Geachte dames en heren, leden van de raad,
In deze notitie wordt u geïnformeerd over de feiten en cijfers betreffende de ‘Tegemoetkoming Woonlasten Kamerhuurders’ (TWK).
In de raadsvergadering van februari 2004 is door uw gemeenteraad de Verordening Tegemoetkoming Woonlasten Kamerhuurders Delft 2004 vastgesteld. Deze houdt -kort gezegd- in, dat elke onvermogende huurder van onzelfstandige woonruimte die via de verhuurder gemeentelijke belasting betaald, dit bij de gemeente kan terugvragen. Inhoudelijk betekent het dat kamerhuurders op dezelfde wijze als elke andere huurder de mogelijkheid hebben om kwijtschelding aan te vragen.
Hoewel het niet om geheel nieuw beleid gaat, maar om een uitbreiding van wat voorheen de THOWE-regeling heette, is een evaluatie op zijn plaats. De oude regeling bood uitsluitend de mogelijkheid van een tegemoetkoming in de onroerendezaakbelasting (OZB), de huidige regeling voorziet in alle gemeentelijke gebruikersheffingen: OZB, rioolafvoerrecht en afvalstoffenheffing.
In deze evaluatie komen achtereenvolgens aan de orde:
- voorbereiding en communicatie
- uitvoering
- stand van zaken en voorlopig resultaat
- conclusies en aandachtspunten.
Om te komen tot een gesmeerd verlopende aanvraagverwerking is in de aanloop naar de aanvraagperiode (oktober-december 2004) tussen de vakteams Uitkeringsadministratie & Archivering (UA&A) en Belastingen zeer intensief contact onderhouden. Dit heeft ertoe geleid dat vanaf het moment van binnenkomst van de eerste aanvraag de verwerking binnen het vakteam UA&A vrijwel vlekkeloos is verlopen.
Ook de externe communicatie met studentenhuisvester DUWO heeft in de voorbereidingsfase frequent plaatsgehad (tweemaandelijks). Hierdoor is het proces van doorberekenen van de gemeentelijke belastingen via de huurnota tijdig in gang gezet en heeft DUWO de noodzakelijke aanpassingen op tijd in haar administratie kunnen doorvoeren. Ook is DUWO door het vlot verlopende contact in staat gebleken de meeste vragen van kamerhuurders te beantwoorden. De periodieke uitwisseling van gegevens over de bezetting van de onzelfstandige wooneenheden is met enige vertraging op gang gekomen; dit blijft wel voorwerp van aandacht. Ook de wijze waarop (digitaal in plaats van papier) behoeft nog enige bijstelling.
De communicatie naar de kamerhuurders heeft op grote schaal plaatsgehad. Er zijn folders en posters gedrukt die vanaf september 2004 in iedere gemeentelijke locatie verkrijgbaar waren. Ook de woningcorporaties, de TU Delft, bejaardencentra en studentensociëteiten hebben reclamemateriaal toegezonden gekregen. Verder is in diverse media behoorlijk aandacht besteed aan de nieuwe regeling (Stadskrant, Haagsche Courant, Postiljon, Delftsche Courant, AbOriginal, Duworama).
Tot slot is aan alle huurders van DUWO voor wie de nieuwe regeling direct gevolgen heeft een brief gestuurd (± 1300 brieven).
Als gevolg hiervan is het aantal gestelde vragen en reacties over de nieuwe TWK-regeling richting de gemeente op één hand te tellen.
De afhandeling van alle aanvragen heeft plaatsgevonden binnen het vakteam UA&A. Hoewel sprake was van een piek in de werkvoorraad, doordat in korte tijd veel aanvragen werden ingediend, is volstaan met de inzet van één FTE. Het bleek niet nodig om extra personeel in te huren.
De indieningstermijn loopt van oktober tot en met december. In deze drie maanden hebben kamerhuurders de gelegenheid hun aanvragen om tegemoetkoming in te dienen.
