In deze startnotitie geeft het college van B&W een beknopte visie op de stand van zaken en de gewenste ontwikkelingen binnen het programma Integratie. In paragraaf 2 gaan wij in op de uitgangspunten voor het beleid die in ons collegeprogramma Voorzetten en doorzetten zijn geformuleerd. Daarbij gaan wij ook in op de belangrijkste doelstellingen die wij ons voor de gehele periode 2002 – 2006 hebben gesteld.
In paragraaf 3 geven wij een schets van de actuele ontwikkelingen binnen het programma Integratie. Daarin gaan wij in op zaken in die in 2002 reeds in gang zijn gezet of op korte termijn aan de orde zullen komen. In paragraaf 4 tenslotte geven wij onze visie op de belangrijkste doelen en activiteiten binnen dit programma voor het jaar 2004.
U bent uitgenodigd om tijdens de vergadering van de raadscommissie extern op 22 april a.s uw mening of reactie te geven op deze startnotitie. In dezelfde periode zullen voor de overige twaalf programma’s soortgelijke vergaderingen worden gehouden. De verslagen van deze vergaderingen, waarin uw mening of reactie wordt opgenomen, zullen wij meenemen bij de opstelling van de concept-begroting voor de periode 2004 – 2007. Deze concept-begroting wordt in september a.s. door de gemeenteraad van Delft behandeld.
Wij willen op voorhand wel opmerken dat het waarschijnlijk niet mogelijk zal zijn om alle meningen of reacties die u ons meegeeft in de begroting en in onze beleidsvoornemens te verwerken. Alleen al de financiële speelruimte daartoe is beperkt, zeker in een periode waarin het economisch minder gaat. Wij zijn van plan om voor nieuwe beleidswensen meerjarig een bedrag van half miljoen euro vrij te maken en nog eens een half miljoen euro voor het jaar 2004. Dit bedrag moet echter over dertien programma’s worden verdeeld. Bovendien zullen wij, om deze bedragen vrij te kunnen maken, waarschijnlijk moeten ‘snijden’ in lopende uitgaven in de begroting.
Ondanks deze beperkingen vernemen wij graag uw mening over de gewenste ontwikkelingen in de verschillende beleidsprogramma’s van de Gemeente Delft. Wij zullen dan ook trachten om in onze begroting zo goed mogelijk te verantwoorden hoe wij met uw meningen en ideeën zijn omgegaan.
Het programma Integratie valt samen met het reeds bestaande programma Integratie & Samen aan de Slag. Dat houdt in dat het programma reeds een eigen beleidscyclus kent. Naar verwachting komen in mei 2003 de verantwoording 2002 en het bestedingsplan 2003 aan de orde. Ook komt in de eerste helft van 2003 de nota “Ondersteuning zelforganisaties” voor besluitvorming naar de raad. De concrete taakstellingen liggen vast in het Prestatieboek 2003 (zie stukken WZO 20-2-2003). De concrete taakstellingen voor 2004 worden eind 2003 geformuleerd op basis van de rapportage over 2002 en de dan bekende gegevens over 2003.
Het programma Integratie heeft de emancipatie van allochtonen in de delftse samenleving als centrale doelstelling. Het gaat om een proces waarin allochtonen en autochtonen actief en respectvol betrokken zijn, waarbij eilandvorming wordt voorkomen of doorbroken en alle delftenaren goed kunnen wonen, werken en samenleven.
Het programma beoogt het thema integratie op alle relevante beleidsterreinen op de agenda te krijgen, waar nodig nieuw beleid op te zetten en de uitvoering van bestaand beleid te verbeteren. Daarnaast tracht ‘het programma’ veel te communiceren en samen te werken met allochtone organisaties in de stad en het thema integratie stadsbreed op de agenda te krijgen en te houden.
In de afgelopen jaren is veel vooruitgang geboekt rond de thema’s werk en onderwijs. Denk aan Samen aan de Slag, het oudkomersbeleid, de voor- en vroegschoolse educatie, de centrale opvang, opvoedingsondersteuning en een sterk verbeterd aanbod in de volwasseneneducatie. Nieuwe thema’s voor deze collegeperiode zijn kennismaken & meebesturen en de situatie op de woningmarkt.
Het college wil mensen met verschillende achtergronden in toenemende mate de kans geven elkaar te ontmoeten en kennis te nemen van elkaars culturen en ideeën.
Meebesturen in verenigingen en schoolbesturen is verantwoordelijkheid nemen voor de delftse samenleving en levert ‘voorbeeldige’ personen waar anderen zich aan kunnen optrekken.
