Geacht college,
Hierbij bieden wij u aan, de nota “SVN-lening tbv
de bouw Marokkaans sociaal-cultureel centrum”
Inhoud :
1.
Inleiding
2.
Wat voorafging
3.
Beheer van het gebouw
4.
Verzoek om een gemeentegarantie
4.1 Toetsing
vanuit integratiebeleid
4.2 Financiële
toets
4.3 Juridische
toets
5.
Conclusie
1.
Inleiding
De Marokkaanse Islamitische
Vereniging heeft begin 2007 een verzoek gedaan voor een gemeentegarantie ten
bedrage van € 500.000,= Deze garantie
is nodig om bij een bank een lening te verwerven voor de bouw van het sociaal-cultureel
centrum. Dit centrum maakt deel uit van
een totaalcomplex waartoe ook de moskee behoort. Functioneel bestaat er een duidelijke scheiding tussen moskee en
sociaal-culturele ruimte (scheiding binnenkant, afzonderlijke toegang). Ook kadastraal wordt het gebouw eerdaags
gesplitst, zodat er sprake is van 2 onroerend goed eigendommen, nl. een moskee
en een sociaal-cultureel centrum.
2. Wat
vooraf ging
Al enige
tijd streeft de Marokkaanse gemeenschap in Delft naar een eigen
gemeenschapsgebouw/moskee. Het project
omvat een gebedsruimte (873 m2) en een sociaal-cultureel centrum (507m2).
De
gemeenschap heeft de afgelopen jaren behoorlijk wat werk verzet. . De
Marokkaanse Islamitische Vereniging (MIV) en de sociaal-culturele vereniging
(MSCV) hebben de handen in elkaar geslagen, middels een gezamenlijke
bouwcommissie. Deze heeft zich primair beziggehouden met de fondsenwerving (collectes,
schenkingen etc) en met succes. In 2005 heeft de vereniging een stuk grond
verworven van 1971 m2 aan de Vulcanusweg (Voorhof). Inmiddels is
men zover met de voorbereidingen dat het eigenlijke werk kan beginnen. De
geraamde bouwkosten voor het sociaal cultureel centrum bedragen € 666.706,=.
Parallel aan de
bouwvoorbereiding is de commissie in gesprek met de gemeente, teneinde het project in goede banen te leiden.
3.
Beheer van het gebouw (formeel-juridisch)
Voor het beheer en de exploitatie van het
pand heeft de Marokkaanse gemeenschap de stichting Al-Ansaar in het leven roepen. Deze stichting wordt eigenaar en exploitant
van het pand.
Schematisch :
Vervolgens verhuurt
Al-Ansaar de moskee aan de Islamitische vereniging (MIV) en de
activiteitenruimte aan de
sociaal-culturele vereniging (MSCV). Deze constructie is opgezet t.w.v.
een functionele scheiding tussen religieuze en niet-religieuze
aangelegenheden. Op grond van het
beginsel scheiding kerk & staat, is
het immers niet wenselijk dat een gemeente
een financiële relatie onderhoudt met kerk of moskee. In het geval er tot een
gemeentegarantie wordt besloten, moet ook formeel duidelijk zijn dat deze
uitsluitend betrekking heeft op het sociaal-cultureel centrum. De initiatiefnemers hebben hiermee ingestemd
en zijn tot de hierboven geschetste beheersvorm gekomen. De omzetting van ‘voormalige’ MIV (vereniging)
naar Al-Ansaar (stichting) is
per 26 januari 2007middels een besluit van de rechter een feit. Deze rechterlijke interventie was nodig
omdat er met de omzetting van ‘vereniging’ naar ‘stichting’ een
groot vermogen is gemoeid.
Belangrijk
: Op het moment van de aanvraag (11-01-2007) bestond de stichting
‘Al-Ansaar’ nog niet formeel. Formeel
is de aanvraag afkomstig van de Marokkaanse Islamitische Vereniging. Aangezien
genoemde stichting inmiddels wel een
feit is, beschouwen we in het vervolg de
stichting ‘Al-Ansaar’ als de
aanvrager. Dit is conform de juridische
paragraaf in de aanvraag.
Later
dit jaar zal overigens weer een ‘nieuwe’ islamitische vereniging MIV worden
opgericht, die zich met de religieuze aangelegenheden bezig zal houden. Daarmee
is de gewenste structuur, als in
het schema, gerealiseerd.
4.
Verzoek om een gemeentegarantie
Weliswaar is de Marokkaanse gemeenschap
voortvarend in de werving van fondsen, toch kan ze niet geheel op eigen
kracht de bouw realiseren.
Stichting ‘Al-Ansaar’ vraagt geen subsidie, wel om een gemeentegarantie
van € 500.000,= Deze garantie is
bedoeld voor het sociaal-cultureel gedeelte.
De aanvraag is voorzien van
diverse bijlagen waarin de stichting informatie verstrekt over het project, de
bouwkundige voorbereiding, de rechtsvorm en een financiële toelichting.
Niet onbelangrijk detail is
dat de bouw vergezeld gaat van een
cultuurproject, waarin de buurtbewoners betrokken zijn. Van meet af aan dienen we te waken voor een
goede verstandhouding met de omwonenden (die uiteraard niet allemaal Marokkaans
of islamitisch zijn) De voortekenen voor dit project zijn in ieder geval positief.
