De 1e wijziging van de Programmabegroting
 2004    2007

 

 

Cluster Centrale Staf,

Vakteam Strategie & Control

Uitgave Gemeente Delft, oktober 2003

Druk Combiwerk, Delft

Informatie Gemeente Delft, Vakteam Strategie & Control, Postbus 78, 2600 ME Delft (015) 260 29 60, www.delft.nl,

 

Inhoud

 

1.    Inleiding

2.    Meerjarensaldo Productenraming 2004-2007

3.    Toelichting correcties

4.    De ‘nulde’ begrotingswijziging bij de Programmabegroting 2004-2007

5.    Toelichting op materiële verschillen in baten en lasten per programma



De wijziging van de programmabegroting 2004-2007

 

1.    Inleiding

Op 2 oktober 2003 heeft de gemeenteraad de Programmabegroting 2004 – 2007 vastgesteld. De volgende stap in het begrotingsproces is de opstelling van de Productenraming 2004 – 2007. Zoals bekend is de Productenraming een nadere uitwerking van de Programmabegroting ten behoeve van het college van B&W. Hierin worden de  begrote baten en lasten verder uitgesplitst in producten per programma.

 

De Programmabegroting is kaderstellend voor de Productenraming. In essentie betekent dit uiteraard dat het begrotingssaldo van de Productenraming meerjarig niet mag afwijken van het saldo van de Programmabegroting. In de praktijk is deze simpele gelijkheid niet te realiseren, omdat aan beide begrotingen een zeer verschillend voorbereidingsproces vooraf gaat.

 

De Programmabegroting is een begroting-op-hoofdlijnen, waarbij de lopende meerjarenbegroting als uitgangspunt wordt genomen. Hierop worden vervolgens mutaties aangebracht, in de vorm van voorgenomen besluiten over loon- en prijscompensatie, nieuw beleid, mee- en tegenvallers etc.

 

De Productenraming wordt echter door de vakteams opgebouwd, waarbij de begrotingsformatie wordt geaktualiseerd en de apparaatskosten opnieuw worden verdeeld naar producten en investeringskredieten op basis van aktuele verdeelsleutels. Vervolgens worden uiteraard ook de besluiten uit de Programmabegroting en en overige (budgetneutrale) wijzigingen verwerkt. Deze laatste betreffen o.a. de baten en lasten van zogenaamde gesloten circuits, zoals de Reiniging en Riolering en de bouwgrondexploitaties

 

De uiteenlopende begrotingssystematiek tussen Programmabegroting en Productenraming (en voorheen Zomernota en Gemeentebegroting) geven in de praktijk tot verschillen aanleiding. Deze zijn echter in de voorliggende begroting beperkt van omvang gebleven.

 

Omdat de Programmabegroting en de Productenraming volgtijdelijk worden opgesteld, ontstaat bovendien de noodzaak om aan de gemeenteraad een 1e wijziging van de Programmabegroting voor te leggen. Dit wordt verder uiteengezet in paragraaf 4 van deze notitie.

 

Voor het begrotingsproces 2005 zullen de mogelijkheden worden onderzocht om de voorbereiding van Programmabegroting en Productenraming gelijk te schakelen, zodat eventuele verschillen en wijzigingen in de doorbelasting van apparaatskosten gelijktijdig met de Programmabegroting in besluitvorming kunnen worden gebracht.

 

2.    Meerjarensaldo Productenraming 2004 – 2007

Alle mutaties in de Productenraming inclusief de genomen besluiten in het kader van de Programmabegroting zijn verwerkt. Hierbij passen nog twee aantekeningen:

a.    Als onderdeel van het verbetertraject van het financieel beheer binnen de Reiniging zullen er verschillende deelexploitaties opgezet worden, een begrotingswijziging op dit onderdeel is in voorbereiding, en wordt voor 1 januari 2004 aan het gemeentebestuur voorgelegd.

b.    In verband met de stelselwijziging verbonden aan invoering van de Wet Werk en Bijstand moeten de rijksbijdragen nog definitief –door het rijk- aangegeven worden. De begrotingsramingen op de desbetreffende producten dragen daardoor een voorlopig karakter. 

 

De aansluiting tussen het saldo van de Programmabegroting en de Productenraming is samengevat in onderstaande tabel:

 

 

bedragen x € 1.000

2004

2005

2006

2007

1.

saldo Productenraming

13

147

-110

275

2.

saldo Programmabegroting

0

-71

-163

292

3.

verschil

13

218

53

-17

 

 

 

 

 

 

 

correcties reeds verwerkt:

 

 

 

 

4.

