1.    Inleiding

 

Sinds mei 2007 zijn de ongevallengegevens van 2006 beschikbaar. Er is door het vakteam Mobiliteit een aantal analyses uitgevoerd om de recente stand van zaken met betrekking tot de (objectieve) verkeersveiligheid in Delft weer te geven. In de analyse zijn de laatste vijf volledige jaren (2002 t/m 2006) beschouwd.

 

Hoofdstuk 2 gaat in op de ontwikkeling van ongevallen en slachtoffers in Delft, Haaglanden en Nederland. In hoofdstukken 3 tot en met 5 wordt ingegaan op diverse ongevalkenmerken zoals de aard van de ongevallen, de leeftijd en de vervoerwijze van slachtoffers en het type infrastructuur (wegencategorieën, typen fietsvoorziening). Hoofdstuk 6 behandelt de verkeersveiligheid per wijk en in hoofdstuk 7 worden de verkeersongevallenconcentraties (wegvakken of kruispunten) opgesomd. deze memo eindigt met de conclusies in hoofdstuk 8.

 

Een opmerking over registratiegraad: niet alle ongevallen worden geregistreerd. Naarmate de ernst van het ongeval hoger is, neemt ook de registratiegraad toe. De gemiddelde (landelijke) registratiegraad is als volgt:

·         ongevallen met verkeersdoden: 92%;

·         ongevallen met ziekenhuisopname: 60%;

·         ongevallen met spoedeisende hulp: 15%;

·         ongevallen met lichtgewonden of uitsluitend materiële schade: 22%.

 

De nauwkeurigheid waarmee een ongevallenanalyse kan worden uitgevoerd, is sterk afhankelijk van de registratiegraad van ongevallen. In het Lokaal Verkeers- en VervoersPlan (LVVP) is reeds gepleit om de registratiegraad binnen Haaglanden, met medewerking van de politie, te verhogen.

2.    Trends ongevallen en slachtoffers

 

Tabel 1 geeft een overzicht van de ongevallen en slachtoffers per jaar. In figuur 1 is de ontwikkeling van de slachtoffers in Delft weergegeven. In deze figuur staat ook de doelstelling volgens de landelijke Nota Mobiliteit: 30% minder doden en 7,5% minder ziekenhuisgewonden in 2010 ten opzichte van het gemiddelde over 2001 t/m 2003; er geldt geen doelstelling voor lichtgewonden.

 

Jaar

ongevallen

slachtoffers

 

letsel

UMS*

Totaal

dood

ziekenhuis

opname

licht

gewond

Totaal

2002

185

987

1172

7

49

173

229

2003

140

470

610

0

28

137

165

2004

140

398

538

2

29

130

161

2005

118

403

521

0

24

106

130

2006

109

360

469

2

25

92

119

Tabel 1:  Ongevallen en slachtoffers per jaar in Delft

 

Figuur 1:  Ontwikkeling slachtoffers in Delft

 

In 2006 zijn 469 ongevallen op Delfts grondgebied geregistreerd. Dit zijn beduidend minder ongevallen dan in de voorgaande jaren. Het niet met zekerheid te zeggen of het aantal ongevallen daadwerkelijk gedaald is of dat de registratiegraad in 2006 minder is geweest.

 

In 2006 gebeurden 109 ongevallen met letsel. Dit is minder dan de voorgaande jaren. De registratiegraad van letselongevallen is vrij hoog; er mag aangenomen worden dat het hier ook daadwerkelijk om een daling gaat.

 

Bij de letselongevallen vielen helaas twee verkeersdoden te betreuren (één op het kruispunt Mekelweg / Cornelis Drebbelweg en één op de Aart van der Leeuwlaan ter hoogte van huize Abtswoude). Er vielen 25 slachtoffers met ziekenhuisopname (één meer dan in 2005, lager dan de overige jaren) en 92 lichtgewonden (minder dan de voorgaande jaren). Zowel het aantal doden als het aantal ziekenhuisgewonden ligt nu al onder de doelstelling volgens de landelijke Nota Mobiliteit.
Figuur 2 geeft de ontwikkeling van slachtoffers in Delft, Haaglanden en Nederland weer.

