De gemeentelijke
begraafplaatsen kennen voor kinderen aparte graven, die in een eigen vak
liggen. Deze graven zijn als algemene graven uitgegeven. Dit betekent dat na het
verlopen van de wettelijke grafrusttermijn (van tien jaar) de graven kunnen
worden geruimd.
Op de gemeentelijke
begraafplaatsen Jaffa en Iepenhof is zo’n twee jaar geleden bij een
inventarisatie geconstateerd dat van veel van de kindergraven de termijnen
verlopen zijn, maar dat hierop in het verleden geen actie is ondernomen. Vanuit
de gemeente bestaat de behoefte om het kindergravenbestand te actualiseren o.a.
vanuit het oogpunt van beheersbaarheid. Daarnaast is
het vanuit de gemeente de wens om te kunnen beschikken over de grond nadat
termijnen zijn verlopen.
De gemeente wil voor
zover het de kindergraven betreft, de mogelijkheid creëren om het recht om
begraven te houden te laten voortbestaan, mits daar vanuit de rechthebbende(n)
behoefte aan bestaat. Dit is mogelijk door het vestigen van een uitsluitend
recht op het kindergraf (om begraven te houden). Hierdoor wordt het recht
gecreëerd om in dat graf begraven te houden. Dit recht kan ook (telkens met
tien jaren) worden verlengd. Verder geldt dat zolang de grafrechten bestaan (en
worden verlengd) de rechthebbende het recht heeft op het houden/wijzigen van
grafbedekking/grafbeplanting.
Voor de graven waarvan de termijnen verlopen zijn,
wordt niet meer betaald terwijl hiervoor wel vanuit de gemeente diensten worden
verricht (zoals het onderhoud van graf en groen). In het geval van de kindergraven gaat het
om grafmonumentjes die dateren van 1937 tot nu. In de praktijk blijkt dat van
bijna alle 1057 graven de termijn is verlopen. Twee jaar geleden zijn bij de
kindergraven door de gemeente borden geplaatst, waarop kenbaar gemaakt werd dat
de nabestaanden de mogelijkheid werd geboden om een uitsluitend
recht te vestigen op het kindergraf (om begraven te houden) met een termijn van twintig
of dertig jaar (en bijgevolg de betaling te hervatten). Indien men alleen het grafsteentje/monumentje wil meenemen, kan dat
(in overleg) ook.
Op
de borden zijn zo’n dertig reacties binnengekomen. Deze nabestaanden hebben
inmiddels (of zijn daar mee bezig) de graven laten omzetten naar een uitsluitend
recht op het kindergraf (om begraven te houden). Dit betekent dat er nog zo’n 1030 graven
resteren waarvan de termijn is verlopen.
Alvorens
tot actualisering en ruiming van graven over te gaan, wil de gemeente de
belanghebbende nabestaanden de gelegenheid geven alsnog voor het vestigen van uitsluitend
recht op het kindergraf (om begraven te houden) te kiezen. Dit overigens geheel onverplicht.
Immers de consequentie van begraven in een algemeen graf is dat na afloop van
de wettelijke grafrusttermijn (tien jaar) het graf kan en mag worden geruimd.
Onbekendheid met deze regelgeving is een probleem. Men denkt - ten onrechte
- dat voor kindergraven eeuwige
grafrust geldt. De gemeente communiceert daarom één en ander zeer zorgvuldig.
In
de eerste plaats informeert de gemeente mensen rechtstreeks. Van de meest
recent overledenen zijn gegevens uit de Gemeentelijke Basis Administratie
herleidbaar. Deze mensen worden aangeschreven; het gaat hier echter maar om een
paar graven. Het probleem is dat de nabestaanden van de meeste graven zeer
moeilijk traceerbaar zijn. In het verleden was de registratie van deze
kinderen, en dan met name van de levenloos geborenen, zeer slecht. Vaak is
enkel de familienaam of enkel de voornaam van het kindje bekend. Namen van
ouders en sterfdata zijn veelal onbekend.
