Gemeente Delft

Inkoop van reïntegratiediensten

beleid en implementatie

 

december 2001

 

 

 


1                Inhoudsopgave – Inkoopbeleid

1             Inhoudsopgave – Inkoopbeleid Woord vooraf i

1             Woord vooraf ii

2             Inleiding  1

3             Bepalen van de inkoopbehoefte  3

4             Bepalen inkoopstrategie  4

5             Selectiecriteria  6

6             Gunningscriteria  7

7             Contracten  8

1.            Inleiding  10

8             Het inkoopkader 12

8.1          Beleidskeuzen  12

8.2          Analyseren bestandsinformatie  13

8.3          Evalueren bestaande contracten  13

8.4          Aanbod uit de markt 14

8.5          Opstellen inkoopkader 15

9             Het Programma van Eisen  16

9.1          Kiezen van inkoopprocedure  16

9.2          Opstellen selectiecriteria  17

9.3          Bepalen gunningcriteria  17

9.4          Vaststellen Programma van Eisen  18

10           Het Contract 20

10.1        Uitnodigen om te reageren  20

10.2        Selecteren van aanbieders  20

10.3        Gunnen van de opdracht 21

10.4        Opstellen contract 21

10.5        Monitoren  22

A            Wettelijke kaders  1

2                Woord vooraf

Deze rapportage schetst de uitgangspunten van het Delftse inkoopbeleid en geeft een blauwdruk voor de implementatie. Het document is te beschouwen als een ongetest prototype van de inkoopprocedure. In de komende maanden zal Delft volgens dit stramien daadwerkelijk contracten af gaan sluiten. Dit zal zeer waarschijnlijk betekenen dat de implemantatie en de uitgangspunten op onderdelen aangepast dan wel aangevuld zullen worden. KPMG BEA zal Delft ondersteunen bij het afsluiten van de contracten en tegelijkertijd het document aanpassen. Dit moet leiden tot een bruikbare en geteste inkoopprocedure.

 

 

 

 

Inkoopbeleid


3                Inleiding

Door de veranderingen in de uitvoeringsstructuur van de sociale zekerheid per 2002 (SUWI) treden er belangrijke veranderingen op in het gemeentelijke activeringsbeleid. Eén van deze veranderingen is dat gemeenten vanaf 2002 reïntegratieactivteiten moeten gaan inkopen op de markt. Gemeenten worden verantwoordelijk voor reïntegratie van bijstandsgerechtigden, maar laten de uitvoering daarvan aan andere - private – partijen over.

Deze notitie beschrijft het inkoopbeleid voor reïntegratiediensten door de gemeente Delft. De notitie beschrijft aan de hand van het Programma van Eisen voor reïntegratiediensten welke inhoudelijke keuzes de gemeente Delft maakt. Daarnaast gaat de notitie in op het contracteren van reïntegratiebedrijven.

Delft streeft naar een heldere en transparante procedure a.d.h.v. een Programma van Eisen.

De gemeente Delft streeft naar heldere en transparante inkoopprocedures voor reïntegratiediensten. Om dit te bereiken zal de gemeente voor elk contract een Programma van Eisen opstellen. Op basis van het Programma van Eisen kunnen aanbieders hun offertes opstellen en krijgen zij inzicht in de procedure. Het Programma van Eisen vormt daardoor de kern van het inkoopbeleid van de gemeente Delft. Het Programma van Eisen bestaat uit 4 onderdelen:

1.       omschrijving in te kopen dienst. Het Programma van Eisen zal een beschrijving bevatten van de in te kopen dienst. De beschrijving van de dienst maakt duidelijk beschreven aan welke specificaties de dienstverlening zal moeten voldoen en tegen welke voorwaarden Delft over zal gaan tot betaling;

2.       omschrijving van de procedure. Het Programma van Eisen beschrijft vervolgens welke procedure de gemeente Delft heeft gekozen voor de inkoop van een bepaalde dienst. Deze procedure kan beperkt zijn of uitgebreid;

3.       selectie van aanbieders. Het derde element in het Programma van Eisen zijn de voorwaarden die Delft stelt aan de aanbieders, dit zijn de selectiecriteria. In de selectiecriteria maakt Delft een onderscheid tussen uitsluitingsgronden en kwaliteitscriteria waar contractpartners aan moeten voldoen;

4.       gunningscriteria. Tot slot beschrijft het Programma van Eisen op welke wijze Delft de keuze voor een bepaalde aanbieder maakt. Uitgangspunt daarbij is dat Delft kiest voor de aanbieding met de gunstigste prijs/kwaliteit verhouding.

Inkoopprocedure op hoofdlijnen

Delft zal de inkoopprocedure volgens een vast stramien uitvoeren. Deze procedure bestaat uit 4 onderdelen die tezamen het programma van eisen vormen. 

Inventariseren inkoopbehoefte

(Programma van eisen)

Bepalen inkoopstrategie

Opstellen selectiecriteria

Opstellen gunningscriteria

 

Figuur 1 geeft een indruk van de verschillende stappen in de inkoopprocedure.

Opbouw van deze notitie

In deze notitie komen de belangrijkste elementen van het inkoopbeleid van de gemeente Delft aan de orde. We volgen daarbij de verschillende elementen die in het Programma van Eisen aan de orde komen. Dit betekent dat we achtereenvolgend aandacht schenken aan het bepalen van de inkoopbehoefte, het opstellen van de selectiecriteria, het opstellen van de gunningscriteria. Hiermee zet Delft de onderdelen waaruit het programma van eisen bestaat op een rijtje. Daarnaast schenkt de notitie apart aandacht aan het contract.

4                Bepalen van de inkoopbehoefte

Bepalen inkoopbehoefte start inkoopprocedure

Het inkopen van reïntegratiediensten begint met het inventariseren van de in te kopen dienst. Het resultaat hiervan vindt zijn weerslag in de omschrijving van de in te kopen dienst in het Programma van Eisen. Delft bepaalt de inkoopbehoefte aan de hand van de volgende elementen:

1.       beleidskeuzen. Indien er vanuit beleidsmatig oogpunt accenten worden gelegd in het activeringsbeleid dan zal hier bij het bepalen van de inkoopbehoefte rekening mee gehouden moeten worden. Hieronder vallen ook de taken die voortvloeien uit landelijk beleid. Hierbij kunnen we denken aan de gemeentelijke taken voor de sluitende aanpak voor volwassenen en recenter aan de gemeentelijke verantwoordelijk voor de reïntegratie van niet-uitkeringsgerechtigde;

2.       bestandsinformatie. Analyses van het zittend bestand geven duidelijkheid over de ontwikkeling van de verschillende groepen uitkeringsgerechtigden, de consequenties die dit heeft voor de uitgaven aan inkomensvoorziening. De kenmerken van het zittende bestand en de belemmeringen vormen een belangrijke element van het zittend bestand een duidelijke indicatie voor de inkoopbehoefte;

3.       de evaluatie en monitoring van bestaande contracten. De effecten van de lopende contracten geven zicht op de effectiviteit van instrumenten in relatie met doelgroepen maar geven ook aan wat de effectiviteit is van bepaalde aanbieders;

4.       het aanbod in de markt. De markt voor reïntegratiediensten groeit sterk. Dit betekent dat het aanbod zich ontwikkelt en er concurrentie optreedt. Dit kan een daling van de prijzen tot gevolg hebben en kan leiden tot kwalitatief betere en vernieuwende dienstverlening. Delft zal bij de bepaling van de daarom rekening houden met de ontwikkeling in de markt en daar indien mogelijk van profiteren.

