10 augustus 2000

naar agenda

I n h o u d

1 Inleiding

2 Stadskrant Delft - Algemeen

2.1 Korte terugblik

2.2 Doelen en doelgroep

2.3 Verschil met andere media

2.4 Organisatorische ontwikkelingen sinds 1997

2.4.1 Centrale redactie

2..4.2 Centraal budget

2.5 Financiën

2.5.1 Rekening

2.5.2 Andere stadskranten

2.6 Redactionele ontwikkelingen

2.6.1 Vertrek Woonmarktkrant

2.6.2 Vaste themapagina’s

2.6.3 Maandelijkse jongerenpagina

2.6.4 Themabijlagen

2.6.5 Restyling

3 Werkwijze en formule

3.1 Werkwijze

3.1.1 Algemeen

3.1.2 Bladformule

3.1.3 Redactie

3.1.4 Inbedding in gemeentelijke organisatie

3.1.5 Redactie in de nieuwe organisatie

3.1.6 Externe contacten

3.1.7 Bestuur in de krant

3.2 Uitgave

3.2.1 Algemeen

3.2.2 Verspreiding

3.2.3 Electronische uitgave

4 Waardering

4.1 Groei lezersaantal

4.2 Leesbaarheid en betrouwbaarheid

4.3 Conclusie

5.1 Inhoud

5.2 Organisatie

5.3 Uitgave

6 Voortzetting

6.1 Opties

6.2 Voortzetting huidig contract

6.3 Rodi Media

6.4 Sijthoff Pers

6.5 Overwegingen en conclusie

7 Algemene conclusie en aanbeveling

1 I n l e i d i n g

Op burgers gerichte redactionele berichtgeving door gemeenten mag zich verheugen in een toenemende belangstelling onder lokale overheden. Steeds meer gemeenten gaan ertoe over hun inwoners te informeren via professioneel opgezette redactionele berichtgeving op gemeentepagina’s of via gemeentelijke stadskranten en magazines. De vier grote steden hebben een stadskrant, maar ook kleinere steden hebben een eigen medium of zijn bezig met de opzet daarvan. Delft heeft al vijf jaar een eigen professioneel opgezet medium. Op 20 april 2000 bestaat de Stadskrant Delft zelfs precies vijf jaar.

De Stadskrant Delft heeft in de afgelopen jaren een flinke ontwikkeling doorgemaakt. De redactionele organisatie is veranderd, de formule is verbeterd en uitgebreid, de opmaak is vernieuwd en de krant kent een toenemend aantal speciale bijlagen met relevante thema-informatie vanuit de gemeente. Al deze zaken hebben ertoe bijgedragen dat de krant zich tot een gevestigd medium binnen Delft heeft ontwikkeld met een herkenbaar eigen gezicht en een groot lezerspubliek.

Voor ieder product is het goed om eens in de zoveel tijd een kwaliteitscontrole (evaluatie) uit te voeren, waarbij het product tegen het licht gehouden wordt. Bovendien dateert de vorige evaluatie van 1997. Daar komt bij dat op 1 april 2001 de huidige verbintenis - die een opzegtermijn van een jaar kent - met de uitgever afloopt. Deze zaken vormen dan ook de aanleiding voor deze evaluatie.

2 S t a d s k r a n t D e l f t - A l g e m e e n

De Stadskrant Delft verscheen voor het eerst op 20 april 1995 en verving de wekelijkse gemeentepagina's in de Delftse Post. Deze werden voornamelijk gevuld met ‘verplichte berichten’, zoals bouwvergunningen, en enkele niet verplichte berichten.

De pagina's in de Delftse Post werden na verloop van tijd als te beperkt ervaren. Redenen:

• het ontbreken van een redactioneel/journalistieke aanpak en formule
• het ontberen van enige inhoudelijke uitstraling
• het ontbreken van een goede vormgeving die de indruk te wekte van een verzameling min of meer toevallig bijeengebrachte berichten
• de onopvallende plek in de Delftse Post
• het ontbreken van enige invloed op de context waarin de berichten zich bevonden.

Er ontstond daarom binnen de gemeente Delft behoefte aan een meer eigen medium. De behoefte hieraan stond ook verwoord in het collegeprogramma 1994-’98. Voordelen hiervan:

• een eigen communicatiemiddel dat via een redactioneel/journalistieke aanpak bijdraagt aan de verbetering van de relatie tussen burgers en het bestuur
• meer en betere uitleg/toelichting van beleid
• hoge attentiewaarde door een eigen herkenbaar medium
• de mogelijkheid om de hoeveelheid afzonderlijke gemeentelijke uitgaven te verminderen.