- afroming salarisbudget t.b.v. koffievoorziening

0

0

0

0

5.

- afroming salarisbudget t.b.v. overwerk Brandweer

0

0

0

0

6.

- verhoging budget vergoeding raadsleden

-29

-29

-29

-29

7.

- correctie: huisvesting Gemeentearchief

-22

-22

-22

-22

8.

totaal reeds verwerkte correcties

-51

-51

-51

-51

                        

 

Toelichting op de tabel.

Zoals blijkt is in de Productenraming sprake van een (gering) positief verschil met de Programmabegroting. Dit is temeer het geval omdat in het saldo van de Productenraming (regel 1) reeds enkele correcties zijn verwerkt, die nader worden toegelicht in paragraaf 3.

 

Daarbij is het saldo van de Productenraming 2004 –2007 ook nog lager uitgevallen doordat in deze raming minder apparaatskosten zijn doorbelast naar investeringskredieten dan in de ‘oude’ gemeentebegroting 2003 – 2006. De oorzaken hiervan moeten nog nader worden onderzocht. Als uit dit onderzoek blijkt dat alsnog meer uren – en daarmee meer apparaatskosten – naar investeringen moeten/kunnen worden doorbelast, wordt het saldo van de Productenraming 2004 – 2007 navenant hoger.

 

Dat er niettemin een klein positief verschil is ontstaan tussen Productenraming en Programmabegroting is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de raming van loon- en prijscompensatie. De loon- en prijscompensatie die in de Productenraming op alle budgetten is verwerkt, blijkt lager uit te vallen dan het bedrag waarmee in de Programmabegroting was rekening gehouden.

 

Het saldo zoals vermeld op regel 1 wordt uiteraard nu ook het nieuwe saldo van de Programmabegroting. De amendementen van de gemeenteraad op de Programmabegroting zijn nog niet in dit saldo verwerkt maar worden meegenomen in een volgende begrotingswijziging.

 

3.    Toelichting correcties

In de voorbereiding van de Productenraming is een viertal posten aan het licht gekomen die aanleiding geven tot een correctie op de programmabegroting. In twee gevallen is deze correctie budgetneutraal. In de andere gevallen betreft het een ‘autonome’ correctie op de vergoeding aan de raadsleden en de meerjarige verwerking van een besluit dat abusievelijk alleen in 2003 was verwerkt.

 

Deze posten worden hierna beschreven.

 

Afroming salarisbudget t.b.v. koffie- en theevoorziening.

In de loop van 2003 is het besluit gevallen dat de kerstpakketten worden afgeschaft in ruil voor afschaffing van de eigen koffiebijdrage. Voor de personeelskosten van de vakteams heeft dat als consequentie dat de kosten van de kerspakketten niet meer uit de eigen personeelsbudgetten hoeven te worden betaald. Daar staat tegenover dat de vakteams nu wel een bijdrage gaan betalen aan het vakteam Huisvesting, Services, Middelen (HSM) voor de koffie- en theevoorziening.

 

Deze kosten worden gedekt uit een afroming van de salarisbudgetten voor in totaal € 56.000. Dit bedrag wordt als budget voor koffie- en theevoorziening toegevoegd aan HSM. Per saldo is het effect min of meer nul: de koffiebijdrage van de vakteams aan HSM staat tegenover de verlaging van hun kosten door afschaffing van de kerstpakketten.

 

                                                                   Bedragen x € 1.000

koffievoorziening

2004

2005

2006

2007

programma

Afroming salarisbudgetten vakteams

-56

-56

-56

-56

Alle

Koffie- en theebudget HSM

56

56

56

56

Alle

saldo

0

0

0

0

 

 

 

Afroming salarisbudget t.b.v. overwerk Brandweer.

Na NEON is in de salarisnorm een component voor overwerk opgenomen, terwijl de kosten niet gelijkmatig over de vakteams zijn verdeeld. Met name de brandweer kreeg te weinig. Daarom is het salarisbudget van alle vakteams met 0,27 % verlaagd en is het bedrag toegevoegd aan het salarisbudget van de brandweer met ingang van de begroting 2002.