Resultaat van het bepalen van de inkoopbehoefte[1]

Op basis van deze elementen bepaalt Delft wat zij wil inkopen in de komende periode. Zij geeft hiermee aan welke diensten (eventueel producten) zij wil inkopen. Hierbij geeft zij per dienst aan

-         Wat de productspecificaties zijn. Deze dienen ondubbelzinnig en afrekenbaar te zijn

-         Voor welke doelgroep(en) de dienst is bedoeld

-         In welke aantallen de dienst ingekocht gaat worden

Trajecten of onderdelen van trajecten

Een aandachtspunt is verder of Delft hele trajecten wil inkopen of trajectonderdelen. In de inventarisatie van de belemmeringen van de verschillende soorten cliënten is dit een element van belang.

Bij omschrijving inkoopbehoefte is ook verantwoordingsinformatie van belang

Bij het omschrijven van de inkoopbehoefte is het ten eerste van belang dat Delft diensten inkoopt die vanuit het oogpunt van haar eigen cliënten nodig zijn. Daarnaast speelt echter dat Delft de diensten moet kunnen declareren als uitgaven in het kader van het budget scholing en activering. Hiervoor is het van belang dat bij het bepalen van de inkoopbehoefte en het vaststellen van de productspecificaties ook wordt nagedacht over de wijze waarop de aanbieder rapporteert over de geleverde prestatie. Daarbij dient direct de link gelegd te worden met de door het ministerie gestelde eisen ten aanzien van declarabiliteit. Belangrijk in dit verband is bijvoorbeeld de Monitor Scholing en Activering.

5                Bepalen inkoopstrategie

Gemeente is, binnen juridische kaders, vrij in de keuze van de inkoopprocedure

Nadat is omschreven wat Delft wil inkopen maakt zij een keuze voor een inkoopstrategie. In principe is delftr vrij in het kiezen van een inkoopprocedure. De inkoopstrategie moet wel voldoen aan de bepaalde juridische kaders. De meest relevante zijn het Europese aanbestedingsrecht en de eisen die SUWI stelt ten aanzien van de inkoop van reïntegratiediensten. Op basis van het Europees aanbestedingsrecht kan geconcludeerd worden dat Delft vrij is in de keuze van de inkoopprocedure.. Uiteindelijk heeft de gemeente binnen deze kaders ruimte om zelf de inkoopprocedure in te richten. (Zie de bijlage over de juridische kaders). SUWI stelt wel enige (minimum) eisen aan de door de gemeente te volgen procedure.

Spelregels op de reïntegratie markt volgens SUWI

Om het ontstaan van de reïntegratiemarkt te stimuleren worden in SUWI spelregels opgesteld ten aanzien van de wijze waarop gemeenten (en andere opdrachtgevers) diensten op de reïntegratiemarkt moeten inkopen. Centraal element daarin is dat er sprake moet zijn van een transparante en toetsbare aanbestedingsprocedures waarbij meerdere offertes gevraagd moeten worden op basis van vooraf vastgestelde criteria.

Bepalen inkoopstrategie aan de hand het belang van de dienst, het beschikbare aanbod en de afrekenbaarheid

De gemeente Delft bepaalt de inkoopstrategie voor de verschillende reïntegratiediensten aan de hand drie aspecten. Ten eerste het belang van de dienst in het totale pakket van in te kopen diensten. Het belang kan bepaald worden door te kijken naar de omvang van de opdracht. Naar het aantal personen waarvoor een bepaalde dienst wordt ingekocht. Ook is het mogelijk dat het belang van een dienst toeneemt doordat de gemeente ervoor kiest om in haar beleid extra aandacht aan een bepaalde groep te besteden. Als uitgangspunt neemt de gemeente dat naarmate het belang van de dienst groter is, zij bereid is meer tijd en energie te steken en een uitgebreidere procedure kiest.

Een tweede aspect dat Delft meeweegt in de keuze voor een bepaalde procedure is de omvang van het beschikbare aanbod. Indien er veel geschikt aanbod is, heeft de gemeente Delft er meer belang bij om daadwerkelijk een uitgebreide procedure te starten. Delft kan zich in dit geval als het ware door de markt laten verassen en een openbare procedure starten. In een openbare procedure worden meerdere partijen uitgenodigd om mee te offreren. In het andere geval waarin er naar verwachting weinig geschikt aanbod is kan Delft volstaan met het uitnodigen van al bekende partners. Delft kiest in dit geval voor een onderhandse procedure.

Het derde aspect dat van belang is voor de bepaling van de inkoopprocedure is het gemak waarmee de dienst is af te rekenen. Indien een dienst gemakkelijk en tegen geringe kosten is af te rekenen dan ligt het meer voor de hand om deze dienst op de markt in te kopen en ligt het meer voor de hand om een uitgebreide inkoopprocedure op te straten.

Van inkoopstrategie naar inkoopprocedure

In principe heeft de gemeente de keuze voor een openbare aanbesteding of een onderhandse gunning en een aantal varianten daarop. Delft zal, op basis van bovengenoemde criteria, komen tot een keuze. Hierbij staan Delft in principe een aantal ‘modelprocedures’ voor ogen.

Openbare aanbestedingsprocedures. Hierin plaatst Delft, bijvoorbeeld in kranten op tijdschrijften, een addvertentie. Het voordeel van deze methode is dat er een goed beeld ontstaat van het aanbod in de markt. Keerzijde hiervan is dat het veel tijd kost om alle aanbiedingen te beoordelen. Er zijn in principe 2 soorten openbare aanbestedingsprocedures:

-         openbare aanbesteding met selectie en gunning;

-         openbare aanbesteding met directe gunning;

 

Bij onderhandse aanbesteding worden meerdere al bekende partijen uitgenodigd. Er zijn twee varianten:

-         onderhandse aanbesteding met selectie en gunning;

-         onderhandse aanbesteding met directe gunning;

 

delft verwacht dat zij met name zal werken met en onderhandse aanbestedingsprocedure. Hieronder werken we de laatste twee procedures uit:

Onderhandse aanbestedingsprocedure met een selectie- en een gunningsronde

Om meerdere nieuwe aanbieders in de gelegenheid wil stellen mee te dingen naar een opdracht zonder hiervoor een openbare procedure uit te schrijven, is deze onderhandse procedure met een selectie- en gunningsronde een goede optie. Door in twee ronden te gunnen is het mogelijk om meerdere partijen in de procedure te betrekken zonder dat de noodzaak bestaat om van alle partijen direct uitgewerkte offertes te moeten beoordelen.

In de procedure moeten dan de volgende stappen gezet worden:

1.       toezenden van een programma van eisen en het beoogde contract aan een aantal potentiële aanbieders inclusief een uitnodiging tot inschrijving. De gunningscriteria hoeven in dit stadium nog niet bekend te zijn, de selectiecriteria wel. Ook kan de gemeente in het programma van eisen aangeven hoeveel aanbieders zij na de selectiefase over wil houden.

2.       ontvangst inschrijvingen door de gemeente. De inschrijvingen moeten vergezeld zijn van een formulier of document waarin de aanbieder de selectievragen van de gemeente Delft beantwoordt en de voor de selectie benodigde bewijsstukken.

3.       selectie van de aanbieders door de gemeente op basis van de selectiecriteria.

4.       afwijziging aanbieders die niet aan de selectiecriteria voldoen en de geselecteerde aanbieders uitnodigen een offerte uit te brengen. De gunningscriteria moeten nu ook bekend zijn. Eventueel een format voor de offerte toesturen.

5.       optie om alle aanbieders een aanvullend gesprek aan te bieden om het offerteverzoek toe te lichten, dan wel om hiervoor een pre-bid meeting met alle aanbieders te organiseren.

6.       ontvangst van de offertes  en beoordeling door de gemeente

7.       gunning van de opdracht en gemotiveerde afwijzing van de overige aanbieders

8.       contractonderhandeling met de geselecteerde aanbieder

9.       opstellen privaatrechtelijk contract in aanvulling op de offerte en ondertekening door beide partijen.

10.   melding van de gunning in Brussel voor zover het een aanbesteding boven de 200.000 euro betreft.

