terug naar inhoudsopgave

terug naar Hoofdstuk 4

Hoofdstuk 5 Risico’s en aandachtspunten

Het is in de Kadernota niet gebruikelijk om een paragraaf risico’s en aandachtspunten op te nemen. Het lijkt echter zinvol dat vóór het opstellen van het nieuwe collegeprogramma alle risico’s nog eens de revue passeren. Wij bespreken eerst de risico’s welke reeds in de Concernbegroting 1998-2001 zijn gemeld, voor zover deze althans nog aan de orde zijn. Vervolgens komen enkele nieuwe risico’s en aandachtspunten aan bod.

Personeelsbudget

Drie diensten (Bestuursdienst, Dienst Maatschappelijke Zorg en Welzijn, Onderwijs en Cultuur) hebben moeite om met het toegewezen personeelsbudget uit te komen. Wij onderkennen deze situatie, maar zijn van mening dat het primair de verantwoordelijkheid van het dienstmanagement is om dit op te lossen. Daar waar dit onmogelijk is zullen wij, in relatie tot de reorganisatie, bezien in hoeverre aanvullend personeelsbudget gewenst is. Voor het doorlichten van de budgetten kan een externe toets gewenst zijn.

Uiteraard geldt voor alle diensten dat eventuele wachtgeldverplichtingen, gelden voor ziektevervanging en kosten voor bovenformatieven een zeker risico met zich meebrengen. Deze kosten moeten immers binnen de dienstbudgetten worden gecompenseerd.

Asbestcalamiteiten

Een van de actiepunten uit het milieubeleidsplan is het opstellen van een asbestcalamiteitenplan. Mocht er door een calamiteit nu een acuut asbestprobleem ontstaan, dan zijn er niet direct financiële middelen om dit probleem aan te pakken. Bij het nog op te stellen plan zal door de afdeling milieu in samenwerking met de brandweer worden bezien hoe groot de financiële risico’s zijn en of hiervoor een voorziening moet worden getroffen.

FLO (Functioneel LeeftijdsOntslag)

In de begroting 1998-2001 hebben wij reeds gemeld dat wij bezien of de verlaging van de FLO-leeftijd van 60 jaar tot de mogelijkheden behoort. Wij hopen u hierover nader te berichten.

Precariobaten

In de begroting 1998-2001 hebben wij reeds aangegeven dat de mogelijkheid bestaat dat als gevolg van de nieuwe Wet op de Telecommunicatievoorzieningen geen precario op kabels meer geheven zou mogen worden. Bij de verkoop van de kabelrechten is de door de Casema te betalen precario ad ƒ 2,50 per aansluiting een onderdeel van de overeenkomst geweest. Naar verluidt heeft het kabinet besloten dat er inderdaad geen precario meer geheven mag worden. Hoe de compensatie wordt geregeld is nog onduidelijk. De inzet van de VNG is om compensatie via het Gemeentefonds te krijgen.

BTW-problematiek Tramlijn 1 en Stationsplein

Daar het Ministerie van Verkeer en Waterstaat de door de dienst Stadsontwikkeling betaalde omzetbelasting inzake het project "Doortrekking tramlijn 1 naar Delft-Zuid" nog steeds niet heeft vergoed, is de totale vordering inclusief de kosten van voorfinanciering (rentederving) inmiddels opgelopen tot ruim ƒ 15 miljoen. Tot op heden is niet bekend welk ministerie (Financiën of Verkeer en Waterstaat), welk bedrag of rentepercentage zal vergoeden. Bij het project "Herinrichten Stationsplein" doet zich een vergelijkbare btw-problematiek voor, met een risico van maximaal 1 miljoen. Op ambtelijk niveau wordt al het mogelijke ondernomen om de bovengenoemde vordering bij het Rijk te innen. Over eventuele verder te ondernemen (bestuurlijke en/of juridische) acties zal binnenkort overleg moeten plaatsvinden.

Wet op de Bejaardenoorden (WBO)

In de begroting 1998 is reeds het risico gemeld op de verplichtingen inzake de WBO aan de verzorgingshuizen en de vorderingen die daar tegenover staan op de bewoners van die instellingen. Eind juni is een accountantsonderzoek gestart dat moet leiden tot een definitieve goedkeurende verklaring bij de financiële afwikkeling van de WBO. Dit onderzoek bevindt zich inmiddels in een afrondend stadium. Verwacht wordt dat het financiële nadeel dat is ontstaan door de bovengenoemde correcties gering zal zijn. Wel moet worden opgemerkt dat de bejaardencentra de opgelegde vorderingen aan de bewoners - die voortvloeien uit de correctie - in feite voorfinancieren. De accountant acht de kans aanwezig dat de bejaardencentra hier tegen zullen rappelleren en financiële genoegdoening zullen eisen voor het hieruit voortvloeiende rentenadeel. De omvang van dit risico laat zich op dit moment echter nog niet kwantificeren.

