30 March 2000

Gezins educatie: Om de cultuurschok in een zo andere samenleving te kunnen opvangen is educatie van het hele gezin nodig.

Voor alle kinderen moet de mogelijkheid naar school te gaan binnen Delft net zo gemakkelijk zijn als voor Nederlandse kinderen.

Taalachterstand voorkomen via peuteropvang incl. ouderkontakt: deze combinatie legt een goede basis om te grote problemen in het basisonderwijs te ondervangen.

Taalbeheersing gaat niet altijd voor: er zijn omstandigheden waarin andere vaardigheden belangrijker kunnen zijn.

Voorwaarden om onderwijs te realiseren moeten compleet : locatie, geld, middelen zoals personeel

Taalles moet worden aangepast aan leeftijd / mogelijkheden , ook voor volwassenen

Maatwerk vanaf begin

Studeren moet ook kunnen: voorbeelden via zelforganisaties van geslaagde migranten kunnen daarbij motiveren. Gemeente moet dat mogelijk maken

AMA"S- VV TV- mogen niet werken dus is preventief vast leren een goede optie: kan de gemeente/rijk dat betalen ?

In samenwerking met zelforganisatie trajecten plannen: binnen de zelforganisaties bestaat ervaring op dat terrein. Het is belangrijk als er ook Nederlanders in Iraanse taalschool meedoen.

Wederzijds: OALT ,allochtone deskundigheid gebruiken en professionele inzet: dat betekent allochtone ervaring, deskundigen en ouderparticipatie gebruiken. Dat is bij alle onderwijsvormen van groot belang. (zie ook eerste punt)

Schoolleiding moet zich oriënteren

Taalstages, ook in arbeidssituaties: taal is meer dan woorden: ook je in situaties bijzondere woorden en begrippen eigen maken en verhoudingen leren kennen.

Voldoende kinderopvang (flexibel) De gemeente zou plaatsen kunnen oormerken

Intercultureel onderwijs: Het is van groot belang de koud watervrees voor een gekleurde school positief om te buigen naar het inzien van een grote waarde van intercultureel onderwijs. Breng die deskundigheid dan maar op een plaats samen. Wat overigens betekent dat daar het complete aanbod aanwezig moet kunnen zijn.

Opvang 16-17 jarigen vooral/ t.a.v. taal onvoldoende behalve NT2 meedoen aan activiteiten die minder taal nodig hebben?

Wachtlijsten bij basis en VO-onderwijs wegwerken en voorkomen

Mensen moeten voldoende uren les kunnen volgen om bijstand te kunnen krijgen

Scholing VVTV moet mogelijk gemaakt worden: financiering zoeken/vinden

Helpen bij hanteren "bureaucratie" o.a. door veel voorlichting

Per leefdtijd plannen maken en doelen stellen

Behalve taal ook sociaal culturele aspecten een plaats geven: niet: "Delftse taalschool"

Begeleidingstrajecten van 6 - 18

deskundigheid/ kennis uit andere steden binnenhalen/ gebruiken

Zonder taalbeheersing geen werk

diversiteit van scholingen -verschillende talen- vraagt ruimte en docenten (met beperkingen in de regels) of door zelf doen en zelf betalen mogelijk maken

onderwijssysteem aan ouders uitleggen

aan bevoegde leerkrachten zien te komen

eigen cultuur is belangrijk, maar dat moet ook toegankelijk zijn voor Nederlanders

echte integratie vraagt om gemengde scholen "kleurrijk"

zo’n school kan toch een kwaliteitsschool zijn. Het van belang "leegloop" te voorkomen. Leegloop voorkomen kan ook door het hele aanbod (dus ook 16-17 jr.) in huis te hebben. (ROC ? of VO ? geen rijksgeld beschikbaar ! ) De gemeente kan een bijdrage leveren aan het geloofwaardig houden van de kleurrijke school

De school kan heel goed werken als bindende factor in een wijk / bevolkingsgroep

Denk ook aan de vensterschool

Om maatwerk te creëren is samenwerking nodig en geld

de thuissituatie / huisvesting kan zeer belemmerend zijn voor studieresultaten

t.a.v. wetgeving: onderwijs mag je volgen met verblijfsdocument of een gemeentelijke ontheffing

Samenvatting:

Het recht op onderwijs (de plicht) dient zonder wachttijden en op maat (aangepast aan de mogelijkheden van de kinderen) gerealiseerd te worden.

