Reeds
jaren is de gemeente Delft voorstander van een regionaal collectief
vraagafhankelijk vervoersysteem. De gemeente heeft daarom meermalen bij
Stadsgewest Haaglanden aangedrongen op de start van een dergelijk systeem, maar
ondanks pogingen van het Stadsgewest lukte het niet.
Daarom
heeft de gemeente, gedwongen door de omstandigheden, eind 1999 haar eigen
collectief vraagafhankelijk vervoersysteem (CVV, hierna te noemen: de Stadstax)
opnieuw aanbesteed. Op 6 juli 2000 heeft de gemeente hiervoor met De Vier
Gewesten (DVG) een contract afgesloten. In die overeenkomst zijn afspraken
gemaakt over de uitvoering van de Stadstax en het kamer-tot-kamer vervoer.
Tegelijk is ook een overeenkomst met DVG afgesloten voor de uitvoering van het
Delftse leerlingenvervoer.
Ten
tijde van de contractondertekening werd echter duidelijk dat Stadsgewest
Haaglanden alsnog op korte termijn een regionaal CVV zou kunnen opstarten. Voor
Delft was het toen al te laat om de eigen aanbesteding nog af te breken. Op 1
september 2001 was de start van het regionale CVV, de Regiotaxi Haaglanden, een
feit.
Hiermee
is de voor de reizigers onduidelijke en ongewenste situatie ontstaan dat binnen
Delft de Stadstax actief is en daarbuiten de Regiotaxi. De gemeente Delft wil
daarom het Stadstax-vervoer onderbrengen in de Regiotaxi, waarmee de
Stadstax-gebruikers kunnen profiteren van de voordelen van de Regiotaxi.
In voorliggende nota worden u voorstellen gedaan voor de opname van de Stadstax
in de Regiotaxi. Hierbij wordt extra aandacht besteed aan de nieuwe situatie
die voor de Delftse WVG-geïndiceerden ontstaat. Deze nota is in concept op 22
mei jl. aan het panel gehandicaptenbeleid voorgelegd. De suggesties van het
panel zijn verwerkt in het voorstel.
Alvorens
op de belangrijkste detailveranderingen in te gaan, is het goed om eerst in
hoofdlijnen te schetsen op welke wijze de structuur gaat wijzigen. In de
huidige situatie bestaan er voor het CVV in de regio Haaglanden twee systemen, waarbij
verschillende partijen betrokken zijn:
Huidige situatie
|
Delft |
rest
Haaglanden |
Vervoersysteem
|
Stadstax |
Regiotaxi |
|
Opdrachtgever |
Gemeente
Delft |
Stadsgewest
Haaglanden |
|
Opdrachtnemer |
DVG |
Connexxion |
|
Uitvoerder |
Deltax |
Diverse
bedrijven |
|
|
|
|
Deze
situatie is voor de reizigers ongewenst maar is ook voor de betrokken partijen
onhandig. Het leidt tot inefficiëncy in de uitvoering, afstemmingsproblemen,
onduidelijke communicatie richting het publiek en dubbele financieringsstromen.
Partijen streven daarom naar opname van de Stadstax in de Regiotaxi.
Dit
leidt tot de volgende, nieuwe situatie:
Toekomstige situatie
|
Delft
+ rest Haaglanden |
Vervoersysteem
|
Regiotaxi |
|
Opdrachtgever |
Stadsgewest
Haaglanden |
|
Opdrachtnemer |
Connexxion |
|
Uitvoerder |
Diverse
bedrijven, o.a. Deltax |
|
|
|
In de toekomstige situatie zijn de gemeente Delft en DVG dus geen partij
meer in het CVV. Deltax zal naast andere bedrijven als onderaannemer van
Connexxion gaan fungeren.
Voor het kamer-tot-kamer
vervoer en het leerlingenvervoer blijft de situatie hetzelfde: de gemeente
Delft is opdrachtgever, DVG opdrachtnemer en Deltax uitvoerder.
De start van de Regiotaxi
in Delft is voorzien op 1 oktober 2002.
