In 2006 is gestart met cameratoezicht in het
stationsgebied als onderdeel van een veel bredere aanpak om de veiligheid op en
rond het station te vergroten waarmee in 2004 is gestart onder de titel veilig
verkeren op en rond station Delft. Bij de bespreking van het voorstel
cameratoezicht in de raad zijn daaraan de eisen verbonden van een evaluatie 2
jaar na het operationeel zijn van de camera’s en de mogelijkheid te bezien om
het project cameratoezicht te verlengen. Het cameratoezicht is officieel
gestart in mei 2006.
Er is nog steeds sprake van een
handhavingarrangement op en rond station Delft en een beheerconvenant. In het
kader van het handhavingarrangement komen de betrokken partijen elk kwartaal
samen om de situatie op en rond het station te bespreken en eventuele afspraken
te maken zoals bijvoorbeeld de handhavingactie die in november 2007 plaatsvond
rond de sporen, stationsplein, Connexion en HTM. Het resultaat van deze actie
was dat er meer dan 140 zwartrijders betrapt en 74 processen verbaal zijn
uitgedeeld. Dit wordt in 2008 herhaald.
Intussen is aangegeven dat cameratoezicht in de
uitgaansgebieden van de binnenstad een welkome aanvulling kan zijn op het
convenant veilig uitgaan en een bijdrage kan leveren aan het terugdringen van de
overlast en criminaliteit in het uitgaansgebied. Na een positief besluit van de
raad over verlenging in het stationsgebied zal in het najaar een uitgewerkt
voorstel komen voor het uitgaansgebied. Hiervoor is reeds geld gereserveerd in
de huidige programmabegroting.
Evaluatie
Aan bureau DSP is in opdracht van de
programmamanager veiligheid gevraagd om het project cameratoezicht. te
evalueren op basis van de in 2005 gemaakte afspraken. Uit dit rapport komen
voor de gestelde 8 doelen in 2005 de volgende conclusies naar voren:
Doel 1
Cameratoezicht moest leiden tot 20% minder delicten
Dit doel is niet gehaald: het totaal aantal
geregistreerde delicten daalde met 7%. Het aantal vermogensdelicten daalde met
1%, terwijl ook dit volgens de doelstelling 20% had moeten afnemen. Overigens
namen bedreigingen/mishandelingen (-19%) en vernielingen (-64%) wel fors af.Dit
zijn delicten die een groet invloed hebben op de veiligheid en het
veiligheidsgevoel van bezoekers van het
stationsgebied.
Doel 2 Cameratoezicht
moest de overlast minimaliseren
De overlast is zowel volgens politieregistraties
als volgens enquêtes met 10% tot 30% gedaald na de invoering van
cameratoezicht.
Doel 3 Cameratoezicht moest het veiligheidsgevoel
vergroten
Enquêtes op straat en onder reizigers in de trein,
laten zien dat mensen zich ’s avonds veiliger zijn gaan voelen op het
stationsplein Delft en in het station zelf. De onvoldoendes zijn veranderd in
voldoendes. Vooral de angst voor berovingen blijkt te zijn afgenomen.
Doel 4 Verplaatsingseffecten moesten worden
tegengegaan
Er
is voor deze evaluatie geen aanvullend onderzoek verricht in de gebieden die
aan het cameragebied grenzen. Het is dus niet mogelijk op basis van
kwantitatieve gegevens te beoordelen of er sprake is geweest van verplaatsing.
Aangezien het totaal aantal aangiften in de binnenstad als geheel is gedaald,
is het zeer onwaarschijnlijk dat de camera’s – in elk geval voor wat betreft
diefstal uit auto’s en zakkenrollerij – tot verplaatsing hebben geleid. De
politie bevestigt dit.
Doel 5 Beelden moesten als bewijsmateriaal worden
gebruikt
In 2007 heeft de GMC in totaal 141 incidenten
(vooral diefstal en overlast) waargenomen en geregistreerd. Dat komt neer op
ongeveer drie incidenten per week. Er zijn 98 aanhoudingen verricht op basis
van deze beelden en 126 processen-verbaal opgemaakt. Hoe vaak beelden als
bewijsmateriaal zijn ingezonden naar het OM is niet helder, maar volgens de
politie gebeurt dit ‘heel vaak’.
Doel 6 Cameratoezicht moest onderdeel zijn van beheer
Dit doel is moeilijk te operationaliseren. In het
integraal handhavingarrangement van gemeente, NS en politie is opgenomen dat de
betrokken partijen een paar keer per jaar een ronde door het gebied maken. Dit
werkt goed, aldus de politie, de gemeente en de NS, hoewel het nakomen van
gemaakte afspraken meer aandacht moet krijgen. Wat de rol van de camera’s in
het beheer precies is (geweest), is niet duidelijk geworden.