Onderhandse aanbestedingsprocedure met directe gunning

Wanneer de gemeente Delft een beperkt aantal, relatief bekende aanbieders wil uitnodigen voor een offerte, ligt een onderhandse aanbesteding met directe gunning het meest voor de hand. In deze procedure wordt een beperkt aantal partijen gevraagd om direct offerte uit te brengen. In de beoordeling wordt in één keer gekeken naar de eisen waar de aanbieder aan moet voldoen (de selectiecriteria) en het aanbod (op basis van de gunningscriteria).

In de procedure moeten dan de volgende stappen doorlopen worden:

1.       toezenden Programma van Eisen aan geselecteerde aanbieders

2.       optie om de aanbieders uit te nodigen voor een toelichtend gesprek

3.       ontvangst offertes van de aanbieders

4.       beoordeling van de offertes door de gemeente op basis van de opgestelde selectie- en gunningscriteria

5.       gunning van de opdracht en gemotiveerde afwijzing van de overige aanbieders

6.       contractonderhandelingen met de geselecteerde aanbieder

7.       opstellen privaatrechtelijk contract in aanvulling op de offerte en ondertekening door beide partijen

8.       melding van de gunning in Brussel voor zover het een opdracht boven de 200.000 euro betreft

6                Selectiecriteria

Delft stelt voor de selectie van aanbieders selectiecriteria op. Bij de selectiecriteria gaat het om de eisen die delft stelt aan de reïntegratiebedrijven waarmee zij werkt. Het gaat hier nadrukkelijk om de beoordelingen van de aanbieders en nog niet van de diensten die zij eventueel zouden leveren. Als bedrijven voldoen aan de selectiecriteria dan mogen zij offreren. Delft maakt onderscheid tussen twee soorten selectiecriteria. Uitsluitingsgronden en kwalitatieve eisen. Het niet positief kunnen reageren op uitsluitingsgronden betekent dat een aanbieder niet in aanmerking kan komen voor het leveren van een bepaalde dienst. Bij kwalitatieve eisen gaat het om de kenmerken van de aanbieders die Delft van belang vindt voor de dienst. Ook hier moeten aanbieders aan trouwens aan voldoen.

Uitsluitingsgronden[2]

Delft stelt de volgende uitsluitingsgronden. Deze zijn in principe voor alle diensten gelijk. Een aanbieder moet bij inschrijving op de opdracht verklaren dat hij voldoet aan al deze aspecten. Indien het in een later stadium tot gunning van de opdracht komt moet de aanbieder de onderliggende verklaringen overleggen. Indien dit op één of meer van de onderstaande niet mogelijk blijkt dan zal er geen opdracht verleend worden.

-         De aanbieder verkeert niet in staat van faillissement;

-         De aanbieder heeft geen surseance van betaling aangevraagd;

-         Tegen de aanbieder is geen gerechtelijke beslissing omtrent beroepsmoraliteit genomen;

-         De aanbieder heeft geen ernstige fout bij uitoefening beroep gemaakt;

-         De aanbieder heeft voldaan aan zijn verplichten ten aanzien van belastingen;

-         De aanbieder heeft voldaan aan zijn verplichten ten aanzien van sociale verzekeringen;

-         De aanbieder is ingeschreven bij Kamer van Koophandel.

Kwalitatieve eisen

Kwalitatieve eisen zijn eisen die Delft stelt aan aanbieders. Deze eisen kunnen afhankelijk van de aard van de in te kopen dienst worden bepaald. De aanbieders moeten de volgende aspecten aantonen:

-         Continuïteit organisatie (menskracht, financieel);

-         Garantie beschikbaarheid personeel (vervanging bij ziekte);

-         Voldoende vakbekwaam personeel;

-         Aantoonbare ervaring met de doelgroep, regio en omvang;

-         Bereid tot het verrichten van werkzaamheden op locatie Gemeente Delft;

-         In staat en bereid om verantwoordingsinformatie te leveren volgens een door de Gemeente Delft te bepalen format;

-         Uitvoeren van alle werkzaamheden in eigen beheer of bereid als hoofdaannemer eindverantwoordelijkheid te aanvaarden.

-         Beschikken over een privacy reglement;

-         Beschikken over een klachtenreglement;

-         In staat en bereid zijn om op verzoek referenties op te geven;

Toepassing selectiecriteria

Per opdracht zal Delft selectiecriteria opstellen. De uitsluitingsgronden vormen hierop ene uitzondering. Deze eisen zal de gemeente altijd aan haar aanbieders stellen. Bij de kwalitatieve eisen zal Delft op basis van de aard van de in te kopen dienst een keuze maken. Ook is het mogelijk dat de aard van de dienstverlening aanleiding geeft om aanvullende selectiecriteria op te nemen.

7                Gunningscriteria

Bij de gunning gaat het om de keuze tussen de verschillende aanbiedingen die Delft voor de uitvoering van een opdracht krijgt. Delft streeft er daarbij naar om de beste aanbieding te kiezen. Delft kiest daarbij in principe voor de economisch voordeligste aanbieding. Daarnaast is het het streven van de gemeente om op en transparante wijze te kunnen kiezen en daadwerkelijk de aanbiedingen van reïntegratiebedrijven te kunnen vergelijken. De gemeente wil met andere woorden geen appels met peren vergelijken. Delft hanteert om de term ‘economisch meest voordeligst aanbieding’ meetbaar te maken, en om op een transparante manier te kunnen gunnen de volgende gunningscriteria opgesteld.

-         prijs;

-         te behalen resultaat (bijvoorbeeld plaatsingspercentage);

-         aanpak van de doelgroep;

-         doorlooptijd;

-         ervaringen uit het verleden

 

We lichten de elementen toe.

Bij prijs gaat het om de prijs van de dienstverlening. Deze prijs moet ondubbelzinnig in de contracten staan. Delft accepteert daarbij geen aanbiedingen waarbij onderdelen van de prijs pro memorie staan opgenomen. (scholing vormt hier een uitzondering op)

Het te behalen resultaat zal per in te kopen dienst nader moeten worden gespecificeerd. Hierbij is het resultaat direct gekoppeld aan de productspecificaties zoals die in de omschrijving van de dienst zijn omschreven. Dit kan bijvoorbeeld plaatsing op een reguliere baan of een diploma zijn. De aanbieder geeft aan met welk deel van de klanten hij dit resultaat behaalt. Het te behalen resultaat is uitgedrukt in een percentage.

Bij de aanpak van de doelgroep geeft de aanbieder aan op welke wijze hij te werk wil gaan. Specifiek aandachtspunt daarbij is de wijze waarop de aanbieder in zijn aanpak aangeeft op welke wijze hij met de doelgroep waar de dienstverlening betrekking op heeft omgaat. De beoordeling van dit criterium is subjectief.

Bij de doorlooptijd gaat het om de snelheid waarmee de aanbieder het resultaat zoals omschreven in de productspecificaties realiseert. Gaat het bijvoorbeeld om een traject met als resultaat plaatsing op een baan, dan is de doorlooptijd het aantal weken dat verstrijkt tussen het moment dat de cliënt wordt verwezen en het moment dat een begin gemaakt wordt met de baan.

Bij ervaringen uit het verleden gaat het om eerdere ervaringen van een aanbieder met een vergelijkbare opdrachten. Hierbij kunnen aanbieders ook andere ervaringen opgeven, zij het dat ze moeten aantonen dat het om relevante ervaringen gaat, bijvoorbeeld doordat het om vergelijkbare doelgroepen gaat.

Toepassing gunningscriteria

Delft zal per opdracht bepalen welke gunningscriteria zij hanteert en in welke volgorde zij ze toepast, zij bepaalt m.a.w. welk gewicht zij aan de gunningscriteria geeft. In veel gevallen zal prijs het belangrijkste gunningscriterium zijn. Delft gunt immers de opdrachten aan de economisch voordeligste aanbieding; zij beoordeelt dan de prijs in relatie tot de overige kenmerken van het aanbod. In sommige gevallen, bijvoorbeeld bij specifieke doelgroepen, zal niet prijs het allesoverheersende criterium zijn maar als randvoorwaarde gelden.