2.2 Verschillen Stadstax - Regiotaxi
Het
ene CVV-systeem is het andere niet. En dat geldt ook voor de Delftse situatie:
ondanks het feit dat veel systeemkenmerken overeenkomen verschillen de Stadstax
Delft en de Regiotaxi Haaglanden op een aantal punten. Overigens zijn beide
systemen geschikt voor het vervoer van WVG-reizigers. In deze paragraaf worden
de belangrijkste verschillen op een rijtje gezet en wordt aangegeven hoe
hiermee omgegaan kan worden.
De
Regiotaxi voorziet alleen in deur-tot-deur vervoer en mogelijk op termijn in
vervoer van/naar meetingpoints (haltes). De Stadstax biedt naast deur-tot-deur
ook halte-tot-deur-vervoer met vaste vertrektijden en kamer-tot-kamer vervoer.
Het
kamer-tot-kamer vervoer past niet binnen de Regiotaxi en zal dus door de
gemeente afzonderlijk verzorgd moeten blijven worden. Hoewel de Regiotaxi in
principe niet op vaste tijden rijdt zijn stadsgewest Haaglanden en Connexxion
op verzoek van de gemeente wèl bereid het halte-tot-deur vervoer met vaste
vertrektijden in Delft voort te zetten. De gemeente heeft deze vaste
vertrektijden destijds ingesteld omdat dit de reizigers een belangrijke
meerwaarde biedt.
Connexxion
biedt het vervoer op vaste vertrektijden bij de haltes In de Hoven, In de Veste
en De Bieslandhof aan voor €163.000 per jaar. Uitgaande van de huidige
reizigersaantallen vanaf de Stadstax-haltes staan hier voor Connexxion
opbrengsten tegenover van circa €127.000 per jaar, die op de door Delft te
vergoeden kosten in mindering zullen worden gebracht. Jaarlijkse kostenpost voor de gemeente is dus circa €36.000. In
tegenstelling tot DVG wil Connexxion echter geen risico lopen op dit vervoer:
als de reizigersinkomsten van het haltevervoer mee- of tegenvallen is het voor-
c.q. nadeel voor de gemeente. De verwachting is dat de jaarlijkse kosten lager
zullen uitpakken, doordat als gevolg van de lagere tarieven meer
niet-WVG-reizigers van het haltevervoer gebruik gaan maken.
De
Stadstax rijdt binnen twee zones: ritten binnen Delft (zone 1) en ritten van
Delft naar de schil rond Delft (zone 2) vice versa. Deze schil bestaat globaal
uit de gemeenten Rijswijk, Nootdorp, Pijnacker, Zweth en Schipluiden. De
Regiotaxi biedt vervoer binnen heel Haaglanden en een schil van twee OV-zones
rond dit gebied. Met de komst van de Regiotaxi kunnen Delftenaren binnen het
veel grotere Regiotaxigebied te reizen.
De
Stadstax rijdt op maandag t/m. zaterdag van 08.00 – 23.30 uur, op zondag 9.00 –
23.30 uur. De Regiotaxi rijdt op alle dagen van 06.00 – 01.00 uur. Het voorstel
betekent dus een verruiming van de operationele uren.
Ook de
Regiotaxi werkt met telefonische reserveringen. De vooraanmeldingstijd is één
uur en ook bij de Regiotaxi kan men meerdere ritten tegelijk en vaste ritten
(bijv. iedere week zelfde tijd) bestellen. Het telefoontarief wordt iets hoger:
€0,10 per minuut in plaats van lokaal tarief.
In
verband met gewenning bij de reizigers is afgesproken dat de eerste maanden na
1 oktober het telefoonnummer van de Stadstax wordt doorgeschakeld naar de
Regiotaxi.
Bij
een rit met vast aankomsttijdstip (bij de Stadstax “prioriteitsrit”) geldt bij
beide systemen dat men tussen het afgesproken tijdstip en maximaal 20 minuten
eerder aankomt. Bij een rit met vast vertrektijdstip kent de Stadstax een marge
van 15 min. eerder tot 15 min. later. De Regiotaxi is gunstiger: men wordt
tussen het afgesproken tijdstip en 20 min. daarna opgehaald.
