30 March 2000

Stuk 94 I

Dienst Welzijn, Onderwijs & Cultuur W99002628

Delft, 15 juni 1999.

Onderwerp: Gemeentelijke deelname in de stichting voor sociale woningbouw in Mamelodi / Pretoria.



Aan de gemeenteraad.

Geachte dames en heren,

Het samenwerkingscontact dat in 1995 werd aangegaan tussen Delft en de zwarte township Mamelodi heeft zich de afgelopen jaren positief ontwikkeld. Op verschillende maatschappelijke terreinen wordt samengewerkt in projecten en zijn Delftse burgers en instellingen daarbij actief betrokken. Dit was bij de opstelling van het Collegeprogramma 1998-2002 de aanleiding om in dat programma het voornemen op te nemen om de relatie met Mamelodi te brengen op het niveau van een stedenband.

Begin dit jaar werd de nota "Samenhang en Prioriteiten", Gemeentelijk Internationaal Beleid Vernieuwd, door uw raad vastgesteld. In die nota is de omvang en de inhoud van de samenwerking met Mamelodi op hoofdlijnen aangegeven. Ook wordt het voornemen om met Mamelodi een stedenband aan te gaan daarin nadrukkelijk onderstreept. Op ambtelijk niveau wordt inmiddels gewerkt aan de voorbereiding om te komen tot deze stedenband. Daarbij is een complicerende factor, dat Mamelodi geen stad is maar een stadsdeel van Pretoria, zodat de stedenbandrelatie Delft-Mamelodi formeel tussen Delft en Pretoria moet worden aangegaan. Bij het aangeven van de inhoud van de relatie zal de centrale positie van Mamelodi worden vastgelegd. Een voorstel tot het aangaan van deze stedenband kunt u in de tweede helft van dit jaar tegemoet zien.

Bij een internationale samenwerking als deze zijn draagvlak en betrokkenheid van burgers en organisaties uit Delft van groot belang. Daarom is kort na het aangaan van de samenwerking in 1995 op initiatief van ons college het Platform Delft-Mamelodi gevormd, dat als taak had om nader vorm en inhoud te geven aan de relatie met deze Zuidafrikaanse township. Vanaf de start werken in dat Platform samen de gemeente Delft (zowel via een ambtelijke als een bestuurlijke representant) en een tweetal Delftse organisaties met nauwe banden met Zuid-Afrika, te weten de Delftse stichting Malibongwe en de Werkgroep Zuidelijk Afrika.

Binnen de samenwerkingsrelatie met Mamelodi was de woningbouw vanaf het begin de centrale activiteit. Om gerichte en effectieve samenwerking op het brede terrein van de woningbouw mogelijk te maken en om de verschillende initiatieven om de problemen aan te pakken, op elkaar af te stemmen, werd in Delft de Werkgroep Masakhane gevormd. Dat gebeurde op initiatief van het Platform Delft-Mamelodi.

In die Werkgroep zijn vertegenwoordigd de faculteit bouwkunde van de TU, de woningbouwvereniging DUWO en de gemeentelijke dienst Stadsontwikkeling. De gemeentelijke vertegenwoordigers in het Platform maken ook deel van de werkgroep uit en coördineren de werkzaamheden.

De werkgroep Masakhane heeft als Zuidafrikaanse counter-partner een samenwerkingsverband, waarvan de belangrijkste partners zijn de gemeente Pretoria, de burgerorganisatie Sanco Mamelodi en de universiteiten van Pretoria en Mamelodi.

Ten behoeve van de samenwerkingsactiviteiten op het gebied van de woningbouw is aan de gemeente Delft, via de regeling Gemeentelijk Initiatieven (GI) van de VNG subsidie verleend. Daarmee konden vooral de kosten worden betaald van bezoeken over en weer van woningbouwspecialisten en andere bij het project betrokkenen. Ook de kosten van een woningbouw-seminar zijn hieruit voor een aanzienlijk deel betaald.

Aan dit woningbouw-seminar dat in Zuid-Afrika plaats vond werd deelgenomen door vertegenwoordigers van de bij de werkgroep Masakhane betrokken organisaties. Aan Zuid-Afrikaanse kant waren de eerder genoemde counter-partner organisaties uit Pretoria/Mamelodi vertegenwoordigd. Daarnaast was ook een groot aantal andere stakeholders (burgerorganisaties en -initiatieven) uit Mamelodi bij het seminar betrokken. Deels werden die organisaties rechtstreeks in persoon vertegenwoordigd. Voor een ander deel waren zij weliswaar niet op het seminar aanwezig doch hadden zij gebruik gemaakt van de mogelijkheid om tijdens een speciaal voor dat seminar georganiseerde voorbereidingsbijeenkomst (een pre-seminar) hun wensen en opvattingen duidelijk te maken. Het seminar mondde uit in duidelijkheid over de doelen van de woningbouw -samenwerken en in concrete afspraken over de resultaten die Delft en Mamelodi/Pretoria de komende jaren op dit gebied willen bereiken.

De belangrijkste afspraken golden het opzetten van een woningbouwcorporatie in Pretoria/Mamelodi en het realiseren van woningbouwprojecten. Ook werd afgesproken te komen tot het bouwen van woningen via zelfbouwprojecten te realiseren door een eveneens op te zetten coöperatie.

