Handelingen bijzondere raadsvergadering - 28 juni 1997 deel 1 uit 4

De heer BOELENS: Ik heet een ieder van harte welkom in deze buitengewone raadsvergadering ter gelegenheid van het afscheid van burgemeester Van Walsum en zijn vrouw.

Ik heet in het bijzonder welkom de familie Van Walsum, de grootmeester van Hare Majesteit de Koningin, de heer Kist, de gedeputeerden van Zuid-Holland, de heren Van der Goot en Nolten en voorts uiteraard de gastsprekers.

A special word of welcome to Mr. and Mrs. Hitchcock, mayor and consort of our twintown in Great Britain, the royal Borough of Kingston upon Thames.

I also welcome Mr. Malefo, the alderman of Mamelodi in South Africa. We appreciate your presence here this afternoon.

Ik verzoek nu het comité van in- en uitgeleide de burgemeester en mevrouw Van Walsum binnen te geleiden.

146. De VOORZITTER: De vergadering is geopend en ik heet u allen van harte welkom.

147. Afdoening van het ingekomen stuk.

De VOORZITTER: Ik verzoek de secretaris het ingekomen stuk voor te lezen.

SECRETARIS: Wij, Beatrix, bij de gratie Gods Koningin der Nederlanden, prinses van Oranje Nassau, enzovoorts, enzovoorts,

op voordracht van onze minister van Binnenlandse Zaken van 23 januari 1997, directoraat Openbaar Bestuur, afdeling Kabinetszaken,

gelet op artikel 61, eerste lid, van de gemeentewet,

hebben goedgevonden en verstaan aan de heer mr. H.V. van Walsum op zijn verzoek met ingang van 1 juli 1997 eervol ontslag te verlenen als burgemeester der gemeente Delft met dank voor de als burgemeester bewezen diensten,

onze minister van Binnenlandse Zaken is belast met de uitvoering van dit besluit,

Den Haag, 30 januari 1997

De minister van Binnenlandse Zaken.

Dit stuk wordt voor kennisgeving aangenomen.

148. Toespraak van gedeputeerde H.B. van der Goot namens de Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland.

De heer VAN DER GOOT: Burgemeester Van Walsum, mevrouw Van Walsum, familie, dames en heren. Het is voor mij een eer en een genoegen om vandaag de Commissaris van de Koningin te mogen vervangen bij het afscheid van de burgemeester. Mevrouw Leemhuis heeft mij speciaal gevraagd om nu ook namens het bestuur van de provincie Zuid-Holland het woord tot u te richten. Dat doe ik heel graag. Mevrouw Leemhuis heeft afgelopen donderdag in het kader van het historisch genootschap Delfia Batavorum al afscheidswoorden gesproken.

Allereerst feliciteer ik de burgemeester met zijn verjaardag op 15 juni jongstleden. Ik heb begrepen dat dat nog mag tot veertien dagen na de verjaardag. Bovendien heb ik dit nodig voor mijn volgende zin. U was op dat moment namelijk 65 jaar geworden. Nogmaals, van harte gefeliciteerd.

Maar in onze gereglementeerde wereld betekent dit nog iets. Welmenende mensen hebben in het verleden namelijk bedacht dat het bereiken van de 65-jarige leeftijd een mijlpaal moest zijn en dat men dan moest ophouden met werken. Ik kan mij voorstellen dat daarover dan gemengde gevoelens ontstaan.

Burgemeester Van Walsum was ook voorzitter van het genootschap. Wat het bereiken van de 65-jarige leeftijd betreft van gekozen en benoemde bestuurders is er een voordeel en een nadeel. Het nadeel is dat je als benoemd bestuurder op je 65ste moet verdwijnen uit het ambt dat je liefhebt. Gekozen bestuurders kennen die "redding" niet; zij kunnen altijd nog gedeputeerde worden.

Burgemeester, u was, zoals gezegd, voorzitter van het genootschap. U was tegen die achtergrond ook voorstander van de benoemde burgemeester, mede vanwege de onafhankelijke positie. Dat karakteriseert u. Immers, u hebt het burgemeestersambt ingevuld als een burgervader pur sang: wellicht dichter bij de burgers dan bij de politiek. U bent een bestuurder uit een bestuurdersgeslacht. U bent een burgemeester met stijl; dat wil zeggen: waardig en zuiver. U bent bekend om een professionele en voorzichtige benadering. U weet ook als geen ander het verschil tussen en de juiste inzet bij vriendelijkheid en duidelijkheid. Ik heb daar met waardering ook persoonlijke ervaringen mee.

