Datum 27-05-2003 Ons Kenmerk 03/017587 Opsteller A. Jonkman Bijlagen 1 |
Onderwerp
De gemeente Delft heeft in de
nota ‘het versterken van de eerste lijnsgezondheidszorg in Delft’ (01/021698)
in 2001 reeds een regie- en faciliterende rol op zich genomen en heeft hierin
de volgende doelen vastgesteld:
-
Het afwenden van (dreigende) tekorten aan huisartsen en tandartsen. In
bijlage 1 van deze nota is een recent onderzoek naar vertrek onder huisartsen
van de huisartsenvereniging (DHV) weergegeven. Uit dit onderzoek blijkt dat 6
tot 7 huisartsen in Delfland binnen zes jaar hun praktijk stoppen. Naast het
huisartsen- en tandartsentekort zijn nu ook vanuit de fysiotherapeutenvereniging
signalen binnengekomen dat er tekorten dreigen.
-
Het creëren van meer samenhang en integraliteit binnen de eerste
lijnsgezondheidszorg. De gemeente zoekt samenwerking met eerste lijnspartijen
en probeert deze bij elkaar te brengen (waar dit nog niet het geval is).
-
Het realiseren van een laagdrempelig zorgaanbod. Om aansluiting te vinden bij de zorgvraag van risicogroepen is
het van belang dat zorg toegankelijk en laagdrempelig is.
-
Het op wijkniveau realiseren van de infrastructuur voor de
jeugdgezondheidszorg. Het realiseren van een geïntegreerde
jeugdgezondheidszorg, waarbinnen professionals van de GGD en Maatzorg in één
jeugdgezondheidsteam (JGZ-team) wijkgericht werken, is volop gaande. In het bestedingsvoorstel 2003
‘Naar een integrale JGZ’ (03/012402) is de laatste stand van zaken aan u
voorgelegd.
-
Het verbeteren van het zorgaanbod voor allochtonen. Op regionaal niveau (via de Regionale Commissie Gezondheidszorg) vindt op
dit moment onderzoek plaats of en zo ja, hoe en wanneer de allochtone
zorgconsulent geïntroduceerd wordt in Delft.
Naast bovenstaande doelen
speelt mee dat de gemeente Delft reeds vier bestaande gezondheidscentra in
beheer heeft die gemoderniseerd dienen te worden. Op dit moment zijn ook
ontwikkelingen gaande op het gebied van het combineren van diverse vormen van
wonen en zorg, waarin de eerste lijnszorg en de bereikbaarheid hiervan een
belangrijke rol speelt.
Om de doelstellingen te
behalen is in de nota van 2001 voorgesteld om in zeven Delftse wijken een
gezondheidscentrum te realiseren. In een gezondheidscentrum moeten minimaal
huisartsen, maatschappelijk werk, wijkverpleging en een jeugdgezondheidsteam
gehuisvest zijn. Zorgverleners kunnen in een gezondheidscentrum gemakkelijker
samenwerken, kennis uitwisselen en vanuit het centrum kan zorg afgestemd op de
wijk verleend worden. Naast de samenwerking tussen verschillende disciplines,
bieden gezondheidscentra continuïteit op het gebied van huisartsenzorg. Nieuwe
huisartsen geven de voorkeur aan het werken in een gezondheidscentrum, in een
centrum kan parttime gewerkt worden, er kunnen ondersteunende professionals
worden aangesteld (waardoor meer patiënten kunnen worden aangenomen) en
bepaalde bedrijfsvoerings-technische zaken kunnen gezamenlijk worden ingekocht
dan wel worden gedeeld. Het realiseren van gezondheidscentra maakt Delft daarmee aantrekkelijk voor
nieuwe huisartsen en andere zorgverleners.
Naast het realiseren van
gezondheidscentra worden eerste lijnsdisciplines ondersteund in het vinden van
huisvesting.