Doel 7 Cameratoezicht moest incidenten voorkomen
Op het totaal van bijna 150 incidenten die in 2007
zijn waargenomen met de camera’s, zijn er ongeveer 50 waarbij een incident werd
gesignaleerd voordat het zich volledig
had ontwikkeld. In veel gevallen zijn de beelden van deze ‘bijna-incidenten’
ook doorgestuurd naar het bureau in Delft en is de politie in actie gekomen.
Doel 8 Cameratoezicht moest bijdragen aan oplossing
van incidenten
De politie loste in 2005 13% van de delicten in het
stationsgebied op. In 2007 was dat percentage meer dan verdubbeld tot 28%.
Vooral diefstal, vernieling en mishandeling worden sneller opgelost dan
voorheen.
De
conclusies uit het evaluatierapport geven duidelijk aan dat de
maatregelen die op en rond het station worden genomen met als belangrijk
onderdeel daarvan het cameratoezicht
succesvol zijn in het terugdringen van overlast en leiden tot meer
veiligheid voor de bezoekers van het stationsgebied.
Opvattingen
over cameratoezicht bij bezoekers stationsgebied
Bij de start van het project zijn hiervoor geen
doelen gesteld. Toch is het belangrijk
om te weten hoe de bezoekers van het stationsgebied hierover denken.
Minder dan de helft van de voorbijgangers blijkt te
weten dat er camera’s hangen (46%).
Ongeveer de helft (49%) van de ondervraagden zegt
dat ze zich veiliger voelen door cameratoezicht. De andere helft geeft aan dat
het voor hun gevoel van veiligheid niet uitmaakt of er camera’s hangen (42%).
Een groep van 6% zegt dat hun gevoel van veiligheid juist kleiner wordt door cameratoezicht.
In de enquête is ook gevraagd of men camera’s in
het stationsgebied een goed idee vindt. Een ruime meerderheid van 69% is (zeer)
positief en 67% denkt dat de camera’s een bijdrage leveren aan het terugdringen
van criminaliteit en overlast in het stationsgebied.
Al met al kan dus worden geconcludeerd dat ongeveer
de helft van de voorbijgangers weet dat er cameratoezicht is, dat een ruime
meerderheid vóór is en dat men er positieve verwachtingen van heeft.
Ontwikkelingen
stationsgebied
De druk op het stationsgebied zal met de bouw van
de spoorzone toenemen. Het is goed mogelijk dat deze bouw tot onoverzichtelijke
situaties leidt. Dit kan op zijn beurt ertoe leiden dat het gebied een
interessante plek wordt voor veroorzakers van overlast en criminaliteit. Voor
de bezoekers is het dan belangrijk dat de veiligheid gewaarborgd blijft en minmaal op hetzelfde niveau blijft als nu.
De afspraken die er nu liggen inclusief het cameratoezicht kunnen daar een
belangrijke rol bij spelen.
Verlenging
cameratoezicht
Cameratoezicht in het stationsgebied is geen op
zichzelf staande maatregel, maar is onderdeel van het programma veiligheid en
van het projectplan Veilig verkeren op en
rond station Delft. Op basis van dit projectplan zijn een
handhavingarrangement en een beheerconvenant gesloten. Juist de samenhang
tussen de in deze afspraken vastgelegde maatregelen in het stationsgebied
moeten ervoor zorgen dat deze plek in Delft veiliger wordt. Cameratoezicht in
het stationsgebied moet daarom bijdragen aan het realiseren van de 6
prioriteiten die voor het stationsgebied zijn benoemd: fietsen(stalling),
schoon en heel houden, verblijven van (groepen van) personen op het station,
verblijven van (groepen van) personen rond het station, vestigingen rond het
station en criminele activiteiten.
Cameratoezicht is niet alleen een
aanvulling. Uit de evaluatie komt ook dat het gebruikt is door de politie om
gericht en voorbereid te kunnen reageren op incidenten die zich voordoen, en de
camerabeelden zijn gebruikt door het Openbaar Ministerie als onderdeel van de
bewijslast. Cameratoezicht kan dan ook een bijdrage leveren aan het behalen van
doelstellingen op het gebied van veiligheid en om criminaliteit en overlast op
en rond het station terug te dringen en veiligheidsgevoelens van mensen
positief te beïnvloeden.
Conclusie
Op basis van de evaluatie en het feit dat cameratoezicht niet los te zien is van het
handhavingarrangement en het beheerconvenant wordt voorgesteld om het cameratoezicht te verlengen met 3 jaar
tot mei 2011 en er nieuwe doelstellingen aan te verbinden.