Uw improvisatietalent is gerenommeerd. Dat kwam onlangs bij het bezoek van de heer Clinton aan Delft nog eens extra voor het voetlicht. Ik moet daar ook mevrouw Van Walsum bij betrekken en ik doe dat heel graag. Immers, zij was het die de kerk snel toegankelijk maakte voor het hoge bezoek.

Uw internationale activiteiten zijn in het kader van de local en regional authorities en binnen de VNG heel goed gewaardeerd. Dat was onlangs reden om u de prijs der gemeenten uit te reiken. Dat was alleszins verdiend!

Verleden jaar, 1996, heeft de provincie de banden met de stad Delft nadrukkelijk opnieuw kunnen aanhalen in het kader van Delft 750 jaar stad en cultuurstad van Zuid-Holland. Ik bewaar daar heel fijne herinneringen aan.

Dit geldt ook toen u namens de VZHG de relaties met de provincie verder hebt uitgebouwd. Ik heb begrepen dat vandaag niemand namens de VZHG het woord voert. Als oud-lid van de VZHG vind ik dat ik daarom nu een aantal feiten kan memoreren. U hebt van 1989 tot 1997 als lid van het dagelijks bestuur namens de grote gemeenten gefunctioneerd. U bent in die periode ook vice-voorzitter geweest. De laatste maanden was u waarnemend voorzitter. In de laatste vijftien jaar was er door het college van gedeputeerde staten een duidelijke omslag te constateren van het praten tegen elkaar naar het praten met elkaar. Dat vonden wij heel erg plezierig. In dat kader hebt u een positieve respons gegeven op de vraag van het provinciale bestuur naar partnership met de gemeenten. Trouwens, u hebt naar aanleiding van een verzoek van de Commissaris der Koningin een paar jaar geleden in verband met een wat drieste motie in de staten in 1994 over het politiebestel met uw gedegen ervaring en uw inzicht met een werkgroep uit de VZHG deze Commissaris bijgestaan bij het nemen van een besluit om maar even te wachten met de reorganisatie, zodat de minister van Binnenlandse Zaken de gelegenheid kreeg, een en ander eerst te laten betijen. Toch meen ik dat het politiebestel onze volle aandacht nodig heeft.

Het laatste item uit de VZHG, en ik wil dit met enige persoonlijke affiniteit behandelen, is dat u in het kader van het 75-jarig bestaan van de VZHG volgend jaar, nu al met vooruitziende blik een bijdrage in de richting van Gorkum Cultuurstad 1998 hebt gegeven, waarvoor ook de provincie -- en ik wijs op mijn oorspronkelijke activiteiten in het Gorkumse -- u hartelijk dankt.

Dames en heren. U neemt afscheid van een prima burgemeester. Zoals ik al in het begin van mijn verhaal zei, zal hij dit zelf wellicht met gemengde gevoelens en misschien met enige weemoed ervaren. Ik heb wel begrepen dat hij een rijk hobbygebied heeft waaruit hij kan kiezen om straks zijn tijd positief door te brengen. In het kader van de activiteiten in de culturele sfeer wil ik graag namens het provinciebestuur een klein blijk van waardering geven in de sfeer van de culturele en industriële vormgeving. Het is een stuk glaswerk van het in het ongedeelde Zuid-Holland liggende Leerdam. Ik wens u en uw familie het allerbeste! (applaus)

De heer Van der Goot overhandigt de voorzitter een geschenk.

De VOORZITTER: Ik dank u voor dit geschenk. Ik red het niet om tegelijkertijd het woord te voeren en het geschenk uit te pakken. Het is niet beleefd om het dicht te laten, maar misschien kan de heer Tas het openen en dan toon ik straks wat ik gekregen heb. Ik wil namelijk naar Nederlandse trant wel weten wat u gegeven hebt!

149. Toespraak van wethouder B.J. Boelens, loco-burgemeester.

Overhandiging van een cadeau door wethouder A.J. van der Hout.

