Programma begroting 2006 – 2009

Discussienotitie Programma Werk, Inkomen en Zorg

1. Inleiding

Deze startnotitie bevat een beknopt overzicht van een aantal relevante actuele ontwikkelingen binnen het programma Werk, Inkomen en Zorg en daaruit voortkomende consequenties voor nieuw beleid vanaf 2006.

Er wordt in deze notitie alleen ingegaan op mogelijk nieuwe uitgangspunten van beleid. Huidige beleidsuitgangspunten komen aan bod bij de conceptbegroting 2006 – 2009.

2. Actuele ontwikkelingen

Recent zijn ambities rond het beleidsterrein Werk en Inkomen beschreven in het beleidsplan 2005 “Gezamenlijk armoede te lijf…". Kernpunten uit dit beleidsplan zijn de aanpak van armoede, rendement reïntegratietrajecten, hoogwaardig handhaven en het opvangen van de rijksbezuinigingen op de educatie, de Wet werk en bijstand (Wbb) en de bijzondere bijstand.

Binnen het programmaonderdeel Zorg speelt de introductie van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), die per 2006 gefaseerd zal worden ingevoerd. De huidige Welzijnswet, de Wet voorzieningen gehandicapten en onderdelen van de AWBZ gaan over naar de WMO. Nog onduidelijk is hoe de overdracht van de financiering van het rijk naar de gemeente zal verlopen en welk bedrag hiermee gemoeid is.

3. Nieuw beleid en mogelijke investeringen

Inkomen en armoedebestrijding.

Het Rijk verdeelt de middelen die beschikbaar zijn voor de bijstand over de gemeenten op basis van objectief model. De effecten van deze nieuwe verdelingsmethode zijn voor de gemeente Delft zeer nadelig.

Met het verstrekken van bijzondere bijstand wordt aan personen die door omstandigheden te kampen hebben met hogere kosten, extra ondersteuning geboden. Het Rijk heeft een bezuiniging doorgevoerd op het budget voor de bijzondere bijstand. De gemeente heeft deze voor een beperkt deel kunnen opvangen, maar er blijft de komende jaren een fors tekort.

Omdat zichtbaar is dat in Delft armoede en schulden steeds meer voorkomen heeft het college voorstellen gedaan om deze problemen nog intensiever aan te pakken (bijvoorbeeld door de komst van een bureau voor budgetbeheer in Delft of de introductie van ondersteuning bij het invullen van formulieren).

Stelling: Het is belangrijk de inkomensondersteuning van mensen met een klein inkomen overeind te houden en armoede en schulden intensief te bestrijden.

Werk.

Alle klanten met een afstand tot de arbeidsmarkt (fase 4) zijn in 2006 uitgenodigd om hun mogelijkheden te bespreken. Voor mensen met een verslaving of een psychische problematiek is het nodig een stevig aanbod gericht op maatschappelijke rehabilitatie te realiseren.

Discussiepunt: De gemeente moet ook investeren in groepen die moeilijk bemiddelbaar zijn.

Een nieuw stelsel van werkinstrumenten is van kracht. In 2006 willen we de wachttijd van een proefplaatsing (direct na aanvraag uitkering (2x)3 maanden werken met behoud van uitkering) verder bekorten. Doel is een plaatsing binnen een maand.

Om dit nieuwe stelsel te kunnen financieren, is het nodig dat werknemers met een gesubsidieerde baan doorstromen naar niet-gesubsidieerd werk. Het aantal structureel gesubsidieerde, zogenaamde Instroom/-Doorstroombanen moet eind 2006 zijn gedaald tot circa 110/120. Dit betekent een verlaging t.o.v. het huidige aantal ID-banen met 100 de komende 2 jaar. Alle werkgevers zijn hiervan op de hoogte. Wij vragen de komende jaren dan ook een maximale inspanning van werkgevers en werknemers.

Discussiepunt: De gemeente ondersteunt ID-werknemers en –werkgevers maximaal om te komen tot door- of uitstroom. Van de ID-medewerkers en –werkgevers mag daarbij maximale medewerking gevraagd worden.

Jeugdwerkloosheid.