Daarnaast
worden, zoals al eerder aangegeven, belanghebbenden geïnformeerd via borden bij
de begraafplaatsen. Vanaf 2004 staan deze borden bij de betreffende
kindergraven op de begraafplaatsen. Ook hangt bij de ingang van de
begraafplaatsen een ter zake doende mededeling. De informatieactie moet een
groot deel van de nabestaanden hebben bereikt.
Gelet
op het feit dat deze situatie uiterste zorgvuldigheid vergt, is het tevens
aangewezen om dit beleid, na vaststelling, te publiceren in de Stadskrant en op
internet, zodat elke belanghebbende nabestaande van de mogelijkheid tot het
vestigen van uitsluitend recht op het kindergraf (om begraven te houden) op
de hoogte is c.q. wordt gesteld en ook ervan op de hoogte is c.q. wordt gesteld
van de consequentie van het niet verlengen namelijk het ruimen na de wettelijke
grafrusttermijn.
Na
vaststelling van het voorgestane beleid, zal één en ander daarom meerdere malen
worden gepubliceerd in de Stadskrant en op Internet (mei/juni, september en
november 2006). Ook zal eenmalig een advertentie in het AD/HC worden geplaatst
om de regio te bedienen. Vanaf 1 januari 2007 kan dan actualisatie van de
begraafplaatsen plaatsvinden.
Verder
is het vermeldenswaardig dat de tarieven voor kindergraven alleszins redelijk
zijn. Voor kinderen < 1 jaar is het tarief 25% van het volwassentarief en
voor kinderen < 12 jaar is het tarief 50% van het volwassentarief. Deze
tarieven zijn zeker redelijk te noemen, omdat wij sinds 1991 niet meer de
wettelijke verplichting hebben om lagere tarieven te hanteren voor het begraven
van kinderen.
Naar aanleiding van bovenstaande kunnen we concluderen dat het
geven van goede informatie en communicatie vanuit de gemeente, vooral waar het
de te realiseren grafrust betreft en de mogelijkheid tot het vestigen van uitsluitend
recht op het kindergraf (om begraven te houden) zeer belangrijk is . Samenvattend stellen wij dus voor de bekende nabestaanden aan te
schrijven (voor zover dit nog niet is geschied), de borden bij de
begraafplaatsen te actualiseren (uiterste datum van 1 januari 2007 vermelden)
en publicatie in de stadskrant resp. internet resp. AD/HC te verzorgen.
Wij stellen voor om per 1 januari 2007 te beginnen met het
weghalen van de monumenten waar de nabestaanden geen reactie op hebben gegeven
en deze monumenten vijf jaar te bewaren.
Wij stellen verder voor over te gaan tot ruiming van stoffelijke
resten, waarna herinrichting van het deel van de begraafplaats waar de kindergraven zich
bevinden, kan plaatsvinden. Een deel zal opnieuw
worden uitgegeven, een deel zal gedeeltelijk opnieuw worden (her)ingericht in
een parkachtige sfeer met groen en bijvoorbeeld bankjes. We willen
hiermee een mooi en rustig plekje creëren voor de nabestaanden. Het
inrichtingsplan wordt te zijner tijd ook aan het college voorgelegd. In april
2007 zal één en ander gerealiseerd moeten zijn.
Het
doel van deze besluiten is om voor de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen dat
er graven zijn met verlopen termijnen, om de beheersbaarheid van de
begraafplaatsen te vergroten en om ruimte te scheppen voor nieuwe graven.
Omdat
wethouder Torenstra in de raadscommissie leefbaarheid van 9 februari 2006 naar
aanleiding van een rondvraag heeft toegezegd de commissie op de hoogte te
houden van de gang van zaken rondom kindergraven stellen wij voor deze nota ter
kennisname aan te bieden aan de gemeenteraad.
1.
In
te stemmen met het beëindigen en ruimen van de
kindergraven waarvan de wettelijke grafrusttermijnen zijn verlopen met ingang
van 1-01-2007 op voorwaarde dat genoemde communicatiestappen zijn uitgevoerd.
2.
Instemmen
met het vestigen van een uitsluitend recht op het kindergraf (om begraven te houden) via
uitgifte grafakte aan de rechthebbenden die hieraan behoefte hebben.
3.
Bovenstaand
voorstel ter kennisname aanbieden aan de raad.