Een gunstige bijkomstigheid was dat de Delftse woningcorporaties in samenwerking met Klats naar een wekelijkse editie wilden van de Woonkrant, die tot dat moment tweewekelijks verscheen. Op 20 april 1995 verscheen de eerste Stadskrant Delft: een gezamenlijk product, met daarin gemeentelijke informatie en de wekelijkse Woonmarktkrant.

De krant staat ten dienste van de doelstellingen van het gemeentebestuur en is een van de uitingen in het kader van het gemeentelijk communicatiebeleid.

Bij de start van de krant zijn dezelfde doelen geformuleerd die golden voor de gemeentelijke voorlichting:

1. informatie verstrekken, al dan niet verplicht

2. verklaren en/of toelichten van beleid

3. inzichtelijk maken van het bestuurlijk proces

4. bevorderen van betrokkenheid

Naast de algemene doelstellingen is indertijd een aantal specifiek voor de Stadskrant geldende doelstellingen geformuleerd:

• burgers informeren en betrekken bij gemeentelijk beleid (niet sec informeren, maar op een manier die betrokkenheid genereert)
• de gemeente professioneel presenteren als herkenbare eenheid
• aandacht voor gemeentelijke onderwerpen met een geringe nieuwswaarde, toelichting en achtergronden

De Stadskrant richt zich in principe op alle inwoners van Delft.

Genoemde doelstellingen onderscheiden de Stadskrant duidelijk van de onafhankelijke media, die uiteraard ook informeren maar meer gericht zijn op het brengen van nieuws of vermaak. Het brengen van primeurs is geen doelstelling van de Stadskrant. Uiteraard is de informatie wel actueel. Maar het brengen van hard nieuws is voorbehouden aan de onafhankelijke media.

De Stadskrant Delft heeft sinds 1997 een aantal organisatorische ontwikkelingen doorgemaakt.

In het begin had de krant een part-time centrale eindredacteur. Opzet was om de communicatiemedewerkers van de verschillende diensten wekelijks redactionele bijdragen te laten leveren. In de praktijk bleek die constructie niet werkbaar. Na de evaluatie in 1997 in de toenmalige Commissie Middelen is een centrale redactie ingesteld. In de evaluatie werd een formatie van 2,0 fte aanbevolen (inclusief hoofd-/eindredactie). Uiteindelijk is de formatie bepaald op 1,6 fte (full-time hoofd-/eindredacteur en een part-time redacteur).

Aanvankelijk werden de kosten van de krant betaald via een omslachtig en inefficiënt systeem van interne doorberekening aan de diensten op basis van het aantal millimeters verplichte berichtgeving. De kosten voor de niet direct aan een dienst toe te reken berichtgeving werd betaald via een opslag op de millimeterprijs. Dit systeem is vervangen door het centrale budget. De kosten zijn over de diensten verdeeld door middel van een verdeelsleutel die is gebaseerd op het percentage verplichte berichtgeving. Deze verdeelsleutel staat in de in maart 1997 in de commissie Middelen besproken evaluatie. De verdeelsleutel werd nog steeds gehanteerd, ervan uitgaande dat de (verplichte) publicatiebehoefte per dienst niet noemenswaardig is gewijzigd. In de nieuwe organisatiestructuur is er sprake van een centraal budget voor de Stadskrant, gebaseerd op de uitgaven van eerdere jaren in het doorberekeningssysteem. Voordeel is dat intern doorberekenen niet meer nodig is.

Extra themabijlagen en speciale series en pagina’s die worden geproduceerd in opdracht van afzonderlijke afdelingen/diensten worden apart in rekening gebracht.

1999

Kosten opmaak, druk, verspreiding, freelancers 439.000

Personeelslasten redactie (1.6 fte) 163.661

Subtotaal 602.661

Extra bijlagen diensten 1999 66.325

Totaal 668.986

Het opmaken van de rekening over 1999 is nog niet volledig afgerond. De post met kosten voor opmaak etc. bevat ook een aantal rekeningen van freelancers die zijn ingehuurd voor vervanging i.v.m. afwezigheid redactie.