Naar aanleiding van de nota
zijn Delftse eerste lijns disciplines aangeschreven met het verzoek om aan te
geven of zij in een samenwerkingsverband zouden willen samenwerken òf dat al doen en dat uit zouden willen breiden. Hierop
hebben vijf haalbaarheidsonderzoeken plaatsgevonden naar initiatieven, waarbij
als criterium gold dat het aantal huisartsenplaatsen moet kunnen worden
uitgebreid en er een samenwerking met Maatzorg moet zijn. Ondertussen is
gezocht naar mogelijkheden binnen bestaande locaties in de wijk en, waar niet
voor handen, naar nieuwe locaties. Deze ontwikkelingen zijn, naast de direct
betrokken disciplines, tot stand gekomen in nauw overleg met organisaties als
Maatzorg, de huisartsenvereniging, Patiëntenplatform (RPCP), woningbouwcorporaties
en Zorgverzekeraar DSW.
Daarnaast zijn financierings-
en (ver)bouwmogelijkheden onderzocht. In de zomernota 2003-2006 is reeds €
454.000,- beschikbaar gesteld voor de huisvesting van twee JGZ-teams en €
20.000,- voor proceskosten op het gebied van de eerste lijn. Daarnaast zijn in
de eerst genoemde nota bouwfondsgelden ad € 954.000,- laagrentende lening beschikbaar gesteld voor het realiseren van
een gezondheidsaccommodatie met een acceptabele huurprijs in Voorhof, Tanthof
of Hof van Delft. Tevens is een huurprijs van € 113,- (prijspeil 2001) voor
eerste lijns disciplines als richtlijn genomen.
Deze nota zal ingaan op de
mogelijkheden per wijk en een concrete beschrijving geven van de stand van
zaken, inclusief een planning, financiële voorstellen, het beheer en wat dit
voor het zorgaanbod in Delft kan betekenen.
Zoals gesteld wil de gemeente
met de gezondheidscentra in iedere Delftse wijk burgers een laagdrempelig
zorgaanbod, gericht op samenwerking tussen verschillende disciplines,
aanbieden. Wanneer dit voornemen naast het huidige aanbod wordt neergelegd,
ontstaan de volgende mogelijkheden. De gemeente heeft vier gezondheidscentra in
eigen beheer, dit zijn centra in de Wippolder (Nassaulaan 23), Buitenhof
(Händellaan 108), Tanthof (Veulenkamp 45) en het Westerkwartier (Pootstraat
124). Disciplines in deze centra willen graag uitbreiden of hun samenwerking
verbreden. Binnen deze centra is daar onvoldoende ruimte voor, daarnaast zijn
twee centra sterk verouderd. Naast deze centra is in het Centrum aan het
Kampveld 10a de Hoed gehuisvest (de gemeente heeft hier recent de parkeergarage
van overgenomen, het pand is in beheer van de Facilitaire Stichting
Gezondheidszorg). In Voorhof, Noord-West Delft en Vrijenban zijn naar nieuwe
initiatieven en locaties gezocht.
Wanneer inhoudelijk gekeken
wordt naar de spreiding van eerste lijnsdisciplines valt op dat het Centrum en
Oost Delft een groter aanbod van huisartsen kent dan West- en Zuid Delft. Wat
betreft huisartsenzorg wil de gemeente dan ook vooral in West- en Zuid Delft meer
huisartsen verkrijgen. Wat betreft het aantal huisartsen per centrum streeft de
gemeente naar een minimum van drie huisartsen, dit in verband met de inzet van
praktijkondersteuning (om deze te verkrijgen moeten minimaal drie huisartsen
werkzaam zijn), maar ook in verband met de continuïteit van zorg. Immers, over
een aantal jaar moet het centrum ook nog voorzien in de vraag naar en van
huisartsen, dan moet binnen het centrum voldoende ruimte hiertoe zijn.
Uit efficiencyoverwegingen is
het niet mogelijk om op alle locaties wijkverpleging te huisvesten, voor alsnog
blijven zij gehuisvest op drie locaties, te weten in Buitenhof, Westerkwartier
en Centrum.
Deze paragraaf zal
achtereenvervolgend per wijk concreet de mogelijkheden schetsen, in 2.8 wordt
een totaaloverzicht gegeven.
Algemene beschrijving:
Dit is
een pand in beheer van de gemeente Delft. In het pand zijn op de begane grond
vier huisartsen, één tandarts en het consultatiebureau gehuisvest. De eerste en tweede etage
staan, sinds de verhuizing van het RIO, nagenoeg leeg.