Nieuwe
doelstellingen
Als nieuwe doelstellingen voor de periode 2008-
2011 worden voorgesteld:
Voor
het stationsgebied als geheel op basis van alle maatregelen:
·
Het veiligheidsgevoel van reizigers moet in 2011
minimaal gelijk zijn aan 2008;
·
Het aantal door de politie geregistreerde aangiften
en meldingen van delicten in het stationsgebied mag in 2011 – bij
gelijkblijvende aangiftebereidheid – niet groter zijn dan in 2002;
·
Het percentage reizigers dat overlast ondervindt
van (groepen) jongeren, drugsdealers en drugsverslaafden mag in 2011 niet
groter zijn dan in 2008.
Voor
specifiek het cameratoezicht:
Om te bepalen of het cameratoezicht goed werkt
wordt voorgesteld om de volgende doelen te formuleren waarbij duidelijk is dat
het de camera’s zijn die de doelen
hebben bereikt en niet een andere maatregel.
·
Bij 100% van de incidenten die door de GMC worden
gemeld aan de politie Delft, moet de politie in actie komen;
·
Bij 50% van de incidenten waar de dader in beeld
was, moet een verdachte worden aangehouden;
·
Ondanks de bouwwerkzaamheden in het gebied, moeten
de camera’s 95% van de tijd werken (‘up-time’);
·
De GMC moet minstens 75% van alle incidenten in het
stationsgebied die zichtbaar waren op een monitor, ook daadwerkelijk hebben
waargenomen en doorgegeven aan de politie in Delft;
·
De GMC levert elke drie maanden een overzicht van
de incidenten die wel zijn
waargenomen, maar niet zijn gemeld
aan de politie in Delft. Op basis hiervan stelt de politie nieuwe prioriteiten
voor de volgende toezichtperiode van drie maanden;
Communicatie
In de komende drie jaar zal regelmatig aandacht
worden besteed aan het cameratoezicht en de resultaten daarvan. ook de handhavingacties die gepland staan
voor 2008 zullen aandacht krijgen.
Monitoring
en evaluatie
In het najaar van 2009 zal er een 3-meting worden
gehouden onder de bezoekers van het stationsgebied en begin 2011 een 4-meting.
In maart 2011 ligt er een evaluatie van de
doelstellingen zoals in deze nota beschreven.
Financiën
De camera’s hebben een afschrijvingstermijn van 8
jaar. Logischerwijs kan een verlenging
plaatsvinden zonder extra investeringen in camera’s
Wel zal het servicecontract , de verzekering en het
onderhoudscontract moeten worden verlangd. Dit komt per jaar neer op €12.000 en
wordt betaald uit het programma veiligheid (productnummer 601254). In het ISV
budget is nog € 102.000,- beschikbaar voor eventuele vervanging van camera’s.
Nieuw is wel dat de politie Haaglanden een voorstel
heeft gedaan aan het regionaal college om op basis van een verdeling van 60-40
(politie-gemeente) de kosten van het uitkijken van de camera’s jaarlijks door
te belasten aan de gemeente. Dit betekent voor Delft dat vanaf 2010 rekening gehouden
moet worden met 23 maal € 1500 = 34.500
euro aan jaarlijkse kosten. De kosten voor 2010 en 2011 zijn op dit moment niet
gedekt en worden betrokken bij het opstellen van de programmabegroting
2009-2012.
Procedure
In het geval dat de gemeenteraad besluit het
cameratoezicht te verlengen de tekst van artikel 2.1.9, lid 1, van de Algemene
Plaatselijke Verordening voor Delft te wijzigen, zodat deze komt te luiden: De
Burgemeester kan overeenkomstig artikel 151c van de Gemeentewet besluiten tot
plaatsing van vaste camera’s in het Stationsgebied voor een periode van 3 jaar,
ingaande op 1 mei 2008.;
Vervolgens
kan de burgemeester op basis van een door de raad toegekende bevoegdheid een
uitvoeringsbesluit behorende bij de APV nemen (huidige 14e
uitvoeringsbesluit). Dit besluit van de burgemeester tot plaatsing van camera’s
op een openbare plaats is een besluit in de zin van de Awb waartegen bezwaar en
beroep openstaan.
Bijlagen
1. Cameratoezicht
stationsgebied Delft, Evaluatie van de effecten en ervaring in de eerst twee
jaren (2006 – 2008), DSP groep, Sander Flight
2. Veiligheidsbeleving
stationsgebied. een onderzoek naar de verandering in de veiligheidsbeleving van
bezoekers van het stationgebied(0-meting 1 en 2 meting) door Onderzoek &
Statistiek gemeente Delft