Figuur 2:  Ontwikkeling slachtoffers (index) in Delft, Haaglanden en Nederland

 

Het aantal slachtoffers daalt in Delft sterker dan in Haaglanden en in Nederland. Het aantal slachtoffers is in Delft bijna gehalveerd ten opzichte van 2002.

 

 

3.    Aard ongevallen

 

Tabel 2 geeft een overzicht van het aantal letselongevallen, onderverdeeld naar ongevalaard, per jaar. In figuur 3 staat een cirkeldiagram met de gemiddelde procentuele verdeling van de slachtoffers naar aard.

 

jaar

Eenzijdig

Kop-staart

Flank

Frontaal

Los voorwerp

Vast voorwerp

Dier

Geparkeerd voertuig

Voetganger

Onbekend

2002

9

36

55

28

0

15

0

16

20

6

2003

8

23

56

18

1

12

0

9

12

1

2004

7

23

59

26

0

10

0

4

11

0

2005

5

22

50

15

1

10

0

4

9

2

2006

4

18

44

18

0

6

0

7

11

1

Tabel 2:  Letselongevallen naar aard per jaar

 

De meeste ongevallen in Delft zijn flankongevallen (gemiddeld 38%), gevolgd door kop-staart botsingen (18%) en frontale botsingen (15%). Dit beeld is per jaar nagenoeg gelijk.

Figuur 3:  Procentuele verdeling letselongevallen naar aard (gemiddelde 2002 t/m 2006)

 

 

4.    Slachtoffers naar leeftijd en vervoerwijze

 

Tabel 3 geeft het aantal slachtoffers per duizend inwoners per leeftijdsklasse weer. Door de slachtoffers te relateren aan inwoneraantallen, kan de verkeersveiligheid in de verschillende leeftijdsklassen onderling worden vergeleken.

 

jaar

0-4 jaar

4-12 jaar

12-16 jaar

16-18 jaar

18-25 jaar

25-60 jaar

>= 60 jaar

2002

0,286

0,696

2,615

7,065

2,816

2,753

1,699

2003

0,000

0,464

2,288

4,857

2,568

1,734

1,577

2004

0,000

0,232

3,595

6,182

1,574

1,774

1,517

2005

0,286

0,580

1,307

3,974

1,739

1,530

0,789

2006

0,000

0,696

1,307

5,740

1,574

1,244

0,910

Tabel 3:  Slachtoffers per 1000 inwoners naar leeftijd per jaar

 

Weggebruikers van 16 tot 18 jaar zijn aanzienlijk vaker slachtoffer bij ongevallen dan overige weggebruikers (gebaseerd op het aantal slachtoffers per 1000 inwoners). Bijna zes op de duizend 16 tot 18 jarigen raakte in 2006 als gewond bij een verkeersongeval. In 2005 was dit beduidend minder; helaas zette de dalende trend van betrokkenheid van 16 tot 18 jarigen in 2006 niet door.

In tabel 4 zijn de slachtoffers per jaar, uitgesplitst naar vervoerwijze, weergegeven.

 

jaar

Personenauto

Bestelauto

Vrachtauto

Motor

Fiets

Bromfiets

Voetganger

Railvoertuig

Overige voertuigen

Dier

2002

99

2

1

12

54

40

21

0

0

0

2003

58

7

1

4

45

39

11

0

0

0

2004

55

1

4

5

52

32

10

0

1

0

2005

30

1

1

7

52

28

10

0

0

0

2006

31

1

0

6

46

22

12

0

0

0

Tabel 4:  Slachtoffers naar vervoerwijze per jaar

 

Binnen alle vervoerwijzen is een dalende trend van het aantal slachtoffers te zien. In 2006 vielen 46 fietsslachtoffers en 22 bromfietsslachtoffers. Dit is lager dan de voorgaande jaren (met uitzondering van 45 fietsslachtoffers in 2003). Landelijk is er sprake van een stijging van fietsongevallen.

 

 

5.    Overige kenmerken

 

In tabel 4 staan de letselongevallen per wegbeheerder per jaar.

