Maatschappelijk herstel veelplegers 2005

Inleiding

Veelplegers, ook wel genoemd “draaideurcriminelen” zijn personen die veelvuldig strafbare feiten plegen, die volharden in hun crimineel gedrag en die daardoor stelselmatig met de politie in aanraking komen. Hoewel het om een beperkte groep criminelen gaat en doorgaans om relatief lichte delicten, geven die delicten door hun veelheid grote overlast voor burgers en bedrijven. Een hoog percentage van de zeer actieve veelplegers is verslaafd en heeft daarnaast te maken diverse sociaal maatschappelijke problemen.

Een doeltreffende aanpak van deze problematiek vergt een integraal beleid gericht op preventie, vervolging, zorg en maatschappelijk herstel. Politie Delft is eind 2002 gestart met een speciale aanpak van veelplegers. Er wordt intensief samengewerkt met het Openbaar Ministerie, Parnassia Verslavingsreclassering en de gemeente (Sociale Dienst). De gemeentelijke taken zijn vastgelegd in de nota Maatschappelijk herstel veelplegers van eind 2004. Bij de behandeling van deze nota in de Commissie WZO is afgesproken dat de werkwijze na een jaar geëvalueerd zou worden. De resultaten van deze evaluatie treft u in deze nota.

Veelplegers in Delft

Nederland kent +/- 60.000 veelplegers. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen laag frequent (34.000), hoogfrequent (20.000) en zeer actief (6.000). In de nota Maatschappelijk herstel veelplegers van 2004 werd aangegeven dat in Delft 136 veelplegers woonachtig zijn. Het betreft hier echter degenen die onder de ruime definitie van veelplegers vallen. Binnen Haaglanden is een top 500 van zeer actieve veelplegers samengesteld waarop het beleid zich met name richt. Het betreft hier delinquenten die over een periode van 5 jaar meer dan 10 processen verbaal tegen zich zagen opmaken, waarvan tenminste 1 in het peiljaar (laatste jaar). Wanneer in het vervolg van deze nota gesproken wordt over veelplegers, betreft het deze groep. Van de top 500 zijn er +/- 25 veelplegers afkomstig uit Delft. Dit aantal is vrij stabiel, al betreft het niet altijd dezelfde personen. Uitstroom vindt vooral plaats doordat sommige veelplegers in anderen steden actief worden en niet meer in Delft worden gesignaleerd worden. Instroom vindt veelal plaats door verhuizing vanuit Den Haag naar Delft.

De veelplegeraanpak in het kort

De regie van de sterk persoonsgerichte aanpak ligt in Delft bij de politie. Ieder bureau binnen Haaglanden kent een top 10 van veelplegers, afkomstig uit de top 500. Deze top 10 wordt regelmatig herzien omdat er veelplegers (soms tijdelijk) uit beeld verdwijnen (bijv. door langdurige detentie of zorgprogramma’s of het actief worden in een andere stad).

De top 10 wordt regelmatig doorgesproken in het LCO (Lokaal Casusoverleg). Aan dit overleg wordt deelgenomen door Politie, Openbaar Ministerie, Parnassia Verslavingsreclassering en de gemeentelijke Sociale Dienst. De verschillende taken:

Politie:

Voor iedere veelpleger wordt een plan van aanpak ontwikkeld door de betreffende probleemeigenaar (rechercheur of wijkagent), waarin de gegevens en activiteiten worden bijgehouden . De activiteiten zijn gericht op:

- repressie: observeren, posten, controleren, langer in detentie; hierin wordt nauw samengewerkt met het Openbaar Ministerie

- in overleg met Verslavingsreclassering en Gemeente overleg voeren over zorg- en reïntegratiemogelijkheden

Voor iedere veelpleger geldt een strikt handhavingsbeleid. Bij het plegen van een strafbaar feit wordt de veelpleger ten alle tijden aangehouden en voorgeleid. Sinds dit jaar is bovendien het zgn. Super-snelrecht op hen van toepassing, waarbij de fase van voorlopige hechtenis kan worden overgeslagen.

Ook in het werkplan 2006 van politie Delft heeft de veelplegeraanpak prioriteit.

