DELFTSE ICT AFSPRAAK TUSSEN DE GEMEENTE DELFT
EN DE SCHOOLBESTUREN IN HET DELFTSE PRIMAIR
ONDERWIJS
PROJECTPERIODE 2004 E.V.
ICT-VOORSPRONG DELFTSE SCHOLEN VERDER
UITGEBOUWD
De DIA-afspraken zoals
vastgelegd in het DIA-beleidsplan van mei 2000 betreffen de periode 2000 –
2004. Overeengekomen is dat in 2003 nieuwe afspraken en keuzes gemaakt zouden
worden. Zo is afgesproken dat het beheer gedurende genoemde projectperiode
ondergebracht zou worden bij de ict-afdeling van de gemeente Delft en dat op
basis van evaluatie en prijsvergelijkingen besloten zou worden om dit vanaf
2004 al dan niet bij de gemeente te continueren. Verder zal vanaf 2005 gestart
moeten worden met het vervangingstraject van de hardware. De voorbereidingen
hiervoor zullen in 2004 moeten plaatsvinden.
Ook de financiële
afspraken tussen de gemeente en de schoolbesturen ten aanzien van de
bekostiging van het DIA-traject betreffen de projectperiode 2000 – 2004 (met
uitzondering van de extra bijdrage voor de aanpassing van de
elektriciteitsvoorzieningen op de scholen welke de periode 2001 – 2005
betreft).
Huidige stand van zaken DIA-project
Implementatiefase voorjaar 2003 afgerond
Sinds eind maart/begin april 2003 hebben alle Delftse scholen in het primair onderwijs volgens afspraak het intake en bewustwordingstraject doorlopen ten behoeve van ict-visieontwikkeling passend bij de onderwijsvisie van de betreffende scholen, hebben ict-coördinatoren en leerkrachten gerichte ict-scholing gevolgd en beschikken scholen over een toekomstvast en flexibel computernetwerk en moderne hardware (multimedia pc’s, randapparatuur en servers). Slechts op twee scholen is afgeweken van de afgesproken DIA-norm voor bekabeling. Dit betreft de Margriet-locatie van de Freinetschool waarbij het aanbrengen van vaste bekabeling vanwege de bouwkundige staat van het gebouw tot grote problemen cq meerkosten zou leiden en derhalve is gekozen voor een draadloze oplossing. En de Maurice Maeterlinckschool waar vanwege de specifieke situatie van de leerlingen gekozen is voor een combinatie van vaste bekabeling en draadloos. In totaal zijn 42 netwerken opgeleverd voor 48 schoollocaties in Delft. Drie scholen zijn middels glasvezel met hun dislocatie verbonden.
Naast databekabeling en
benodigde hardware en software beschikken de scholen tevens over een
Kennisnetaansluiting waardoor de scholen (directie, leerkrachten en leerlingen)
toegang hebben tot Internet- en emailfaciliteiten.
De
implementatiefase heeft vanaf 2001 clustergewijs plaatsgevonden wat betekende
dat ook het beheer clustergewijs groeide: na oplevering werden de scholen
‘overgedragen’ aan Beheer. Sinds het tweede kwartaal van 2003 (het einde van de
implementatiefase) zijn alle Delftse PO-scholen in beheer van de ict-afdeling
van de gemeente Delft. Hierbij gaat het om in totaal circa 2500
data-aansluitingen, 1000 pc’s, 42 servers, diverse netwerkcomponenten als
switches, patchpanels, etc., diverse netwerkprinters al dan niet in combinatie
met copiers en uiteraard de nodige software, zowel besturings-, beveilings- en
back-up-software als de educatieve en administratieve
softwarepakketten die op het netwerk van de scholen ‘draaien’.