De heer BOELENS: Mijnheer de voorzitter, beste Huib. Afscheid nemen is één groot functioneringsgesprek, zei je van de week. En daar lijkt het inderdaad op, maar voor de uitkomst hoef je niet bang te zijn. In hun tafelredes, vorige week zaterdag, tijdens het afscheidsdiner van de gemeenteraad en de bewoners van het Jongenshuis toonden Jan Torenstra en Hans Doddema immers aan, dat je meer dan ruimschoots voldoet aan de profielschetsen van jezelf en die van je opvolger.

Ik ga terug naar 1 juli 1985, je installatierede. Je was, naar eigen citaat uit de Delftsche Courant, kennelijk niet de eerste op de voordracht, maar je maakte indruk op de raad. Je ging in op drie thema's, de regiovorming, de reorganisatie van de gemeente en de bezuinigingen. Drie thema's die vandaag weer, of nog steeds, spelen.

Gebeurt er dan niets nieuws in deze gemeente? Als je naar het begin van je nieuwjaarstoespraken luistert, zou je dat inderdaad denken: 1986 heeft niets, somberde je. 1990, ik weet niet waar ik het over wil hebben! En dat is opmerkelijk, want jij staat nooit met je mond vol tanden. Bij analyse zijn er vier aandachtsvelden die jouw voortdurende aandacht lijken te hebben. En dat ik mij hier moet beperken, en dus heel veel onbesproken laat, moge duidelijk zijn.

Op de eerste plaats gaat jouw belangstelling uit naar het openbaar bestuur en de context van een veranderende samenleving. Dat is op zich een open deur jegens iemand die, behoudens een jeugdzonde in de advocatuur, zijn hele leven burgemeester is geweest, waarvan de laatste 12 jaar van Delft. Jij koos positie in het maatschappelijk discours. Je waarschuwde tegen een samenleving die niet codificeerde wat mensen vonden, maar die opschreef wat mensen gehad hadden willen hebben, met als consequentie een uitgebreid gedoogbeleid. Je was, met verwijzing naar ervaringen in Phoenix, Arizona, tegen een referendum omdat dit te zeer het individuele belang doet nastreven. En je bent natuurlijk op en top gemeenteman, met hart voor de veranderende stad. Je pleit voor gemeenschapsgevoel en betrokkenheid en ziet dat gemeenten het niet meer alleen redden. En zo evolueert je standpunt van een oproep aan de provincie om eindelijk te regeren, via de erkenning dat regionale samenwerking in het Stadsgewest Haaglanden ook in het belang van Delft is, tot de onderschrijving van een stadsprovincie, mits de gemeenten geen deelgemeenten worden. De afloop van dit dossier is inmiddels wat ongewis.

Ten tweede. Veel werk heb je gemaakt van de positionering van Delft. Eind jaren tachtig verscheen Zicht op Delft, later schreef Richard Knight zijn rapport over knowledge based cities en met het uiteindelijke begrip Delft Kennisstad kon je goed uit de voeten, mede vanwege de betekenis die dit voor de werkgelegenheid heeft. Je vindt het belangrijk dat Delft van studentenstad, universiteitsstad wordt en dus versterkte je de betrekkingen met de Technische Universiteit en instellingen als TNO, verbeterde je de contacten met het bedrijfsleven, steunde je de kwaliteitsverbetering van de binnenstad en streefde je naar uitbreidingsmogelijkheden van huisvesting voor het topkader en heb je warme aandacht voor de noden van onze TU- en Hogeschoolstudenten. De ontwikkeling van Delftechpark, het behoud van het Waterloopkundig laboratorium voor Delft, de landelijke start in Delft van het kennisdebat -- maart 1996 -- en de gezamenlijke bijeenkomst van universiteitsraad en gemeenteraad begin dit jaar, waren in dezen even zo vele mijlpalen. Als de investeringen die TU, TNO en gemeente de komende jaren willen doen een synergetisch effect voor de stad als geheel zouden opleveren, heb jij daar mede de basis voor gelegd.

Als verantwoordelijke voor openbare orde en veiligheid ben je op de derde plaats bijzonder betrokken bij het werk van politie en brandweer die in jou ook een bijzonder warm pleitbezorger vinden. Voor een burgemeester moet de regionalisering van de politie een cultuurschok zijn geweest. Je hebt er niettemin hard aan gewerkt en met prudentie bestuurlijk positie gekozen. Samen met de raadscommissie veiligheid is met succes een amendement op de Politiewet bepleit dat ervoor zorgt dat de gemeenteraad invloed houdt op de vaststelling van de beleidsplannen. Je bewerkstelligde de nieuwbouw van het politiebureau. Beleidsmatig verdienen de overlastverordening en de Horecanota vermelding. Waar andere gemeenten dergelijk beleid aan het ontwikkelen zijn, is Delft al toe aan de evaluatie. En dit integraal horecabeleid houdt de horeca levendig en de stad leefbaar.