 

jaar

Rijk

Provincie

Gemeente

2002

34

7

144

2003

14

4

122

2004

14

5

121

2005

14

5

99

2006

11

5

93

Tabel 4:  Letselongevallen naar wegbeheerder per jaar

 

Bij alle wegbeheerders op Delfts grondgebied is een dalende trend waarneembaar. In 2006 gebeurden er 11 letselongevallen op Rijkswegen, 5 letselongevallen op Provinciale wegen en 93 letselongevallen op gemeentelijke wegen.

 

Tabel 5 toont de letselongevallen per kilometer weglengte per wegen­categorie. Door de letselongevallen te relateren aan weglengte, kan de verkeersveiligheid op de diverse wegencategorieën worden vergeleken.

 

jaar

stroomweg

ontsluitingsweg*

erftoegangsweg

2002

1,145

0,581

0,152

2003

0,465

0,461

0,109

2004

0,537

0,521

0,081

2005

0,537

0,421

0,067

2006

0,394

0,260

0,105

* Wijkontsluitingswegen en gebiedsontsluitingswegen zijn in dit overzicht samengevoegd

 

Tabel 5:  Letselongevallen per kilometer weglengte naar wegcategorie per jaar

Op Erftoegangswegen (30 km/u) gebeurden de minste op letselongevallen per kilometer weglengte. Wel valt op dat het aantal letselongevallen per kilometer weglengte op erftoegangswegen in 2006 hoger is dan in 2004 en 2005. Op gebieds- en wijkontsluitingswegen (50 km/u) is het aantal letselongevallen per kilometer weglengte in 2006 fors gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. Ook op stroomwegen is in 2006 een daling waarneembaar.

 

In tabel 6 zijn de letselongevallen per kilometer weglengte voor de diverse typen fietsvoorzieningen weergegeven. Door de letselongevallen te relateren aan weglengte, kan de verkeersveiligheid van de verschillende fietsvoorzieningen onderling worden vergeleken.

 

jaar

gemengd

fietsstrook

suggestie

fietspad

bromfietspad

2002

0,023

0,284

0,225

0,152

0,278

2003

0,032

0,142

0,225

0,152

0,186

2004

0,018

0,331

0,000

0,095

0,093

2005

0,037

0,095

0,000

0,076

0,155

2006

0,041

0,047

0,225

0,071

0,124

Tabel 6:  Letselongevallen per kilometer weglengte naar type fietsvoorziening per jaar

 

Op wegen zonder fietsvoorzieningen (veelal erftoegangswegen) en op wegen met fietsstroken gebeurden in 2006 relatief de minste letselongevallen met fietsers (gebaseerd op letselongevallen per kilometer weglengte).

 

 

6.    Verkeersveiligheid per wijk

 

In tabel 7 staat een overzicht van het gemiddeld aantal slachtoffers per duizend inwoners/arbeidsplaatsen per wijk in Delft. Door de slachtoffers te relateren aan inwoners en arbeidsplaatsen, kan de verkeersveiligheid in de wijken onderling worden vergeleken.

 

wijknaam

letselongevallen (gemiddeld 2002-2006)

inwoners

arbeids­plaatsen

letselongevallen per duizend inwoners/ arbeidsplaatsen

Hof van Delft/Voordijkshoorn

46,8

20.947

3.995

1,88

Wippolder

33,0

10.882

15.868

1,23

Binnenstad

24,0

11.627

8.256

1,21

Voorhof

18,2

12.483

4.172

1,09

Vrijenban

14,4

9.370

4.913

1,01

Buitenhof

10,6

14.576

4.484

0,56

Tanthof

10,2

15.906

2.654

0,55

Tabel 7:  Letselongevallen naar inwoners en arbeidsplaatsen per wijk

 

In de wijk Hof van Delft / Voordijkshoorn gebeuren de meeste letselongevallen (1,88) per duizend inwoners / arbeidsplaatsen. In Tanthof gebeuren de minste letselongevallen (0,55) per duizend inwoners / arbeidsplaatsen.

7.    Verkeersongevallenconcentraties (wegvakken of kruispunten)

 

Tabel 8 en figuur 4 geven de verkeersongevallenconcentraties in Delft weer. De nummering op de kaart correspondeert met de nummering in de tabel.