Voorbereidend is het goed peuteropvang en ouderbegeleiding en voorlichting over het onderwijssysteem te realiseren. Achterstand voorkomen is effectiever dan bijspijkeren tijdens de schoolperiode.

Om het gehele aanbod van 6-18 evenwichtig aan te bieden is samenwerking en medewerking van het gehele onderwijsveld nodig. (en waar nodig aanvullende financiering)

Deskundigheid bundelen kan een goede zaak zijn, maar de scholen moeten een evenwichtige samenstelling van leerlingen kunnen behouden. (behalve de centrale opvang uiteraard)

De school kan in wijk een duidelijke bindende factor zijn. Het is een plaats waar en waaromheen niet alleen kinderen, maar ook ouders elkaar ontmoeten.

Het ontwikkelen van vensterschool op Delftse schaal is daarbij een uitgebreidere optie.

In andere gemeenten in de buurt (R’dam en Den Haag) zijn ervaringen opgedaan en deskundigheid gebundeld waar we hier in Delft gebruik van kunnen maken.

De taalbeheersing is een dergelijke duidelijke participatievoorwaarde (ook voor het vinden van werk) dat dit altijd voorop moet staan.

Daarnaast is echter het omgaan met en verkeren in een hele andere cultuur een proces waarbij veel hulp nodig is. Op dit punt speelt ook de noodzaak van dialoog met de Delftse samenleving in het groot, maar ook de buren en kennissen enz. in het klein een grote rol.

Ook ten aanzien van scholing is het goed samen te werken met de zelforganisaties aangezien zij voor voorbeelden kunnen zorgen waartoe een goede scholing kan leiden en bovendien kan helpen met de studie. Aan de planning van de trajecten van scholing en opleiding kan een bijdrage geleverd worden, planning dient per leeftijdsgroep te gebeuren, maar het altijd belangrijk een duidelijk doel te stellen.

De nieuwkomers zijn bereid zelf mee te denken, mee te doen en ook mee te betalen waar mogelijk.

Het is belangrijk naar bevoegde leerkrachten te zoeken en die te vinden / op te leiden ook binnen de doelgroepen zelf.

Delft moet het mede mogelijk maken om met behoud van uitkering te studeren dat betekent onderzoek naar de mogelijkheden om het volgen van onderwijs mogelijk te maken voor mensen zonder document, door een gemeentelijke ontheffing.

Randvoorwaarden:

eerlijke kansen, (diploma’s / achtergrond)

onderschatten van kwaliteiten

netwerken / kruiwagen

kloven in trajecten overbruggen

inzicht in kapitaalvernietiging

werkgever vertrouwd met de groep

kort thuiszitten verkleint de afstand

voorbeeldfiguur / sleutelfiguur

wat mis je ?

praten met i.p.v. over vreemdelingen

luisteren ook als er geen probleem of verkiezing is en doe wat met onze ideeën

voer samen met vreemdelingen lobby naar bedrijven

specifieke aanpak hoger opgeleide vreemdelingen (projecten ?)

markt (vraag naar arbeid) beter kennen

en overbruggen van hiaten/ vooronderstellingen "bestrijden" (Bijl)

begrip / kennis over achtergronden vreemdelingen. Onbekend maakt onbemind

stimuleren van eigen bedrijf

kweekvijver a la TU bij Delft integreert (M.Akozbek)

wat doen we / wie ?

leer elkaar kennen (taalstages, gemeente geef voorbeeld in aannamebeleid van vreemdelingen)

zet allochtoon in soll.commissie

bedrijvenvisie van KBB (Lohmans) leren kennen agenderen in Delftse kring e.v.

meer gerichte scholingstrajecten naar bijv. bijstandsmedewerkers

ga op de stoel van de ondernemer zitten en denk niet als ambtenaar

Lage drempels bestaande voorzieningen 6 x

Vraaggericht werken (vragen van doelgroep) 2x

Middelen 2x ruimtes

zie ook 9 Erkenning 10 x van wie ik ben (vluchtelingen)

Zekerheid 4 x over beleid/postie/snelheid

Erkenning van de opleiding in land van oorsprong

Benut de talenten 5 x

Vertaling op verzoek

Eigen identiteit en cultuur ontplooien zie ook punt ¾

Onderwijs in eigen taal (kinderen) 3 x

Bereidheid van alle betrokkenen tot integratie 4 x

Verantwoordelijkheid nemen voor deelname stimuleren! Openstellen! 6x

Isolement doorbreken op alle manieren adoptie 10x

Harmonie

Gemeente moet zorgvuldig uitnodigen zie ook 12

Personeelsbeleid gemeente: kleurrijk maken

Echte interesse/samenwerken/ communicatie 4 x zie ook 13

Beeldvorming verbeteren(taak pers. ook !)

