Stuk 100 I Delft, 11 mei 2004.

418029

Onderwerp: Beschikbaar stellen van een krediet ad € 1.049.000,--

t.b.v. het project techniekeducatie Delft.

Aan de gemeenteraad.

Geachte dames en heren,

De belangstelling voor techniek bij jongeren blijft al sinds jaren ver achter bij de behoefte van de arbeidsmarkt. Zo zijn in de komende 15 jaar jaarlijks alleen al ca. 25.000 hoger opgeleide bèta’s en technici nodig, terwijl er slechts 13.500 op de arbeidsmarkt instromen. Een forse toename van de instroom naar de arbeidsmarkt is daarom nodig; voor de hoger opgeleiden een verdubbeling. Deze forse toename moet tot stand komen in weerwil van demografische ontwikkelingen. Maatregelen in het vervolgonderwijs alléén zoals rendementsverbetering zijn absoluut ontoereikend.

Om een trendbreuk te realiseren moet aan de basis worden gestart: de leeftijdscategorie van het basisonderwijs. Onderzoek wijst immers uit dat de houding pro/contra techniek al vóór het 10^e levensjaar is gevormd, met bovendien vanaf het 5^e jaar al verschillen tussen jongens en meisjes. Tegen die achtergrond groeit nu landelijk het aantal initiatieven om kinderen al in deze vroege leeftijd in aanraking te brengen met de verschillende facetten van techniek. Individuele scholen en andere instellingen - vaak in samenwerking met bedrijfsleven en andere partijen - ontwikkelen daarvoor activiteiten die beter aansluiten bij de specifieke levensfase en de belangstelling van jongeren en daardoor tot een realistischer en positiever beeld van techniek leiden

Delfts initiatief

De gemeente Delft en VNO-NCW West Kring Delft ervaren deze ontwikkeling ook als knelpunt. Overleg met diverse partijen, in het bijzonder met het Techniek Museum Delft, leidde begin ’03 tot het voornemen van Gemeente, Kring en met medefinanciering van de Kamer van Koophandel Haaglanden om een infrastructuur voor Techniekeducatie te realiseren. Hiermee wordt beoogd om jonge scholieren in de regio Delft te enthousiasmeren voor techniek als opleiding en beroep.

In opdracht van de gemeente Delft en de Kring heeft Hobéon Management Consult gekeken naar de vorm en haalbaarheid van Techniekeducatie in Delft. Hobéon is bij diverse vergelijkbare ontwikkelingen elders in het land betrokken en is tevens manager van het landelijke programma Verbreding Techniek Basisonderwijs van OCW en vijf technische bedrijfstakken.

Onderzoek Hobéon

In het kader van haar opdracht heeft Hobéon het voorstel voor de opzet van techniekeducatie in Delft getoetst en aangescherpt op basis van overleg met vele partijen: vergelijkbare initiatieven elders in Nederland, potentiële aanbieders en afnemers van techniekeducatie in Delft en niet in de laatste plaats eerdergenoemde initiatiefnemers. In november 2003 heeft Hobéon haar eindrapport uitgebracht.

Conclusies en aanbevelingen

Pak techniekeducatie breed op

Voor techniekeducatie in Delft en de rol van het Techniekmuseum wordt een brede aanpak voorgesteld. Dat wil zeggen zowel binnen de school als buiten en school (vrije tijd, vermaak).

• Invulling van de educatiefunctie door aan te sluiten bij behoeften en ontwikkelingen bij scholen en jongeren. Ook kansrijk in het kader van brede-schoolontwikkeling en naschoolse activiteiten;
• Een duidelijke verbinding met beroepen/bedrijven (incl. TU, TNO, Delfts erfgoed).

Dat vereist een samenhangende programmering en aanpak van onderwijs (techniek in het klein) - Techniek Museum (ontdekken, ervaren op grotere schaal) - bedrijfsleven (techniek in de praktijk/in het echt). Deze integrale aanpak is betrekkelijk uniek.