Openbaar Ministerie:

Het O.M. zorgt voor voorgeleiding en een snel en adequaat vervolg. Het beleid is erop gericht om veelplegers gedurende langere tijd in detentie en behandeling te krijgen (i.p.v. telkens een korte detentie voor ieder afzonderlijk feit). In dit kader vinden zgn. veelplegerzittingen plaats. Sinds een jaar is er de mogelijk van de maatregel ISD (Inrichting Stelselmatige Daders). Veelplegers worden voor maximaal 2 jaar gedetineerd, waarbij behandeling plaatsvindt. Behandeling tijdens detentie vergroot de kans op maatschappelijk herstel.

Parnassia verslavingsreclassering:

Iedere veelpleger van Delft die via het LCO of de vroeghulp bij de reclassering binnenkomt wordt een behandeltraject aangeboden in combinatie met een verplicht reclasseringscontact.

Het gegeven aanbod is mede afhankelijk van de motivatie van de cliënt. Niet alle cliënten zijn bereidt een traject te volgen of hebben een hulpvraag.

Niet alle cliënten geven gehoor aan de uitnodigingen en of willen contact met de reclassering. Zij die dat wel willen krijgen een case-manager toegewezen die samen met hem of haar een behandeltraject gaat uitzetten. Dit varieert van een ambulante behandeling in combinatie met woonbegeleiding tot aanmelding voor een ISD maatregel in combinatie met een klinische opname of de Remise. Een klinische opname kan alleen verwezenlijkt worden als de cliënt hier vrijwillig mee in stemt of als er sprake is van een gedwongen kader zoals een Rechtelijke Machtiging.

Sommige cliënten zijn vrij onbereikbaar en bij hen worden er meerdere pogingen ondernomen om met hen in contact te komen, hetzij via een afspraak bij bijvoorbeeld Stichting over de Brug of via een detentie.

Voor de plm. 25 Delftse veelplegers is een vaste contactpersoon aangewezen, die spreekuur heeft in Delft (bij Dienstencentrum over de Brug).

De Remise

Voor de veelplegers in Haaglanden is een speciaal programma ontwikkeld: De Remise. Dit is een maatschappelijk herstelprogramma dat bestaat uit 2 fasen. Gedurende de eerste fase vindt gedurende een half jaar intensieve training plaats op het terrein van Parnassia in Den Haag binnen een streng regiem. De tweede fase bestaat uit ambulante begeleiding in de woning van de cliënt zelf in de plaats van herkomst. De gemeente dient deze woning ter beschikking te stellen. Cliënten krijgen hier gedurende 2 tot 3 jaar o.a. woonbegeleiding en budgetbegeleiding en er wordt gezorgd voor dagbesteding. Om te kunnen starten met De Remise moeten cliënten “clean” zijn. Aan het programma gaat dan ook vaak een afkickprogramma vooraf. Het volgen van het Remise programma kan onderdeel zijn van een voorwaardelijke straf. Delft heeft 2 plekken ingekocht in De Remise.

Gemeente:

De gemeente onderhoudt contacten met de samenwerkingspartners wanneer het gaat om het inkomen en de woonsituatie van veelplegers met een bijstandsuitkering. Op deze manier wordt getracht te voorkomen dat veelplegers gedurende detentie hun woning en inkomen verliezen en wordt ervoor gezorgd dat na detentie of een zorgprogramma de zaken in samenwerking goed worden geregeld zodat betreffende cliënt niet gelijk weer met een hoop problemen begint. Veelplegers die niet meer worden gesignaleerd in Delft worden zo mogelijk uitgeschreven. Daarnaast wordt getracht veelplegers toe te leiden naar zorg en/of dagbesteding. Binnen de Sociale Dienst zijn 2 klantmanagers benoemd als vaste contactpersonen voor de plm. 25 Delftse veelplegers. Zij nemen deel aan het LCO.

Webapplicatie veelplegers

Door de gemeente Den Haag is de zgn. Webapplicatie veelplegers ontwikkeld. Het betreft hier een digitaal systeem van gegevensuitwisseling betreffende de top 500 van veelplegers. Gemeente, Parnassia verslavingsreclassering, O.M. en Politie kunnen per veelpleger gegevens invoeren en inzien. De gemeente Delft heeft zich hierbij aangesloten en het bijbehorende convenant ondertekend. Deze wijze van gegevensuitwisseling vormt niet alleen een aanvulling op de huidige mogelijkheden m.b.t. het lokale veelplegerbeleid maar geeft tevens een wettelijke grondslag aan het uitwisselen van de gegevens. De hieraan verbonden kosten worden vergoed vanuit het budget Integraal veiligheidsbeleid.