Door jouw langjarige inzet voor het project Oud en Nieuw waren er bij de jaarwisseling 1996/1997 uiteindelijk minder incidenten dan op een doorsneeweekend. Door de komst van de eerste tien straattoezichthouders is de sociale veiligheid in de stad toegenomen en met het Platform veiligheid is een aanzet gegeven voor een samenhangend Delfts veiligheidsbeleid.

Ten vierde en ten slotte. Je hart ligt, denk ik, bij minderheden en het internationaal beleid. Je verzet je met kracht tegen racisme en discriminatie. Je zet je in voor de integratie van minderheden. En zeer manifest was dit in de dialoog die begin jaren negentig in de Wippolder werd gevoerd. De multiculturele samenleving is geen doel, zei je in 1994, want hij is er. Je opende de moskee in 1995 en was tegelijkertijd betrokken bij de instandhouding van de synagoge. Je hechtte veel waarde aan de Nederlands-Duitse conferentie die hier in 1996 plaatsvond. Het aantal jumelages, zoals die met Kfar Sava, Aarau, Castrop Rauxell en Kingston upon Thames, werd op jouw voorstel uitgebreid. Er kwam een stedenband tot stand met Freiberg, nog in de tijd van de Koude Oorlog, en die met Esteli werd verdiept, vooral gericht op actieve kennisoverdracht en op versterking van de effectiviteit van het gemeentelijk functioneren aldaar. Door jouw inzet paste de VNG haar standpunt over gemeentelijk vredesbeleid aan. In onder meer Delft kreeg dit vorm door acties voor Sarajevo en Tuzla. En ik meld voorts de samenwerking met de Zuid-Afrikaanse township Mamelodi, waar de gemeente, de TU en de woningcorporatie DuWo steun verlenen aan de totstandkoming van de sociale huisvesting.

Mijnheer de voorzitter. Jouw voorzitterschap van raad en college kenmerkt zich door een charmante informaliteit. Je hebt gekozen voor een zekere afstandelijke rol, mede bepaald door de portefeuilleverdeling.

Je geeft leiding aan de beraadslagingen, coördineert en stimuleert en zorgt ervoor dat er eensgezinde besluitvorming tot stand komt en dat als dit niet lukt jij in elk geval geen probleemeigenaar wordt. De belangen van de gemeente bevorder je mede met inzet van een onvoorstelbaar netwerk van invloedrijke mensen. Je bent in binnen- en buitenland een goed ambassadeur van de stad en een uitstekend gastheer. Als leden van het Koninklijk Huis, bondskanselier Kohl, mevrouw De Klerk of een Thaïse prinses die de monumenten niet kan vinden, in Delft komen, ben jij de juiste man op de juiste plaats. Er is één uitzondering. Als de machtigste man van de wereld, president Clinton van de VS, op de Markt poffertjes komt eten, sta jij hem op de Oude Delft op te wachten!

Je bent sterk begaan met het wel en wee van je medewerkers. Dat speelt in tijden van reorganisatie, maar ook daar buiten. En daar ga je soms ver in. Eind jaren tachtig werd onze emancipatiemedewerker Hans-Paul Verhoef door de Amerikaanse autoriteiten bij de grens aangehouden en opgesloten. Men wilde voorkomen dat deze aan AIDS lijdende homo de VS zou binnenkomen voor een congres. Jij hebt, Huib, dagen niets anders gedaan dan in- en uitlopen om met de hele wereld te telefoneren in een poging, Verhoef vrij te krijgen. Je liet er een collegeconferentie volledig door in het honderd lopen.

Voor velen ben je vooral de burgervader, de man die bij huwelijken of verjaardagen bloemen of een fruitmand komt brengen, die koninklijke onderscheidingen uitreikt, die voor iedereen aanspreekbaar is. De man die van zijn fiets stapt voor een gesprekje met onze eigen lokale zwerver, die met zijn vrouw in de regen op de tribune kijkt naar de jeugdtaptoe en die vooral burger is als hij zijn inkopen doet op de markt, hockeyt in het veteranenteam van Hudito en tegen de verkeersrichting in fietst als hem dat uitkomt!