De
Stadstax hanteert maximum reistijden: 45 minuten voor een rit binnen Delft, 60
minuten voor een rit tussen zone 1 en zone 2. De Regiotaxi stelt dat de
reistijd maximaal 20 minuten langer duurt dan de snelst mogelijke route. De
verwachting is dat de Regiotaxi-regeling tot kortere maximale reistijden leidt
en dus gunstiger is voor de reizigers.
De
Stadstax wacht op het ophaaladres tot maximaal 5 minuten na de afgesproken
vertrektijd op de reiziger, de Regiotaxi houdt een maximum van 2 minuten aan.
Dit vergt weliswaar een wat grotere discipline van de reizigers maar vergroot
de betrouwbaarheid van de dienstuitvoering en verkort de reistijd. Dit
strengere regime wordt bovendien “verzacht” door het feit dat de centrale van
de Regiotaxi 10 minuten vantevoren meldt dat de Regiotaxi eraan komt; bij de
Stadstax is dat standaard slechts 5 minuten. Reizigers hebben dus meer tijd om
zich klaar te maken voor vertrek.
Begeleiders
mogen gratis met de Regiotaxi mee, mits degene die deze medische begeleiding
nodig heeft een NS-begeleiderskaart bezit. Dit wijkt af van de Stadstax:
iedereen die daartoe door de gemeente is geïndiceerd, mag gratis een begeleider
meenemen.
De
NS-begeleiderskaart is gratis, het aanvragen bij NS duurt circa 6 weken.
De aanvrager dient hiervoor
een vragenlijst in te vullen en zonodig een medische verklaring van de huisarts
aan te leveren. Voor de huidige Stadstax-reizigers wordt een overgangsregeling
getroffen: Connexxion accepteert alle WVG-reizigers die op grond van de
gemeentelijke indicatie recht hebben op een medisch begeleider.
Onderstaand
zijn de Regiotaxi-tarieven afgezet tegen de Stadstax-tarieven:
|
|
Stadstax |
Regiotaxi |
|
1 zone |
€3,77 |
€2,80 |
|
2 zones |
€7,42 |
€4,20 |
|
3 zones |
- |
€5,60 |
|
4 zones |
- |
€8,40 |
|
5 zones |
- |
€11,20 |
|
6 zones |
- |
€14,00 |
|
Enz. |
- |
enz. |
Hierbij
dient een aantal opmerkingen gemaakt te worden:
·
de Regiotaxi kent kortingen voor kinderen en
groepen;
·
voor ritten van 4 of meer zones wordt een dubbel
zonetarief gerekend (normale zone €1,40, dubbele zone dus €2,80);
·
betaling Regiotaxi vindt contant plaats bij de
chauffeur;
Naast deze
standaardtarieven is het mogelijk om voor speciale doelgroepen prijsafspraken
te maken. In het verlengde van de huidige situatie wordt voorgesteld voor de
Delftse WVG-reizigers aparte tarieven vast te stellen. Voorgesteld wordt om
voor deze groep een tarief van €0,40 per strip te gaan hanteren. Dit leidt tot
de volgende ritprijzen en gemeentelijke bijdrage (=regulier Regiotaxi-tarief
minus WVG-tarief):
|
|
Stadstax
WVG |
Regiotaxi WVG |
Regiotaxi “gewoon” |
gem. bijdrage Regiotaxi WVG |
|
1
zone |
€0,79 |
€0,80 |
€2,80 |
€2,00 |
|
2 zones |
€1,82 |
€1,20 |
€4,20 |
€3,00 |
|
3 zones |
- |
€1,60 |
€5,60 |
€4,00 |
|
4 zones |
- |
€2,00 |
€8,40 |
€6,40 |
|
5 zones |
- |
€2,40 |
€11,20 |
€8,80 |
|
6 zones |
- |
€2,80 |
€14,00 |
€11,20 |
|
enz. |
- |
enz. |
enz. |
enz. |
In tegenstelling tot de
“gewone” Regiotaxi-tarieven geldt voor de WVG-reizigers geen dubbel zonetarief
voor ritten van 4 zones en verder. Het tarief zou dan teveel gaan afwijken van
het reguliere strippenkaarttarief (€0,38 per strip) en dat strookt niet met het
door het Rijk vastgestelde WVG-protocol. Voor deze ritten geldt daarom een
hogere gemeentelijke bijdrage.
