Geacht
college,
In de
vergadering van het panel werk en inkomen van 11 januari 2002 is de nota
‘Financiering van de uitkeringslasten Abw, IOAW en IOAZ’ (01/033780) en de nota ‘Evaluatie Pilot Huisbezoek’ aan de orde geweest.
Naar aanleiding hiervan wordt u hierbij een kort verslag aangeboden met de bevindingen
en aanbevelingen van het panel.
Voor
wat betreft de Nota Financiering Uitkeringslasten is vastgesteld dat deze nota
en de bijbehorende voorstellen door het panel worden ondersteunt. Het panel
geeft wel aan dat, als de gemeente een echt onderzoek wil starten naar de
uitstroommotieven van belanghebbenden (reden uitstroom uitkering), bijvoorbeeld
met vragenlijsten, zij graag betrokken wil worden bij de opzet van het
onderzoek.
Het
genoemde onderzoek betreft in eerste instantie een verbetering van de statische
gegevens uit het systeem van de sector WIZ.
Voor
wat betreft de instemming met de nota en de daarin gepresenteerde voorstellen
is de mening van het panel verdeeld.
De
bezwaren richten zich op de volgende punten:
Ten
eerste: Het verrichten van huisbezoeken ter verificatie van de
verstrekte gegevens is een zwaar instrument, zeker als dit onaangekondigd
plaatsvindt. De gepresenteerde gegevens zouden geïnterpreteerd kunnen worden
alsof de helft van de bijstandsontvangers een onjuiste (of ten onrechte een)
uitkering ontvangen.
Ten
tweede: De opmerking in de nota (blz. 4 over het verschil in
resultaten tussen aangekondigde en onaangekondigde huisbezoeken) moet komen te
vervallen. Op basis van de pilot kunnen deze conclusies niet worden getrokken.
Ten derde: Van het aantal
onaangekondigde huisbezoeken werd in 35% van de gevallen de uitkering aangepast
of niet toegekend. In 15% van de gevallen is dit nog in onderzoek.
Keerzijde
hiervan is dat in 50% van deze gevallen het instrument onnodig werd ingezet.
Gelet op de gevolgen voor de belanghebbenden die hiermee zijn geconfronteerd
moet dit instrument zorgvuldiger worden ingezet. Dit betekent dat op voorhand
een strengere selectie moet worden gemaakt om te bepalen in welke gevallen ter
verificatie een onaangekondigd huisbezoek wordt uitgevoerd. Met andere woorden
de trefkans moet worden vergroot.
Ten
vierde: het inzetten van het instrument huisbezoeken moet
regelmatig worden geëvalueerd. In de nota wordt aangegeven dat de gemeente geen
klachten of bezwaren heeft ontvangen. Een deel van de organisaties geeft aan
enkele klachten te hebben ontvangen.
Ten
vijfde: het panel maakt bezwaar tegen een zinsnede in het
protocol over preventieve huisbezoeken in het protocol. Naar de mening van het
panel kan een huisbezoek nooit op voorhand preventief van aard zijn. Het panel
geeft tevens aan dat het protocol nooit eerder in het panel is besproken.
Het
panel gaat akkoord met het instellen van de researchconsulenten om enerzijds de
vertrouwensrelatie tussen cliënt en consulent te behouden en anderzijds de
huisbezoeken verder te professionaliseren.
In
zijn reactie geeft wethouder Rensen aan dat:
- de
cijfers die in de nota worden gepresenteerd uitsluitend betrekking hebben op de
afgelegde huisbezoeken. Uit de cijfers mag inderdaad niet worden afgeleid dat
een evenredig deel van de bijstandsuitkering niet juist zou worden verstrekt.
Stigmatisering van bijstandscliënten moet worden voorkomen.
Om dit
te benadrukken wordt voorgesteld in de nota toe te voegen dat het aantal
werkimpulsen dat geverifieerd moet worden ca. 12.300 bedraagt. Het aantal
huisbezoeken dat wordt afgelegd ter verificatie (ca. 300 per jaar) is minder
dan 2,5% hiervan.
-
betreffende de opmerking op blz. 4 van de nota de conclusie inderdaad niet
juist is. Volstaan moet worden met de conclusie dat het instrument huisbezoek,
zowel aangekondigd als onaangekondigd, ter verificatie van de verstrekte
gegevens een goed instrument is.
- het
afleggen van een onaangekondigd huisbezoek heeft de nodige implicaties voor de
betrokkenen. Voorkomen moet worden dat een huisbezoek onnodig wordt afgelegd.
Om dit te voorkomen zal een strenge selectie gemaakt worden om te bepalen in
welke gevallen een huisbezoek wordt afgelegd. Doelstelling is om de trefkans
duidelijk hoger te laten zijn dan de huidige 50%.
- het
gebruik van huisbezoeken zal regelmatig worden geëvalueerd. Om die reden zal
een overzicht van het aantal huisbezoeken worden opgenomen in de
kwartaalrapportages. Jaarlijks zal een uitgebreidere evaluatie worden gemaakt.
Als een van de organisaties klachten ontvangt over een huisbezoek dan kunnen
zij dit doorgegeven aan de gemeente.
-
huisbezoeken zijn niet bedoeld als een preventie-instrument. De opmerking van deze
strekking in het protocol zal worden verwijderd.
Het
panel adviseert positief in te stemmen met de nota, met uitzondering van het
werklozenkomitee en het komitee vrouwen.
Aan
het college wordt voorgesteld:
- in
te stemmen met de door de wethouder gedane toezeggingen;
-
kennis te nemen van de instemming met de nota door het panel met uitzondering
van het werklozenkomitee en het komitee vrouwen.