Wat het dagelijkse beheer
betreft: het aantal vragen dat binnenkomt bij de servicedesk van de gemeente
valt tot nog toe mee. Al verschilt het kennisniveau per school, het is
duidelijk dat de ict-kennis op alle scholen groeit. Bovendien hebben de
ict-coördinatoren niet alleen gerichte ict-scholing gevolgd, maar ook een
overzichtelijke handleiding bij het netwerk en de pc’s ontvangen met duidelijke
instructies. De vragen die binnenkomen bij de servicedesk betreffen met name
zaken als ondersteuning bij de installatie van softwarepakketten op de server,
technische storingen bij het maken van een back-up, wijzigingen in de gegevens
van gebruikers en gebruikersrechten, of de installatie van nieuwe werkstations
en netwerkprinters. Een groot deel hiervan wordt op afstand (via inbellen op de
server) geregeld door de servicedesk. Echte hardware-storingen worden door de
servicedesk doorgespeeld naar Syntegra, de hardwareleverancier. Die zorgt
ervoor dat een ondeugdelijke harde schijf, monitor of pc gerepareerd of indien
nodig vervangen wordt.
In een dienstverleningsovereenkomst (DVO) zijn de afspraken vastgelegd tussen de beheersorganisatie en DIA over het niveau van dienstverlening op het gebied van beheer en onderhoud. Dit is geen statisch document, want met het toenemend ict-gebruik op de scholen ontstaan ook nieuwe en/of andere wensen cq inzichten t.a.v. het beheer. Derhalve wordt de DVO - in overleg tussen DIA en Beheer - periodiek up-to-date gehouden.
ICT-gebruik
In navolging van de al
eerder ‘opgeleverde’ scholen kunnen sinds het tweede kwartaal 2003 ook de
laatste scholen daadwerkelijk aan de slag met de invulling van het educatieve
ict-gebruik. Dit betekent dat scholen zich buigen over vragen als hoe de
computers in te passen in de lessen, welke software daarbij gebruikt gaat
worden, etc. Hierbij wordt voortgeborduurd op het intake- en bewustwordings-traject
waarbij onder meer handvatten zijn aangereikt voor ict-beleidsontwikkeling en
-uitvoering op schoolniveau, aanhakend bij de specifieke onderwjisvisie van de
betreffende scholen.
Ook in deze fase waar het
ict-gebruik centraal staat biedt DIA ondersteuning, door projecten te
ontwikkelen, maar ook door een vervolginventarisatie te houden. Welke
knelpunten zijn er nog op de scholen wat hen belemmert in het daadwerkelijke
gebruik van ict binnen de lessen, en welke
- inmiddels door de
eerste scholen uit het DIA-traject - opgedane kennis is bruikbaar voor andere
scholen?
In dat kader is het
gebruikersoverleg in het leven geroepen. Een overleg tussen inmiddels ervaren
ict-coördinatoren van verschillende PO-scholen en DIA. Het gebruikersoverleg
brengt adviezen uit of legt zaken ter besluitvorming voor aan de DIA-stuurgroep
en/of de projectgroep Educatie. Om ervoor zorg te dragen dat alle
ict-coördinatoren een bijdrage kunnen leveren aan het gebruikersoverleg wordt
vanuit het gebruikersoverleg zowel via email gecommuniceerd met alle scholen,
alsook één ŕ twee maal per jaar een bijeenkomst georganiseerd voor alle ict-coördinatoren.
Taakstelling gebruikersoverleg:
- organiseren van een periodiek gebruikersoverleg;
- advisering stuurgroep tav vervangingstraject;
- evaluatie en advisering
tav beheer;
- advisering stuurgroep
tav nieuwe ontwikkelingen;
- evaluatie dagelijks ict-gebruik op de scholen;
- ervaringsuitwisseling;
- kennis/scholingstraject;
Met het einde van de
projectperiode lopen ook de huidige beheersafspraken ten einde. Dit betekent
dat nieuwe afspraken en keuzes gemaakt moeten worden. Zo is afgesproken dat het
beheer gedurende de projectperiode ondergebracht zou worden bij de ict-afdeling
van de gemeente Delft en dat op basis van evaluatie en prijsvergelijkingen
besloten zou worden om dit vanaf 2004 al dan niet bij de gemeente te
continueren.