Gewenste situatie:
- Meer
ruimte voor de huisartsen, zodat zij in de toekomst eventueel uren kunnen
uitbreiden, daarnaast zouden zij ruimte willen hebben voor de inzet van een
huisarts in opleiding (HAIO) en praktijkondersteuning.
- In de
Wippolder moet in het najaar van 2003 het eerste jeugdgezondheidsteam starten,
het consultatiebureau is op de Nassaulaan reeds gehuisvest.
- Om het
pand een ‘zorgkernpunt’ in de wijk te laten zijn, is het gewenst dat tevens
overige verwante disciplines (zoals maatschappelijk werk, eerste lijns
psycholoog, diëtist of fysiotherapeut) zich huisvesten, maar bijvoorbeeld ook
het panel gehandicaptenbeleid zou zich hier kunnen huisvesten.
Mogelijkheden:
Het pand moet verbouwd worden om alle disciplines goed te
kunnen huisvesten. Om te voldoen aan de hedendaagse toegankelijkheidseisen moet
aan de buitenzijde van het pand een lift en trap geplaatst worden.
Financiën:
De totale investering bedraagt € 600.000,-. Deze kan niet
worden gedekt uit inkomsten uit huur (middels een verhoging van de huurprijs
wordt huidig pand gedekt). Voorgesteld wordt om in 2003 € 294.000,- te
financieren uit gelden die beschikbaar zijn gesteld ten behoeve van de
huisvesting JGZ (zoals in zomernota 2003-2006 weergegeven is) en € 306.000 in
2004 in te zetten.
Algemene
beschrijving:
Het pand is een kleuterschoolgebouw uit de jaren zestig
in gemeentelijk beheer. Het pand is wat betreft klimaat/isolatie in slechte
staat. In het pand zijn nu twee huisartsen, een podotherapeut, wijkverpleging
en maatschappelijk werk gehuisvest.
Gewenste
situatie:
- Het tweede JGZ-team moet in het najaar van 2003 in
Buitenhof starten. Het past echter niet in het huidige gebouw.
- Toekomstgericht zou de huisvesting van meer huisartsen
gewenst zijn.
Mogelijkheden:
Tijdelijke huisvesting van het Jeugdgezondheidsteam in
een Portacabin en nieuwbouw op termijn.
- Start JGZ-team oktober 2003.
- Plaatsen van een Portacabin eind 2003 (artikel 17
procedure), nieuwbouwtraject starten eind 2003/begin 2004, zodat deze 2005/2006
gereed kan zijn.
Boekwaarde
1/1/2004 bedraagt 203.000 euro.
Investering van € 160.000,- ten laste van de reservering in de zomernota 2003-2006 ten behoeve
van de huisvesting JGZ, voor de huur van de Portacabin in 2003, 2004 en 2005.
Nieuwbouw vergt een investering van ruim 2,9 miljoen,
hiervan kan 1,4 miljoen worden gedekt uit huur. Er resteert een onrendabele top
van 1,3 miljoen.
Algemene
beschrijving:
Op de Aart v.d. Leeuwlaan wordt het nieuwe kantoor van
Delftwonen gerealiseerd. Op de begane grond wordt de frontoffice van Delftwonen
gehuisvest, de rest van de begane grond kan worden ingevuld met eerste
lijnszorg.
Gewenste
situatie:
-Huisvesting van minimaal drie huisartsen (dit in verband
met de mogelijke inzet van praktijkondersteuning en continuïteit van
huisartsenzorg).
-Start JGZ-team in 2004.
-Huisvesting algemeen maatschappelijk werk en,
afhankelijk van beschikbare m2, overige disciplines, zoals fysiotherapie.
Planning
wat betreft start JGZ en gebouw gereed:
- Start JGZ-team in najaar
2004.
- Gebouw eind 2004 gereed.
Door Delftwonen wordt een huur van € 120,-/m2 ex BTW
casco gerekend. Opleveringskosten ad € 150.000, verhuiskosten ad €
50.000,- en huisvesting JGZ-team ad €
100.000,- zullen door de gemeente gedragen moeten worden.