Ten behoeve van de voorbereidingen hiervoor is inmiddels al veel werk verzet, zeker ook in Zuid-Afrika.

Thans is een gekwalificeerd deskundige op het gebied van de volkshuisvesting, die gespecialiseerd is in het opzetten van woningbouwcorporaties en coöperaties in kaart aan het brengen welke de concrete mogelijkheden daarvoor zijn en wat de beste wijze van aanpak is. Zijn rapport terzake zal in juni a.s. verschijnen.

De woningbouwvereniging DuWo heeft zich ingezet om ook andere Delftse corporaties bij de plannen voor Mamelodi te betrekken. Het resultaat is dat thans bijna alle corporaties hebben laten weten bereid te zijn om op de een of andere wijze die plannen te steunen met geld, personeel of op een andere manier. Zelfs enkele corporaties uit andere delen van ons land hebben steun toegezegd.

Deze brede betrokkenheid bij de woningbouw-samenwerking heeft onder meer tot gevolg, dat van meerdere kanten hiervoor gelden worden toegezegd en ook al worden gestort.

De bestaande structuur van de toch informele werkgroep Masakhane is minder geschikt om een belangrijke taak als het effectief en overzichtelijk beheren van de gelden voor de financiering van projecten voor haar rekening te nemen. De werkgroep heeft geen rechtspersoonlijkheid en het is onduidelijk wat de positie van de leden van die groep is ten opzichte van de financiële donoren.

Om op dit punt helderheid en waarborgen te scheppen is door de woningbouwcorporatie DuWo voorgesteld om de woningbouw-samenwerking met Mamelodi onder te brengen in een afzonderlijke stichting. Deze wens wordt ook door de andere betrokken corporaties gedeeld. In het bestuur van die stichting zouden in elk geval zitting moeten hebben personen die zijn aangewezen door de geledingen die nu in de werkgroep Masakhane zijn vertegenwoordigd (te weten TU bouwkunde, DuWo en gemeente Delft). Ook de in Delft gevestigde uitzendorganisatie voor de volkshuisvesting Habitask zou een lid in het bestuur moeten aanwijzen en is hiertoe ook bereid. Deze organisatie heeft met name belangstelling voor het oprichten van een coöperatie voor zelfbouwprojecten en heeft toegezegd daaraan ook in personele en financiële zin bij te dragen. Aan de betrokkenheid van de gemeente als oprichter van en deelnemer in de stichting wordt van de kant van de overige participanten veel waarde gehecht.

Wij onderschrijven de noodzaak om voor deze woningbouw-samenwerking een vorm te kiezen die recht doet aan de brede particuliere betrokkenheid daarbij en die waarborgen schept voor effectief en slagvaardig functioneren bij het aanpakken en realizeren van projecten. De stichtingsvorm biedt daarvoor de mogelijkheden.

Op het brede terrein van de volkshuisvesting, beschikt de gemeente Delft over veel kennis die is toegespitst op activiteiten op lokaal niveau. Deze omstandigheid en de wens om als gemeente actief betrokken te zijn bij de samenwerking met Pretoria/Mamelodi op het belangrijke gebied van de volkshuisvesting zijn voor ons aanleiding als gemeente betrokken te willen zijn bij het oprichten van deze stichting en om daarin ook deel te nemen.

Het inschakelen van deze stichting bij de woningbouw-samenwerking met Pretoria/Mamelodi heeft voor onze gemeente op zichzelf geen financiële gevolgen. De beslissingen over de gemeentelijke financiële en personele betrokkenheid bij projecten die via de stichting worden vorm gegeven blijft bij de gemeente. Ook de mogelijkheden om via het GI-programma van de VNG gelden te verkrijgen blijft in stand. Pas als de gemeente -al dan niet onder voorwaarden- de aard en de omvang van de gemeentelijke betrokkenheid bij een project heeft bepaald is het de stichting die voor een effectieve inzet ervan bij de projecten verantwoordelijk is.

Onder voorbehoud van gunstig advies van de commissie leefbaarheid stellen wij u voor:

1. te besluiten tot deelname van de gemeente Delft in de op te richten stichting Bevordering woningbouw Delft-Pretoria/Mamelodi die tot doel heeft het (doen) bevorderen van de sociale woningbouw in Pretoria/Mamelodi in de meest ruime zin.

2. Ons college te machtigen de vertegenwoordiging in het stichtingsbestuur aan te wijzen.

Hoogachtend,

Burgemeester en wethouders van Delft,

H.M.C.M van Oorschot ,burgemeester

N.Roos ,secretaris

BESLUIT

Stuk 94 II

Dienst Welzijn, Onderwijs & Cultuur W99002628

De raad der gemeente Delft;

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 15 juni 1999;

gelet op artikel 155 van de gemeentewet;

b e s l u i t :

tot het oprichten van en deelnemen in de Stichting Bevordering woningbouwsamenwerking Delft-Pretoria/Mamelodi die tot doel heeft het (doen) bevorderen van de sociale woningbouw in Pretoria/Mamelodi (Zuid-Afrika) in de meest ruime zin;

burgemeester en wethouders te machtigen tot het aanwijzen van personen in het stichtingsbestuur.

Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 1 juli 1999.

,burgemeester

,secretaris.