Voor de aanpak van de jeugdwerkloosheid bestaat een intensieve samenwerking tussen het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) en het gemeentelijke RMC-team (leerplicht, sociale zaken, welzijn). Door deze samenwerking vorm te geven binnen een jongerenloket, eventueel te huisvesten binnen het CWI, kan de aanpak verder worden ontwikkeld en meer gezicht krijgen naar de doelgroep.

Stelling: Delft moet toe naar één jongerenloket voor schooluitval en werk.

Volwassenen educatie.

Aangezien er in de financiering rondom VE vanaf 2005 door het Rijk veel bezuinigingen worden doorgevoerd is het noodzakelijk op een aantal punten ons beleid aan te passen.

Discussiepunt: Zo zal als het totale scholingsaanbod en de maximale periode dat iemand basiseducatie mag volgen, moeten verminderen. Er zal op minder gedifferentieerde niveaus les worden gegeven. Met name op de hogere taalniveaus wordt het aantal lesuren teruggebracht. Het college wil wel het project analfabetisme in 2006 stevig voortzetten.

Vanaf 2006 worden door het Rijk geen educatiemiddelen meer beschikbaar gesteld voor taalscholing op de lage taalniveaus. Conform de nieuwe wet inburgering moeten burgers dit soort scholing zelf betalen. Dit betekent opnieuw een verlaging van het inkoopbedrag educatie bij het Regionaal OpleidingsCentrum (ROC). Tegelijkertijd willen we in de stad een goede scholingsinfrastructuur in stand houden.

Discussiepunt: Willen wij inburgeraars stimuleren om zelf hun scholing bij het ROC in te kopen door bijvoorbeeld een extra bedrag beschikbaar te stellen uit gemeentelijke middelen?

Combiwerk

Combiwerk bevindt zich ook de komende jaren nog in onrustig vaarwater. Het bedrijf maakt weliswaar een kwalitatieve groeispurt door (upgrading bedrijfsvoering, cultuurverandering en accentverschuiving in sociale doelstelling), maar ziet zich tevens geconfronteerd met nieuwe marktuitdagingen.

In de eerste plaats een weerbarstig economisch klimaat met name voor de productiebedrijven Verpakken (220 fte SW)en Metaal & Montage (50 fte SW). Daarnaast een terugtredende overheid met aangescherpte doelstellingen voor de Sociale Werkvoorzieningssector: druk op SW-subsidie, afschaffing SPAK (de subsidie voor lage lonen), effecten modernisering SW (onafhankelijk indicatiebeleid, aangescherpt wachtlijstbeheer en ambitieuze uitstroomdoelstellingen). Verder een veel betekenende wijziging van het instroomprofiel van de SW-doelgroep; sterke aanwas jongeren uit het bijzonder onderwijs (prioriteit) en een enorme toename van de categorie `psychisch gehandicapten` (in 2 jaar tijd van 10% naar 40%). En tot slot een voortschrijdende kwaliteitslag met betrekking tot de aanpak van de arbeidsontwikkeling (leer/werkplekken, opleidingsaanbod, trajectbegeleiding en Wwb-doorleiding).

Discussiepunt: Binnen dit krachtenveld blijft Combiwerk stevig op koers, echter de komende jaren zal nog druk blijven bestaan op de exploitatieresultaten. Het hernieuwd invoeren van een vaste gemeentelijke bijdrage, als duidelijk signaal voor ondersteuning van de ingeslagen weg, lijkt dan ook een logische keuze.`

Zorg.

Voor 2006 heeft het Rijk aangegeven als eerste de enkelvoudige huishoudelijke hulp naar de gemeenten te willen overhevelen.

Discussiepunt: Delft kiest voor 2006 voor de volgende ambities:

· Bij invoering van de nieuwe wet staat eenvoud voor de klant voorop en mag de burger zo weinig mogelijk last ondervinden van de overheveling van rijkstaken naar de gemeente.

· We moeten kiezen voor een regionale aanpak.

· Wij willen één loket voor zorg en ouderen.

· Wij streven naar een integrale indicatiestelling.

