Onderwerpen	Wijzigingen per 01-01-2004	Overgangsrecht 2004	Wijzigingen per 01-01-2005[1]
Begripsbepalingen	· Verzorgingsbehoeftigheid en gezamenlijke huishouding bij tweede graads bloedverwant (art. 3, tweede lid WWB); · Introductie begrippen niet-uitkeringsgerechtigde, arbeidsinschakeling en (gewijzigde begripsbepaling) sociale activering (art. 6 WWB)	n.v.t.
Aanspraak op ondersteuning bij arbeidsinschakeling	· Ondersteunen van werknemers met gesubsidieerde arbeid naar uitstroom richting niet-gesubsidieerde arbeid (art. 6 en 7 WWB)		· Plicht tot het opstellen van een reïntegratie verordening (art. 8 WWB); · Bijstandsgerechtigde, nugger, Anw-er en gesubsidieerde werknemer krijgen aanspraak op voorziening (art. 10 WWB)
Aan wie kan bijstand worden verstrekt?	· Vervallen van de Regeling gebruikelijke vakantieduur. Voor alle bijstandsgerechtigden geldt een maximum van 4 weken, met uitzondering van de 65-plusser (art. 13, eerste lid WWB); · Vervallen van de uitsluiting van degene die voor meer dan 19 uur een niet noodzakelijke scholing of opleiding volgt; · Regeling voor zelfstandigen valt buiten de WWB	Voor de Bbz geldt artikel 7 van IWWB (zie ook Stb. 2003, 390, p. 18)
Verplichtingen		Artikel 65, 106 – 108a en 113 – 115 Abw blijven gelden. Concreet: Categoriale ontheffing: · ouder met volledige zorgtaak; · personen ouder dan 57½ maar jonger dan 65 jaar; · personen die een noodzakelijke opleiding volgen. De arbeidsverplichtingen worden conform art. 113 Abw opgelegd en de informatieverplichting via art. 65 Abw.	· Algemeen geaccepteerde arbeid in plaats van passende arbeid (art. 9, eerste lid WWB); · Tijdelijke, individuele ontheffing vanwege dringende redenen in plaats van categoriale ontheffingen en ontheffingen op basis van medische of sociale redenen (art. 9, tweede lid WWB); · Extra zorgvuldigheidsvereisten bij arbeidsinschakeling alleenstaande ouder met kinderen onder de 12 jaar (art. 9, vierde lid WWB)
Onderwerpen	Wijzigingen per 01-01-2004	Overgangsrecht 2004	Wijzigingen per 01-01-2005[2]
Verlagingen		Maatregel- en boetebesluit blijven van toepassing	· Plicht tot het opstellen van een verlagingen verordening (art. 8 WWB); · Verlaging mogelijk vanwege zeer ernstige misdragingen (art. 18, tweede lid WWB); · Uitbreiding duur van de verlaging. Beoordeling na 3 maanden (art. 18, derde lid WWB)
Hoogte van de bijstand	· Aanpassing van het schoolverlater begrip (art. 28 WWB)
Normen (art. 20-30 WWB)	· Gewijzigde bepaling voor de verlaging als gevolg van het ontbreken van woonkosten (art. 27 WWB) Bepalend voor het toepassen van de verlaging is o.a. “het niet jegens een derde woonkosten verschuldigd zijn”	Verordening op basis van art. 38 Abw blijft gelden als verordening op basis van art. 8 eerste lid onder c WWB
Middelen	· De vrijlatingen en de periodieke deeltijdsubsidie komen te vervallen; · Buiten beschouwing blijft: fiscale heffingskorting voor de alleenstaande ouder met kind jonger dan vijf jaar: - aanvullende alleenstaande ouder korting en - combinatiekorting worden buiten beschouwing gelaten (art. 31, tweede lid, onder c WWB); · Nieuwe vrijlating deeltijdarbeid indien deze arbeid bijdraagt aan de arbeidsinschakeling. Hoogte: 25% van de inkomsten tot een maximum van € 163, - (art. 31, tweede lid, onder o WWB)	Voor degenen die op 31 december 2003 aanspraak konden maken op een van de vrijlatingen onder de Abw geldt een afbouw regeling. 1-01 tot 1-04: 100% 1-04 tot 1-07: 75% 1-07 tot 1-10: 50% 1-10 tot 1-01-2005: 25% (art. 9 Invoeringswet WWB).
	· De WIW-subsidieregeling komt te vervallen; · De vorm van de nieuwe premieregeling kan zijn: (art. 31, tweede lid, onder j WWB)	Formeel zal voor degenen die op of voor 31 december 2003 aanspraak konden maken op een subsidie: periodieke premie omzetten naar eenmalige premie tot een maximum van € 1.944,- per jaar. (art. 31 lid 2 onder j) Periodieke premies zijn inkomsten
	· Jonggehandicaptenkorting wordt buiten beschouwing gelaten (art. 31, tweede lid, onder c) · Uitbreiding buiten beschouwing te laten uitkeringen (art. 31, tweede lid, onder 1 WWB jo. art. 7 Regeling WWB)