4.1 Toetsing
vanuit het integratiebeleid :
De Marokkaanse Sociaal
Culturele Vereniging Delft (MSCV) is de
zelforganisatie voor de Marokkaanse gemeenschap in Delft. De nota zelforganisaties
(2003) is in deze leidend voor het beleid.
Erkende zelforganisaties hebben conform de nota recht op een bescheiden
huisvestingsfaciliteit (± 35m2).
De Marokkaanse vereniging huist
momenteel in de Koornmarkt 48f.
Een huisvesting in een wijkcentrum is hier niet aan de orde. De ambities van de vereniging zijn immers
een stuk groter dan de ± 35m2 die ze min of meer van gemeentewege toebedeeld
zouden krijgen.
Leidraad
is in deze dat de gemeente in bescheiden mate tussenkomt qua huisvesting, in de
lijn van de nota. Dat de Marokkaanse
gemeenschap een veel grotere ruimte ambieert, is hun goed recht, maar voor het
meerdere zijn zij zelf verantwoordelijk.
De
situatie is vergelijkbaar met de Turkse vereniging, die eveneens een sociaal-culturele ruimte heeft gebouwd
in aansluiting op de moskee. De
gemeente heeft in deze casus een laagrentende
SVN-lening[1]
verstrekt. Voorts subsidieert de gemeente middels de huisvestingskosten voor een
bedrag van € 6.287,= De
huisvestingskosten van de Turkse vereniging zijn natuurlijk vele malen groter,
maar voor het meerdere is men zelf
verantwoordelijk.
Voor de Marokkaanse vereniging kan een
vergelijkbare constructie gekozen worden. Namelijk financieren middels een laagrentende
lening, vervolgens een bescheiden huisvestingssubsidie aan de Marokkaans sociaal-culturele vereniging.
4.2 Financiële toets :
De stichting ‘Al-Ansaar’ heeft verzocht om
een gemeentegarantie teneinde bij een commerciële bank te kunnen lenen (rente 4
à 5%). Zonder gemeentegarantie stelt de bank geen lening van € 500.000,= beschikbaar, gezien het risico.
Het
risico valt inderdaad niet te ontkennen.
Het betalen van de rente en de aflossing wordt, volgens de prognoses van
‘Al-Ansaar’, voor 90 % gefinancierd uit giften. Het is dan ook niet te
voorspellen of het haalbaar is of niet. Het vakteam TRM wijst erop dat het om
een risicovolle lening gaat vanuit bancair oogpunt.
Een
laagrentende SVN-lening verlaagt het jaarlijks te betalen bedrag met ± € 4609,= (rente + aflossing), en is om bovenstaande
reden dan ook aan te bevelen.
In
de jaren 2005 en 2006 bleek de stichting in staat om ca. € 166.000,= tbv. de
bouw te genereren (naast de financiering van de moskee). Men voorziet ook voor de komende jaren
bijzondere inkomsten tbv, de bouw te kunnen verwezenlijken. Of dit ook daadwerkelijk zal lukken, is niet
objectief vast te stellen. Derhalve kan het bemiddelend orgaan[2]
geen positief pro forma advies verstrekken.
Niettemin kunnen we concluderen dat de
fondsenwerving van de afgelopen jaren bewondering afdwingt.
Criteria voor een SVN_lening
Net als in het geval van de
Turkse vereniging is een SVN-lening zeer wel mogelijk. Belangrijkste reden is het rentevoordeel van
al gauw 1,5 %, alsmede de zekerheid
over dit rentepercentage gedurende de gehele aflossingsperiode. Het realiseren van een sociaal-cultureel
centrum past volkomen binnen de criteria van SVN, in de zin dat het bijdraagt
aan de leefbaarheid in de Delftse wijken.
Toelichting
:
4.3 Juridische
toets :
Het beheer
van het gebouw (zie par. 3) laat
duidelijk zien dat de gemeentelijke steun uitsluitend ten goede komt van het sociaal-cultureel
centrum. Op het moment van de aanvraag
was er nog sprake van één onroerend goed.
Inmiddels is het proces in werking gesteld om het gebouw te splitsen. De notaris zal op basis van
de bouwtekeningen van de goedgekeurde bouwvergunning de eigendom splitsen en
dmv van het opstellen van een eigendomsakte het aan de desbetreffende rechtspersoon
toebedelen. Hierdoor is dan voldaan aan de voorwaarde eigendomsscheiding van
kerk en staat. De gemeente Delft kan
hiermee het recht van eerster hypotheek afdwingen, op uitsluitend het
sociaal-cultureel centrum, ter dekking van de lening.
De eis tot splitsing wordt sowieso opgenomen als een ontbindende
voorwaarde in het contract, mocht de gemeente overgaan tot het verstrekken van
een SVN-lening.
5. Voorstel
Overeenkomstig
de voorwaarden in de Verordening gemeentegaranties/geldleningen 2004 aan
Stichting Al-Ansaar een SVN-lening verstrekken van € 500.000,= à 2,75% ter financiering van het
sociaal-cultureel centrum; af te lossen
over een periode van 20 jaar. Hierbij
de ontbindende voorwaarde stellen dat gebedsruimte en sociaal-cultureel centrum
formeel-juridisch gesplist worden en ter dekking van de lening het recht van
eerste hypotheek afdwingen op uitsluitend het sociaal-cultureel centrum.