Delft maakt vooraf wel bekend welke gunningscriteria voor de opdracht gelden. Zij geeft daarbij eveneens aan wat de volgorde der belangrijkheid is van de criteria. Het gewicht van de gunningscriteria geeft zij niet prijs.

Op basis van de gunningscriteria kiest Delft een aanbieder.

 

8                Contracten

De wijze waarop het contract wordt opgesteld behoort niet direct tot het programma van eisen. Het contract is echter wel een weergave van alle belangrijke elementen die in het programma van eisen voorkomen. Het contract is in die zin te beschouwen als het document waarin alle afspraken tussen Delft en het reïntegratiebedrijf worden vastgelegd. Het contract heeft in die zin de functie van een verdeling van de risico’s: Delft weet waar zij aan toe is en de aanbieder weet dat.

In het contract zijn er allerlei punten waarop tijdens de uitvoering van de werkzaamheden onenigheid of onduidelijkheid kan bestaan. Bij reïntegratiediensten spelen er een aantal specifieke risico’s die in ieder contract vastgelegd moeten worden.[3] Het gaat daarbij om

-          de betalingsgrondslag;

-          het instroomrisico;

-          de wijze van financieren.

Betalingsgrondslag

Een belangrijk element in de contractrelatie is de vraag hoe zorg ik er voor dat de aanbieder daadwerkelijk datgene doet wat afgesproken is. In de opdrachtgever-opdrachtnemer relatie is betalingsgrondslag het element om de aanbieder te sturen. Er zijn in principe

Bij de keuze van de betalingsgrondslag kunnen drie vormen onderscheiden worden waarbij steeds gebruikt gemaakt van financiële prikkels, regels of voorschriften of een combinatie hiervan:

-         No cure, no pay. Dit is het ‘alles of niets’ contract. De aanbieder wordt alleen betaald als de prestatie is geleverd. Voorwaarde voor dit contract is dat de prestatie van de aanbieder objectief meetbaar is. Hier worden de afspraken alleen met een financiële prikkel afgedwongen;

-         No cure, less pay. Hier wordt de prestatie afgedwongen door een vaste bijdrage te geven en een bonus bij succes. De aanbieder krijgt bij resultaat een bonus. Dit is een combinatie van financiële prikkels en in voorschriften en regels vastgelegde inspanningen;

-         Vaste bijdrage. Bij deze contractvorm krijgt de aanbieder één vaste vergoeding zonder dat er bindende afspraken gemaakt zijn over prestaties. De aanbieder wordt vergoed op basis van de inspanningen die hij verricht. Een vaste bijdrage ligt alleen voor de hand als het resultaat moeilijk te definiëren is.

Delft kiest er in principe voor om zoveel mogelijk op resultaat af te rekenen.

Instroom

Een tweede belangrijke vraag die de gemeente moet beantwoorden is hoe zij om wil gaan met het instroomrisco. Het instroomrisico is de kans dat de gemeente Delft te veel capaciteit heeft ingekocht bij de aanbieder, omdat het aantal geschikte cliënten voor een dienst lager is dan was voorzien. Als de gemeente wel de volle prijs betaalt voor de bestelde capaciteit, betekent het instroomrisico ook een kostenrisico. Als de aanbieder het risico draagt en dus alleen betaald krijgt voor de gerealiseerde instroom, maar wel capaciteit beschikbaar houdt, ligt het risico daar. Met name voor kleinere aanbieders is dit risico moeilijk te dragen. In de handreiking contracten worden een aantal opties gepresenteerd voor het omgaan met dit instroomrisico.

Per contract zullen afspraken gemaakt worden over het instroomrisico.

Financiering

Tenslotte is ook de wijze waarop de gemeente Delft opdrachtgevers gaat financieren een belangrijk aandachtspunt. Werkt de gemeente met voorfinanciering of financiert zij alleen op declaratiebasis? Aan beide vormen van financieren kleven een aantal risico’s. Bij voorfinanciering is het risico dat de aanbieder kan niet terugbetalen en de gemeente het geld kwijt is. Als de aanbieder zijn diensten voorfinanciert en wellicht ook investeringen doet en uiteindelijk geen vergoeding ontvangt, loopt de aanbieder risico. Tevens heeft hij rentelasten, hij zal immers met geleend kapitaal de kosten van zijn diensten moeten voorfinancieren totdat de gemeente betaalt. Deze rentelasten zal de aanbieder in zijn prijs moeten verdisconteren, wat kostenverhogend kan werken.

Ook over de financiering zullen per contract afpsraken gemaakt moeten worden.

 


Implementatie

 

1.       Inleiding

Inkoopbeleid reïntegratiediensten

In de notitie ‘Inkoopbeleid reïntegratiediensten’ is de inhoudelijke kant van het nieuwe inkoopbeleid aan de orde gekomen. Hierin is beschreven op welke manier de gemeente Delft invulling gaat geven aan de verschillende facetten van het inkopen. Daarbij is met name aandacht besteed aan het Programma van Eisen en de risicoverdeling in het contract. Het opstellen van het Programma van Eisen vormt de kern van de inkoopprocedure van de gemeente Delft. Het bepalen van de inkoopbehoefte gaat hieraan vooraf. Het daadwerkelijk inkopen is het logische vervolg erop.

Voor de implementatie onderscheiden we dan ook drie blokken.

1         Het opstellen van het inkoopkader. Dit vormt het begin van het inkoopproces en resulteert in een omschrijving van de in te kopen dienst. In de omschrijving gaat het om een exacte en ‘meetbare’ productomschrijving en zicht op de aantallen.

2         Het opstellen van het programma van eisen. Hier bepaalt Delft op welke wijze zij wil gaan inkopen. De omschrijving van de in te kopen dienst vormt hier het startpunt. Andere elementen van het programma van eisen zijn de keuze van de procedure, de selectie van partijen, het kiezen van de aanbiedingen.

3         Het uitvoeren van de procedure. In dit blok gaat het om het uitnodigen van de partijen, het selecteren en gunnen en het afsluiten van het contract.

Verdeling van taken en verantwoordelijkheden in inkoopproces

Deze notitie ‘Implementatie inkoopbeleid’ beschrijft de verdeling van de taken en bevoegdheden binnen de gemeente in het gehele inkoopproces. Hierbij gaat het om de volgende rollen: informeren, adviseren, opstellen document, goedkeuren voorstellen, en uitvoeren activiteit.  Het eerder geformuleerde inkoopbeleid wordt hiermee geïmplementeerd in de organisatie van de gemeente Delft. Bij de inkoopprocedure zijn de volgende personen en afdelingen betrokken:

Taken en verantwoordelijkheden betrokkenen binnen de gemeente

Raad                                                          

besluitvorming       

Wethouder en College                        

goedkeuring

Managementteam

Werk Inkomen Zorg ambtelijk verantwoordelijk

Beleid & Projecten / Werk         

probleemhebber en budgethouder

afsluiten traject en instrument contracten

Activering en inburgering

Inburgeringsteam

monitoren lopende traject contracten

Toeleiding Monitoring

managen lopende instrument contracten

Fase 4 team

managen lopende instrument contracten

Beleid & Projecten / Volwasseneneducatie

afsluiten en monitoren VE contracten

Vakteam Nieuwe klanten

uitkeringsaanvragen beoordelen en afhandelen

Vakteam Klantbeheer

behandelen lopende uitkeringen (herbeoordelingen)

Inkoopservicebureau

formuleren gemeentelijk inkoopbeleid en adviserend

Juridische Zaken   

ondersteunend in juridische aangelegenheden

Strategie en Control

toetsend aan gemeenteregels, -begroting en -beleid

Financiën    

financiële administratie en betaalopdrachten

 

Rol van de betrokkenen binnen de gemeente Delft

In het inkoopproces zijn verschillende onderdelen van de gemeente  betrokken. Centraal staat de afdeling Beleid&Projecten/Werk. Zij zijn de eerstverantwoordelijke afdeling voor het inkoopbeleid. Beleid&Projecten/Werk maakt dan ook de verschillende voorstellen die zij aan het MT van WIZ ter goedkeuring aanbieden. Bestuurlijk zijn Wethouder, College en Raad uiteindelijk verantwoordelijk.