De DIA-stuurgroep heeft derhalve een evaluatie onder alle scholen ten aanzien van het DIA-beheer uitgevoerd. Bovendien heeft een inventarisatie van de wensen en behoeften van de scholen t.a.v. beheer plaatsgevonden. Dit heeft geresulteerd in een aangepaste DVO. Voor een optimalisering van de beheersafspraken en bijbehorende prijsstelling vindt momenteel een marktverkenning cq vrijblijvende offerteaanvraag plaats bij zowel de huidige beheersorganisatie als concurrerende marktpartijen. Op basis hiervan kunnen nadere keuzes en afspraken ten aanzien van de voortgang van het beheer van de DIA-voorzieningen gemaakt worden.
Vervanging
Verder zal vanaf 2005 gestart moeten worden
met het vervangingstraject van de hardware. De voorbereidingen hiervoor zullen
in 2004 moeten plaatsvinden. Hierbij zal naast het sec vervangen van de huidige
ict-apparatuur tevens nagedacht dienen te worden over het uitbouwen van de
opgebouwde voorsprong op ict-gebied door voor meer geavanceerde apparatuur,
toepassingen en/of infrastructurele oplossingen te kiezen. Al in een eerder
stadium dienen besluiten genomen te worden over huidige vraagstukken ten
aanzien van geheugenuitbreiding van de servers, alternatieve back-up
mogelijkheden, voorraadbeheer(sing) hardware, aanschaf nieuwe software
virusprotectie, handhaven of upgraden besturingssoftware (W’98/XP), etc.
Op het
gebied van Internet lopen de afspraken tussen de rijksoverheid en NL.Tree eind
2003 ten einde en krijgen scholen vanaf dat moment de vrijheid om een eigen
Internet Service Provider (ISP) te kiezen. Streven is om voor alle Delftse
scholen dezelfde ISP te kiezen zodat eenduidige afspraken ten aanzien van
serviceverlening en beheer en onderhoud gemaakt kunnen worden. Tevens wordt
door samenwerking schaalgrootte gecreëerd waarmee zowel financiële voordelen
als voordelen ten aanzien van de service- en dienstverlening behaald kunnen
worden. De DIA-stuurgroep is intensief bezig met onderhandelingen met betrokken partijen, waarbij met name het
aanbod van KPN (gratis Internetverbindingen voor de scholen gedurende 3 jaar)
en NL.Tree (de huidige Internet Service Provider van de scholen) vergeleken
worden.
Stimuleren
ICT-gebruik
Het
DIA-beleid is er uiteraard met name op gericht om de daadwerkelijke integratie
van ICT binnen het Delftse onderwijs te realiseren. Hiertoe vervult DIA niet alleen
een faciliterende rol op infrastructureel cq ict-voorzieningenniveau, ook is
tijdens het implementatietraject de nodige aandacht besteed aan
ict-visieontwikkeling en gerichte ict-scholing voor leerkrachten en
ict-coördinatoren. Verder is via het DIA-gebruikersoverleg een eerste begin
gemaakt met ervaringsuitwisseling van succesvolle ict-projecten tussen de
scholen onderling en subsidieert DIA het Kinderrechtenproject: een landelijk
ict-project rond het thema kinderrechten waaraan Delftse scholen kunnen
deelnemen. Ook vanuit een breder onderwijsperspectief worden de
DIA-voorzieningen ingezet om het ict-gebruik te stimuleren: zo worden in het
kader van het project Brede School op diverse scholen in Delft na schooltijd
ict-activiteiten georganiseerd, zoals De Digitale Zeskamp en het Kinderpersburo
waaraan kinderen uit de gehele wijk kunnen deelnemen.