Algemene
beschrijving:
Het gezondheidscentrum aan de Veulenkamp is in bezit van
de gemeente Delft.
Gewenste
situatie:
- Uitbreiding van het aantal huisartsen binnen het pand
aan de Veulenkamp.
- Realisatie JGZ team in 2004.
Mogelijkheden:
Het ruimtegebrek op de Veulenkamp binnen het huidige
gebouw oplossen.
Een initiatiefgroep van tandartsen wil aan de Sandinoweg
een TOED (tandartsen onder een dak) starten (past binnen bestemmingsplan).
Planning
wat betreft start JGZ en gebouw gereed:
-Start JGZ-team in 2004.
-Interne verbouwing Veulenkamp gereed 2005.
- Realisatie nieuwbouw Sandinoweg gereed 2005.
Financiën:
Kosten verhuizing en verbouwing Veulenkamp ad €
450.000,-.
Algemene
beschrijving:
Het pand is een kleuterschoolgebouw uit de jaren zestig
in beheer van de gemeente. Het pand is klimaat/isolatie technisch in slechte
staat en heeft stankoverlast. In het pand zijn drie huisartsen gehuisvest,
wijkverpleging en algemeen maatschappelijk werk.
Gewenste
situatie:
Mogelijkheden:
Door Ceres (projectontwikkelaar van woningbouwcorporatie
Vestia) te ontwikkelen nieuwbouw op huidige locatie.
Planning
wat betreft start JGZ en gebouw gereed:
-Start JGZ-team in 2005.
-Bij start bouwvoorbereiding in 2003 (waaronder
bestemmingsplan procedure), kan gebouw begin 2005 gereed zijn.
Nieuwbouw kan niet volledig worden gedekt uit inkomsten
uit huur.
Boekwaarde 1/1/2004 bedraagt 110.000 euro.
Hiertoe zou de laagrentende lening via de bouwfondsgelden
ter grootte van € 954.000,- ingezet moeten worden. Hiernaast zou € 227.000,-
voor huisvesting JGZ ingezet moeten worden en resteert een onrendabele top van
ongeveer € 400.000,-.
Algemene
beschrijving:
Een huisartsenmaatschap heeft een initiatiefgroep
gevormd, de Stichting Vrijenban. In deze Stichting participeren naast de
huisarts, Maatzorg, een apotheek en fysiotherapeuten. De Stichting onderzoekt
of het mogelijk is om gezondheidscentrum op de plaats van de huidige woontoren
te realiseren in samenwerking met GGZ Delftland en Delftwonen. De gemeente is
hier met name op het gebied van ruimtelijke ordening bij betrokken.
Gewenste
situatie:
-Start van een JGZ-team in 2005.
-Realisatie gezondheidscentrum.
Mogelijkheden:
Gezondheidsaccommodatie loskoppelen van het masterplan
GGZ terrein om de voortgang te bewaken.
Planning
wat betreft start JGZ en gebouw gereed:
Financiën
:
Algemene
beschrijving:
Gewenste
situatie:
Gezondheidscentrum met hierin huisartsenzorg, JGZ-team en
andere eerste lijns disciplines, mede met het oog op de ontwikkelingen van de
Harnaschpolder (realisatie 1100 tot 1300 woningen).
Mogelijkheden:
Planning
wat betreft start JGZ en gebouw gereed:
Gereed 2006, dan start JGZ-team.
Financiën:
2.8 Totaaloverzicht locaties
Op de volgende pagina wordt een totaaloverzicht
weergegeven van de in 2.1 tot 2.8 genoemde locaties.
Wat betreft communicatie geldt dat voor alle wijken een
communicatieplan wordt opgesteld voor de wijkbewoners en relevante organisaties
om hen te raadplegen en te informeren over de (ver)bouw en (nieuwe) functies in
de betreffende panden, daarnaast moet het jeugdgezondheidsteam geïntroduceerd
worden.