Uit een onlangs gepubliceerd overzicht van de financiën van de stadskranten (zie Bijlage 7) van de vier grote steden, blijkt de prijs/kwaliteit alleszins redelijk.

2.6.1 Vertrek Woonmarktkrant

Sinds mei 1999 maakt de Woonmarktkrant geen deel meer uit van de Stadskrant Delft. De corporaties in de regio zijn overgegaan tot een gezamenlijke door Sijthoff Pers vervaardigde uitgave. Het was al langer bekend dat bundeling van het regionale aanbod een aantrekkelijke optie was voor corporaties. Corporaties hebben zo een groter bereik en woningzoekenden een breder aanbod.

In het contract tussen de gemeente en Klats was al een bepaling opgenomen dat een eventueel vertrek van de corporaties niet tot meerkosten voor de gemeente zou mogen leiden. Dat is ook niet gebeurd. De inhoudelijke ontwikkeling maakte de krant ‘sterk’ genoeg om als zelfstandig medium verder te gaan. Klats is hierdoor ook in staat gesteld voldoende advertentie-inkomsten te werven om de exploitatie overeind te houden. Werving van een eventuele andere partner ter vervanging van de corporaties is een optie die verder moet worden uitgewerkt.

In 1997 is de Stadskrant uitgebreid met twee themapagina's, te weten: Uit in Delft en Werk in Delft. De uitpagina bevat het Delftse uitgaansaanbod, aangevuld met advertenties. De pagina is opgezet in samenwerking met Klats, Koninklijke Horeca Nederland, afdeling Delft (initiatiefnemers). Uit in Delft wordt ook als poster gedrukt en opgehangen in alle Delftse horecagelegenheden. Dit heeft ook een promotionele werking voor de krant. De pagina in de krant is een trekker voor lezers. Dit overzicht is het enige omvattende lokale uitgaansoverzicht. De pagina is indertijd opgezet met een startsubsidie van f 15.000,- uit het Delfts Aktieplan Toerisme, voor welk bedrag Klats een deel van de drukkosten van de poster betaalt. Druk en verspreiding van de poster betaalt Klats inmiddels uit de advertentie-inkomsten die de pagina/poster genereert. Het streven is om mettertijd alle informatie betaald in het overzicht te plaatsen. Voor de filmagenda is dit al het geval.

De pagina Werk in Delft is opgezet met de Delftse uitzendbureau's, Arbeidsvoorziening en Werkplan. Inmiddels hebben ook enkele scholingsinstanties zich aangesloten. De pagina bevat redactionele artikelen over (het vinden, zoeken, hebben van) werk en alles wat daarmee samenhangt. Naast de artikelen biedt de pagina ruimte voor vacatures. De participanten maken deel uit van een redactieraad en vergaderen zes wekelijks om ideeën en ontwikkelingen in het veld te bespreken. De pagina wordt bekostigd door Klats, met uitzondering van de productie van de redactionele tekst, die door de redactie wordt geproduceerd.

Sinds oktober heeft de Stadskrant iedere eerste donderdag van de maand een jongerenpagina EXIT. De pagina is opgezet in het kader van de start van het integraal jongerenbeleid. De pagina staat altijd op de achterkant, een voor jongeren prettige, herkenbare eigen hoek. Doelgroep is de groep tussen 12 en 24 jaar. In samenwerking met het (ambtelijk) programmateam Jongerenbeleid is voor de start een lijst met mogelijke onderwerpen gemaakt. De pagina kent een van de rest van de krant totaal afwijkende (enigszins eigenwijs overkomende), op jongeren toegesneden vormgeving en taalgebruik en kent een vaste formule. Artikelen zijn toegespitst op concrete jongerenactiviteiten.

In het afgelopen jaar is door afdelingen/secties binnen de gemeentelijke organisatie meer gebruik gemaakt van het plaatsen van extra katernen, zoals de Belastingkrant, de Binnenstadskrant en de Wijkenkrant. Een aantal van deze bijlagen zat ook al in 1998 bij de Stadskrant. In dat jaar stond in de krant ook een serie interviews in het kader van de promotiecampagne De Makers van Delft Kennisstad. Op de Publex borden werden grote posters van ‘makers’ (Wubbo Ockels, Jan van Dalen, Jan Groen, etc.) afgebeeld, in de Stadskrant stond met elk van hen een interview. Een overzicht van het in het afgelopen jaar sterk gestegen aantal themabijlagen vindt u in bijlage II. De groei van de themabijlagen, die in opdracht van afdelingen/secties worden gemaakt, is een bewijs van de goede inbedding in de gemeentelijke organisatie.