Ook staat nog een bedrag open aan vorderingen over de jaren 1992-1996. Het gaat om een bedrag van ƒ 550.000,-. We lopen voor een gedeelte hiervan een debiteurenrisico.

Herstructurering sector Uitkeringen - personeelskosten

Het budget voor personeelskosten voor de formatie van de sector Uitkeringen na de herstructurering, bedraagt ƒ 8,7 mln. Dit is ƒ 2 ton lager dan nu in de begroting is opgenomen. Dit brengt mee dat in 1999 verdere efficiency-verbetering binnen deze sector moet worden bereikt, die zich zal moeten vertalen in een verlaging van de formatie. Daarnaast zullen ook de kosten van tijdelijk personeel in 1999 nog verder moeten worden verlaagd. Of een en ander haalbaar is zal moeten blijken.

Bijzondere bijstand

Onlangs is over dit onderwerp een nota verschenen. Daarin is aangegeven dat voor 1997 een tekort wordt voorzien van ƒ 1,7 mln en voor 1998 van ruim ƒ 0,7 mln. Deze bedragen zijn exclusief een claim die voor 1997 en 1998 zal worden ingediend bij het Rijk voor de opvang van vluchtelingen (statushouders). Het gaat hierbij om een bedrag van ƒ 0,5 mln per jaar. Onduidelijk is nog of deze claim zal worden toegewezen. In dat geval zullen bovenstaande prognose-tekorten navenant lager uitvallen.

Daarbij moet echter worden opgemerkt dat een prognose van de uitgavenontwikkeling slechts onder voorbehoud is te geven, omdat m.n. de structurele effecten van het armoedebeleid nog moeilijk zijn in te schatten.

Riolering Delfgauwseweg

In de planning voor rioolvernieuwing 1997 staat aangegeven dat de riolering in de Delfgauwseweg dient te worden vervangen. Tijdens de voorbereiding is naar voren gekomen dat de Delfgauwseweg destijds is verhoogd met stadsafval en vermoedelijk ook met afval van loodwitmolens in de omgeving. Hierdoor is de bodem ernstig verontreinigd met zware metalen. Op basis van de huidige gegevens kan worden geconcludeerd dat een eventuele sanering niet urgent is. Echter, er zijn in verband met de ontgravingen ten behoeve van de noodzakelijke rioolvervanging en ook door graafwerkzaamheden welke door het Energiebedrijf Delfland dienen te worden verricht, onder de huidige wet- en regelgeving sanerende maatregelen noodzakelijk. Gezien het feit dat de normering voor deze sanering als niet urgent wordt beschouwd stelt de Provincie Zuid-Holland geen middelen voor deze activiteiten beschikbaar. Dit betekent dat de volledige kosten voor de noodzakelijke sanering ter plaatse van het leidingentracé, geheel op rekening van de gemeente Delft komen. Momenteel vindt er ambtelijk overleg plaats tussen de gemeente Delft en de provincie Zuid-Holland om het ontgraven materiaal alsnog terug te plaatsen. De werkzaamheden in de Delfgauwseweg staan ingepland voor 1998 en 1999.

De gemeente loopt hier een risico, maar wil een uiterste inspanning plegen te onderzoeken wie de kosten moet dragen.

Bezwaarschriften grote afvoeren

Er is een nota in voorbereiding over de bezwaarschriften aanslag rioolrechten grote afvoeren 1995. In totaal gaat het om 57 bezwaarschriften waarmee een bedrag van 1,9 miljoen gemoeid. Deze bezwaren richten zich met name op de rechtmatigheid van de aanslag.

Fusie electriciteitsbedrijven

Op dit moment zijn de fusiebesprekingen in de wereld van de electriciteit ver gevorderd.

Hierbij is ook E.Z.H. betrokken. Deze ontwikkelingen zullen wellicht positieve invloed hebben op de dividenduitkeringen voor de komende jaren.

Wachtgelden Melkertbanen

Onlangs hebben wij een besluit genomen om de diensten te laten reserveren voor een te vormen Wachtgeldvoorziening. Hieruit moeten wachtgeldverplichtingen worden gefinancierd aan werknemers op een Melkert-baan. Eind 1998 zal worden geëvalueerd of de voorziening toereikend is. Afhankelijk van het aantal malen, dat er een beroep gedaan wordt op deze voorziening, loopt de gemeente een risico.