Bij de opstelling van de salarisnormen voor de begroting 2004 is deze afroming echter over het hoofd gezien. Deze omissie is alsnog gecorrigeerd door op de salariskosten van de vakteams een bedrag van in totaal € 184.000 in mindering te brengen en dit als overwerkbudget op te voeren bij de Brandweer. Het zij nogmaals opgemerkt dat dit een voortzetting betreft van de bestaande gedragslijn.

 

 

                                                                   Bedragen x € 1.000

Overwerk Brandweer

2004

2005

2006

2007

Programma

Afroming salarisbudgetten vakteams

-184

-184

-184

-184

Alle

Budget overwerk bij de Brandweer

184

184

184

184

Veiligheid

Saldo

0

0

0

0

 

 

 

Vergoeding Raadsleden.

Bij de Zomernota 2003 is een claim ingediend voor de vergoeding van de raadsleden als uitvloeisel van de invoering van het duale stelsel. Daarbij is toen uitgegaan van 37 raadsleden maal een vergoeding van € 16.210. De werkelijke vergoeding is echter € 16.995. Dit levert een verschil op van € 29.045.

 

Het verschil is geconstateerd na opstelling van de Programmabegroting.

 

                                                                   Bedragen x € 1.000

Vergoeding Raadsleden

2004

2005

2006

2007

Programma

Verhoging budget vergoeding Raadsleden

-29

-29

-29

-29

Bestuur &

Organisatie

Saldo

-29

-29

-29

-29

 

 

 

Huisvesting Gemeentearchief.

In de categorie ‘reeds genomen besluiten’ is in de Zomernota 2003 – 2006 ook een besluit opgenomen inzake de huisvesting van het Gemeentearchief. Het betrof o.a. de inrichting van tijdelijke voorzieningen in de Torenhove.

 

De structurele kosten van dit voorstel, ad € 22.000,  waren echter met ingang van 2004 nog niet in de Programmabegroting verwerkt.

 

 

                                                                   Bedragen x € 1.000

Huisvesting Gemeentearchief

2004

2005

2006

2007

Programma

Structurele kosten reeds genomen besluit Zomernota 2003 - 2006

-22

-22

-22

-22

Cultuur

Saldo

-22

-22

-22

-22

 

 

 

4.    De wijziging van de Programmabegroting 2004 – 2007.

De opstelling van de Productenraming 2004 – 2007 leidt noodzakelijkerwijs tot een wijziging van de onlangs vastgestelde Programmabegroting. Dit kent drie hoofdoorzaken:

 

I.      De verwerking van de correcties die hierboven zijn beschreven. In de tabel is steeds aangegeven op welk(e) Programma(s) de verwerking betrekking heeft (hebben);

II.     De fundamenteel andere opbouw van de Productenraming ten opzichte van de Programmabegroting. In de Productenraming worden alle apparaatskosten en overheadkosten via verschillende verdeelsleutels opnieuw ‘toegerekend’ aan de producten, en daarmee ook aan de programma’s. Dit leidt tot een verschuiving in de aangerekende apparaatskosten en overhead tussen programma’s;

III.   De verwerking van andere – budgetneutrale – wijzigingen in de Productenraming. Een prominent voorbeeld zijn de baten en lasten van de Reiniging en de Riolering. In de Programmabegroting waren de tarieven van deze producten nog niet aangepast, evenmin als de loon- en prijscompensatie van de kosten van deze producten. Dit heeft vooral invloed op de programma’s Duurzaamheid (voor de Riolering) en Wijkaanpak en Wonen (voor de Reiniging). (Waar dergelijke wijzigingen een belangrijke invloed hebben gehad op de hoogte van baten en lasten per programma wordt dat hieronder nader toegelicht.)

 

De complexiteit van de technische mutaties behorende bij II in de Productenraming - en de omvang ervan – maken het onmogelijk om per programma een volledige opstelling te geven van de wijzigingen in baten en lasten per programma.

 

Hieronder treft u wel een overzicht aan van de mutaties per programma – en de algemene dekkingsmiddelen – die tijdens de opstelling van de  productenraming hebben plaatsgevonden. De belangrijkste wijzigingen – zoals met name genoemd onder punt III –  worden vervolgens per programma van een toelichting voorzien.