Wijk en locatie |
Variant |
Betrokken disciplines |
Start JGZ team |
Planning (ver)bouw |
Kosten
|
Huurprijs nieuwe situatie
per m2 (prijspeil 01/2003) |
Huurprijs per m2 JGZ
(prijspeil 01/2003) |
Onrendabele top |
Wippolder: Nassaulaan 23 |
Interne verbouw en
aanbouw lift |
-huisartsen -tandarts -JGZ team -Maatschappelijk werk -overige (eerste lijns
psycholoog, dietist?) |
Sept 2003 |
Eind 2003 gereed |
-€
600.000, financiering van € 294.000,-
uit huisvesting JGZ
-huurpeil
JGZ |
€
120.,-
(huidige huurprijs gemiddeld
€ 86,- per m2) |
€
100,- |
€306.000,-
|
Buitenhof: Händellaan 108 |
Portacabin en nieuwbouw
op termijn |
-huisartsen -wijkverpleging -maatschappelijk werk -JGZ team -podotherapeut -overige |
Oktober 2003 |
Eind 2003 gereed Nieuwbouw 2005/2006 |
-€ 160.000,- voor de duur
van 2 jaar PC, financiering huisvesting JGZ -Nieuwbouw 1000 m2 netto
ongeveer € 2,9 miljoen, waarvan € 1,4 miljoen gedekt wordt uit huur -Huurpeil JGZ |
€ 120,- (huidige huurprijs
gemiddeld € 69,- per m2) |
€ 100,- |
€
1.563.000
|
Voorhof: Aart vd Leeuwlaan |
Nieuwbouw (Delftwonen) |
-huisartsen -JGZ team -maatschappelijk werk -overige (fysiotherapie?) |
2004 |
Eind 2004 gereed |
-700m2
Casco oplevering -Verhuiskosten huisartsen -Huurpeil JGZ |
€
120,- |
€
100,- |
€ 400.000 |
Tanthof: Sandinoweg/Veulenkamp |
Bouw TOED, Kleine interne verbouw |
-huisartsen -maatschappelijk werk -fysiotherapie -JGZ team -tandartsen |
2004 |
Begin
2005 gereed |
-Verbouwing Veulenkamp
-Huurpeil JGZ |
€ 120.- (is gelijk aan huidige
huurprijs) |
€ 100,- |
€ 450.000 |
Westerkwartier: Pootstraat |
Nieuwbouw Ceres (Vestia) |
-huisartsen -maatschappelijk werk -wijkverpleging -JGZ team -fysiotherapie |
2005 |
Begin 2005 gereed |
-Ongeveer 2,8 miljoen
1000 m2 netto -Inzet lening bouwfonds €
954.000,- -Huurpeil JGZ |
€ 120,- (huidige huurprijs
gemiddeld € 82,- per m2) |
€ 100,- |
€ 627.000 |
Vrijenban: Aan ’t Verlaat (GGZ
terrein) |
Nieuwbouw (Delftwonen) |
-huisartsen -apotheek -fysiotherapie -maatschappelijk werk -JGZ team |
2005 |
Eind 2005 gereed |
Huurpeil JGZ |
€ 120,- |
€ 100,- |
€ 227.000 |
Noord-West Delft: Van Foreestweg (Vermeertoren) |
Nieuwbouw Ceres (Vestia) |
Nader te bepalen |
2006 |
2006 gereed |
Huurpeil JGZ |
€ 120,- |
€ 100,- |
€ 227.000 |
Totaal Onrendabele top |
|
|
|
|
|
|
|
€ 3.800.000,- |
3. Huurprijs
Er kan een onderscheid worden aangebracht tussen
gesubsidieerde huurders in de gezondheidscentra, zoals het jeugdgezondheidsteam
en maatschappelijk werk, en ondernemers zoals huisartsen en fysiotherapeuten. Gesubsidieerde huurders
kunnen minder huur opbrengen dan ondernemers. In de eerste lijnsnota uit 2001
(01/021698) is gesteld dat om huisartsen naar Delft te trekken de huurprijs
acceptabel moet zijn. Voor de gesubsidieerde huurders wordt een huur van €
100,- per m2 ex servicekosten als richtlijn aangehouden en voor ondernemers €
120,- per m2 bruto ex btw (€ 142,80 incl. BTW) en ex servicekosten (prijspeil
2003).
