid.
Reeds in de inleiding is aangegeven dat het werken
aan een aangename leef- en woonomgeving één van de vier speerpunten van het
collegeprogramma 2002-2006 is. Deze strategie blijft ongewijzigd van kracht. De
gemeente Delft heeft de intentie sterk in te zetten op een schone leefomgeving
de komende jaren. Momenteel worden dagelijks schoonmaakwerkzaamheden uitgevoerd
waardoor zwerfafval dat ontstaat zo snel mogelijk weer wordt opgeruimd. Delft
werkt al sinds 1998 met een wijkaanpak waarin burgers direct betrokken worden
bij de leefbaarheid van hun wijk. Initiatieven ten aanzien van het schoonhouden
van de leefomgeving worden gestimuleerd en ondersteund. Het realiseren van
gedragsverandering bij de gebruikers van de openbare ruimte heeft hierbij een
hoge prioriteit.
De gemeente Delft wil de preventieve aanpak, zoals
die al wordt uitgevoerd in de wijkaanpak, verbreden en uitbouwen. Hiertoe wil
de gemeente Delft allereerst zorgen voor voldoende en aantrekkelijke
prullenbakken in de openbare ruimte. Gelijktijdig zal door voorlichting en
handhaving de verschillende gebruikersgroepen (bewoners, bezoekers en
ondernemers) worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid.
Naast de preventieve aanpak dient op een effectieve
en efficiënte wijze schoongemaakt te worden. Om verdere verspreiding te
voorkomen wordt zwerfafval zo snel mogelijk opgeruimd (zwerfafval trekt nog
meer zwerfafval aan) en zoveel mogelijk via de wijkgerichte aanpak.
Doelstellingen
Deze visie en strategie vertalen zich in de
volgende doelstellingen:
-
Gemiddeld schoonheidsgraad A (cijfer 8, schoon) over geheel Delft in de
effectmeting in 2006.
-
Delft is in 2007 één van de 10 schoonste gemeenten van Nederland.
-
In 2006 is 98% van de prullenbakken nooit vol, het prullenbakkenbestand
is op orde, de prullenbakken van Delft zijn aantrekkelijk en goed geplaatst.
-
Ondernemers werken samen met de gemeente om de omgeving van hun
instelling schoon te houden.
-
Een monitoringssysteem van schoonheidsgraden is opgezet en in werking.
-
In 2006 wordt 80% van de meldingen over zwerfafval binnen de
behandeltermijn van 48 uur afgehandeld (nu 65%).
-
In 2006 is de tevredenheid van de burgers over het schoonhouden van de
openbare ruimte toegenomen met 10% naar gemiddeld 60%.
-
In 2006 is het aantal hot spots niet toegenomen en is de helft van de
hotspots met vervuilingsgraad D (zeer vuil) gedaald naar vervuilingsgraad B
(matig schoon).
-
Door een verbeterde interne communicatie hebben alle ambtenaren schoon
op het netvlies.
-
Convenanten met maatschappelijke organisaties (sportverenigingen,
scouting, woningcorporaties, etc.) over het verwijderen van zwerfafval zijn in
2006 gerealiseerd.
-
Bewoners nemen regelmatig initiatief gericht op een schone buurt met
ondersteuning van de gemeente.
Teneinde
bovengenoemde doelstellingen te bereiken wordt in het plan van aanpak een mix
aan maatregelen voorgesteld. In eerste instantie hebben deze betrekking op:
-
Het optimaliseren van het prullenbakkenbestand,
-
Het verbeteren van de
werkprocessen en organisatie van de zwerfafvalverwijdering,
-
Het optimaliseren van communicatie,
-
Het optimaliseren van participatie en bewustwording,
-
Het optimaliseren van samenwerking met derden,
-
De controle van ongewenst aanbied- en wegwerpgedrag en de aanpak van
ondernemers.
Een nadere uitwerking van
deze maatregelen treft u aan in hoofdstuk 7 van het rapport. Het merendeel van
deze maatregelen gaat direct na instemming van start en wordt binnen een jaar
gerealiseerd.
Voorstel aan het College:
-
Aan het College wordt gevraagd in te stemmen met
het plan van aanpak zwerfafvalverwijdering zoals opgesteld in het rapport
“Samen voor een schoon Delft” en ter kennisgeving aan de Raad aan te bieden.