Wet Voorzieningen Gehandicapten

In een evaluatienota WVG van eind september j.l. is aangegeven dat de uitgaven voor de voorzieningen in het kader van deze wet nog steeds explosief groeien. Bij ongewijzigd beleid dreigt de situatie dat de vereveningsreserve reeds in de loop van 1998 uitgeput zal raken.

Minimabeleid

De kortingsregeling is bedoeld om Delftenaren met een inkomen maximaal gelijk aan 110 % van de bijstandsnorm te stimuleren tot deelname aan maatschappelijke activiteiten in Delft op het terrein van sport, cultuur en educatie. Tot en met 1996 bleven de uitgaven beneden het beschikbare begrotingsbedrag. Het ziet ernaar uit dat de beschikbare middelen voor 1997 (ƒ 139.000) vrijwel geheel zullen worden benut. Bij eenzelfde groei van de uitgaven in 1998 zal naar verwachting een tekort ontstaan van ƒ 50.000. De dienst zal begin 1998 met een voorstel komen voor beleidsaanpassingen.

Welzijnsaccommodaties

Het probleem van de brandveiligheids- en milieu-eisen en het achterstallig onderhoud van de welzijnsaccommodaties is voor het moment opgelost door de besluitvorming in de vorige Kadernota. De milieuwetgeving stelt echter steeds grotere eisen aan de accommodaties. Op termijn mag worden verwacht dat investeringen noodzakelijk zijn om blijvend aan de eisen te kunnen voldoen. Voor alle gebouwen die in beheer zijn bij WOC worden onderhouds- en investeringsplannen voor de lange termijn opgesteld, inclusief de risico’s. Wij komen hierop terug bij de begroting 1999.

Een probleem dat rest, is het structurele budget dat nodig is om het onderhoud om peil te houden. Voor de welzijnsgebouwen is dat bedrag berekend op ƒ 160.000,- (prijspeil 1996).

Zonder verhoging van het onderhoudsbudget ontstaat op termijn weer achterstallig onderhoud. Het project Rationeel Beheer Onroerend Goed levert vóór 1999 geen systematiek op waaruit eventueel extra middelen voor het jaarlijks onderhoud voortvloeien.

De raming van het benodigde jaarlijkse budget wordt meegenomen in genoemde onderhouds- en investeringsplanning.

Onderwijsfinanciën

In de jaarrekening 1996 is aangegeven dat de regeling rondom de onderwijshuisvesting een open einde regeling is die op zich als risico gekwalificeerd kan worden. De accountant heeft de getroffen regelingen waarmee dit risico wordt ingeperkt, voldoende bevonden. Tot nu toe zijn er nog geen signalen dat er daadwerkelijk financieel risico dreigt.

Een ander punt betreft de financiële positie van Hugo Grotius. De accountant heeft aangegeven dat de gemeente het risico draagt van overschrijding van de begroting (en dus ook van de doorbetaling) terwijl de gemeente onvoldoende invloed heeft op de ontwikkeling van de financiële positie bij Grotius (art. 82 commissie). Nader onderzoek volgt.

Exploitaties bedrijven WOC

De exploitaties van de meer in de markt opererende onderdelen van WOC (zwembad Kerkpolder, VAK, gemeentemusea) zijn onvoldoende beschermd tegen de wisselingen in de markt (te weinig klanten etc.). Schommelingen in de afzet van het produkt leiden gelijk tot winst of verlies, er is geen buffer om een meer gelijkmatig bedrijfsresultaat te halen. Een egalisatiereserve voor deze onderdelen zou gewenst zijn. Daarnaast geldt voor deze onderdelen ook dat er voldoende voorziening voor ziektevervanging en wachtgelden moet zijn, om de continuïteit van de produktie te garanderen. Ook dat is nu niet het geval.

In het project Intern op afstand komen deze thema’s terug.

WOZ

Delftse onroerende zaken zullen bij de komende herwaarderingsronde in 98/99 voor het eerst sinds 1993 van een nieuwe waarde worden voorzien. Het is momenteel niet goed te voorspellen in welke mate dit tot extra bezwaren zal gaan leiden. De ervaring bij de huidige herwaarderingsgemeenten leert dat op grote aantallen bezwaren moet worden gerekend. Vooralsnog gaan wij uit van ca. 10.000 stuks. Uitgaande van een bulktarief van ca ƒ 300 per bezwaarschrift betekent dit een bedrag van ca ƒ 3 mln in 2001. Deze uitgaven zijn voor ca. 50% verrekenbaar met de afnemers van WOZ-gegevens. Wanneer er meer zicht op deze materie is komt de afdeling Belastingen hierop terug.