Op dit ogenblik wordt op interactieve wijze een nota “Kennismaken en meebesturen” voorbereid, die halverwege 2003 kan worden vastgesteld.
In 2006 wil het college de trend van concentratie van allochtone bewoners in een beperkt aantal buurten gekeerd hebben. Gemeente en corporaties hebben daartoe een plan in voorbereiding.
De politiek-maatschappelijke ontwikkelingen volgen elkaar snel op: twee landelijke verkiezingen met veel aandacht voor integratievragen, verharding van het klimaat, scherpere regelgeving én zorg over de wijze waarop asielzoekers worden opgevangen, discussies over een pardon voor bepaalde groepen, de nawerking van 11 september 2001, groeiende werkloosheid en een dreigende oorlog in Irak.
Dit alles bergt het risico in zich dat de verhoudingen tussen groepen delftenaren onder druk komen te staan of dat mensen zich minder welkom voelen in Delft. Het college wil een dergelijke ontwikkeling voorkomen langs vier lijnen:
· Kritisch blijven op de resultaten van educatie, activering en onderwijs. Waar nodig verbeteren van het aanbod, waar nodig mensen beter aan gemaakte afspraken houden.
· Prioriteit voor de stadsgesprekken. In de eerste fase gericht op kennismaken en meebesturen. In de tweede fase ingaan op thema’s als opvoeden en geloof.
· Zelforganisaties zo ondersteunen dat zij meer verantwoordelijkheid gaan nemen voor de integratie van hun achterbannen.
· Waar mogelijk optreden tegen discriminatie of beledigend gedrag.
Twee andere actuele punten behoeven hier vermelding.
De situatie op de arbeidsmarkt is verslechterd. Hoe kan de uitstoot van mensen met een zwakke positie op de arbeidsmarkt zoveel mogelijk worden tegengegaan en wat kan de gemeente samen met lokale en regionale sociale partners doen om nieuwe langdurige werkloosheid te voorkomen? In overleg met de organisaties in het panel voor werk en inkomen, met delftse werkgevers en met het regionaal platform voor arbeidsmarktbeleid wil het college in de loop van 2003 een vervolg geven aan Samen aan de Slag maar nu vooral gericht op de werkgelegenheidskant. Een van de stappen die gezet wordt is een allochtone ondernemersvereniging die in oprichting is.
De positie van allochtonen in de zorg is niet sterk. Zowel in regionaal verband als lokaal tracht de gemeente nu initiatieven te ontplooien om in deze situatie verbetering te brengen. Dat gaat van het aanstellen van allochtone zorgconsulenten en het onderzoeken van geclusterde huisvesting voor groepen oudere allochtonen tot het opleiden van (balie)personeel bij de zorginstellingen.
· In 2004 doet de gemeente een nieuw onderzoek naar de stand van de inburgering in Delft (nulmeting verricht in 1999). Scherper dan in 1999 wordt in dat onderzoek gekeken naar de verschillen tussen mannen/jongens en vrouwen/meisjes.
· In 2003 vastgesteld beleid rond kennismaken en meebesturen, zorg en wonen wordt in- en uitgevoerd. Het streefbeeld voor 2004 en verder kan er als volgt uitzien: Op veel scholen en instellingen hebben allochtone ouders hun plek in bestuur en ouderraad gevonden. In ondernemingen doen allochtonen mee in de OR. In het gemeentelijk apparaat heeft een evenredig aantal allochtonen een baan gevonden. De burgemeester en de wethouders hebben aan beide zijden allochtone buren gekregen. Het aantal succesvolle allochtone ondernemingen is gegroeid. Er zijn tal van informele groepen waarin mensen uit verschillende culturen elkaar ontmoeten. Er is op dit gebied nauwe samenwerking tussen de diverse sociale-, culturele-; en onderwijsinitiatieven. De contacten van de gemeente en grote instellingen met de allochtone bewoners verlopen een stuk beter.
· In het schooljaar 2003-2004 nemen minimaal 1.017 kinderen deel aan het voorschoolprogramma (overgenomen uit Prestatieboek 2003; zie voor andere taakstellingen aldaar).
· De tweede ronde Stadsgesprekken wordt in 2004 afgerond. De resultaten worden gepubliceerd en verwerkt in nieuw beleid en mogelijk ook in cursusmateriaal voor inburgeraars en ingeburgerden.
· De meeste zelforganisaties zijn door de gemeente erkend, worden goed ondersteund en bieden hun achterban activiteiten aan gericht op integratie in de Nederlandse samenleving.