Beleid&Projecten/Werk wordt vanuit verschillende kanten ondersteund. Informatie over cliënten, het cliëntenbestand en de lopende contracten komen van de vakteams die zich met de uitvoering bezighouden: Nieuwe klanten en Klantbeheer, en de teams die verantwoordelijk zijn voor de verschillende doelgroepen: Fase 4, Inburgering en Beleid&Projecten/Volwasseneneducatie. Daarnaast speelt de afdeling Toeleiding&Monitoring een belangrijke rol in het volgen van de contracten. Zij voorziet Beleid&Projecten/Werk van informatie over de benutting van contracten en over de wijze waarop de contracten zijn opgesteld.

Binnen de gemeente Delft worden de sectoren ondersteund door de facilitaire dienst. Bij het inkoopbeleid zijn drie onderdelen van de facilitaire dienst betrokken: het Inkoop Service Bureau (ISB), Juridische Zaken (JZ), Stratregie en Control en Financiën. De facilitaire afdelingen ondersteunen WIZ bij het inkopen. In sommige gevallen gaat het daarbij om het geven van een advies.

Aandachtspunt daarbij is dat binnen de gemeente Delft de verhouding tussen de sectoren en de facilitaire diensten nog niet geheel duidelijk is. Ook in het inkoopbeleid is deze verhouding een aandachtspunt. In de notitie spelen de facilitaire diensten op twee wijzen een rol:

-         ze geven advies over onderdelen van het inkoopbeleid;

-         ze participeren in inkoopteams. De inkoopteams zijn verantwoordelijk voor de inkoop van een specifieke dienst en kunnen bestaan uit een vertegenwoordiger van Beleid&Projecten/Werk, Toeleiding&Monitoring, JZ en ISB. Per in te kopen dienst moet bepaald worden hoe de inkoopteams zijn samengesteld en wat de taakverdeling is. Uitgangspunt is wel dat Beleid&Projecten/Werk als verantwoordelijke afdeling de projectleider levert.

Opbouw notitie

Analoog aan de fasen in het inkoopproces is deze notitie uit drie delen opgebouwd:

-         Het inkoopkader

-         Het Programma van Eisen

-         Het contract

De notitie begint met de activiteiten die benodigd zijn om de inkoopbehoefte te bepalen. Deze monden uit in het inkoopkader voor het betreffende jaar. Daarna komen de taken aan de orde die gemoeid zijn met het vaststellen van het Programma van Eisen. Tot slot gaat de notitie in op de te verrichten werkzaamheden als er daadwerkelijk ingekocht gaat worden. Hieruit resulteren de contracten met aanbieders van reïntegratiediensten.

Per stap in het inkoopproces zijn de tijdsplanning, de activiteiten, de betrokken partijen en het resultaat aangegeven.

 

9                Het inkoopkader

In de eerste fase van de inkoopprocedure stelt de gemeente Delft de behoefte aan reïntegratiediensten vast. De volgende elementen leveren hiervoor de benodigde input: beleidskeuzen, bestandsinformatie, bestaande contracten en aanbod uit de markt. Per element komen de hiermee samenhangende taken en verantwoordelijkheden aan de orde. Figuur 1 geeft een overzicht van de verschillende stappen en elementen in het inkoopkader.

Figuur 1. Opstellen inkoopkader

9.1           Beleidskeuzen

Beleidskeuzen kunnen accenten leggen in het activeringsbeleid. De gemeente Delft kan hierin zelf accenten aanbrengen, maar moet ook rekening houden met landelijke beleidskeuzen.

Activiteiten

Het traject begint met een inventarisatie van de (mogelijke) beleidsaccenten door de Wethouder, de afdeling Toeleiding&Monitoring en het CWI cliëntenpanel. Beleid&Projecten/Werk stelt vervolgens op hoofdlijnen een kader met beleidsaccenten op. Het voorstel moet worden goedgekeurd door het Managementteam WIZ en worden vastgesteld door de Wethouder (eventueel het College en de Raad).

Juridische Zaken kan in deze fase een check uitvoeren op de juridische haalbaarheid van het voorstel. Door Juridische Zaken vooraan in het proces in te schakelen worden bezwaren achteraf voorkomen. Bij Strategie & Control kan de beleidsafdeling WIZ een check op de financiële haalbaarheid van de voorstellen opvragen. Een belangrijke factor is hier het Fonds voor Werk en Inkomen (FWI).

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 1

Inventarisatie beleidsaccenten

Wethouder

Toeleiding&Monitoring

CWI Cliëntenpanel

Zicht op behoeften en beleidsaccenten

Week 3

Opstellen kader op hoofdlijnen

Beleid&Projecten/Werk

Kader op hoofdlijnen

Optioneel

Week 4

Juridische toets kader op hoofdlijnen

Juridische Zaken

Een aan relevante wet- en regelgeving getoetst kader

Financiële toets kader op hoofdlijnen

Strategie en Control

Een aan de financiële ruimte getoetst kader

Week 5

Goedkeuren

MT WIZ

 

Week 6

Vaststellen

Wethouder (evt College)

Vastgesteld kader

 

9.2          Analyseren bestandsinformatie

Een inventarisatie van het zittend bestand geeft aan wat de actuele behoefte aan producten en/of diensten is. Een diepgaande analyse van het bestand kan daarnaast inzicht verschaffen in de ontwikkeling van de verschillende groepen uitkeringsgerechtigden. Daarmee wordt het ook mogelijk de verwachte ontwikkeling van de behoefte aan producten en/of diensten in kaart te brengen.

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk raadplegen de sociale database en de beschikbare bestandsanalyses. Ook maakt deze afdeling de afweging om de bestandsanalyse eventueel te actualiseren. In dat geval geeft beleid&Projecten/werk aan welk type informatie nodig is om tot een goede inventarisatie en analyse te komen. De afdeling Toeleiding&Monitoring loopt samen met de vakteams Nieuwe klanten en Klantbeheer de bestanden na om deze informatie op te leveren. Beleid&Projecten/Werk inventariseert en analyseert vervolgens het bestand.

Een externe informatiebron is het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI). Het Centrum heeft zowel zicht op het zittend bestand als op de nieuwe instroom. 

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 1

Benodigde informatiepakket formuleren

Beleid&Projecten/Werk

Gerichte zoekopdracht

Week 2 – 3

Bestanden doorlichten

Toeleiding&Monitoring

Vakteam Nieuwe klanten

Vakteam Klantenbeheer

Pakket van informatie

Optioneel

Week 4

Informeren bij CWI naar zittend en instroom

Beleid&Projecten/Werk

Aanvulling op pakket van informatie

Week 5

Inventariseren en analyseren bestanden

Beleid&Projecten/Werk

Behoefte aan producten en diensten in kaart

 

9.3          Evalueren bestaande contracten

Evaluatie van lopende contracten geeft inzicht in de effectiviteit van instrumenten in relatie tot de doelgroep en in de effectiviteit van de werkwijze van aanbieders.

Activiteiten

De beleidsafdeling WIZ evalueert de lopende contracten op basis van informatie en advies van: Fase 4 team, Inburgeringsteam, Toeleiding&Monitoring, Beleid&Projecten/VE.