Draagvlak vergroten

sociale netwerken, ook in de buurt zie ook 13!

Ophouden met "vreemdelingen"

Contact voor nieuwkomers op basis van behoefte aanbod

Ondersteuning op bouw eigen organisatie zie ook 9

Kennismakingsgids Delft/Nederland

Openmaken van alle organisaties voor iedereen (dus niet punt 23 éérste eigen organisaties)

Eigen verenigingen zijn maatschappelijk onderdeel

Multicultuur(afspraken theater etc.)

Stadskrant biedt forum voor kleurrijke schrijvers zie ook 18 (kennismaking zelforganisaties)

Uitburgeren(ontburgerlijken)

Gelijkwaardige subsidievoorwaarden

Erkenning Draagvlak

Openheid Stimuleren

Laagdrempelig Besturen

Vraaggericht afspiegeling

Ruimtes Voorwaarden scheppend

GELIJKWAARDIGHEID

Voorwaarden scheppen

Sturen: Lage drempels; gericht op vraag; Subsidievoorwaarden

Draagvlak: Erkenning; beeldvorming; multicultuur

opmerkingen in steekwoorden:

heeft de indruk dat het vraagstuk eng wordt bekeken. Mist in de stukken de samenhang tussen de verschillende domeinen van nieuwkomers; bekijken in kader van lokaal sociaal beleid: vraagstukken, zoals participatie, leefbaarheid en veiligheid in samenhang bekijken.

aandacht voor de samenstelling van de bevolking in de wijken: gemengde samenstelling, maatregelen segregatie, herstructurering

variatie in aanbod, goede voorlichting, verlokkingen systeem

duidelijke voorlichting (huursubsidie, WVG-urgentie), spreiding over alle wijken, sturing, kleinschaligheid (in kleinere gemeenten snellere integratie).

passende woonruimte, leefregels,gemeentereiniging

informatie, begeleiding vooral in de eerste 6 maanden, projecten samen met allochtonen, structurele samenwerking tussen corporaties en zelforganisaties, meer grote woningen (i.v.m. gezinshereniging)

participatie bij bewonersgroepen, begeleiding voor woonproblemen, goede relatie woningtype-aantal bewoners, aandacht voor leefregels

problematiek AMA’s bij bereiken van leeftijd van 18 jaar, vallen dan in een gat.

juiste gezinnen in juiste woningen, aandacht voor segregatie en voorkomen van te grote concentraties, woonbegeleiding

idem, voldoende dagbesteding in directe woonomgeving

wonen, een goede plek voor een ieder, voldoende en gevarieerd aanbod (wordt vooral vanwege de geografische aantrekkelijkheid van Delf, vaak benaderd door statushouders die naar Delft willen.

veel Iraniers doet beroep op hem, vooral i.v.m. schulden. Aandacht voor taal in brieven van instanties zoals deurwaarders, contacten naar mensen met moeilijkheden, uitleg normen en waarden in wooncultuur over en weer.

contacten met andere bewoners, netwerken van belang (isolement, taal), begeleiding met het oog op inburgering (gunstige voorwaarden voor contacten in de woonomgeving, passende huisvesting (grootte)

inwoning vroeger in de 60-er jaren gewoon i.v.m. woningnood. Mogelijkheden nu bij 1-persoonshuishoudens in grote woningen. Bevorderen van leegmaken van grote woningen door aantrekkelijker maken van aanbod voor 1 persoonshuishoudens. Aandacht voor snellere reactie van woningcorporaties bij reparaties en dergelijke (worden allochtonen hierbij benadeeld ? kunnen zij hun klachten voldoende duidelijk maken en weten zij de weg). Spreiding maar ook ‘Je voelt je thuis wanneer je met mensen van je eigen cultuur kunt praten’.

wonen naar eigen smaak, kleinschaliger denken, aandacht voor ouderenzorg voor allochtone gezinnen: bijv. mogelijkheden creëren voor inwoning bij de kinderen NB. VHV doet momenteel onderzoek naar behoefte van ouderen op gebied van wonen.