In het najaar van 1998 is de krant gerestyled. Met een nieuw logo, iets andere lettertypen en enkele andere grafische aanpassingen heeft de krant een professioneler ogend en meer hedendaags jasje gekregen. Ook is enige ruimtewinst geboekt. Het oude logo was een compromis waarin het oude logo van de gemeente en het huisjeslogo van de corporaties waren verwerkt. Uit onderzoek in 1997 was al gebleken dat het logo in de ogen van veel lezers niet voldeed.

3 W e r k w i j z e & U i t g a v e

3.1 Werkwijze

Met de opzet van redactionele berichtgeving in een krant, is gekozen om inwoners met journalistieke middelen te informeren en te betrekken bij beleid. Artikelen komen op journalistieke wijze tot stand. Dat wil zeggen: zij worden geschreven door de redactie, die zich baseert op interviews en journalistiek onderzoek en daarbij het principe hoor/wederhoor toepast. Helder taalgebruik is een must. Gestreefd wordt om naast het geven van toelichting op beleid, zoveel mogelijk Delftenaren zelf aan het woord te laten. Er wordt gebruik gemaakt van een redactieformule (bijlage IV), een bladformule (bijlageV) en een redactiestatuut (bijlage VI).

Richtsnoer voor de invulling van de krant is de bladformule. Met een bladformule worden specifieke keuzes gemaakt voor bepaalde functies die een artikel (en daarmee het blad) moeten vervullen voor de lezer, vanuit welke perspectieven wordt geschreven, welke genres worden gehanteerd en wat de toon is. Die functies gelden in principe ook voor het beeldmateriaal. Verder wordt de verhouding beeld-tekst aangegeven. Deze zaken vormen een uitwerking van de doelstellingen van het blad en moeten aansluiten bij de behoeften van de lezer. Bewuste duidelijke keuzen zorgen bovendien voor heldere artikelen. Gebruik ervan past binnen de constante kwaliteitsverbetering. (Zie ook bijlage V).

3.1.3 Redactie

De concrete invulling van de bladformule wordt verzorgd door de redactie. Ook wordt gebruik gemaakt van een kleine kern van freelance schrijvers en fotografen en een illustrator. Aansturing van tekst, beeld en opmaak geschiedt door de hoofdredacteur en incidenteel door de redacteur. De specifieke taken van de redactie kunnen door het kleine team, in geval van ziekte voor grote druk op de redactie zorgen. Daarbij komt dat naarmate de krant bekender is geworden, er ook vaker een beroep op de krant wordt gedaan. Taken kunnen niet zomaar door andere communicatiemedewerkers worden overgenomen. In de nieuwe organisatie kan dit verbeterd worden (zie 3.1.5). De redactie maakt ook gebruik van een klein aantal freelancers.

Om de betrokkenheid van inwoners bij de gemeente te vergroten is van belang dat de diverse onderdelen van de gemeentelijke organisatie zelf overtuigd zijn van het belang van het gebruik van de Stadskrant als communicatiemiddel. Bij de inbedding in de organisatie spelen de communicatie-adviseurs en -medewerkers een belangrijke rol.

In ongeveer anderhalf jaar is het gehele vakteam Communicatie vernieuwd en is tevens een nieuwe structuur met werkafspraken, een werkplan en wekelijks overleg ontstaan. Dat heeft een versterkend effect gehad op de inbedding in de organisatie. In communicatieplannen wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van het middel Stadskrant. Met de adviseurs en medewerkers is wekelijks tot dagelijks contact. De opkomst van e-mail en intranet heeft de interne uitwisseling van informatie eveneens een flinke impuls gegeven. Uit het sterk gestegen aantal vanuit de gemeentelijke organisatie ‘bestelde’ extra themapagina’s blijkt, onder andere, dat de inbedding in de organisatie zich op de gewenste manier ontwikkelt.

In de nieuwe organisatie wordt de redactie ondergebracht in een mediabureau, waarin meerdere redacteuren meerdere gemeentelijke uitgaven verzorgen. Roulatie en mogelijkheden tot vervanging worden hierdoor groter. Bovendien kan onderlinge afstemming tussen de verschillende media van de gemeente Delft worden verbeterd. Gestreefd wordt naar een optimale mediamix. (Actiepunt)

De centrale huisvesting van een groot deel van het vakteam Communicatie kan de onderlinge samenwerking verder versterken.