In deze fase van de procedure gaat het om de resultaten die geboekt worden met de bestaande contracten. Contracten kunnen ook vanuit een technisch oogpunt geëvalueerd worden. Hierbij komt de vraag aan de orde wat wel en wat niet werkt in termen van contractafspraken. Kwesties van deze aard worden in latere fasen van de procedure aan de orde gesteld (vaststellen Programma van Eisen en opstellen contract). Toeleiding&Monitoring, Beleid&Projecten/VE en Fase 4 team zullen de bestaande contracten in de huidige fase ook op hun technische aspecten doorlichten. Beleid&Projecten/Werk zal het advies hierover echter pas in een later stadium opvragen.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 4

Informeren over uitvoering van lopende contracten

Toeleiding&Monitoring

Beleid&Projecten/VE

Fase 4 team

Zicht op uitvoering lopende contracten

Week 5

Adviseren over instrumenten en werkwijzen

Toeleiding&Monitoring

Beleid&Projecten/VE

Fase 4 team

Advies over effectieve instrumenten en werkwijzen

Week 6

Evalueren bestaande contracten

Beleid&Projecten/Werk

-

Week 6

Advies opstellen inzake technische aspecten contract

Toeleiding&Monitoring

Beleid&Projecten/VE

Fase 4 team

Inzicht in effectiviteit van instrumenten en werkwijzen

 

9.4          Aanbod uit de markt

Concurrentie tussen reïntegratiebedrijven en de ontwikkeling van nieuw aanbod maakt lagere prijzen en kwalitatief betere dienstverlening mogelijk.

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk neemt notie van aanbieders die uit eigen beweging de gemeente Delft attenderen op hun dienstverlening. Daarnaast zal Beleid&Projecten/Werk ook zelf de ontwikkelingen in het aanbod op de markt volgen. Toeleiding&Monitoring, Beleid&Projecten/VE en Fase 4 team hebben een signaalfunctie richting Beleid&Projecten/Werk waar het gaat om de ontwikkelingen in het aanbod uit de markt.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Doorlopend

Signaleren van opmerkelijk aanbod uit de markt

Toeleiding&Monitoring

Beleid&Projecten/VE

Fase 4 team

Zicht op actueel aanbod in de markt 

Doorlopend

Passief en actief ontwikkelingen in aanbod volgen

Beleid&Projecten/Werk

Prijs en kwaliteit van dienstverlening in beeld

 

9.5          Opstellen inkoopkader

Op basis van de gemaakte beleidskeuzen, analyses van het bestand, evaluaties van de contracten en het aanbod uit de markt maakt WIZ een analyse van wat zij wil inkopen in de komende periode. Deze inkoopbehoefte wordt vastgelegd in het inkoopkader. In dat inkoopkader moet komen te staan:

-         Welke diensten en producten Delft gaat inkopen

-         De productspecificaties die daarvoor gelden

-         Voor welke doelgroepen de diensten en producten bestemd zijn

-         Het aantal in te kopen diensten en producten.

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk stelt het inkoopkader op. Indien gewenst voeren de afdelingen Financiën en Strategie & Control een financiële check op het voorstel uit en gaan na of het voorstel niet strijdig is met gemeentebeleid. De afdeling Juridische Zaken voert een algemene juridische check uit. Onder meer zal worden gekeken naar  de doelgroep in verband met de SUWI wetgeving. Het Inkoopservicebureau neemt kennis van het inkoopvoorstel om de capaciteit binnen haar eigen afdeling te kunnen plannen. Het definitieve voorstel moet vervolgens worden goedgekeurd door het Managementteam WIZ, het College en de Raad.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 8

Opstellen inkoopkader

Beleid&Projecten/Werk

Voorstel inkoopkader

Week 9

Financiële toets inkoopkader

Financiën

Strategie & Control

Een aan de financiële ruimte getoetst inkoopkader

Week 9

Juridische toets inkoopkader

Juridische Zaken

Een aan relevante wet- en regelgeving getoetst inkoopkader

Week 10

Goedkeuren

MT WIZ

College

Raad

Goedgekeurd inkoopkader

 

10            Het Programma van Eisen

Per in te kopen dienst dient de gemeente Delft een Programma van Eisen op te stellen. In het Programma van Eisen moet worden opgenomen: de omschrijving van de in te kopen dienst, de inkoopprocedure bij deze dienst, de selectiecriteria en de gunningcriteria. De in te kopen diensten zijn reeds omschreven in het inkoopkader. Bij de overige onderdelen uit het Programma van Eisen liggen de taken en verantwoordelijkheden binnen de gemeente Delft als volgt. Figuur 2 geeft een overzicht van de relevante stappen.

Figuur 2. Opstellen programma van eisen

Vorming inkoopteam

Vanaf deze fase wordt een inkoopteam gevormd. In het inkoopteam kunnen een vertegenwoordiger van Beleid&Projecten/Werk, een vertegenwoordiger van het Inkoopservicebureau (ISB) en een vertegenwoordiger van Juridische Zaken zitting nemen. De samenstelling van het inkoopteam wordt vastgesteld aan de hand van de te volgen procedure, de omvang en de complexiteit van het contract.[4]

Binnen het inkoopteam is Beleid&Projecten/Werk eindverantwoordelijk en fungeert Beleid&Projecten/Werk als projectleider. Bij de start van de inkoopprocedure worden in ieder geval afspraken gemaakt over:

-         De inzet van de verschillende deelnemers, zowel inhoudelijk als in termen van tijdsbesteding

-         De planning

-         Valkuilen  en mogelijke problemen in het inkooptraject

10.1       Kiezen van inkoopprocedure

De inkoopprocedure moet voldoen aan de juridische kaders gesteld vanuit het Europees aanbestedingsrecht en de wet SUWI. De gemeente Delft kan binnen deze kaders (minimumeisen) de inkoopprocedure naar eigen inzicht inrichten. Het type inkoopprocedure bepaalt daarbij ook de rol van de selectie- en gunningcriteria in de inkoopprocedure.

De keuze van de inkoopprocedure is een nieuw vraagstuk voor de gemeente. Binnen de organisatie van de gemeente Delft ligt het primaat in dergelijke gevallen bij de probleemeigenaar en budgethouder. Bij het vraagstuk van de inkoopprocedure is dit Beleid&Projecten/Werk.

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk kiest een inkoopprocedure. Op verzoek van Beleid&Projecten/Werk brengen Juridische Zaken en het Inkoopservicebureau daar een advies over uit. Dit advies heeft een vrijblijvend karakter. Beleid&Projecten/Werk kan het advies naast zich neerleggen. Juridische zaken kan een algemene juridische check op het procedurevoorstel uitvoeren. Het Inkoopservicebureau kan binnen de gestelde gemeentelijke inkoopkaders adviseren over de te volgen procedure. Ook de Sociale Dienst kan met Beleid&Projecten/Werk over dit vraagstuk meedenken en hen desgewenst van advies voorzien.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Optioneel

Week 11

Adviseren over te volgen procedure

Inkoopservicebureau

 

Week 11

Kiezen van inkoopprocedure

Beleid&Projecten/Werk of inkoopteam

Inkoopprocedure

Optioneel

 

Juridische toets op procedure

Juridische Zaken of inkoopteam

Een aan relevante wet- en regelgeving getoetste inkoopprocedure

 

10.2       Opstellen selectiecriteria

In de selectiecriteria stelt de gemeente Delft eisen aan de aanbieders van reïntegratiediensten. De selectiecriteria zijn onder te verdelen in uitsluitingsgronden en kwalitatieve eisen.