Resultaten

- Het aantal vermogensdelicten is in 2005 opnieuw flink gedaald, onder andere als gevolg van het feit dat er regelmatig veelplegers in detentie verblijven. Het betreft hier typisch veelplegerdelicten als: winkeldiefstallen, fietsendiefstallen, diefstallen uit de auto en inbraken. Op dit moment verblijven 7 veelplegers in detentie (waarvan 5 langdurig), 3 veelplegers zitten in de ISD maatregel en 1 veelpleger zit in voorarrest voor de ISD.

Criminaliteitscijfers bureau Delft

Jaar	2003	2004	2005*
Totaal criminaliteit	9576	8947	8246
Vermogensdelicten	7022	5999	5336

* schatting 2005 o.b.v. gegevens januari-oktober

- Voor Delft hebben de inspanningen van de reclassering/politie en gemeente er in geresulteerd dat het grootste gedeelte van de veelplegers in beeld is en dat er voor velen een behandeltraject is gestart. Zo zijn er momenteel van de huidige 23 veelplegers: 7 in behandeling bij Parnassia Delft, 4 opgenomen in andere, veelal intramurale programma’s en wachten 6 op een opname. Drie veelplegers weigeren contact met de verslavingsreclassering.

Ook het ACT team bemoeit zich met enkele veelplegers.

- Dit jaar heeft 1 Delftse veelpleger succesvol deelgenomen aan de Remise. Medio 2005 is hij onder begeleiding in een eigen woning gaan wonen en heeft hij een dagbesteding gevonden. Bovendien is het contact met zijn familie hersteld. Om zich aan zijn oorspronkelijke milieu te kunnen onttrekken is hij in Den Haag gaan wonen en werken. Een Haagse Remise- cliënt is vanaf oktober, om dezelfde reden, in Delft komen wonen. Op deze manier heeft er een uitruil plaats kunnen vinden. In december 2005 stromen er 2 nieuwe kandidaten vanuit Delft in. Met de woningbouwverenigingen zijn afspraken gemaakt over het beschikbaar krijgen van woningen. Dit gebeurt in het kader van de Regeling bijzondere doelgroepen. Parnassia is de huurder. Voor 2005 was € 25.000 beschikbaar vanuit de programmabegroting. De exacte kosten over 2005 zijn op dit moment nog niet bekend. Parnassia was erg laat met het indienen van een factuur. Zonodig vindt over de gedeclareerde kosten nog een gesprek plaats met Parnassia. Voor 2006 – 2009 is

€ 54.000 per jaar beschikbaar vanuit de Programmabegroting,

programma veiligheid.

- Naast de gebruikelijke reïntegratietrajecten zijn er t.b.v. toeleiding naar dagbesteding dit jaar vanuit de gemeente 50 activeringstrajecten voor zorgklanten met psychische- en/of verslavingsproblematiek ingekocht. Daarnaast is dit jaar gestart met Parnassia BV (banenbemiddeling voor verslaafden). Beide trajecten kunnen ingezet worden in het kader van maatschappelijk herstelactiviteit voor (ex) veelplegers.

- Het werken met vaste contactpersonen bij de Sociale Dienst blijkt te werken. Er kan veel beter ingespeeld worden op de individuele, vaak complexe, situaties en men is voortdurend op de hoogte van de actuele stand van zaken. De contactpersonen hebben regelmatig contact met de verslavingsreclassering en de betreffende probleemeigenaren bij politie.

- Het LCO (Lokaal Casusoverleg) verloopt naar grote tevredenheid van de betrokken partijen. Het LCO in Delft heeft een voorbeeldfunctie binnen Haaglanden.

U wordt verzocht:

- Akkoord te gaan met de inhoud van deze nota.

- Deze nota ter kennisname voor te leggen aan de cie. WZO en de cie. Leefbaarheid.