Begin bij leeftijdscategorie basisonderwijs

Begin bij de leeftijdscategorie van het basisonderwijs; dáár wordt de beeldvorming pro/contra techniek al grotendeels vastgelegd. Activiteiten in het vervolgonderwijs komen te laat.

Sluit aan bij Delftse schaal en mogelijkheden

Sluit aan bij de Delftse schaal en mogelijkheden, dat wil zeggen:

- Gebruik maken van bestaande infrastructuren (bijv. voor naschoolse activiteiten).

- Niet alles in een keer, maar gefaseerd opbouwen.

Veel draagvlak voor aanpak

Er is veel draagvlak bij Delftse scholen, bedrijven en ondersteunende instellingen om deel te nemen aan activiteiten op het gebied van techniekeducatie; als afnemer dan wel als mede-uitvoerder. Daarbij gaat het om de volgende zeven activiteiten.

Techniekeducatie basisonderwijs Delft richt zich op zeven producten, te weten:

• Een “ambassadeur” die scholen enthousiasmeert.
• Scholing van docenten basisonderwijs om techniek planmatig in te voeren.
• Lesmateriaal in de klas. Bij tien pilotscholen wordt een zogeheten“Ontdekkasteel” geïnstalleerd; een meubel met 80 opdrachten voor groep 1-8, waarmee in beginsel alle techniekbehoeften van de school op dit gebied kunnen worden gedekt.
• Een Techniekeducatielab bij het Techniekmuseum met workshops en andere activiteiten die op school niet realiseerbaar zijn; activiteiten met een sterker accent op beleving van techniek en op techniek in de praktijk.
• Naschoolse activiteiten zodat kinderen ook na schooltijd/in brede school leuke dingen kunnen beleven met techniek.
• Bedrijfsoriëntaties als aanvulling op activiteiten op school of bij het Techniekmuseum, zodat kinderen techniek en technisch werk ook kunnen ontdekken in de praktijk.
• Samenwerking met vervolgonderwijs zodat de activiteiten in het basisonderwijs goed aansluiten met het vervolgonderwijs en vice-versa.

Driejarig project om ervaring op te doen

Het project wordt gefaseerd opgezet met als voornaamste speerpunten:

• Integratie van techniek in 10 pilot basisscholen met ondersteuning en scholing/coaching door o.a. Onderwijsadvies en/of PABO, met geld om eigen personeel vrij te maken en met materiaal (bijv.: Ontdekkasteel) om techniek concreet handen en voeten te geven in de klas;
• Integratie van techniek in naschoolse activiteiten o.a. in het kader van zogeheten Brede School. Diverse partijen, zoals bedrijven, Techniekmuseum Delft, Technika 10 en anderen kunnen een inhoudelijke bijdrage leveren aan dit naschoolse aanbod;
• Doorontwikkelen van de huidige programma’s en fysieke infrastructuur van het Techniek Museum Delft: nieuwe thema’s, nieuwe opzet die nog sterker appelleren aan de belangstelling van jongeren. Daarbij ook grotere inzet van ICT om ook op afstand deel te kunnen nemen aan techniekactiviteiten van het Techniek Museum.

Samenhangende aanpak van alle partijen nodig

Samenhang is geboden tussen alle voorgaande activiteiten zodat de een de ander versterkt. Gemeente Delft heeft hierbij voortouw c.q. overallcoördinatie. Daarnaast vervullen andere partijen een belangrijke inhoudelijke rol, zoals het bedrijfsleven, het Techniek Museum en Onderwijs Technocentrum Haaglanden (OTC). OTC werft scholen, makelt en schakelt tussen scholen en bedrijven en draagt zorg voor PR.

Het Techniek Museum vervult al met al dubbelfunctie: museum en doe-lab.

· Collectie om technische principes zichtbaar te maken. Schakel naar échte praktijk.