· Bureau Informele Zorg wordt aangewezen (en versterkt) als centraal punt voor de werving en ondersteuning van vrijwilligers in de zorg en van mantelzorgers.

Financiële risico’s.

In 2006 wordt de subsidie klantmanagement Wet werk en bijstand van het Rijk voor de gemeente beëindigd, waardoor het noodzakelijk wordt nieuwe afwegingen rondom dit onderwerp te maken en tot nadere voorstellen te komen om de ambities rond “uitstroombevordering” en “handhaving” te kunnen blijven garanderen. Op het reïntegratiebudget wordt de nieuwe verdeelsystematiek van het rijk nog niet toegepast. De verwachting is dat het rijk vanaf 2006 ook voor dit deel een nieuwe financieringssystematiek invoert. Ook dit kan mogelijk, net als bij de financiering van de bijstand, nadelig uitvallen. Als tevens in 2005 de uitstroom uit de huidige ID-regeling achter blijft bij de verwachtingen, komen de de uitstroomdoelstellingen onder druk te staan. Voor 2006 zullen de resultaten bekend zijn van de in 2005 aangevraagde ESF subsidies.

4. Paragraaf gemeentelijke bezuinigingen.

Werk, Inkomen en Zorg	2006	2007	2008 2009 Bedragen * € 1.000
Verlegging financiering naar werkfonds (reïntegratiebudget)	206	256	256	256
Verdwijnen beroepskeuze advies	55	55	55	55
Hoogwaardig handhaven	28	28	28	28
Centralisering inkomenstoets gemeente	25	75	75	75
Totaal	314	414	414	414

Verlegging financiering naar werkfonds

o Kosten sociaal medische adviseringen. (€ 93.000). De kosten van deze werkzaamheden kunnen worden gezien als instrument voorafgaand aan een reïntegratie- inspanningen. Het is daarom niet onlogisch deze kosten onder te brengen bij het werkbudget, waardoor deze ook subsidiabel zijn vanuit het toegekende budget/subsidie van het rijk.

o Inkoop van instrumenten voor fase-4- doelgroep. ( € 63.000) Op dit moment hebben wij, naast de subsidie van het Rijk, ook gemeentelijk budget beschikbaar gesteld voor inkoop van deze instrumenten. Gezien de omvang van de Rijkssubsidie op dit onderwerp, is het afschaffen van de specifieke gemeentelijke bijdrage op dit punt te verdedigen.

o Een deel van het werk van het vakteam Inburgering en Activering kan ten laste worden gebracht van het werkfonds. Deze verschuiving maakt overigens deel uit van een set van voorstellen die het college later dit jaar zal doen vanwege de forse rijksbezuinigingen op het gebied van inburgering.

Verdwijnen beroepskeuze advies

Geen “eigen” beroepskeuze- advisering vanuit de gemeente. (€ 55.000.) Op dit moment is een adviseur binnen WIZ op dit onderwerp actief. Wij kiezen er voor deze dienstverlening niet meer zelf aan te bieden. Van zowel het CWI, als van reïntegratiepartners wordt gevraagd deze advisering mee te nemen in hun producten.

Hoogwaardig handhaven

Taakstelling vakteams Inkomen. (€ 28.000). Door het inzetten van een versterkte poortwachter, op basis van de verdere invulling van het Beleidsplan Werk en Inkomen, (onderdeel hoogwaardig handhaven) wordt 0.5 fte formatie ingeleverd binnen het onderdeel inkomen van de sector WIZ. Wij kiezen hierbij voor een versteviging in preventiesfeer, ten koste van inzet in de repressieve sfeer (back-office)

Centralisering inkomenstoets gemeente

Op tal van momenten vraagt de gemeente bij dienstverlening aan de burgers naar de hoogte van het inkomen en soms het vermogen. Naar het oordeel van het college kan hier een bundeling in plaatsvinden en kan overwogen worden een toetsing ook een zekere geldigheidsduur (inclusief de plicht voor een aanvrager wijzigingen op te geven) te verlenen. Dit kan de gemeente kostenbesparing opleveren en de burger enig gemak. De uitwerking hiervan zal overigens wel een verander-investering vragen.