Deze prijzen zijn vergelijkbaar met wat andere aanbieders
in onze regio in rekening brengen. De nu voor Delft voorgestelde gemiddelde
huurprijsstijging voor de
gesubsidieerde sector zal opgevangen moeten worden binnen de bestaande
subsidierelaties en/of een betere bezetting van beschikbare vierkante meters.
Ten aanzien van de huisartsen geldt dat verwacht mag
worden dat op afzienbare termijn de scheiding tussen inkomen en praktijkkosten
gerealiseerd zal worden (aanbeveling commissie Tabaksblat). Wanneer dat gebeurt
zullen hogere praktijkkosten niet meer rechtstreeks leiden tot een aantasting
van het persoonlijk inkomen van de arts.
Bij ingaan van die maatregel zal daarom de hier hierboven beschreven tariefstelling
opnieuw bezien worden.
4. Beheer
Wat betreft het beheer van de gebouwen zijn de nieuwe
locaties in beheer van derden, in deze gevallen woningbouwcorporaties. De
bestaande gezondheidscentra zijn in beheer van de gemeente. In de Delftse regio
is (nog) geen draagvlak voor een breed gedragen stichting ten behoeve van het
faciliteren en hiermee stimuleren van samenwerking binnen de eerste lijn. De
Facilitaire Stichting Gezondheidszorg (FSG), die geïnitieerd is door
Zorgverzekeraar DSW en waar diverse eerste- en tweede lijnspartijen aan deel
nemen, richt zich voornamelijk op het ontwikkelen en beheren van HOEDEN.
Voorgesteld wordt om in 2006 (wanneer alle locaties
gereed zijn) te evalueren of het wenselijk en mogelijk is om de gemeentelijke
locaties over te dragen aan een andere partij.
De gemeente Delft heeft zich in
2001 ten doel gesteld om de samenwerking binnen de eerste lijnszorg te
stimuleren en tekorten tegen te gaan, opdat de burger in zijn/haar wijk de
(eerste lijns)zorg vindt die hij/zij nodig heeft. Één van de instrument
hiervoor is het realiseren van gezondheidscentra in Delftse wijken. In Delft
zijn op zeven locaties mogelijkheden voor het ontwikkelen van een
gezondheidscentrum. Hiervan worden drie door de woningbouwcorporatie ontwikkeld
en in vier gevallen, daar waar de gemeente eigenaar is, is de gemeente
initiatiefnemer.
In de gezondheidscentra worden
in ieder geval huisartsen, maatschappelijk werk en een jeugdgezondheidsteam
gehuisvest, daarnaast kunnen (afhankelijk van de locatie) wijkverpleging,
fysiotherapeuten, eerste lijnspsychologen en andere aanverwante disciplines
zich huisvesten. Wat betreft de Jeugdgezondheidszorg zouden in 2006 alle
Delftse wijken voorzien kunnen zijn van een jeugdgezondheidsteam. Middels het
realiseren van de gezondheidscentra creëert de gemeente een adequate
infrastructuur op het gebied van de eerste lijnszorg.
Aangezien eerste
lijnsdisciplines geen marktconforme huur kunnen dragen, moet voor de realisatie
van de centra geïnvesteerd worden in de onrendabele top.
Voorstel:
U wordt
voorgesteld om:
-
Van de in de zomernota 2003-2006 gereserveerde
gelden van € 454.000,- ten behoeve van
de huisvesting van twee Jeugdgezondheidsteams, € 294.000,- in te zetten voor de
huisvesting in de Wippolder en € 160.000,- voor de huisvesting in de
Buitenhof.
-
De gereserveerde laagrentende lening van €
954.000,- aan Bouwfondsgelden in te zetten voor de realisatie van een
gezondheidscentrum in het Westerkwartier.
-
In het investeringsprogramma 2004-2006 van de
programmabegroting een bedrag van € 3,8 miljoen op te nemen ten behoeve van de
realisatie van zeven gezondheidscentra in Delft.
-
In 2006 te evalueren in hoeverre het wenselijk en
mogelijk is om het beheer van de gebouwen in gemeentelijk bezit over te dragen
naar een derde partij.
-
Bij invoering van de aanbeveling rond het scheiden
van inkomen en praktijkkosten van huisartsen (commissie Tabaksblat) het voor
hen geldende huurprijstarief te herzien.