 

 

 

 

 

2004

2005

2006

2007

 

 

 

 

 

saldo Programmabegroting

0

-71

-163

292

 

 

 

 

 

mutaties per programma:

 

 

 

 

Dienstverlening

-329

-492

-529

-513

Werk, Inkomen en Zorg

-1.164

-1.198

-1.246

-1.239

integratie

151

191

221

222

Jeugd en Onderwijs

-155

-144

-141

-130

Wijkaanpak en Wonen

-97

-45

-93

96

Welzijn

-128

-85

-90

-24

Binnenstad

52

52

52

52

Duurzaamheid

8

-79

-84

23

Kennisstad & Economie

-215

-216

-228

-227

Cultuur

24

73

117

197

Veiligheid

2

30

-16

-21

Stedelijke Projecten

4

4

4

4

Bestuur & Organisatie

374

842

978

956

Algemene Dekkingsmiddelen

1.486

1.286

1.109

590

 

 

 

 

 

totaal mutaties

13

218

53

-17

 

 

 

 

 

saldo Productenraming

13

147

-110

275

 

5.    Toelichting op materiële verschillen in baten en lasten per programma

 

Programma Dienstverlening.

 

Verschil programmabegroting versus productenraming 2004 – 2007  bedragen x € 1.000.

 

 

2004

2005

2006

2007

Dienstverlening

Baten

129

129

129

129

Dienstverlening

Lasten

-458

-621

-658

-642

Dienstverlening

Onttrekking

0

0

0

0

Dienstverlening

Storting

0

0

0

0

 

 

-329

-492

-529

-513

 

 

De hogere baten en lasten hebben hier vooral betrekking op het product Burgerzaken. In het kader van de nota Handen en Voeten 2 zijn structurele meeropbrengsten in de begroting verwerkt. Hiertegenover staan hogere personele lasten, doordat bovenformatief personeel nu in de begroting is verwerkt. Mede als gevolg hiervan zijn ook meer overheadkosten aan dit programma toegerekend.


 

Programma Werk, Inkomen en Zorg.

 

Verschil programmabegroting versus productenraming 2004 – 2007 bedragen x € 1.000.

 

 

 

 

2004

2005

2006

2007

2

Werk, Inkomen en Zorg

Baten

6.637

6.690

6.764

6.764

2

Werk, Inkomen en Zorg

Lasten

-7.801

-7.888

-8.010

-8.003

2

Werk, Inkomen en Zorg

Onttrekking

0

0

0

0

2

Werk, Inkomen en Zorg

Storting

0

0

0

0

 

 

 

-1.164

-1.198

-1.246

-1.239

 

 

De verhoging van de baten en lasten op dit programma is voor het overgrote deel het gevolg van de veranderde systematiek van het Fonds Werk & Inkomen. Het gemeentelijk aandeel in de kosten wordt verhoogd van 25 naar 40 % en dit is in de cijfers verwerkt van de producten Algemene bijstand, Ioaw en Ioaz.

 

Na het vaststellen van de programmabegroting is bovendien een aantal mutaties op het programma Werk, Inkomen en Zorg doorgevoerd waardoor het saldo tussen lasten en baten is gewijzigd. Deze mutaties houden o.a. verband met de uitname van Stichting Werkplan en correcties in het kader van het BTW-compensatiefonds. Daarnaast is sprake van een hogere doorbelasting van apparaatskosten en overhead aan dit programma.

 

Programma Wijkaanpak en Wonen

 

Verschil programmabegroting versus productenraming 2004 – 2007 bedragen x € 1.000.

 

 

2004

2005

2006

2007

5     Wijkaanpak en Wonen

Baten

693

803

1.277

1.277

5     Wijkaanpak en Wonen

Lasten

-724

-794

-1.316

-1.056

5     Wijkaanpak en Wonen

Onttrekking

0

0

0

0

5     Wijkaanpak en Wonen

Storting

-66

-55

-55

-125

 

 

-97

-45

-93

96

 

Binnen dit programma bevinden zich de producten rond afvalverwerking en –verwijdering. Ten tijde van de opstelling van de Programmabegroting waren de inkomsten uit afvalstoffenheffing en reinigingsrechten nog niet aangepast aan de tarieven 2004. Dit geldt ook voor loon- en prijscompensatie – en de overige mutaties – op de baten en lasten van deze producten.  Het exploitatiesaldo wordt gestort in de reserve Afvalverwerking.

 

Ook van de baten en lasten van de producten Stedelijke Vernieuwing en Stads- en Dorpsvernieuwing heeft een aktualisatie plaatsgevonden van de baten en lasten in het kader van MRSV en MRISV.