De nieuwe organisatie biedt de Stadskrant dus zowel organisatorische als inhoudelijke voordelen. Beschrijving van werkprocessen, functieprofielen en budgetverdeling moeten in samenwerking met de communicatie manager uitgewerkt worden. (Actiepunt)

Het netwerk van contacten ‘in de stad’ heeft zich aanzienlijk uitgebreid. Persberichten, uitnodigingen, tips en vragen en andere suggesties voor kopij komen van externe bronnen. Diverse instanties en belangenorganisaties alsook individuele bewoners zijn inmiddels goed op de hoogte van de positie van de Stadskrant en weten de krant goed te bereiken.

In de Stadskrant kunnen meningen van bestuurders weergegeven worden, teneinde het bestuurlijk proces inzichtelijk te maken en de politieke discussie weer te geven. Profilering van bestuurders of partijen is niet aan de orde. De krant staat ten dienste van de relatie burger - gemeente(bestuur). In de praktijk kunnen verslagen van discussies in raadscommissies in artikelvorm in de krant belanden. Structureel vergaderingen van commissies verslaan valt echter buiten de orde van de krant. Bovendien is de formatie hiervoor niet toereikend.

Het in beeld brengen van de verschillende opvattingen in de raad omtrent voorstellen van het college wordt structureel opgepakt bij de jaarlijkse behandeling van de begroting.

Om een dergelijke aanpak vaker, in iets bescheidener vorm, structureel terug te laten komen in de krant en zodoende met regelmaat discussie/verschillen in de raad voor het voetlicht te brengen, is het wellicht raadzaam om dit te doen rond bepaalde, nader vast te stellen belangwekkende maatschappelijke thema’s. Daarbij zou dan tevens vermeld kunnen worden wat het besluitvormings- en inspraaktraject is, voor zover van toepassing.

Opmaak, druk en verspreiding worden verzorgd door het Delftse bedrijf Klats Publiciteit en Reclame. De samenwerking met Klats verloopt zeer naar tevredenheid. Klats kent de gemeentelijke organisatie bovendien goed en heeft inmiddels uitgebreide ervaring met de uitgave van de krant. Flexibiliteit, betrouwbaarheid, redactionele ondersteuning en creatief meedenken over inhoud en vormgeving zijn sterke punten van Klats. Bovendien biedt Klats uitgebreide correctiemogelijkheden en een gegarandeerde kwaliteitscheck.

De Stadskrant wordt verspreid met een spreidingsgarantie van 95%. Dit is een landelijke norm. Dat betekent dat gemiddeld maximaal 5% niet bezorgd wordt. In Delft is dit ongeveer 2000 adressen. Opgemerkt moet worden dat een hogere bezorggarantie bij geen enkele verspreider is te verkrijgen.

De afspraak is dat de Stadskrant, als apart medium separaat wordt verspreid. Onlangs heeft de huidige verspreider ook de sinds enige tijd op donderdag verschijnende Postiljon in de verspreiding opgenomen. Het resultaat is dat de Stadskrant op een aantal adressen in de Postiljon gevouwen wordt bezorgd. Dat is tegen de contractuele afspraak. Klats is daarom momenteel in gesprek met andere bedrijven om de verspreiding elders onder te brengen.

Veel bezorgklachten komen momenteel bij de gemeente binnen. Dit is niet volledig te voorkomen. Het levert wel veel extra administratief werk op. Het is de bedoeling dat lezers die geen krant hebben ontvangen hun klacht melden bij de verspreider, die vervolgens zorgdraagt voor nabezorging. Als duidelijk is welke verspreider de komende tijd de krant bezorgt, wordt in de Stadskrant een speciale actie gehouden om de procedure duidelijk te maken en het telefoonnummer van de nabezorging bekender te maken.

3.2.3 Electronische uitgave

Het is niet ondenkbaar dat op enig moment kranten worden vervangen door electronische media. Of en wanneer dat moment aanbreekt, weet echter niemand. Voorlopig is de ‘internetpenetratie’ nog lang niet groot genoeg om met een electronische uitgave te volstaan. Uit onderzoek van de RU Utrecht en het Sociaal Cultureel Planbureau (De digitalisering van de leefwereld, 1999) blijkt bovendien dat traditionele media nog volop nodig blijven omdat grote groepen nog niet over de nodige digitale vaardigheden beschikken, laat staan over de benodigde apparatuur.