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk stelt de selectiecriteria op. De uitsluitingsgronden zijn in principe voor alle in te kopen diensten gelijk. De kwalitatieve eisen kunnen afhankelijk van de in te kopen dienst worden opgesteld. Activering&Inburgering en het Inkoopservicebureau vervullen hierin desgewenst een adviserende rol.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Optioneel

Week 12

Adviseren over keuze van selectiecriteria

Activering&Inburgering

Inkoopservicebureau

Advies selectiecriteria

Week 12

Selectiecriteria opstellen

Beleid&Projecten/Werk of inkoopteam

Selectiecriteria

 

10.3       Bepalen gunningcriteria

Offertes dienen beoordeeld te worden aan de hand van criteria voor gunning. In principe gunt de gemeente Delft opdrachten op het gebied van reïntegratie aan de economisch voordeligste aanbieder. Om dit overkoepelende criterium meetbaar te maken worden de volgende gunningcriteria gehanteerd: prijs, prestatie, aanpak, doorlooptijd en ervaring. Per in te kopen dienst moet inhoud worden gegeven aan de afzonderlijke criteria (door middel van een puntensysteem) en dient de rangorde van de criteria te worden bepaald (door middel van wegingsfactoren).   

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk stelt de gunningcriteria op. Activering&Inburgering en het Inkoopservicebureau vervullen hierin desgewenst een adviserende rol.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Optioneel

Week 13

Adviseren over keuze en invulling van gunningcriteria

Activering&Inburgering

Inkoopservicebureau

 

Week 13

Gunningcriteria opstellen (incl. wegingsfactoren en puntensystemen)

Beleid&Projecten/Werk of inkoopteam

Gunningcriteria

 

10.4       Vaststellen Programma van Eisen

Op basis van het Programma van Eisen kunnen aanbieders van reïntegratiediensten zich aanmelden, offertes opstellen en inzicht verkrijgen in de procedure. In het Programma van Eisen moet staan:

-         Omschrijving van de in te kopen dienst

-         Inkoopprocedure bij deze dienst

-         Selectiecriteria

-         Gunningcriteria

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk stelt het Programma van Eisen op. Alle elementen uit het Programma van Eisen zijn in een eerder stadium van de inkoopprocedure al opgesteld. Dit Programma van Eisen dient een paraaf te krijgen van het Inkoopservicebureau. Ook is in dit stadium een definitieve juridische check van Juridische Zaken benodigd. Het Programma van Eisen moet vervolgens worden goedgekeurd door het Managementteam WIZ en het College.


Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 14

Programma van Eisen opstellen

Beleid&Projecten/Werk  of inkoopteam

Programma van Eisen

Week 15

Juridische toets op Programma van Eisen

Juridische Zaken

Een aan relevante wet- en regelgeving getoetst Programma van Eisen

Week 15

Toets Programma van Eisen op gemeentebreed inkoopbeleid

Inkoopservicebureau

Programma van Eisen in overeenstemming met inkoopbeleid 

Week 16

Goedkeuren

MT WIZ

College

 

 

 

Bij de verdeling van taken heeft het Inkoopservicebureau zowel bij de keuze van de procedure als bij het opstellen van de selectie- en gunningcriteria een adviesrol (indien gewenst door Beleid&Projecten/Werk) toebedeeld gekregen. De mogelijkheid voor Beleid&Projecten/Werk om advies in te winnen zal vooral de eerste malen van het doorlopen van de procedure gewenst zijn. Nadat de nodige ervaring hiermee is opgedaan kan deze doorlopende adviesrol plaatsmaken voor één adviesmoment bij het opstellen van het Programma van Eisen.

Een alternatief voor de hierboven gepresenteerde aanpak is om inkoopteams te formeren per in te kopen dienst. Binnen het inkoopteam dient alle benodigde know-how met betrekking tot het inkopen te zijn vertegenwoordigd. Advies hoeft dan niet bij andere afdelingen te worden opgevraagd omdat het inkoopteam daar zelf in kan voorzien. Het gewicht van dit inkoopteam is afhankelijk van de gekozen inkoopprocedure. In dit inkoopteam zitten in ieder geval vertegenwoordigers van Beleid&Projecten/Werk en afhankelijk van de procedure ook van Activering&Inburgering, het Inkoopservicebureau, Juridische Zaken en Financiën.

11            Het Contract

In de laatste fase van het inkoopproces brengt de gemeente de procedure die is opgesteld in het Programma van Eisen ten uitvoer. Het uitnodigen van aanbieders om zich aan te melden, het selecteren van aanbieders op de selectiecriteria en het beoordelen van offertes op de gunningcriteria zijn de taken die hierbij uitgevoerd moeten worden. De uitkomst van dit proces is een contract met een aanbieder van reïntegratiediensten. Gedurende de looptijd van het contract moet de uitvoering ervan gemonitord worden. 

Figuur 3. Opstellen contract

11.1       Uitnodigen om te reageren

De gekozen inkoopprocedure bepaalt de wijze waarop aanbieders hun belangstelling kenbaar kunnen maken. Een niet-openbare procedure vraagt om een aankondiging van de aanbesteding in de media. Bij een onderhandse aanbesteding vraagt de gemeente rechtstreeks een aantal aanbieders om mee te dingen naar een opdracht.

Activiteiten

De beleidsafdeling WIZ stelt een aanbestedingsadvertentie op of vraagt aan een beperkte groep aanbieders een offerte uit te brengen. Activering&Inburgering voorziet Beleid&Projecten/Werk van advies. Indien er niet gekozen is voor een inkoopteam  verdient het aanbeveling om in deze fase een team van beoordelaars te formeren om de binnenkomende aanmeldingen en offertes te beoordelen.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 17

Adviseren over uit te nodigen aanbieders

Activering&Inburgering

 

Week 17

Bekendmaken van aanbesteding

Beleid&Projecten/Werk of inkoopteam

Advertentie (afhankelijk van procedure)

 

11.2       Selecteren van aanbieders

Uit binnengekomen aanmeldingen moeten aanbieders geselecteerd worden die een offerte mogen uitbrengen.

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk (inkoopteam of team van beoordelaars) toetst de aanmeldingen aan de selectiecriteria en vraagt de geselecteerde bedrijven offerte uit te brengen.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 20

Aanmeldingen toetsen aan selectiecriteria

Beleid&Projecten/Werk of inkoopteam of team van beoordelaars

 

Week 22

Geselecteerde bedrijven uitnodigen offerte uit te brengen

Beleid&Projecten/Werk  of inkoopteam of team van beoordelaars

Schifting aanbieders

 

11.3       Gunnen van de opdracht

Uit de binnengekomen offertes moet de economisch voordeligste aanbieding gekozen worden.

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk (inkoopteam of team van beoordelaars) beoordeelt de offertes aan de hand van de gunningcriteria en licht de offrerende partijen in over de uitkomst. Wanneer het bedrag dat met de opdracht gemoeid is boven een nader te bepalen drempelwaarde uitkomt wordt het resultaat van de gunning eerst voorgelegd aan het Managementteam WIZ en het College. Na twee jaar zal worden geëvalueerd of het mandaat in deze gevallen bij het college moet blijven liggen of dat door de opgebouwde ervaring van Beleid&Projecten/Werk in het gunnen van opdrachten de uitkomst ervan ter kennisgeving aan het College kan worden meegedeeld.

Taken en verantwoordelijkheden

Tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 26

Offertes beoordelen op gunningcriteria

Beleid&Projecten/Werk of inkoopteam of team van beoordelaars

Ranglijst aanbieders

Indien boven drempel-bedrag

Goedkeuren

MT WIZ

College

 

Week 28

Bekendmaken uitkomst gunning

Beleid&Projecten/Werk  of inkoopteam of team van beoordelaars

Gunning van opdracht

 

 

11.4       Opstellen contract

In het af te sluiten contract met de aanbieder met de winnende offerte moeten terugkomen:

-         Elementen uit het Programma van Eisen

-         Offerte van de aanbieder

-         Uitkomst van eventuele onderhandelingen

Activiteiten

Beleid&Projecten/Werk stelt het contract op. De afdeling Juridische Zaken controleert of de contractafspraken waterdicht zijn en dat er geen ontsnappingsclausules inzitten. In het contract moeten éénduidige afspraken staan ten aanzien van wat er geleverd dient te worden. Tevens moet bij de afspraken inzake de informatievoorziening, zoals voortgangsrapportages, rekening gehouden zijn met declarabiliteit. Ook het inkoopservicebureau adviseert Beleid&Projecten/Werk in dit stadium over de inrichting van het contract.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 29

Adviseren over inrichting contract

Inkoopservicebureau

 

Week 29

Contract opstellen

Beleid&Projecten/Werk

Contract met aanbieder

Week 29

Juridische toets contract

Juridische zaken

Waterdichte contractafspraken zonder ontsnappingsclausules

 

11.5       Monitoren

Om zicht te houden op de uitvoering van het contract dient monitoring ervan plaats te vinden. Afhankelijk van de overeengekomen financieringswijze in het contract levert monitoring de benodigde informatie om tot uitbetaling over te gaan.