Totaal zijn er 275 aanvragen ingediend, waarvan de meerderheid in de laatste twee weken van december. De afhandelingstermijn van zes weken is in alle gevallen gehaald. Op het moment van deze evaluatie waren alle toegekende bedragen uitbetaald.
Van de 275 aanvragen zijn er 80 afgewezen, 90 zijn niet in behandeling genomen en 105 aanvragen zijn gehonoreerd met een toekenning. Alle aanvragen zijn afkomstig van jonge kamerbewoners: er zijn geen aanvragen van 65+-ers ingediend.
De afwijzingen hebben voornamelijk betrekking op een te hoog inkomen. De groep van 18-, 19- en 20-jarigen vallen nogal eens buiten de boot, doordat ouders nog (gedeeltelijk) onderhoudsplichtig zijn. Hierdoor is de bijstandsnorm een stuk lager dan van de groep die daarna komt (21+). Met de studiefinanciering, een ouderlijke bijdrage en een klein baantje wordt deze norm snel overschreden: geen tegemoetkoming.
Aanvragen die na herhaalde verzoeken om aanvullende informatie niet volledig zijn (m.n. bij particuliere verhuurders), worden niet verder in behandeling genomen. Hoewel er behoorlijk wat documenten dienen te worden ingeleverd (inkomen, vermogen, bankafschriften, huurspecificatie, IBG, etc) wordt hiernaar in de rappelbrieven duidelijk gevraagd.
De 105 toekenningen bedragen gemiddeld een kleine €100.
Ter vergelijking: in 2003 werden ter uitvoering van de THOWE-regeling 30 toekenningen van gemiddeld €45 uitgekeerd.
Op dit moment zijn alle aanvragen verwerkt, alle uitbetalingen zijn gedaan.
Er zijn 4 administratieve beroepen ingesteld, waarvan er inmiddels één versneld is afgedaan en de overige nog in behandeling zijn.
Uit de ramingen die ten grondslag hebben gelegen aan het raadsbesluit tot invoering van de TWK, blijkt dat er (zeer) ruim binnen de begrote bedragen is geopereerd, zowel voor wat betreft de uitvoeringskosten als voor de post verstrekkingen. Ook zijn de geraamde inkomsten gerealiseerd.
Hoewel de aanloop naar een nieuwe verordening TWK en de uiteindelijke uitvoering ervan in 2004/2005 een behoorlijk lange is geweest (ruim 1,5 jaar), blijkt dat de gedegenheid waarmee door de vakteams Reiniging, UA&A en Belastingen, in samenwerking met de woningcorporatie DUWO voorbereidingen zijn getroffen geleid heeft tot een voorspoedige opstart en afwikkeling van de ‘aanvragenhausse’. Er zijn tot op heden geen stagnaties, onvoorzienbaarheden of andere problemen voorgevallen.
Hoewel het aantal administratieve beroepen nog niet bekend is, blijkt dat het aantal niet-toekenningen (170) het aantal toekenningen (105) ruim overschrijdt. Het niet in behandeling nemen vanwege onvolledigheid is voorwerp van aandacht: zou wel zijn toegekend bij volledige indiening?
Ook naar de ‘indieningsbereidheid’ van 65+-ers wordt verder geïnformeerd; niet duidelijk is waarom geen aanvragen door deze groep zijn ingediend.
Tenslotte wordt nagegaan in hoeverre er mogelijkheden zijn om de 18- tot 20-jarigen meer van de regeling te laten profiteren.
Het TWK-project blijkt financieel gezien vooralsnog gunstig te verlopen. Omdat de TWK-regeling in 2004 vanwege de huurprijsherziening pas per 1 juli startte, zal een jaarcijferoverzicht pas in 2006 kunnen worden opgesteld. Niettemin valt te verwachten dat de resultaten ook over 2005 voordeliger zullen uitvallen dan dat zij bij ongewijzigd beleid zouden zijn geweest.
Het Hoofd Belastingen van de gemeente Delft
Oktober 2005