Opgemerkt zij dat het
tarief voor ritten binnen Delft (dit is momenteel 96% van het Stadstax-vervoer)
nagenoeg gelijk blijft en dat het tarief voor ritten naar zone 2 een stuk lager
wordt.
Het voorgestelde WVG-tarief
leidt tot andere reizigersaantallen. Verwacht wordt dat het aantal WVG-ritten
in Delft vrijwel gelijk zal blijven op circa 158.000. Verwacht wordt dat het
aantal WVG-reizigers in zone 2 grofweg zal verdubbelen tot zo’n 13.000; voor de
verdere ritten is een inschatting gemaakt van 25.000 per jaar. Deze prognoses
gelden voor 2003; voor latere jaren wordt gerekend op de gebruikelijke autonome
groei.
De gemeentelijke bijdrage
aan de WVG-ritten bedraagt op grond van deze prognoses in 2003 circa €550.000.
Voortzetting van de Stadstax zou de gemeente circa €980.000 kosten.
Voorgesteld wordt om bij de
Regiotaxi een betalingssysteem voor WVG- reizigers te hanteren dat zoveel
mogelijk aansluit bij de Stadstax. WVG-reizigers hoeven dan, net zoals bij de
Stadstax, niet in het voertuig te betalen, maar tonen in het voertuig hun
Regiotaxipas en betalen maandelijks via een automatische incasso de gemaakte
ritkosten.
Connexxion geeft aan dat
aan de automatische incasso jaarlijks een kostenpost van circa €34.340
verbonden is (deels afhankelijk van het gebruik van de Regiotaxi). Afgesproken
is dat na ieder contractjaar de automatische incasso geëvalueerd wordt en
bekeken wordt of de vergoeding bijgesteld moet worden. De kosten voor de
WVG-Regiotaxi-passen kennen twee kostencomponenten:
·
eenmalige, eerste aanmaak nieuwe Regiotaxi-passen: circa €32.000
·
jaarlijkse kosten duplicaatpassen+nieuwe WVG-reizigers: circa €3.200.
In
tegenstelling tot de Stadstax kent de Regiotaxi een geld-terugregeling voor
ritten die niet op tijd of binnen de maximale reistijd zijn uitgevoerd. Indien
men hiervan gebruik wil maken, moet men een schriftelijke klacht indienen. Voor
WVG-reizigers geldt deze regeling ook, waarbij de teruggave met de automatische
incasso verrekend kan worden.
Door
de komst van de Regiotaxi verandert ook de situatie voor mensen die van traXX
gebruik maken of maakten. Een korte situatieschets.
Vanaf
de start van de Regiotaxi stellen traXX en het ministerie van Sociale Zaken
zich op het standpunt dat alle ritten binnen Haaglanden moeten worden
uitgevoerd door de Regiotaxi tegen de daarvoor geldende tarieven. Dit houdt in
dat gehandicapten die voorheen met traXX voor openbaar vervoertarief konden
reizen, vanaf 1 september 2001 gedwongen zijn het Regiotaxi-tarief te betalen
en dus duurder uit zijn. De situatie in Delft is nog gecompliceerder, omdat
daar de Regiotaxi formeel nog niet rijdt. TraXX gaat daar echter wèl van uit,
zodat Delftse inwoners niet van traXX noch van de Regiotaxi gebruik kunnen
maken. In de praktijk is het overigens zo dat Delftse inwoners toch met de
Regiotaxi kunnen reizen; Connexxion en Deltax hebben hierover onderling
afspraken gemaakt.
Voor
de periode 1 september t/m 31 maart 2002 heeft stadsgewest Haaglanden een
overgangsregeling gehanteerd, waarbij voormalig traXX-reizigers werden
gecompenseerd voor de hogere Regiotaxi-tarieven. Deze regeling gold niet voor
TraXX-reizigers uit Delft , omdat zij formeel nog gebruik konden maken van
traXX, tegen de daarvoor geldende (OV)-tarieven.