 

locatie

letsel

ong.

slachtoffers

dood

zieken huis

licht gewond

Totaal

1.    kruispunt Brasserskade / Kleveringweg

5

0

2

4

6

2.    kruispunt Krakeelpolderweg / Jac. van Beierenlaan

4

0

0

6

6

3.    kruispunt Buitenhofdreef / Westlandseweg

4

0

0

5

5

4.    kruispunt Provincialeweg / Westlandseweg

4

0

0

4

4

5.    kruispunt Krakeelpolderweg / Westlandseweg

4

0

0

4

4

6.    wegvak Schieweg tussen Engelsestr. en Rijnweg

4

0

0

4

4

7.    kruispunt Buitenhofdreef / Diepenbrockstraat

4

0

0

4

4

8.    kruispunt Voorhofdreef / Menno ter Braaklaan

4

0

0

4

4

Tabel 8:  Verkeersongevallenconcentraties Delft

 

1
 
Volgens de landelijke definitie (zes of meer letselongevallen in drie jaar tijd) komen er geen black-spots voor in Delft. Er is één locatie waar in de periode 2004 t/m 2006 vijf letselongevallen gebeurden. Dit is het kruispunt Kleveringweg / Brasserskade. Dit kruispunt is het eerste kwartaal van 2007 heringericht om de verkeersveiligheid te verbeteren.

 

 

 

 

 

 

 

6
 

7
 

8
 
 

 

 

 

 

 

 

 


Figuur 4:   Verkeersongevallenconcentraties Delft

De gemeente Delft werkt ook aan de verkeerveilige herinrichting van wegvakken en kruispunten die niet in deze memo zijn opgenomen. Veelal betreft het hier herinrichtingprojecten waarin preventieve verbeteringen voor de verkeersveiligheid worden doorgevoerd. Een voorbeeld hiervan is het kruispunt Vrijenbanselaan / Insulindeweg / Surinamestraat, waar maatregelen voor een veiliger afwikkeling van fietsverkeer worden genomen.

 

 

8.    Conclusies

 

Het lijkt goed te gaan met de verkeersveiligheid in Delft. Dit blijkt onder meer uit de vergelijking van de cijfers in Haaglanden en Nederland. Qua de doelstelling in de nationale Nota Mobiliteit voldoet Delft nu al aan de doelstelling voor het aantal verkeersdoden en ziekenhuisgewonden. Het is de komende jaren een uitdaging om de dalende trend vast te houden. Elke besparing van een verkeersslachtoffer is immers winst.

 

Het aantal letselongevallen en slachtoffers is in 2006 gedaald ten opzichte van de voorgaande jaren. Het aantal slachtoffers is van 2002 tot 2006 zelfs bijna gehalveerd. Helaas vielen er in 2006 wel twee verkeersdoden te betreuren. In tegenstelling tot de landelijke trend (een stijging van het aantal fietsongevallen) is het aantal letselongevallen met fietsers in Delft gedaald.

 

In de wijk Hof van Delft / Voordijkshoorn gebeuren de meeste letselongevallen (1,88) per duizend inwoners / arbeidsplaatsen. In Tanthof gebeuren de minste letselongevallen (0,55) per duizend inwoners / arbeidsplaatsen.

 

Volgens de landelijke definitie komen er geen black-spots (zes of meer letselongevallen in drie aansluitende jaren) voor in Delft. Op het kruispunt Kleveringweg / Brasserskade gebeurden in de periode 2004 t/m 2006 vijf letselongevallen. Dit kruispunt is echter onlangs heringericht ter verbetering van de verkeersveiligheid.

 

Het verdient aanbeveling om het komende jaar op de volgende thema’s een nadere ongevallenanalyse uit te voeren:

·         Nadere ongevallenanalyse per leeftijdscategorie / vervoerwijze;

·         Nadere ongevallenanalyse per type infrastructuur (wegencategorieën, fietsvoorzieningen);

·         Nadere ongevallenanalyse per wijk (ongevalkenmerken en locaties).

 

 

BESLUIT:

·         Kennis nemen van de inhoud van deze memo.

·         De ongevallenanalyse Delft 2007 ter kennisname aan de raad zenden.