Daarbij aparte benadering van ouder en kind.

· Leerlingen iets laten beleven dat op school niet kan. Ruimte voor eigen

ontdekkingstocht. Mix van gesloten en open activiteiten (tentoonstellingen, workshops,

wedstrijden, etc.)

Het Techniek Museum kan hiermee naar de Delftse gemeenschap een duidelijk (en aansprekend) “smoel” geven aan techniekeducatie in Delft op een zelfde wijze als bijv. de VAK doet op het gebied van kunstzinnige vorming.

Monitoring van voortgang

Benut het project om ervaring op te doen c.q. om het effect van de activiteiten te kunnen vaststellen:

· numeriek (hoeveel leerlingen en docententeams bereikt e.d.)

· inhoudelijk (effect van de activiteiten op beeldvorming van jongeren inzake techniek, keuze voor vervolgonderwijs e.d.)

Planning

Planning is om het tweede kwartaal 2004 te gebruiken voor afronden besluitvorming bij betrokken partijen. Zo snel mogelijk starten met voorbereidende activiteiten op de verschillende fronten, zodat na de zomer al activiteiten daadwerkelijk kunnen starten.

Financien

De gemeentelijk bijdrage (project en structurele kosten) bedraagt € 1.049.000. Dit bedrag wordt gefinancierd vanuit de reeds gereserveerde middelen Investeren in techniek (EZH-gelden) a € 630.000. Daarnaast is er in de programmabegroting 2004-2007 een bedrag van € 1,4 miljoen opgenomen, waarvan € 500.000 wordt aan gewend voor dit techniekproject.

Voorstel.

In overeenstemming met het advies van de commissie werk, zorg en onderwijs stellen wij u voor:

1. Akkoord gaan met de inhoud van het projectplan zoals omschreven in oplegnotitie en uitgewerkt in projectplan (zie bijlagen).

2. Akkoord gaan met de projectbegroting en structurele kosten zoals omschreven in de financiële paragraaf van de oplegnotitie onder de volgende voorwaarden:

• Projectfinanciering op basis van cofinanciering met overige betrokken partijen: Techniekmuseum Delft, VNO NCW West, Onderwijs Technocentrum en deels (ca 50%) op basis van externe subsidies (provincie ZH en fonds 1818);
• Financiering van de structurele kosten komt voor rekening van de bovengenoemde partijen.

3. een krediet beschikbaar te laten stellen van € 1.049.000 waarmee zowel de

projectkosten (2004 –2006) als de structurele kosten kunnen worden gedekt tot 2012 en hiertoe vast te stellen de 37^e wijziging van de gemeentebegroting voor het dienstjaar 2004.

Hoogachtend,

Burgemeester en wethouders van Delft,

J.P. Torenstra ,lo.burgemeester.

H. Camps ,secretaris.

Stuk 100 II

418029

De raad van de gemeente Delft;

gelezen het voorstel van het college van 11 mei 2004;

b e s l u i t :

1. Akkoord te gaan met de inhoud van het projectplan zoals omschreven in oplegnotitie en uitgewerkt in projectplan (zie bijlagen).
2. Akkoord te gaan met de projectbegroting en structurele kosten zoals omschreven in de financiële paragraaf van de oplegnotitie onder de volgende voorwaarden:

· Projectfinanciering op basis van cofinanciering met overige betrokken partijen: Techniekmuseum Delft, VNO NCW West, Onderwijs Technocentrum en deels (ca 50%) op basis van externe subsidies (provincie ZH en fonds 1818);

· Financiering van de structurele kosten komt voor rekening van de bovengenoemde partijen.

3. Een krediet beschikbaar te stellen van € 1.049.000 en hiertoe vast te stellen de 37^e wijziging van de gemeentebegroting voor het dienstjaar 2004.

Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 27 mei 2004.

,plv.voorzitter.

N.A.J.M. van Doeveren

,griffier.

R. de Groot