Met dit afscheid van jou als burgemeester wil ik me ook richten tot je echtgenote, Greetje. Je hebt er, Greetje, voor gekozen om niet alleen de vrouw van de burgemeester te zijn, maar om ook een eigen maatschappelijke carrière op te bouwen in het Gelderse. Ik heb respect voor de wijze waarop je dit gecombineerd hebt. De activiteiten die je in het Delftse hebt verricht, zijn stellig niet altijd gekend. Ze spelen zich af in de huiselijke sfeer als steun aan je echtgenoot, als beantwoorder van vele telefoontjes of deurbellers, als gastvrouw voor collega's of buitenlandse gasten van de gemeente, bij representatieve verplichtingen, die niet altijd openbaar zijn. Maar op belangrijke gelegenheden als de nieuwjaarsreceptie, de 4-meiherdenking en de viering van 750 jaar stadsrechten was je manifest present. Dank voor alles wat je voor Delft hebt gedaan.

Delft neemt afscheid van een populair en ontwapenend burgemeester. Je hebt je op een ongelofelijke manier met liefde voor de stad ingezet voor Delft. Met de succesvolle viering van Delft 750 jaar Cultuurstad kun je daarin een bekroning vinden. De cultuur had jouw bijzondere interesse. Het theater, de Van der Mandelezaal en tentoonstellingen zoals De tijdgenoten van Vermeer, vind je van grote importantie. De literaire salons van Trude Gerritsma die je hebt voorgezeten, waren een genoegen. En al moest je er de 900 pagina's van Mulisch' De ontdekking van de hemel voor doorlezen, je was dan goed voorbereid.

Je bent bij voorstellingen, recepties en jubilea een graag geziene gast. En altijd heb je een speech gereed, soms à l'improviste. Ze zijn beroemd in heel Delft: geïnspireerd, enthousiast, erudiet en soms over de wildste onderwerpen. Want waarom is Delfts blauw blauw?

Mijnheer de voorzitter, beste Huib. Je móet nu met pensioen. Ik zeg het zoals ik denk dat je het voelt. Want ik zie dat je tot en met 30 juni 24.00 uur je ambt volledig uitoefent: je gaat nog naar een politieconferentie. Dat eersteburgerschap heb je twaalf jaar gedaan op je geheel eigen, onnavolgbare en charmante wijze, soms meer, soms minder effectief, maar altijd herkenbaar als burgervader van de hele stad. Dat is aanleiding voor een raadsbesluit, waarvan jij als geen ander weet op welke buitengewone wijze het altijd tot stand komt. En als je na voorlezen ervan een van je fameuze klappen met de voorzittershamer wilt geven, is het deze keer ook conform verordening tot stand gekomen.

"De raad van de gemeente Delft,

overwegende, dat de heer mr. Huibert Victor van Walsum van 1 juli 1985 tot en met 30 juni 1997 het ambt van burgemeester van deze gemeente heeft bekleed,

dat hij steeds met grote toewijding en kennis van zaken de belangen van de gemeente Delft en haar inwoners heeft behartigd en zich daardoor in hoge mate verdienstelijk heeft gemaakt jegens deze gemeente,

dat hem daarom de dank van de gemeente toekomt en er mitsdien alle aanleiding bestaat om hem van grote waardering en erkentelijkheid voor al hetgeen hij in het belang van de gemeente Delft en van de Delftse gemeenschap heeft verricht, te laten blijken,

gelet op de bepalingen van de verordening betreffende het toekennen van erepenningen der gemeente Delft en van gemeentepenningen

besluit, aan mr. Huibert Victor van Walsum bij zijn afscheid als burgemeester van de gemeente Delft de erepenning der gemeente Delft toe te kennen."

Aldus besloten in de raadsvergadering van 28 juni 1997.

(Applaus)

De VOORZITTER: Ik dank u zeer. Verlangt iemand hierover nog het woord? Ik constateer dat dit niet het geval is, dus is met deze hamerslag dit besluit genomen.

De heer Boelens overhandigt vervolgens de erepenning der gemeente Delft aan de heer Van Walsum, burgemeester van de gemeente Delft.

(Applaus)

De VOORZITTER: Ik dank de heer Boelens voor zijn woorden. Later ga ik daarop in.

volgende deel handelingen