Op dit moment wordt wekelijkse plaatsing van een deel van de Stadskrant op de gemeentelijke internetsite, naast de gedrukte uitgave, voorbereid. (Actiepunt) Het meest voor de hand ligt, dat de start hiervan plaatsvindt bij de oprichting van het mediabureau.

Stadkrantpagina’s op internet kunnen nieuwe lezers trekken (internetgebruikers) en zijn interessant voor mensen die buiten Delft wonen en geïnteresseerd zijn in de stad.

4 W a a r d e r i n g

Uit het meest recente lezersonderzoek, een telefonische enquête onder 250 Delftenaren (maart 2000, bijlage) komt naar voren dat 39% van de Delftenaren boven de 18 jaar de krant iedere week leest. Ten opzichte van het stadspanelonzerzoek van september ’98 is dit een daling van 15%. Toen las 54% van de Delftenaren boven de 18 jaar de Stadskrant wekelijks. De meest significante wijziging ten opzichte van die meting is het vertrek van het Woonmarktgedeelte in mei ’99.

Met het huidige bereik is de Stadskrant zónder de Woonmarktbijlage bijna op het niveau waarop de krant eind ‘96/begin ‘97 mét de Woonmarkt zat. Toen las namelijk 37% de krant wekelijks. Ten opzichte die periode kan dus gesproken worden van een vooruitgang, maar ten opzichte van de gunstige resultaten in 1998 zijn de huidige een achteruitgang.

Opmerkelijk is dat de Stadskrant Delft tussen 1996 en 1998 een sterke groei heeft doorgemaakt in het aantal lezers (+17%). De meest significante verandering in die jaren is de uitbreiding/verbetering van het gemeentelijke deel.

Waarschijnlijk is het aantal lezers van de gemeentelijke redactionele berichten tussen 1996 en heden groter geworden, maar zijn we de groep die uitsluitend een woning zoekt en de groep die een woning zoekt en ook nog wat gemeentelijke redactie ‘meepikt’ kwijtgeraakt.

Het vertrek van het Woonmarktdeel verklaart ook de groei van het aantal niet-lezers (van 19% in 1998 naar 37% nu).

Als waarderingscijfer kreeg de Stadskrant in 1998 in zijn geheel als gemiddeld rapportcijfer een 7 van de lezers. Dat is hoog voor een ongevraagd gemeentelijk medium. In de laatste meting is dit onderdeel overigens niet meegenomen.

Hoe verhouden de leespercentages zich tot andere lokale (papieren) media?

Uit het onderzoek in 1998 bleek dat de Stadskrant ruimschoots was opgeklommen tot het lezersbereik van het huis-aan-huisblad Delft op Zondag, dat volgens het onderzoek wekelijks gelezen werd door 51%. De Delftse Post haalde 69%. Deze twee huis-aan-huisbladen zijn volgens de huidige meting gestegen. De Delftse Post heeft de Woonmarkt erbij gekregen en is naar 78% (lezen één of tweemaal per week) gestegen. Overigens heeft de Delftse Post twee uitgaven per week en dus een dubbele trefkans. Delft op Zondag is gestegen naar 65% (wekelijkse lezers).

Het leesbereik van De Delftsche Courant (dagelijkse bijlage van de Haagsche Courant) is nagenoeg gelijk gebleven: de krant wordt iedere dag gelezen door een kwart (26%) van de Delftenaren boven de 18. 15% leest het dagblad 1 of 2 keer per week. De krant wordt (bijna) nooit gelezen door 49% van de Delftenaren.

Zie ook bijlage III voor meer informatie.

Het uiteindelijke effect dat de Stadskrant wil bereiken is dat lezers geïnformeerd worden, zich herkennen en zich betrokken voelen (‘dit gaat ook over mij’) en een vertrouwen krijgen in de krant en hoofdonderwerp.

In het onderzoek uit 1998 is aan de lezers van de Stadskrant Delft gevraagd door middel van een rapportcijfer een oordeel te geven over de leesbaarheid, betrouwbaarheid, vormgeving, actualiteit en volledigheid van de Stadskrant. Uit onderstaande tabel blijkt dat op al deze aspecten de krant gemiddeld een ruime voldoende scoort. De vormgeving scoort met een 6,6 het laagste gemiddelde rapportcijfer en ontving ook relatief de meeste onvoldoendes. Dit onderzoek is dan ook vlak vóór de restyling van de krant uitgevoerd.