personeel aannemen van niet- nederlandse afkomst, participatie: bewoners betrekken in de diverse organisaties

goede introductie nieuwe bewoners, participatie, voorzieningen in de wijk

spreiding, voldoende en goed aanbod, sturing in aanbod, voorlichting

De opvang en integratie van vreemdelingen in Delft, zou voor wat betreft het ‘wonen’ aan

de volgende criteria moeten voldoen:

t. a. v. de woonruimteverdeling:

spreiding van de verschillende allochtone groepen over de stad, voorkomen van concentraties. Er is een bepaalde noodzaak om in de buurt van landgenoten te wonen om zich thuis te kunnen voelen en de moedertaal te kunnen spreken, echter wel bij voorkeur temidden van de autochtone bevolking. Bij te grote concentratie van allochtonen in een wijk heeft integratie weinig kans: bij kleinschaligheid meer draagvlak in de samenleving: meer bereidheid tot begrip, acceptatie en hulp.

Actie: o.a. sturingsmogelijkheden bezien van aanbodmodel woonruimteverdeling

t. a. v. de woningvoorraad:

passende woningen, voldoende gevarieerd aanbod, grote woningen voor grote gezinnen, aandacht voor ouderen (bijv. woningen, waarin mogelijkheden zijn voor inwoning van ouders bij kinderen); aandacht voor AMA’s +; goede voorlichting

Actie: o.a. door middel van herstructurering de nodige differentiatie in de woningvoorraad aanbrengen

t. a. v. de woning en woonomgeving:

stimuleren van contacten tussen de bewoners, bevorderen van netwerken, participatie van allochtonen in bewonerscommissies en ook bij voorkeur als werknemer bij corporatie of instantie meedenkend in practische en beleidszaken; goede voorlichting over leefregels, normen en waarden m. b. t. hygiëne en veiligheid en toezicht op naleving hiervan; brieven van instanties in begrijpelijke taal; zorgvuldige en snelle reactie op en behandeling van klachten over gebreken aan de woning, portiek, galerij, vuil op straat door corporaties en stadsreiniging; structurele samenwerking tussen corporaties en zelforganisaties; opzetten en bevorderen van voldoende dagbesteding in de wijk

Actie: o.a. meer mogelijkheden creëren dat allochtonen niet alleen als bewoner, maar ook als werknemer bijdragen aan oplossing van vraagstukken m.b.t. integratie en opvang.

Het is nodig om direct een huisarts te vinden. In Delft is dat heel moeilijk

Vrouwen hebben behoefte aan vrouwelijke huisartsen

Aansluiting van allochtonen in de (gezondheids)zorg

Een gezond en zelfstandig bestaan verminderen gezondheidsklachten. De grote gezinnen, schuldproblemen en de concentratie van allochtonen in bepaalde wijken is niet goed voor de gezondheid van allochtonen.

Taal is barrière bij het spreken van een huisarts of hulpverlener

Veel allochtonen kennen de weg in de (gezondheidszorg) niet. Ze zouden meer informatie willen hebben over hoe het systeem is georganiseerd.

Allochtonen hebben een andere beleving van pijn/klachten dan Nederlanders

Allochtonen hebben andere verwachtingen van de gezondheidszorg in Nederland. Bijvoorbeeld ze verwachten dat ze meer medicijnen krijgen voorgeschreven terwijl dat in Nederland niet altijd het geval is. Daarbij zijn de huisartsen in Delft zeer conservatief en niet open voor allochtonen. Men voelt zich vaak niet serieus genomen.

Voorlichting voor allochtonen. Dit kan georganiseerd worden door de zelforganisaties in samenwerking met de gemeente. Bijvoorbeeld over hoe de (gezondheids)zorg in Delft is georganiseerd of over wat allochtonen van de (gezondheids)zorg in Delft kunnen verwachten, maar ook over bijv. het invoeren van een collectieve ziektekostenverzekering.

Cursussen voor allochtonen om ze om te scholen voor werk in de (gezondheids)zorg

Instellingen beter instellen op allochtone cliënten en hun specifieke problematiek. Bijvoorbeeld tijdens de opleiding voor huisarts.

Meer samenwerking tussen instellingen onderling om ervaringen en kennis over allochtonen uit te wisselen.

Tijdens inburgeringscursussen aandacht aan (gezonheids)zorgsysteem in Delft besteden.

Allochtonen stimuleren om deel te nemen in beslisorganen of besturen van instellingen voor (gezondheids)zorg.