Activiteiten

Op klantniveau is Toeleiding&Monitoring verantwoordelijk voor de monitoring. Deze afdeling is daarmee budgetbeheerder en dient verantwoording af te leggen aan de budgethouder (Beleid&Projecten/Werk). Ingediende facturen worden uitbetaald door de afdeling financiën nadat deze door Toeleiding&Monitoring hiervoor het groene licht heeft gekregen. De organisaties van de Sociale Dienst en de facilitaire dienst Financiën dienen hiertoe op elkaar te worden afgestemd.

Taken en verantwoordelijkheden

tijdsplanning

Activiteit

Betrokken partij(en)

Resultaat

Week 30 en verder

Monitoring van uitvoeren contract

Toeleiding&Monitoring

Zicht op voortgang

Week 30 en verder

Uitbetaling ingediende facturen

Financiën

Genoten dienstverlening afgerekend


A               Wettelijke kaders

De inkoopprocedure zal binnen de kaders van SUWI en het Europees aanbestedingsrecht moeten passen.

Structuur uitvoering werk en in komen (SUWI)

In deze wet wordt zoals gezegd de nieuwe organisatie van de sociale zekerheid geschetst. Voor gemeenten betekent dit dat zij verantwoordelijk blijven voor de reïntegratie van werkzoekenden en niet-uitkeringsgerechtigden maar dat zij de uitvoering daarvan moeten gaan uitbesteden op de private markt. Het wetsvoorstel SUWI stelt daarbij een aantal eisen aan de inkoop van diensten door gemeenten, namelijk dat:

-                 er vooraf objectieve en transparante beoordelingscriteria moeten worden opgesteld;

-                 er meerdere offertes moeten worden gevraagd;

-                 er een keuze gemaakt dient te worden op basis van prijs/kwaliteitsverhouding;

-                 aan de gemeente gelieerde organisaties onder dezelfde voorwaarden meedingen naar reïntegratieopdrachten als private ondernemingen.

Gemeenten zullen achteraf moeten gaan verantwoorden op welke wijze zij reïntegratiediensten ingekocht hebben.

In de Agenda voor de Toekomst hebben gemeenten met de Minister van SZW afgesproken dat zij binnen 4 jaar hun reïntegratiediensten op de private markt inkopen. In het Implementatieplan SUWI erkent het Ministerie van SZW dat (nog) niet voor alle reïntegratiediensten die gemeenten nu inkopen marktpartijen een adequaat aanbod kunnen doen. Verder stelt het Ministerie zich in dit Implementatieplan op het standpunt dat gemeenten wel zelf het casemanagement voor hun werkzoekenden blijven doen. Dit betekent dat zij het trajectplan opstellen, verantwoordelijk zijn voor de begeleiding van de cliënt en als eerste aanspreekpunt fungeren voor zowel cliënt als reïntegratiebedrijf.

Europees aanbestedingsrecht

Het Europese aanbestedingsrecht stelt eisen aan de wijze waarop overheden inkopen op de private markt. De belangrijkste doelstelling van het Europese aanbestedingsrecht is dat alle marktpartijen in Europa gelijke kansen hebben om mee te dingen naar opdrachten. Voor de gemeente Amersfoort is de vraag aan de orde in hoeverre zij in haar inkoopbeleid en in de keuze van haar inkoopprocedure rekening moeten houden met de eisen die het Europese aanbestedingsrecht stelt. KPMG Steijns Bisschop Meijburg en Co heeft inmiddels voor de gemeenten Den Haag en Amsterdam onderzocht wat de gevolgen van het Europees aanbestedingsrecht zijn voor de inkoop van reïntegratiediensten. Zij concludeerden op hoofdlijnen het volgende:

-                 De gemeente is een aanbestedende dienst en derhalve aanbestedingsplichtig;

-                 Veel van de reïntegratiediensten die gemeenten inkopen vallen boven het drempelbedrag van 200.000 Euro (Fl. 440.742). Het Europees aanbestedingrecht is dus van toepassing;

-                 De dienstverlening die in het kader van reïntegratie wordt ingekocht valt over het algemeen onder het zogenaamde beperkte regime (B-lijst) van de richtlijn diensten van het Europees aanbestedingsrecht;

-                 Er bestaat derhalve grote vrijheid voor gemeenten bij het inkopen van reïntegratiediensten.

Belangrijk bij deze conclusie is het onderscheid dat binnen het Europees aanbestedingsrecht wordt gemaakt tussen A-diensten en B-diensten. Op de A-diensten is het volledige regime van het Europees aanbestedingsrecht van toepassing, wat betekent dat voorgeschreven wordt welke aanbestedingsprocedure overheden bij de inkoop van deze diensten moeten hanteren en welke stappen zij daarbij moeten zetten. Op de B-diensten is echter maar een beperkt regime van toepassing. Dit beperkte regime stelt een aantal eisen aan de inkoopprocedure: de gemeente moet in het beperkte regime de juiste technische specificaties toepassen en deze in de contractuele documenten opnemen. Verder moet de aankondiging van de gegunde opdracht achteraf gepubliceerd worden in het Publicatieblad van de Europese Commissie. Het Europees aanbestedingsrecht bepaalt voor diensten op de B-lijst echter niet welke inkoopprocedure de gemeente moet hanteren voor de inkoop van reïntegratiediensten. Er bestaat op basis van het Europees aanbestedingsrecht dan ook vrijheid bij de keuze van een inkoopprocedure voor B-lijst diensten. Dit in tegenstelling tot diensten die op de A-lijst staan.

 

Eisen aan de omschrijving van de gevraagde dienst

Een belangrijk onderdeel van het Programma van Eisen is een goede omschrijving van de gevraagde dienst. Bij het formuleren van de technische specificaties van de te leveren dienst is de gemeente gehouden aan de Europese richtlijnen. Deze stellen de volgende eisen aan de technische specificaties:

-         De technische specificaties moeten in algemene of contractuele documenten bij de opdracht worden bekendgemaakt. Voor de gemeente betekent dit dat zij opgenomen worden in het Programma van Eisen.

-         Na bekendmaking mag de gemeente in principe geen essentiële wijzigingen meer aanbrengen in de specificaties

-         De technische specificaties moeten opgesteld worden in de vorm van algemene prestatie-eisen. Er kan dus in principe niet verwezen worden naar specifieke producten of procédés.

-         Indien verwezen wordt naar standaards dienen dit in beginsel Europese standaards te zijn. Bij het ontbreken daarvan kan verwezen worden naar andere standaards.

De omschrijving van de dienst mag geen verwijzing bevatten naar merken, octrooien, typen, bepaalde oorsprong of productie.




 




 



[1]           Het Europees aanbestedingsrecht stelt eveneens enkele eisen aan de omschrijving van de dienst. Zie bijlage a.

[2]           De selectiecriteria zijn nog niet juridisch omschreven

[3]           Uiteraard zijn er meer risico’s en zijn er meer zaken waar onenigheid of onduidelijkheid over kan bestaan. Het is daarom ook aan te bevel om in ieder contract een soort geschillencommissie op te nemen.

[4]           Overigens is hier sprake van een soort leerproces. In het begin zullen de inkoopteams een zwaardere bezetting krijgen. Later als het inkopen meer op routine steunt zal dit minder nodig zijn.