Financiën
Ook de financiële afspraken tussen de gemeente en de schoolbesturen ten aanzien van de bekostiging van het DIA-traject betreffen de projectperiode 2000 – 2004 (met uitzondering van de extra bijdrage voor de aanpassing van de elektriciteitsvoorzieningen op de scholen welke de periode 2001 – 2005 betreft). Nieuwe financiële afspraken zijn uiteraard afhankelijk van de keuzes die gemaakt moeten worden ten aanzien van beheer, vervanging en de uitbreiding van de ict-voorzieningen teneinde de huidige voorsprong de komende jaren verder uit te bouwen.
Ten behoeve van de continuďteit van het DIA-project na 2003 heeft de gemeente Delft vanuit de beschikbare EZH-middelen toentertijd ruim 900.000 Euro (2 miljoen gulden) gereserveerd voor deze nieuwe projectperiode als bijdrage in de beheerskosten en de vervanging van de hardware. Verder heeft de gemeente in haar Programmabegroting voor 2005 een aanvullende bijdrage van 1,4 miljoen Euro vrijgemaakt voor DIA-II/Techniek oftewel voor de nieuwe DIA-afspraken met als doel de eerder opgebouwde voorsprong verder uit te bouwen en ten behoeve van het bevorderen cq stimuleren van het vak Techniek onder jongeren in het primair en voortgezet onderwijs.
Ook de schoolbesturen hebben op advies van DIA vanuit de in de loop der jaren ontvangen ict-rijksvergoedingen op bovenschools cq bestuurlijk niveau gereserveerd ten behoeve van vervanging van de huidige DIA-voorzieningen op de scholen.
Nieuwe ontwikkelingen
Hieronder is een aantal nieuwe ontwikkelingen geschetst die de komende jaren wellicht interessant zijn voor cq zullen spelen in het Delftse onderwijs en derhalve van invloed kunnen zijn op de te maken keuzes voor de nieuwe DIA-projectperiode:
· digitale koppeling van de scholen en de onderwijsadministratie van de gemeente ten behoeve van de Delftse Onderwijsmonitor;
· koppeling scholen met hun dislocaties zodat onder meer van dezelfde schooladministratie-systemen gebruik gemaakt kan worden;
· koppeling scholen onderling en scholen met hun bestuurskantoren teneinde gemeenschappelijk gebruik van administratieve, communicatieve en eventueel educatieve toepassingen mogelijk te maken;
· aansluiten peuterspeelzalen en kinderopvang op de bestaande ict-infrastructuur van sommige scholen in het kader van het VVE-beleid;
· creëren thuiswerkplekken voor leerkrachten;
· mobiliteit en flexibiliteit van de ict-infrastructuur binnen de scholen verder vergroten door middel van toepassing van draadloze systemen.
Een aantal van deze ontwikkelingen wordt vanuit andere onderwijsbeleidsterrreinen geďnitieerd en bekostigd, zoals VVE-beleid en Onderwijsbeleidsmonitor. Echter, DIA zal wel betrokken zijn bij deze initiatieven en wellicht zorgdragen voor realisatie ervan aangezien deze ict-gerelateerde initiatieven dienen aan te haken cq aan te sluiten op de inmiddels gerealiseerde DIA-voorzieningen op de scholen. Hierover vindt regelmatige afstemming tussen betrokken beleidsverantwoordelijken plaats.