Helaas
is gebleken dat dit laatste in de praktijk niet zo heeft gewerkt. TraXX verwees
mensen naar de Regiotaxi, of vervoerde reizigers wel maar dan tegen
Regiotaxi-tarief. Om deze reizigers tegemoet te komen wordt voorgesteld om een
soortgelijke compensatieregeling met terugwerkende kracht in te stellen, zodat
traXX-reizigers de meerkosten van hun ritten vanaf 1 september 2001 alsnog bij
de gemeente kunnen declareren. De regeling eindigt op 1 oktober 2002, de
startdatum van de Regiotaxi in Delft.
Voorgesteld
wordt om alle (voormalig) traXX-gebruikers in Delft een declaratieformulier toe
te zenden waarmee men ritten die normaliter met traXX zouden zijn gemaakt
kunnen declareren. De gemeente vergoedt dan het verschil tussen
Regiotaxi-tarief en regulier strippenkaarttarief. Op grond van de ervaringen
van stadsgewest Haaglanden is de verwachting dat deze regeling de gemeente €500
tot €1.500 gaat kosten.
De
omschakeling naar de Regiotaxi betekent het volgende voor de lopende
contracten:
De overgang van het Delftse CVV naar de Regiotaxi
betekent dat het CVV-contract met DVG grotendeels komt te vervallen. Het enige
deel dat blijft bestaan betreft het kamer-tot-kamer vervoer. Omdat Deltax
straks minder sturing op de CVV-ritten heeft, gaat dit enigszins ten koste van
het efficiënt uitwisselen van personeel en materieel tussen het CVV en het
kamer-tot-kamervervoer. Dit heeft ertoe geleid dat DVG voor het
kamer-tot-kamervervoer 8% verhoging van het tarief heeft bedongen.
Dit contract wordt ongewijzigd gehandhaafd. Wel vervalt
de korting van circa 1% op de totaalprijs van het vervoer, die DVG in 2000 bij
de aanbesteding van het vervoer heeft aangeboden in het geval zowel het CVV als
het leerlingenvervoer aan DVG gegund zou worden.
Met DVG is afgesproken dat alle hiervoor genoemde
contractuele wijzigingen in een zogenaamde vaststellingsovereenkomst worden
vastgelegd. In bijlage 1 treft u deze overeenkomst in concept aan.
De met Connexxion gemaakte afspraken over het vervoer van
Delftse WVG-reizigers worden vastgelegd in een contract (voorgestelde loopduur:
tot 1 september 2004 = einde exploitatiecontract Regiotaxi). In dit contract
worden ook afspraken vastgelegd omtrent voortgangsrapportages door Connexxion
over het Delftse WVG-vervoer en de controle door de gemeente. Overigens vindt
de kwaliteitscontrole van de Regiotaxi door stadsgewest Haaglanden plaats; de
gemeente controleert slechts de correcte afhandeling van de automatische
incasso en het haltevervoer. Het concept-contract met Connexxion zal aan de
betreffende wethouders ter goedkeuring worden voorgelegd, alvorens tot
ondertekening over te gaan.
Gezamenlijk
met stadsgewest Haaglanden en in overleg met Connexxion is een communicatieplan
opgesteld. De globale taakverdeling rond de communicatie, zowel bij de start in
Delft als daarna, is als volgt:
·
Haaglanden verzorgt de algemene voorlichting rond
de Regiotaxi;
·
de gemeente Delft verzorgt de informatievoorziening
die specifiek op de Delftse WVG-reizigers is gericht;
·
Connexxion verzorgt de promotie van de Regiotaxi
(deze activiteiten zijn dus sec gericht op het aantrekken van extra klanten).