 

Programma Duurzaamheid.

 

Verschil programmabegroting versus productenraming 2004 – 2007 bedragen x € 1.000.

 

 

 

2004

2005

2006

2007

8          Duurzaamheid

Baten

-3.186

106

4.831

2.077

8          Duurzaamheid

Lasten

2.911

-457

-5.577

-2.583

8          Duurzaamheid

Onttrekking

231

220

609

476

8          Duurzaamheid

Storting

52

52

52

52

 

 

8

-79

-84

23

 

 

De baten en lasten van het onderhoud van riolen en gemalen zijn in het kader van de Productenraming geaktualiseerd. Daarbij zijn ook de inkomsten uit de rioolrechten aangepast aan de tarieven 2004. Het exploitatiesaldo wordt verrekend met de reserve Riolering.

 

In het kader van de productenraming zijn de baten en lasten van bouwgrondexploitaties geactualiseerd. Dit leidt met name tot een daling van baten en lasten in 2004 en 2005. Deze baten en lasten zijn overigens in de begroting budgetneutraal, omdat zij worden afgerekend met aparte voorzieningen.

 

 

 

Programma Stedelijke projecten.

 

Verschil programmabegroting versus productenraming 2004 – 2007 bedragen x € 1.000.

 

 

 

 

2004

2005

2006

2007

12          Stedelijke Projecten

Baten

21.549

28.731

26.373

27.173

12          Stedelijke Projecten

Lasten

-21.545

-28.727

-26.369

-27.170

12          Stedelijke Projecten

Onttrekking

0

0

0

0

12          Stedelijke Projecten

Storting

0

0

0

0

 

 

4

4

4

4

 

De verhoging van de baten en lasten betreft hier de grondexploitatie op de (her)ontwikkeling van de Harnaschpolder. De verloopt voor de totale begroting budgetneutraal, omdat deze grondexploitatie – zoals gebruikelijk – wordt ‘verrekend’ met een aparte voorziening.

 

 

 

Programma Bestuur & Organisatie.

 

Verschil programmabegroting versus productenraming 2004 – 2007 bedragen x € 1.000.

 

 

 

2004

2005

2006

2007

13       Bestuur en Organisatie

Baten

-1.332

-1.091

-1.091

-1.091

13       Bestuur en Organisatie

Lasten

1.638

1.807

1.943

1.921

13       Bestuur en Organisatie

Onttrekking

0

0

0

0

13       Bestuur en Organisatie

Storting

69

126

126

126

 

 

374

842

978

956

 

 

Baten zijn hier verlaagd doordat het product doorberekende beheerskosten in de productenraming nagenoeg is geëlimineerd. Dit betrof bijdragen van de zogenaamde gesloten circuits in de kosten van algemeen beheer in het kader van gemeentebrede taakstellingen of besparingen.

 

De lasten zijn eveneens verlaagd doordat stortingen in enkele voorzieningen zijn ondergebracht onder de algemene dekkingsmiddelen.

 

 


 

Algemene dekkingsmiddelen.

 

Verschil programmabegroting versus productenraming 2004 – 2007 bedragen x € 1.000.

 

 

 

 

2004

2005

2006

2007

14

Algemene Dekkingsmiddelen

Baten

-593

-1.724

-1.932

-1.974

14

Algemene Dekkingsmiddelen

Lasten

1.454

2.885

2.917

2.448

14

Algemene Dekkingsmiddelen

Onttrekking

500

0

0

0

14

Algemene Dekkingsmiddelen

Storting

125

125

125

117

 

 

 

1.486

1.286

1.109

590

 

In de algemene dekkingsmiddelen zijn diverse stelposten opgenomen die bij opstelling van de Productenraming zijn geëlimineerd. Het betreft stelposten voor kapitaallasten, nieuw beleid, nominale ontwikkelingen e.d. Deze stelposten zijn ‘overgeboekt’ naar concrete baten en lasten binnen de beleidsprogramma’s.

 

In het kader van de productenraming is ook een deel van de apparaatskosten (en overhead) opnieuw toegerekend aan de algemene dekkingsmiddelen. Het betreft dan met name de zogenaamde perceptiekosten voor de lokale heffingen.

 

Tenslotte heeft ook een correctie plaatsgevonden op een aantal reserves en voorzieningen in het kader van het BTW-compensatiefonds.