DIA-II: focus op uitbouwen ict-voorsprong
De afspraken voor de nieuwe projectperiode dienen met name gericht te zijn op handhaving cq verdere ontwikkeling van het opgebouwde kwaliteitsniveau en het uitbouwen van de ict-voorsprong die we met elkaar in de eerste projectperiode van DIA hebben gerealiseerd binnen het primair onderwijs. Hierbij dient de focus niet alleen te liggen op de hardwarematige en beheersmatige kant van DIA, maar juist ook op het stimuleren van de educatieve implementatie van ict binnen het Delfts primair onderwijs. De DIA-stuurgroep denkt bedoelde hardwarematige, beheersmatige en educatieve doelstellingen te kunnen realiseren door in de nieuwe projectperiode te kiezen voor:
· uitbouwen van de opgebouwde voorsprong op ict-gebied door bij het vervangingsvraagstuk indien mogelijk voor meer geavanceerde apparatuur, toepassingen en/of infrastructurele oplossingen te kiezen;
· reserveren van extra middelen voor het stimuleren van het educatief ict-gebruik middels het initiëren en ondersteunen cq faciliteren van kansrijke en succesvolle educatieve projecten. Met name de DIA-projectgroep Educatie zal deze doelstelling verder uitwerken in concrete acties, waarbij tevens aansluiting cq ‘kruisbestuiving’ plaats dient te vinden met ict-gerelateerde initiatieven op beleidsterreinen als de Brede School en Stimuleren Techniek onder Jongeren;
· verschuiving van enkele beheerstaken van de ict-coördinatoren naar de beheersorganisatie teneinde nog meer techniek uit handen van de ict-coördinatoren te nemen, zodat zij zich kunnen focussen op het stimuleren van het educatieve gebruik van ict binnen de scholen;
· verder ontwikkelen en aanscherpen van zowel de inhoudelijke als prijstechnische beheersafspraken teneinde een optimale prijs-kwaliteitverhouding op beheersgebied te realiseren voor DIA. Hiertoe wordt voor 2004 een marktverkenning/prijsvergelijking uitgevoerd aan de hand van een aangepaste DVO;
· optimaliseren van de back-up voorziening op de scholen zodat een meer efficiënt gebruik van de schijfruimte op de servers gerealiseerd kan worden;
· scholen dienen zorg te dragen voor minimaal één ict-coördinator die (op het DIA-traject) gerichte ict-scholing heeft gevolgd;
· ontwikkeling digitale communicatiemogelijkheden binnen DIA via de Onderwijsportal: onder meer Intranet-/Extranetachtige voorzieningen;
· investeren in (nieuwe) ontwikkelingen cq technieken als VPN (virtual private network) en/of Remote Access waarmee onder meer thuiswerken voor leerkrachten en data-uitwisseling tussen scholen en de gemeente of het delen van bijvoorbeeld één administratiesysteem op meerdere schoollocaties mogelijk is.
Financiële uitwerking DIA-II
Uitgaande
van bovenbeschreven doelstellingen en het feit dat vervanging vanaf 2005/2006
zal plaatsvinden is het aan te bevelen de nieuwe projectperiode te verlengen
van 4 naar 6 jaar. Dit betekent dat DIA-II geldt voor de periode van 2004 tot
en met 2009.
Gezamenlijke
financiering van DIA-II door de gemeente Delft en alle Delftse schoolbesturen
in het primair onderwijs is ook nu weer het uitgangspunt om beschreven
doelstellingen voor DIA-II te kunnen realiseren. Dit is de basis voor
bijgevoegde begroting voor DIA-II. Uitgangspunt hierbij zijn bovenbeschreven
doelstellingen, de bereidheid van de gemeente Delft om gedurende de
projectperiode van DIA-II jaarlijks € 250.000,-- te investeren en de bereidheid
van de gezamenlijke Delftse schoolbesturen in het primair onderwijs om
jaarlijks € 29,75 per leerling bij te dragen gedurende de projectperiode van
DIA-II, zijnde 2004 tot en met 2009.
Hiermee
kan DIA-II gerealiseerd worden en kan de op de Delftse scholen voor primair
onderwijs dankzij DIA-I gerealiseerde voorsprong op ict-gebied via de nieuwe
afspraken van DIA-II verder worden uitgebouwd.
Delft,
november 2003
Nicolette
Hendriks