Onderwerpen	Wijzigingen per 01-01-2004	Overgangsrecht 2004	Wijzigingen per 01-01-2005[3]
Middelen (vervolg)	· Gewijzigde vaststelling inkomen in natura. De waarde wordt vastgesteld op het daarvoor door hem of haar opgeofferde bedrag (art. 33, eerste lid WWB).
	· De waarde van bezittingen wordt vastgesteld op de waarde in het economisch verkeer bij vrije oplevering (art. 34, eerste lid onder a WWB); · Gewijzigde vermogensvaststelling bij vermogenstoename tijdens de bijstandsafhankelijkheid. Schulden worden meegenomen (art. 34, vierde lid WWB); · Gewijzigde vermogensvrijlating bij vaststelling vermogen in de eigen woning. Vast vrij te laten bedrag van € 42.000,- Let op: deze vermogensvrijlating is reeds in werking getreden per 10 oktober 2003 (art. 34, tweede lid, onder d WWB).	Bij nieuwe vermogensaanwas geldt in beginsel de laatst voor de peildatum (31-12-2003) vastgestelde vermogensvrijlating. Vermogensmutaties moeten worden onderzocht. (nieuwe schulden en aflossingen op schulden)
Bijzondere bijstand en langdurigheidstoeslag	Categoriale bijstand vervalt met uitzondering van: · personen van 65 jaar of ouder (art. 35, derde lid WWB) · collectieve ziektekostenverzekering (art. 10 tweede lid IWWB) Voorbeelden van categoriale bijstand: - Schoolkosten regeling - Regelingen gebruiksgoederen	Bestaande uitkeringsgerechtigden die op 31-12-2003 bijstand ontvingen op grond van art. 39 tweede lid Abw behouden dit recht tot bij beschikking anders is bepaald doch uiterlijk voor 01-01-2005 Voor de kosten in verband met chronische ziekte of handicap geldt een langere overgangstermijn (art. 4 IWWB)
	· Mogelijkheid van een langdurigheidstoeslag (art. 36 WWB).

Onderwerpen	Wijzigingen per 01-01-2004	Overgangsrecht 2004	Wijzigingen per 01-01-2005[4]
Vorm van de bijstand	· Besluit krediethypotheek is vervallen. Gemeenten kunnen besluiten tot zekerheidstelling indien leenbijstand wordt verstrekt (art. 48, derde lid WWB). · Bij vermogen in de eigen woning wordt bijstand in de vorm van een lening verstrekt (art. 50, tweede lid WWB). Dit zelfde geldt ook voor vermogen in een woonwagen of woonschip. · Mogelijkheid tot het verstrekken van bijstand in natura indien het college dit noodzakelijk oordeelt (art. 57 WWB).	De lopende krediethypotheken blijven van kracht. Dit is slechts anders indien de bijstandsafhankelijkheid voor meer dan twee jaar wordt onderbroken. Voor bewoners van een woonschip of woonwagen geldt dat indien zij op 31 december 2003 bijstandsafhankelijk waren, de bijstand om niet blijft. Dit zelfde geldt voor de situatie waarin de woonschip- of woonwagenbewoner binnen 1 jaar na inwerkingtreding van de WWB is beëindigd en binnen datzelfde jaar wordt hervat. (periode 12 maanden)
Terugvordering en verhaal	· Zowel terugvordering als verhaal worden discretionaire bevoegdheid van de gemeente (art. 58, eerste lid en art. 61, eerste lid WWB); · De beperkingen met betrekking tot het debiteurenbeleid vervallen.	Voor de terugvorderingsgrond blijven de artikelen uit de Abw gelden voorzover de terugvordering ziet op bijstand verstrekt voor 1 januari 2004.
		Verhaal op de ex-partner vervalt met inwerking treding van de nieuwe alimentatiewetgeving. Per datum invoering kan aan de bijstandsgerechtigde de verplichting worden opgelegd een verzoek tot kinderalimentatie in te dienen (art. 56 WWB).

Onderwerpen	Wijzigingen per 01-01-2004	Overgangsrecht 2004	Wijzigingen per 01-01-2005[5]
Andere regelingen	· De Bbz wordt volledig losgekoppeld van de bijstandswet (art. 7 Invoeringswet WWB).		· Geplande invoering wet bijstandsverlening zelfstandigen
			· De Ioaw zal blijven bestaan tot de de nieuwe wettelijke regeling voor Arbeidsongeschikten in werking treedt (uitvoering UWV). · De Ioaz zal waarschijnlijk volledig worden opgenomen in de Wet bijstandsverlening Zelfstandigen
	Informatieverstrekking: · uitbreiding van het aantal instanties waarbij informatie kan worden opgevraagd (art. 64 WWB) en · uitbreiding van het aantal instanties dat informatie bij de dienst mag opvragen (art. 67 WWB).

Buiten dit kader vallen:

Het wegvallen van de Rau en daarmee beleidsvrijheid voor de gemeente met betrekking tot de controle.	In de loop van 2004 zal een evaluatie plaatsvinden van de nieuwe heronderzoek systematiek. Op basis hiervan zullen wijzigingen verder worden bezien.
Plicht tot het opstellen van een verordening met betrekking tot de cliëntparticipatie en fraude (art. 47 WWB).	Verplichting bestaat pas vanaf 1 januari 2005.

---

[1] Of per ingangsdatum RI-verordening en afstemmingsverordening

[2] Of per ingangsdatum RI-verordening en afstemmingsverordening

[3] Of per ingangsdatum RI-verordening en afstemmingsverordening

[4] Of per ingangsdatum RI-verordening en afstemmingsverordening

[5] Of per ingangsdatum RI-verordening en afstemmingsverordening