In klantenpanels brieven van de gemeente voorleggen aan allochtonen met de vraag of het begrijpelijk voor hen is.

De rol van zelforganisaties als klankbord vergroten. Er kan beter naar hen worden geluisterd. Hierdoor wordt bijv. duidelijk voor hulpverleners of huisartsen wat het in andere culturen betekent om ziek te zijn.

De huisarts is vaak de eerste waar allochtonen zich tot wenden bij klachten. Huiartsen hebben daarom een belangrijke verwijsfunctie naar verdere hulpverlening. Daarom moeten vooral huisartsen geschoold worden in het omgaan met allochtonen.

Onlangs is er een onderzoeksrapport uitgebracht door het bureau Regioplan inzake de opvang van vreemdelingen in de gemeente Delft. De werkelijke instroom van vreemdelingen in Delft overtreft al enige tijd de taakstelling van het Rijk. De kwaliteit van de opvang en de doelmatigheid van de inzet van de beschikbare middelen staan hierdoor onder druk. Een extra knelpunt dat die druk verhoogt, is de versnipperde aanpak binnen de gemeente zoals het onderzoek van Regioplan recent heeft aangetoond.

Inmiddels heeft de gemeente Delft een projectgroep Integratiebeleid ingesteld die zorg moet dragen voor een samenhangend integratiebeleid. Binnenkort zal de projectgroep een concreet stappenplan aan de gemeente voorleggen, mede op basis van de uitkomsten van deze avond.

De vragen voor vanavond zijn:

Wat is integratie?

Moet de gemeente meer doen dan zij wettelijk verplicht is?

Per thema (wonen, werken, zorg/gezondheid, maatschappelijke deelname en scholing):

Wat wil je bereiken op het gebied van integratie m.b.t. dit thema?

Welke bijdrage kunnen de zelforganisaties leveren?

Integratie houdt een tweezijdige aanpassing in. Het vergt een inspanning van beide kanten. De gemeente Delft kent ca. 120 nationaliteiten, integratiebeleid is dus geen overbodige zaak. Vanavond gaan we in werkgroepen met vijf onderdelen van het integratiebeleid aan de slag: wonen, scholing/onderwijs, werk, zorg/gezondheidszorg en maatschappelijke participatie. Wanneer je als vreemdeling in Nederland of in Delft aankomt zijn dit essentiële zaken.

Wonen: Een dak boven je hoofd

Een medewerker van de woningcoöperatie Volkshuisvesting vertelt: "Zo´n 50-60% woningzoekenden zijn nieuwkomers. Ze zijn allemaal van veel verschillende culturen afkomstig. Ze willen graag participeren in de Nederlandse samenleving."

Scholing/Onderwijs

Een directielid van het Grotius College vertelt: "Op het Grotius College zitten veel nieuwkomerskinderen en ze zijn een verrijking voor de school. Wij zijn een kleurrijke school. Ik zou graag zien dat de samenleving er ook zo tegenaan zou kijken."

Werk

Een medewerker van Bureau Werkplan licht het Project Uitstroomverbetering toe: "Wij stomen mensen klaar voor bemiddeling naar werk. Ik ben zelf een nieuwkomer (geweest) en begeleid nu zelf nieuwkomers. Het bemiddelen naar werk is moeilijk."

Zorg/Gezondheidszorg

De directeur van de Stichting Vrouwenopvang in Delft geeft aan: "Wij vangen ook veel vrouwen op die nieuwkomer zijn in Nederland. De taalbarrière is vaak een probleem om lichamelijke en psychische klachten te behandelen. Die barrière kan echter geslecht worden door een tolk in te zetten. Toch blijkt dat laatste een moeilijk punt bij veel hulpverleningsinstanties."

Maatschappelijke participatie

Met behulp van scholing en vorming wordt de maatschappelijke participatie door nieuwkomers bevorderd. Scholing en vorming is echter niet afdoende. Ook betekent participatie nog geen integratie. Integratie vergt ook een inspanning van de Nederlander of Delftenaar.

Er waren vanavond veel zelforganisaties aanwezig met veel potentieel. De gemeente zal in gelijkwaardigheid en in samenwerking met deze zelforganisaties aan de slag gaan met het integratiebeleid. Op deze wijze komen wij niet slechts tot een Delfts integratiebeleid over nieuwkomers maar tot een Delfts integratiebeleid met nieuwkomers.