In onderstaand overzicht ziet u dat de opname van het
Stadstax-vervoer in de Regiotaxi de gemeente een jaarlijks voordeel
oplevert van ± €164.460:
Gem. bijdrage WVG-ritten Stadstax €980.000
Raming gem. bijdrage WVG-ritten Regiotaxi €550.000 -
Kosten haltevervoer €36.000
Kosten automatische incasso €34.340
Kosten duplicaatpassen € 3.200
Totaal bijkomende kosten € 73.540 -
Verwachte besparing WVG-budget €356.460
Vervallen OV-subsidie Stadstax €185.000 -
Verwachte besparing budget CVV €171.460
Kostenverhoging kamer-tot-kamer € 2.000
Kostenverhoging leerlingenvervoer € 5.000 +
Totaal kostenverhogingen € 7.000 -
Verwachte totale jaarlijkse besparing gemeente €164.460
Een bedrag dat een korte toelichting vereist is de
“jaarlijkse openbaar vervoersubsidie Stadstax”. Dit betreft een subsidie voor
de exploitatie van de Stadstax, die de gemeente van stadsgewest Haaglanden
ontvangt. Vanaf de opheffing van de Stadstax vervalt ook deze subsidie aan de
gemeente. De tot op heden ontvangen subsidie is overigens nog niet besteed; de
ontvangen subsidie is vooralsnog in een gemeentelijke “Reserve CVV”
ondergebracht. U ontvangt separaat een voorstel voor de besteding van de
gelden.
Zoals
u kunt zien wordt voorgesteld om naast de gemeentelijke bijdrage aan de
WVG-ritten ook de kosten voor automatische incasso en de duplicaatpassen te
betalen uit het WVG-budget. Dit ligt in de rede omdat deze kosten rechtstreeks
gekoppeld zijn aan het vervoer van WVG-reizigers. In lijn met de huidige
situatie wordt voorgesteld om de kosten van de vaste vertrektijden bij de
haltes vooralsnog ook uit het WVG-budget te betalen. Indien uit de
vervoercijfers blijkt dat het aandeel WVG-reizigers bij deze ritten aanzienlijk
kleiner wordt dan nu (99%) dan zal bezien worden of ook financiering uit een
gemeentelijk openbaar vervoerbudget mogelijk is.
In de
nota Stand van zaken WVG 2002, die u in oktober a.s. ontvangt, wordt aangegeven
op welke wijze bovenstaande financiële consequenties in de begroting WVG worden
verwerkt. Aan u wordt voorgesteld om in het najaar van 2003 het eerste jaar
Regiotaxi te evalueren en te bezien in hoeverre (budgettaire) aanpassingen
noodzakelijk zijn.
De voortijdige beïndiging van het contract (behoudens het
kamer-tot-kamervervoer) leidt voor DVG tot vervroegde afschrijving van
investeringen. Met DVG is daarom een eenmalige vergoeding overeengekomen, ter
dekking van deze vervroegde afschrijvingen. Deze vergoeding bedraagt €105.745.
Per saldo zijn aan de start van de Regiotaxi voor de
gemeente eenmalig de volgende kosten
verbonden:
Communicatie € 10.000 +
Voorgesteld wordt deze eenmalige kosten te betalen uit de
gemeentelijke reserve CVV. Het is nog niet 100% zeker dat dit door de
subsidiegever geaccepteerd wordt. Indien deze niet accoord mocht gaan met deze
oplossing, wordt geadviseerd de kosten te betalen van het WVG-budget, waarin
vanaf 2002 ruimte ontstaat door de overgang naar de Regiotaxi.
1.
Instemmen met de voorgestelde opname van de
Stadstax in de Regiotaxi, met uitzondering van het kamer-tot-kamervervoer;
2.
Instemmen met de voorgestelde WVG-tarieven
Regiotaxi;
3.
Instemmen met de voorgestelde tijdelijke
compensatieregeling traXX;
4.
Instemmen met de bijgevoegde
vaststellingsovereenkomst met DVG;
5.
Instemmen met de (begrote) jaarlijkse kosten
Regiotaxi à €623.540, vooralsnog geheel te dekken uit het WVG-vervoersbudget;
6.
Instemmen met de
kostenverhogingen kamer-tot-kamervervoer
geheel te dekken uit het WVG-vervoersbudget.
7.
Instemmen met de
kostenverhoging leerlingenvervoer tot einde van de contractsperiode met DVG (te
weten 14 augustus 2003) te dekken uit het WVG-vervoersbudget
8.
Instemmen met de betaling van de eenmalige kosten à
€148.745 uit de reserve CVV en, indien dit door de subsidiegever niet wordt
toegestaan, uit het WVG-vervoersbudget;
9.
Dit voorstel ter besluitvorming voor te leggen aan
de de gemeenteraad op 3 oktober 2002.