Uit het overzicht blijkt dat de Stadskrant op leesbaarheid en betrouwbaarheid ruim voldoende scoort.

Dat de krant op actualiteit wat lager scoort is logisch, omdat juist is gekozen om aandacht te besteden aan (gemeentelijke) zaken die niet in het brandpunt van de belangstelling staan.

(Delftenaren en lokale media, CCO 1998)

Zowel lezers als de gemeentelijke organisatie waarderen het gemeentelijke medium als communicatiemiddel. Wel is het aantal wekelijkse lezers na het vertrek van het Woonmarktdeel kleiner geworden en het aantal niet-lezers gestegen.Ten opzichte van 1996/97 is sprake van een vooruitgang, maar ten opzichte van 1998 van een achteruitgang. In verband met het huidige lezersbereik verdient het aanbeveling diverse opties nader te onderzoeken.

5 V e r b e t e r p u n t e n

Verbeteringen die in ieder geval uit het voorgaande zijn af te leiden zijn.

Structurele vorm voor meningen vanuit de raad instellen, teneinde de politieke discussie in de raad regelmatig onder het voetlicht te brengen en de politieke verhoudingen in beeld te brengen.

Voorstel is om dit te doen aan de hand van een aantal in overleg vast te stellen actuele thema’s. Opgemerkt moet worden dat het niet de bedoeling is partijen expliciet te profileren, maar de lezer inzicht te geven in de politieke discussie in de raad.

Kwaliteitsbewaking door de voortdurende controle van gestelde normen, vaststelling van afwijkingen en handhaving is een continue proces om de kwaliteit van het product op peil te houden.

Actiepunt: is om binnenkort via de afdeling Onderzoek binnenkort een kwalitatief lezersonderzoek te laten verrichten.

Door een mediabureau op te zetten kunnen kan betere onderlinge vervanging geregeld worden en wordt de continuïteit verder gegarandeerd.

Actiepunt: in samenwerking met communicatiemanager beschrijvingen opstellen van werkprocessen en functieprofielen.

Afstemmen van diverse gemeentelijke media en zorgen voor ‘kruisbestuiving’ waardoor de gemeente een eigen ideale mediamix kan opstellen.

Actiepunt: de uiteindelijke mediamix na een jaar toetsen en om zo gemeentelijke media in onderlinge samenhang te evalueren.

Steeds meer informatie wordt electronisch uitgegeven. Organisatie en informatiegebruikers zijn gebaat bij een interneteditie van de Stadskrant

Actiepunt: het vanaf half maart plaatsen van een (in eerste instantie bescheiden) interneteditie, naast de wekelijkse papieren uitgave, op de gemeentelijke internetsite.

Voor wat betreft het onderdeel uitgave (opmaak, druk, verspreiding), is met name verbetering van de verspreiding van belang. Algemene bekendheid van het klachtennummer en bekendheid met de procedure wanneer de Stadskrant niet is bezorgd dient vergroot te worden.

Actiepunt: als een (nieuwe) verspreider voor langere tijd bekend is, een kleine campagne te voeren om dit doel te bereiken.

6 V o o r t z e t t i n g

6.1 Opties

Op 1 april 2001 loopt het huidige contract met uitgever Klats af, dat een opzegtermijn kent van een jaar. De samenwerking met Klats verloopt voorspoedig. Verlenging kan worden afgesproken voor drie, twee of een jaar.

Ten behoeve van deze evaluatie is een kleine marktverkenning uitgevoerd, in de vorm van gesprekken met de twee belangrijkste aanbieders van huis-aan-huisbladen in Delft: Sijthoff (Delftse Post) en Rodi Media (Delft op Zondag). Doel van de gesprekken was oriënterend, waarbij gevraagd is naar een vrijblijvende offerte voor de vervaardiging van een Stadskrant (opmaak, druk en verspreiding) op basis van 250 pagina’s per jaar, dat wil zeggen: op basis van de huidige opzet. Dit aantal is een minimum. In de praktijk worden er meer gemaakt.

Voortzetting van het contract met Klats zou de volgende kosten met zicht meebrengen.

Voor 250 pagina’s (opmaak, druk en verspreiding): f 312.196,50 (incl..6% BTW). Eventuele wijzigingen in verband met verhoogde papierprijzen of andere verspreidingskosten zijn hierin nog niet verwerkt.

Rodi Media is uitgever van Delft op Zondag en heeft in het gesprek aangegeven vooral geïnteresseerd te zijn in het verzorgen van druk en eventueel ook verspreiding. Rodi zou ook graag samenwerken met Klats op het gebied van acquisitie. Op dit moment zijn gesprekken gaande tussen Klats en Rodi over het eventueel overhevelen van druk en verspreiding naar Rodi.

Ook met vertegenwoordigers van Sijthoff Pers heeft een gesprek plaatsgehad. Sijthoff heeft een vrijblijvende offerte uitgebracht voor de uitgave van een aparte editie, een insteek-editie in de Delftse Post en voor pagina’s in de Delftse Post.

Tijdens het gesprek hebben vertegenwoordigers van Sijthoff aangegeven dat in principe dezelfde kwaliteitsgaranties gegeven kunnen worden als die Klats nu geeft. Hierover zou wel nader overleg gevoerd moeten worden om te bezien op welke wijzen aan de kwaliteitseisen voldaan kan worden. Aansturing van de wekelijkse opmaak zou in Rijswijk moeten geschieden, of digitaal (op afstand) geregeld moeten worden. Dit vergt eveneens een nadere uitwerking. Wel is duidelijk, dat blijkt ook uit de offerte, dat het bieden van hoge kwaliteitsgaranties en separate verspreiding extra kosten met zich meebrengt.

Sijthoff is, evenals Rodi Media, ook in de markt voor druk en verspreiding. Klats voert dan ook gesprekken met Sijthoff over de mogelijkheden.

Aan Sijthoff is gevraagd om een offerte op basis van minimaal 250 pagina’s op jaarbasis. Een exclusief separaat verspreide, aparte uitgave van 12 pagina’s met maximaal 35% advertenties (maximaal 4,2 pag. adevertenties, minimaal 7,8 pag redactie), per editie een maal één klantcorrectie en nader te bespreken aanlever- en sluittijden, 50 edities per jaar, kost f 13.832,- per uitgave. Sijthoff Pers acquireert advertenties, waarvan de inkomsten ten bate komen van de uitgever.

Op jaarbasis: f 691.600,- voor 390 pagina’s. Teruggerekend naar 250 pagina’s: f 442.624,-.

Als dezelfde (bovengenoemde) editie wekelijks ingestoken wordt in de Delftse Post, scheelt dan aan verspreidingskosten. Dan kost de uitgave f 11.805,-.De krant wordt dan niet exclusief separaat verspreid. Op jaarbasis is dat voor 390 pagina’s: f 590.250,-. Teruggerekend naar 250 pagina’s: f 378.365,-.

Kosten pagina’s in de Delftse Post

Sijthoff heeft ook een offerte uitgebracht voor het vervaardigen van gemeentepagina’s in de Delftse Post, op basis van de huidige omvang. Per editie zijn de kosten: f 8.850,-. Op jaarbasis is dat: f 451.350,-.

Klats biedt momenteel grote zorgvuldigheid en betrokkenheid bij de gehele begeleiding van het proces van kopij tot drukwerk. Dat uit zich op dit moment in een gegarandeerde kwaliteitscheck op vormgeving en kopij (correctie), een hoge mate van flexibiliteit en veel correctiemomenten. In de huidige praktijk blijkt dat drukproefcorrectie en aansturing van de uiteindelijke vormgeving van de krant ter plekke goed werkt.

In hoeverre dezelfde kwaliteit, zorgvuldigheid en flexibiliteit geleverd kan worden door Sijthoff vergt enig nader onderzoek en inhoudelijke besprekingen. De offerte van Sijthoff Pers valt daarbij in alle gevallen hoger uit dan de huidige prijs bij Klats.

In hoeverre digitale aansturing van eindopmaak van de krant bij Sijthoff vanaf de werkplek in Delft dezelfde kwaliteitsgaranties biedt als de huidige wijze vergt enig nader onderzoek.

Conclusie: in de huidige opzet biedt Klats momenteel de meest gunstige prijs/kwaliteit verhouding.

7 A l g e m e n e c o n c l u s i e & a a n b e v e l i n g